Enzymy trawienne: biokatalizatory, przyspieszają przebieg reakcji biochemicznych, uczestniczą w rozkładzie składników pokarmowych.
1.AMYLAZY-wytwarzane w gruczołach ślinowych oraz trzustce, rozkładają węglowodany złożone.
maltoza:cukier zbudowany z dwóch cząsteczek glukozy, ostateczny produkt działania amylazy
maltaza:enzym przy udziale którego następuje w jelicie cienkim rozpad wiązania między dwiema cząsteczkami glukozy w maltozie
2.LIPAZY-wydzielane przez trzustkę, biorą udział w rozkładzie tłuszczów, rozbijają wiązania występujące miedzy glicerolem i kwasami tłuszczowymi.
żółć: ułatwia trawienie tłuszczów rozbija duże krople na mniejsze, zwiększając tym samym powierzchnię tłuszczu dostępną dla enzymu; emulgacja: działanie żółci na tłuszcze.
3.PROTEAZY- wydzielane w żołądku, trzustce i jelicie, biorą udział w rozkładzie białek, rozszczepiają one wiązania peptydowe łączące aminokwasy w długie łańcuchy białkowe, przejściowym produktem rozkładu są peptydy- związki zbudowane z aminokwasów, lecz znacznie krótsze niż białka.
Wątroba(lezy tuż pod przeponą):
-wychwytuje z krwi produkty trawienia i kontroluje ich dystrybujcję w ustroju
-uczestniczy w utrzymaniu stałego poziomu glukozy we krwi, dzięki możliwości szybkiego rozkładu glikogenu i uwalniania wolnej glukozy do krwi
-magazynuje glukozę w postaci glikogenu
-wydziela żółć, biorącą udział w emulgowaniu tłuszczów, co ułatwia ich trawienie i wchłanianie
-uczestniczy w przemianie nadmiaru aminokwasów tzn.aminokwasy niezużyte jako materiał budulcowy przekształca w materiał enrgetyczny
-gromadzi żelazo, miedź i witaminy A,B,D
-odtruwa organizm, przekształcając alkohol, leki i niewielkie dawki róznego rodzaju trucizn w związki nieszkodliwe
Witaminy dzieli się na:
a) rozpuszczalne w wodzie /m.in. witaminy z grupy B i witaminy C/,
b) rozpuszczalne w tłuszczu /A, D, E, K/
A- pobudza wzrost, korzystnie wpływa na stan naskórka i błon śluzowych, wspomaga ostrość wzroku i wzmacnia odporność organizmu na infekcje. Niedobór lub brak witaminy A objawia się niedowidzeniem o zmierzchu (tzw. kurza ślepota), pieczeniem spojówek oczu na skutek ich wysychania i rogowacenia, a w cięższych stanach rozmiękaniem rogówki i tworzeniem w niej owrzodzeń. Skóra staje się szorstka i rogowacieje, włosy wypadają.
D-Leczy i zapobiega powstawaniu krzywicy, jest szczególnie potrzebna dzieciom. Jej niedobór powoduje krzywicę u dzieci, u dorosłych powoduje rozmiękanie kości na skutek ich demineralizacji.
B1 - odgrywa ważną rolę w regulacji spalania. Jej niedobór powoduje m.in. różnorakie zaburzenia nerwowe oraz schorzenia układu nerwowego serca. Niedobór witaminy B1 może wystąpić w przebiegu długotrwałych chorób: biegunek, chorób gorączkowych, chorób wątroby, nadczynności gruczołu tarczowego w przewlekłym alkoholizmie, lub też przy niewłaściwym jednostronnym odżywianiu. Ostrą postać awitaminozy B1, zwaną chorobą beri-beri.
B2 - Jej niedobór powoduje zmiany skórne tj. zajady, łojotok(zwłaszcza w fałdzie nosowo- policzkowym, przy brwiach, w kącikach szpar powiekowych i za uszami), zmiany w obrębie rogówki i jamy ustnej (zaczerwienienie warg i jeżyka), światłowstręt, swędzenie powiek, łzawienie i zahamowanie wzrostu.
PP- Działa rozszerzając na naczynia krwionośne oraz przeciwdziała powstawaniu niektórych schorzeń skóry.
C- Wzmacnia odporność organizmu, na choroby infekcyjne np. grypa, ale również wywiera dobroczynny skutek w chorobach wątroby - dalej uszczelnia, ścianki naczyń krwionośnych i w ogóle poprawia samopoczucie. Jej niedobór powoduje szkorbut objawiający się krwawieniami z dziąseł, wybroczynami skórnymi, krwawieniami z nosa, z przewodu pokarmowego i narządu moczowego.
E- bierze udział w tworzeniu włókien mięsnych, naczyń, włókien elastycznych i kolagenowych. Witamina E służy jako przeciwutleniacz (tym samym pełni funkcję przeciwnowotworową), odgrywa pewną funkcje jako składnik przenoszenia elektronów w łańcuchu oddechowym. Niedobór witaminy E powoduje postępujące pogorszenie i paraliż mięśni, przypuszczalnie wskutek degeneracji nerwów.
Laktaza jest jedynym enzymem, który umożliwia hydrolizę laktozy do cukrów prostych glukozy i galaktozy. Obecny jest on już w życiu płodowym i aktywność jego stopniowo spada wraz z wiekiem.
Budowa- jama gębowa, gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie, dwunastnica, jelito czcze, jelito kręte, jelito grube, jelito ślepe, okrężnica, odbytnica, odbyt