Początków ratownicta górskiego możemy szukać w rejonach Alp na terenach dzisiejszej Szwajcarii, Francji i Włoch. Na przełomie wieku XVII i XVIII szlaki towarowe były prowadzone przez przełęcze alpejskie. Ten wzmożony ruch oprócz handlarzy uzupełniali podróżnicy oraz pielgrzymi, którzy odwiedzali klasztory zakonne znajdujące się w pobliżu przełęczy. Zakonnicy często udzielali noclegu, ale też nierzadko brali udział w odszukiwaniu zaginionych. Rolę ratowników spełniali jako pierwsi zakonnicy z zakonu Augustianów, którzy w czasie wypraw poszukiwawczych często korzystali z pomocy tak popularnych psów rasy Bernardyn, będących niezastąpionymi przy odnajdywaniu zasypanych pod grubą pokrywą sniegu - poszkodowanych. Sytuacja uległa zupełnej zmianie, gdy na przełomie XIX i XX wieku szczyty i granie alpejskie zostały poprzecinane tunelami górskimi. Jednak w tym czasie, bardzo dynamicznie zaczęła się rozwijać turystyka górska. Zaczęto tworzyć całą sieć schronisk, szlaków i scieżek, co jednoczsnie powodowało zwiekszenie zaginięć i wypadków. Już w 1885 roku w Austrii podjęto pierwsze plany utworzenia organizacji górskiej mającej na celu niesienie pomocy ludziom na terenach górskich.
Pierwszą w swiecie organizacją ( istniejącą do dzis ) zajmującą się ratownictwem górskim jest :
BERGRETTUNGSDIENST - OBRD
Założony w 1895 roku w Austrii o pierwotnej nazwie Alpines Weiner Rettungs - Comitee ( AWRC ), który rozpoczął organizację służby ratowniczej, założył pierwsze stacje i grupy ratownicze. Póżniej zmienił swoją nazwę na ( ARAW ). Obecnie jest związkiem górskich okręgowych służb ratowniczych i nosi nazwę OBRD.
FEDERATION FRANCAISE de la MONTAGE - FFM
Sauveteurs Volontainers du Saleve to pierwsze stowarzyszenie ratownicze utworzone we Francji w 1897 roku. Narastający ruch turystyczny, sprawia że powstają regionalne grupy ratownicze, jednak o różnym charakterze i specjalizacji. Dlatego w roku 1945 zostaje zawiązana Francuska Federacja Górska FFM podległa Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Podobnie jak w Austrii Ratownictwo Górskie współpracuje z lotnictwem wojskowym.
SCHWEIZER ALPEN CLUB - SAC
Swajcarski Klub Alpejski utworzył w 1902 roku komisję ratownictwa górskiego. Poszczególne sekcje SAC prowadzą punkty ratownicze w głównych dolinach alpejskich. SOS Parsenn - Rettungsdienst zajmuje się w szczególnosci wypadkami narciarskimi, a Schweizerische Rettungs Flug Wacht ( SRFW ) jest lotniczą strażą ratunkową.
TATRZAŃSKIE OCHOTNICZE POGOTOWIE RATUNKOWE - TOPR
To czwarta organizacja ratownictwa górskiego w swiecie. Powstaje w 1909 roku w Zakopanem. Dokładna data to 29 październik 1909 rok - zatwierdzona przez galicyjskie Namiestnictwo we Lwowie. Jednym z założycieli jest Mariusz Zaruski - żołnierz, żeglarz, taternik, przewodnik i narciarz, który zostaje wieloletnim Naczelnikiem tej Grupy. W 1952 roku przyjęto regulamin i strukturę Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego oraz powołano poszczególne Grupy. Obecnie jest to osobna organizacja nie będąca w strukturach GOPR.
GORSKA RESERALNA SLOZBA - GRS
W roku 1912 zostaje założona Górska Służba Ratownicza GRS utworzona przy jugosłowiańskim zwiazku alpejskim. Najwiecej stacji ratowniczych posiada na terenie Słowenii.
HORSKA SLUZBA - HS
Pierwszą samodzielną organizacją ratowniczą staje się Tatrai Unketes Mento Sizottag ( TUMS ) utworzony w 1913 roku. Wybuch I wojny swiatowej przerwał jej działalnosć. Po wojnie powstał Klub Ceskoslowenskich Turistowv ( KCST ), który w roku 1933 utworzył stowarzyszenie służby ratowniczej w Tatrach i Nowym Smokowcu. Po II wojnie swiatowej w Karkonoszach powstaje Horska Zachranna Slouzba ( HZS ). W latach piećdziesiątych HS rozszerza swoją dzialalnosć na pozostałe pasma górskie. Statny Vybor pro Telesnu a Sport ( SVTVS ) zajmuje sie organizacją służby ratowniczej, po to by ostatecznie zmienić swoja nazwę na HS - Horską Sluzbe. HS obecnie jest federacyjnym związkiem dwóch samodzielnych organizacji :
- HS CZECHY
- HS SŁOWACJA
Cele i zadania Horskiej Sluzby są podobne do zadań Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.
BERGWACHT
Bawarska Straż Górska ( Bayerische Bergwacht ) to pierwsza organizacja zajmująca się ratownictwem górskim na terenie Niemiec. Zostaje utworzona w 1920 roku. Do jej obowiązków należy troska o bezpieczeństwo w górach, ratownictwo górskie jak również ochrona przyrody. Po II wojnie swiatowej włącza się do Czerwonego Krzyża i podlega Zarządowi Bawarskiego Czerwonego Krzyża. Posiada dwie sekcje : wysokogórską i gór niskich.
MOUNTAIN RESCURE COMMITTE - MRC
W 1933 roku Klub Plecakowy ( Ruckcast Club ) w Menchester, utworzył grupę ( Soint Stretchert Committe ). W skład niej wchodziły inne grupy m.in wspinaczkowe. W 1964 roku grupa przekształciła się w Komitet Ratownictwa Górskiego (MRC).
SPASITIELNA SŁUŻBA - GKRS
W Sofii w 1933 roku powstaje Górska Służba Ratownicza posiadająca swoje służby górskie w Witoszy i Liulinie. W 1952 roku GSR zostaje podporządkowana Bułgarskiemu Czerwonemu Krzyżowi jako wyspecjalizowana formacja sanitarna. Od 1963 roku działa Górska Kontrolno - Ratownicza Służba.
KONTROLNO SPASITIELNE PUNKTY - KSP
Wszechzwiązkowa Centralna Rada Związków Zawodowych ( WCSPS ) w 1938 roku organizuje i zapewnia srodki na wyposażenie punktów ratunkowych w centralnym Kaukazie. W roku 1958 zostają utworzone punkty kontrolno - ratunkowe KSP, których zadaniem jest niesienie pomocy w górach.
CORPO SOCCOROSO ALPINO - CSA
W 1950 roku Włoski Klub Alpejski ( Club Alpino Italiano - CAI ) powołał komisję d.s ratownictwa w górach. W 1953 roku utworzono Korpus Ratownictwa Górskiego Włoskiego Klubu Alpejskiego ( Corpo Nazionale di Soccorso Alpino del CAI - CSA). W przypadku skomplikowanych wypadków CSA współpracuje z Centralnym Ratownictwem Lotniczym - lotnictwa wojskowego.
GSM
Na terenie Hiszpanii działają dwie organizacje -Oddziały Czerwonego Krzyża. Zależnie od charakterystyki terenu : GSM działający w rejonie gór wysokich - Służba Ratownicza Federacji Górskiej i GSM działający na terenach typu sredniego - Oddziały Górskie Czerwonego Krzyża.
SALVAMONT
Na terenie Rumunii działają grupy ratownicze w oparciu o Rumuński Klub Wysokogórski i Towarzystwo Turystyki Górskiej.
Obecnie prawie w każdym kraju posiadającym piętro górskie istnieją służby ratownicze w zakres których wchodzi ratownictwo na terenach górskich. Zaprezentowane organizacje ratownictwa górskiego są podane w kolejnosci ich utworzenia.