FALE MOZGOWE
Początki badania bioelektryczności sięgają okresu jedności nauk przyrodniczych. W roku 1786 Luigi Galvani wykonał słynne doświadczenie: jednoczesne dotknięcie mięśnia wypreparowanej kończyny żaby dwoma (połączonymi ze sobą) różnymi metalami wywołuje skurcz. Od tego momentu minęło wiele lat i wiele eksperymentów, ale pierwszy zapis elektroencefalogramu człowieka (z powierzchni czaszki swego syna) uzyskał w roku 1925 Hans Berger, jednak wyniki trzymał w tajemnicy aż do skompletowania bogatego materiału, który opublikował w 1929 w artykule Über das Elektrenkephalogramm des Menschen.
Tak wyglądały początki badań EEG (elektroencefalografii). W tej chwili nauka mądrzejsza o kolejne lata badań mówi iż w naszym mózgu zachodzą procesy elektrochemiczne, które manifestowane są w formie impulsów elektrycznych. Możemy je zmierzyć za pomocą aparatury EEG (badania takie wykonuje większość szpitali). Otrzymujemy w ten sposób CZĘSTOTLIWOŚĆ DRGAŃ FAL MÓZGOWYCH podawaną w cyklach na sekundę (Hz - hercach).
Badania wskazały, że zarówno częstotliwość fal mózgowych jak i ich amplituda nie jest ściśle stała i ściśle zależy od czynności, jaką umysł wykonuje. Tak więc stan czuwania wzmaga częstotliwość potencjałów elektrycznych mózgu i zwiększa amplitudę fal. Zostały one podzielone na cztery zakresy (choć ostatnie badania wskazują również piąty zakres) i nazwane zostały kolejnymi literami alfabetu greckiego (w kolejności ich odkrywania): ALPHA, BETA, THETA, DELTA i ostatni o którym wspominałem GAMMA.
Poniżej przedstawiam krótką charakterystykę każdego zakresu częstotliwości fal mózgowych (poziomu umysłu):
BETA - częstotliwość fal mózgowych od 14 do około 30Hz
Ten zakres charakteryzuje najzwyklejszy całkowity stan przytomności umysłu. Człowiek jest wtedy skupiony na świadomości zewnętrznej, odbiera bodźce z otoczenia za pomocą swoich pięciu zmysłów: wzroku, słuchu, smaku, dotyku i węchu. Czytając ten tekst znajdujesz się właśnie w tym stanie. W tym stanie przeżywamy wszystkie emocje (złość, gniew, strach, zdziwienie itp.)
Fale beta można zarejestrować z okolicy czuciowo-ruchowej (przednich okolic czaszki) a ich amplituda zwykle nie przekracza 20 mikrowoltów. Uważa się, że są one wyrazem desynchronizacji czynności bioelektrycznej kory mózgowej i nasilają się pod wpływem bodźców zewnętrznych (np. otwarcie oczu) powodujących blokadę rytmu alfa. Amplituda fal ulega obniżeniu pod wpływem bodźców kinestetycznych.
Zakres fal BETA dzieli się na: niskie Beta = >14 - 15Hz, średnie Beta = 15 - 18Hz i wysokie Beta powyżej 18Hz
ALPHA - częstotliwość fal mózgowych od 7 do 14Hz
Gdy fale mózgowe obniżą się do poziomu nieznacznie niższego niż 10-14Hz, większość ludzi zapada w sen. Charakteryzuje on wewnętrzne poziomy aktywności umysłowej, spokój, odpoczynek, pozytywne myślenie, inspirację, twórczość, przyśpieszone gojenie, koncentrację, lepsze przyswajanie materiału, pamięć, percepcję pozazmysłową i inne fenomeny.
Towarzyszy przede wszystkim medytacji i lekkiemu snu. W tym stanie znajdujemy się zawsze na krótko przed zaśnięciem i zaraz po przebudzeniu, a także czasem w chwilach głębokiego zamyślenia lub skupienia. Mamy wtedy pełny dostęp do obydwu półkul mózgowych, co znacznie wspomaga wizualizację i wyobraźnię.
Fale alfa można zarejestrować głównie z okolicy potyliczno-ciemieniowej i charakteryzują się one zmienna amplitudą wynoszącą średnio około 50 mikrowoltów. Są wyrazem synchronizacji czynności wielu jednostek dendrytycznych i pojawiają się w stanie czuwania z relaksem. Występują zwykle przy zamkniętych oczach. Znikają one podczas wysiłku umysłowego, np. wykonywaniu działań matematycznych albo przy otwarciu oczu i zadziałaniu na nie światła. Blokowanie rytmu alfa jest wyrazem desynchronizacji aktywności bioelektrycznej zachodzącej pod wpływem koncentracji umysłowej lub stymulacji czuciowej.
THETA - częstotliwość fal mózgowych od 4 do 7Hz
Jest to częstotliwość towarzysząca nam zwykle przez większą część snu. Świadomość może wtedy funkcjonować tylko w jednym wymiarze, który charakteryzuje głębsze poziomy medytacji i koncentracji. Będąc świadomym przy tej częstotliwości fal mózgowych, mamy możliwość kontroli fizycznego bólu, a w niektórych przypadkach nawet krwawienia. Często ludzie w szoku miewają takie "nadprzyrodzone" zdolności, jednak ich nie kontrolują. Zakres ten odpowiada za takie fenomeny jak: projekcje astralne, świadome śnienie, telepatia i prawdopodobnie telekineza, nieświadome rozwiązywanie problemów. Te częstotliwości występują podczas głębokiej medytacji, mamy wtedy dostęp do całej pamięci naszego mózgu.
Wyróżniamy dwa poziomy Theta: Theta niska (od 4Hz do 5,5Hz) oraz Theta wysoka (od 5,5 do 7Hz)
Fale theta o stosunkowo wysokiej amplitudzie dochodzącej do 100 mikrowoltów można niekiedy zarejestrować na okolicą skroniową i ciemieniową. Rytm theta pochodzi od aktywności elektrycznej hipokampa.
DELTA - częstotliwość fal mózgowych od około 0.5 do 4Hz
Jest to stan nieświadomości, który towarzyszy m.in. głębokiemu snu. Utrzymanie świadomości w tym stanie jest bardzo trudne i jak uważa wielu niemożliwe. Jednak są przesłanki, iż jest to możliwe i niesie za sobą fantastyczne rezultaty dla naszego ciała i umysłu. Poziomy te redukują wydzielanie kortyzolu, hormonu kory nadnerczy - odpowiadającemu za stres i starzenie się. Zwiększają poziom DHEA (przeciw starzeniu) oraz melatoniny (zmniejsza stopień starzenia się). Stany te powiązane są z "cudownym uzdrawianiem", "boską wiedzą"...
Fale detla w czasie snu występują niekiedy na przemian z wyładowaniami w kształcie wrzecion składających się z fal o częstotliwości 12 - 14 Hz (rytm alfa).
GAMMA - częstotliwości fal mózgowych od około 30Hz wzwyż (do 200Hz, niektóre źródła podają nawet do 500Hz)
Fale odkryte niedawno, dotychczas niestety słabo poznane.
Tak wyglądają poszczególne częstotliwości drgań fal mózgowych na wykresie EEG: