historia filozofii tezy 1


  1. Charakterystyka filozofii nowożytnej; filozofia nowożytna a średniowiecze

Filozofia nowożytna usiłowała powrócić do tradycji starożytnej, ale także kontynuowała tradycję chrześcijańsko-średniowieczną. Pierwsi filozofowie nowej ery byli istotnie ożywieni nastrojem opozycyjnym wobec scholastyki i podkreślali swoją łączność z antykiem.

Głównym dziełem myśli nowożytnej było ściślejsze pojęcie nauki, odróżnionej od metafizyki. Usiłowano wyodrębnić dziedzinę doświadczenia od spekulacji.

Filozofia nowożytna w najważniejszych sprawach przeciwstawiała się średniowiecznej. Gdy tamta była na wskroś transcendentna i twierdziła, że poza światem doczesnym istnieje świat wieczny, boski, którego ten jest tylko odbiciem, to nowożytna chciała mieć postawę doczesną i twierdziła, że istnieje tylko jeden świat i nim ma się zajmować filozofia. Filozofia średniowieczna była systematyczna, konstrukcyjna - nowożytna objawiała zaś upodobanie do czystych faktów, bez systemów. Cechy te są charakterystycznym, ale nie powszechnym rozróżnieniem - np. Kartezjusz, wbrew poglądom wielu filozofów swojej epoki, miał transcendentny pogląd na świat i budował system filozoficzny.

Podział filozofii nowożytnej wg epok

Podział filozofii wg nurtów

  1. Główne nurty i przedstawiciele filozofii renesansu.

Humaniści, przejęci sprawami filologicznymi i literackimi, byli na ogół obojętni wobec zagadnień filozoficznych; niemniej przysłużyli się filozofii przyczyniwszy się do odzyskania pism starożytnych filozofów. Na przełomie wieku XIV i XV najpierw we Włoszech, później w innych krajach, dzięki tym zmieniało się spojrzenie na starożytność. Humaniści nie widząc objawów humanizmu w średniowieczu, sięgali po nie aż do antyku - pisarze klasyczni wydawali się być jedynymi, którzy zajmowali się sprawami ludzkimi i znali się na nich. W dobie odrodzenie można wyróżnić wręcz trzy grupy humanistów: filologów, psychologów i teologów.

Najwybitniejszymi przedstawicielami humanizmu byli: Niccolò Machiavelli (pisarz społeczny i polityczny) i Michel de Montaigne (nurt psychologiczny). Filozofię przyrody reprezentował Giordano Bruno, a humanizm teologiczny Franciszek Salezy.

Niccolò Machiavelli

Michel Eyquem de Montaigne - humanizm psychologiczny

Franciszek Salezy - humanizm teologiczny

Giordano Bruno - filozofia przyrody

  1. Koncepcja nauki w ujęciu Kartezjusza - rola matematyki

  1. Metodyczne wątpienie u Kartezjusza

  1. Problem dualizmu antropologicznego u Kartezjusza

  1. Czy dualizm antropologiczny jest zasadny?

  1. Okazjonalizm a stosunek duszy do ciała

  1. Filozofia stosunek do nauki u Pascala

  1. Porządek serca a porządek rozumu

  1. "Pragmatyczny" dowód na istnienie Boga u Pascala

  1. Nauka Nowożytna a filozofia

  1. Projekt filozofii jako more geometrico u Spinozy

  1. Koncepcja substancji u Spinozy

  1. Etyka w ujęciu Spinozy

  1. Problem: wolność a determinizm u Spinozy

  1. Koncepcja nauki u Leibniza

  1. Monadologia Leibniza

  1. Empiryzm brytyjski

  1. Filozofia zdrowego rozsądku T. Reida

Thomas Reid (1710 - 1796 r.); realizm bezpośredni - zdroworozsądkowy

  1. John Locke (1622 - 1704 r.) - empiryzm - reprezentacjonizm

  1. Empiryzm David Hume'a (1711 - 1776 r.; Edynburg)

  1. Co to jest oświecenie?

Oświecenie, określane często jako wiek rozumu - nurt kulturalny oraz okres w historii Europy przypadający na lata 1688-1789. W rozumieniu szerszym: epoka w dziejach kultury europejskiej między barokiem a romantyzmem.

Ludzie oświecenia najbardziej cenili to, co można pojąć rozumem. Ważna cecha oświecenia to sekularyzacja państw europejskich oraz sformułowanie praw człowieka.

Myśl oświeceniową cechuje przede wszystkim krytyczne podejście do dotychczasowego sposobu argumentacji i stawiania problemów. Krytycyzm ten dotyczy głównie tradycyjnych instytucji społecznych i politycznych oraz uznawanych autorytetów. Oświecenie próbuje usunąć dotychczasowe dogmaty, stworzyć nowy pogląd na świat i nowy ustrój społeczno-państwowy. Podstawową kategorią XVIII-wiecznej myśli, a także główną wartością i słowem-kluczem jest wówczas rozum pojmowany jako właściwa człowiekowi, uniwersalna zdolność odróżniania prawdy od fałszu w indywidualnym akcie poznawczym. Pragnienie, aby człowiek we własnym umyśle znalazł oparcie, pojawiło się już w filozofii Kartezjusza, który stwierdził: „Cogito, ergo sum” (Myślę, więc jestem). Poznanie świata opiera się - według Kartezjusza - właśnie na rozumie. Myśliciele oświeceniowi przeciwstawiali rozum tradycyjnym nawykom, emocjonalnym odruchom, a przede wszystkim irracjonalnej wierze, objawieniu i w ogóle wszelkim autorytetom. Takie postrzeganie istoty i funkcji rozumu legło u podstaw racjonalizmu oświeceniowego, głównego nurtu myślowego XVIII stulecia.

  1. Życie i dzieło Immanuel Kanta (1724 - 1804 r.; Królewiec)

  1. Na czym polega metoda transcendentalna

  1. Estetyka transcendentalna

  1. Analityka transcendentalna

  1. Dialektyka transcendentalna

  1. Idee regulatywne

  1. Etyka kantowska

  1. Koncepcja imperatywu kategorycznego

  1. Czy można być moralnym z obowiązku?

  1. Przedstawiciele idealizmu niemieckiego

  1. Egzystencjalizm - ogólna charakterystyka

  1. Egzystencjalizm Sørena Kierkegaard (1813 - 1855 r.; Kopenhaga)

  1. Egzystencjalizm Gabriela Marcela (1889 - 1973 r.; Paryż)

  1. Egzystencjalizm Jean-Paul Sartre'a (1905 - 1980 r., Paryż)

  1. Egzystencjalizm Camusa

  1. Pozytywizm Comte'a rozwój wiedzy.

  1. Neopozytywizm Koła wiedeńskiego

  1. Filozofia H. Bergsona, intelekt, intuicja, ewolucja życia,

  1. Motywy zniechęcenia do filozofii w ujęciu Brentano

  1. Koncepcja filozofii jako nauki ścisłej u Brentano

  1. Psychologia empiryczna a psychologia opisowa

  1. Fenomenologia a fenomenalizm

  1. Motywy powstania fenomenologii

  1. Koncepcja filozofii jako nauki ścisłej

  1. Hasło "z powrotem do rzeczy" i koncepcja doświadczenia

  1. Zagadnienie redukcji fenomenologicznej i czystej świadomości

  1. Krytyka projektu fenomenologii Husserla

  1. Szkoła Fenomenologiczna

  1. Max Scheler i jego fenomenologia wartości

Max Scheler

  1. Nicolai Hartmann i jego koncepcja ontologii i etyki

Nicolai Hartmann

Na warstwie bytu fizycznego istnieją inne wartswy, doskonalsze; każda warstwa jest autonomiczna względem warstwy niższej

  1. Filozofia Romana Ingardena, ontologia, metafizyka i inne dyscypliny

Roman Ingarden (1893 - 1970 r.; Kraków)

  1. Hermeneutyka filozoficzna M. Heideggera G. H. Gadamera

M. Heidegger (1889 - 1976 r.)

G. H. Gadamer

  1. Filozofia dialogu i jej przedstawiciele

  1. Psychoanaliza Freuda i jej filozoficzne znaczenie dla kultury i filozofii

Sigmund Freud (1856 r., Morawy - 1939 r., Londyn)

  1. Behawioryzm w psychologii i filozofii; behawioryzm analityczny

  1. Neotomizm XIX wieku, przyczyny powstania, idee główne

  1. Kierunki (szkoły) neotomizmu XX wieku

Neotomizm lowański

Neotomizm transcendentalny

Neotomizm fenomenologiczny

  1. Neotomizm egzystencjonalny i jego rozumienie filozofii

  1. Pragmatyzm i jego filozofia

William James (1842 - 1910 r., Stany Zjednoczone)

John Dewey (1859 - 1952 r.)

  1. Kierunki i przedstawiciele filozofii analitycznej

  1. Filozofia polska, najważniejsze nurty i przedstawiciele, szkoły

  1. Jaka z omówionych koncepcji filozofii pomaga mi najbardziej zrozumieć fenomeny kulturowe?

?!




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
To co udalo sie zapamietac z egzaminu Historii Filozofii
Historia filozofii (1)
Historia filozofii nowożytnej ćwiczenia nr 5
notatek pl Historia Filozofii ( Nieznany
historia filozofii notatki
Historia Filozofii Materiały do egzaminu sciaga 74152
Historia Filozofii Tom III
Filozofia tezy
Tatarkiewicz Historia Filozofii 1
Historia filozofii nowożytnej, 07. Descartes - discours de la methode, Rene Descartes - „Rozpr
Historia filozofii nowożytnej, 24. Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph
Historia filozofii starożytnej, Ostatnie świadectwa zwolenników filozofii Ogrodu i przesłanie Epikur
Historia filozofii nowożytnej, 04. Luther - de libertate christiana, de servo arbitrio, Marcin Luter
Historia filozofii starożytnej, Położenie podwalin pod logikę; retoryka i poetyka, Położenie podwali
Historia filozofii, Anaksymander z Miletu, Historia filozofii
Historia filozofii nowożytnej, 16. David Hume, David Hume (1711-1776)
Historia filozofii starożytnej, Sokrates - odkrycie istoty człowieka, Sokrates - odkrycie istoty czł
Historia filozofii nowożytnej, 03. renesansowa filozofia przyrody, renesansowa filozofia przyrody -
Historia filozofii, Wolfgang Leibniz, Historia filozofii

więcej podobnych podstron