PRZYKŁADY GIER I ZABAW PEDAGOGICZNYCH
Wybrane przez Mariolę Pisera w oparciu o wiadomości zdobyte na kursie
„Gry i zabawy w terapii pedagogicznej” prowadzonym przez Zofię Olejniczak i Krystynę Tomczyk, zorganizowanym przez WODN w Łodzi.
I. Gry i zabawy integrujące grupę
• Wizytówka „tulipan” - wycinanka
Każdy uczestnik wybiera małą kolorową kartkę z narysowanym tulipanem, który wycina. Następnie wpisuje
swoje imię oraz zakończenie zdania: „Potrafię dobrze …….”. Wizytówkę przypina do ubrania. W rundce po
kolei uczestnicy krótko wypowiadają się na temat tego, co robią dobrze.
• Piłeczka
- W rundce każdy po kolei przedstawia się - mówi swoje imię ( zabiera głos osoba, która trzyma w ręku
piłeczkę).
- Uczestnicy przekazują sobie piłeczkę i wypowiadają imię osoby, od której ją otrzymali i imię osoby, do której
ją rzucają - „Dostałem piłeczkę od Tomka i daję ją Magdzie”.
- Uczestnicy rzucają piłeczkę do kogoś z grupy i mówią imię tej osoby.
• Powitanie w kole
Uczestnicy stoją w kole. Rozpoczynający powitanie staje naprzeciwko swojego sąsiada z prawej strony,
podaje mu rękę i mówi swoje imię. Następnie przesuwa się w prawą stronę witając kolejnych uczestników.
gdy przywita już trzy osoby, następna osoba wchodzi do kręgu i zaczyna witać się ze wszystkimi. Kiedy
pierwsza osoba powita wszystkich, staje na swoim miejscu.
• Imię i ruch
Każdy przedstawia się i wykonuje określony ruch, grupa powtarza imię i ruch.
• List gończy
Wszyscy siedzą w kręgu, pierwsza osoba mówi, np.: „Uwaga, poszukuje się osoby o niebieskich oczach,
jasnych włosach, ubranej w biały sweter”. Poszukiwana osoba milczy tak długo, aż grupa wywoła jej imię.
Teraz ona ogłasza kolejny list. Zabawa trwa tak długo, aż wszyscy zostaną wywołani.
• Ludzie do ludzi
Uczestnicy poruszają się po sali w tempie muzyki. Na sygnał prowadzącego wszyscy witają się
wymienionymi częściami ciała, np. ręka wita rękę. Następnie znów spacerują i po sygnale witają się innymi
częściami ciała np. kolano z kolanem. Na sygnał „ludzie do ludzi” wszyscy skupiają się w ciasny krąg.
• Podawanie miny (wyczuwanie twarzy)
Uczestnicy siedzą w kręgu. Pierwsza osoba robi dowolną minę, przekazuje ją sąsiadowi, który powtarza ją i
podaje dalej. Po przejściu kolejki, inna osoba wymyśla inną minę.
• Byłam w sklepie i kupiłam…( w grupie do 10 osób)
Uczestnicy siedzą w kręgu. Każdy po kolei wypowiada zdanie (zdanie kierowane jest do osoby siedzącej
obok po lewej stronie, można także wypowiedzieć jej imię) : Moniko, byłam w sklepie i kupiłam… np.
nożyczki i pokazuje ruch ( przez cały czas trwania zabawy), jaki wykonujemy przy cięciu nimi, w drugiej
rundce dodajemy inny przedmiot, np. wachlarz, hulajnogę. Uczestnik pokazuje nowy ruch ( oprócz
poprzedniego) dopiero wtedy, gdy sąsiad mu go przekaże.
II. Zabawy ruchowe rozwijające dużą motorykę
• Zamarzanie i odmarzanie
„Zamarznięci uczestnicy stoją w kręgu. Prowadzący włącza muzykę i wymienia część ciała, która odmraża
się, a więc może się poruszać. Każdy porusza się na swój sposób. Poruszają się kolejne części ciała (
palce, dłonie, ręka, tułów, głowa). Potem następuje zamarzanie, czyli unieruchomienie kolejnych części
ciała. Wariant: Poszczególne osoby sugerują ruchy wykonywane rozmrożonymi częściami ciała, cała grupa
naśladuje.
• Pantomima - czyszczenie budki telefonicznej
Każda osoba ma kawałek papieru o wymiarach 50 x 50 cm. Gracze ustawiają się przed swoimi kwadratami.
Prowadzący informuje: „Jesteście czyścicielami okien, a przed wami jest bardzo brudna budka telefoniczna.
Trzeba ją wymyć, wszystkie zewnętrzne powierzchnie i kąciki w środku”. Wszyscy pracują przy dźwiękach
wolnej lub skocznej muzyki.
• Gęsia mama
Dzieci są ustawione jedno za drugim (gęsiego). Pierwsze dziecko jest gęsią mamą, która prowadzi grupę i
nadaje ruch. Wszyscy naśladują jej sposób poruszania się. Na sygnał prowadzącej zajęcia, pierwsze
dziecko idzie na koniec, a gęsią mamą zostaje kolejny uczestnik.
III. Zabawy ruchowe rozwijające koncentrację
• Żywa kamera
Uczestnicy tworzą pary. Jedna osoba w parze jest kamerą, druga kamerzystą. Kamerzysta staje za kamerą,
swoje ręce kładzie na ramiona partnera. Kamera zamyka oczy, a kamerzysta delikatnie prowadzi ją po Sali.
Na jego okrzyk „klik” kamera otwiera na krótko oczy i uważnie obserwuje otoczenie. Na powtórne „klik”,
znów zamyka oczy. Po zabawie, osoba-kamera opowiada o zapamiętanych przez siebie obrazach.
• Ruchowe zapamiętywanie - „memo ruchowe”
Wybrane dziecko opuszcza salę, a grupa dobiera się w pary. Każda para ustala wspólny ruch i wszyscy
mieszają się. Uczestnicy chodzą po sali. Wraca mistrz zapamiętywania, dotyka kolejno osoby, które
pokazują swój ruch. Zadaniem mistrza jest połączenie wszystkich w pary wg tego samego ruchu.
( W kl. I dzieci mogą stać w wybranym miejscu sali, aby trochę ułatwić szukanie par, odgadywać mogą dwie
osoby).
• Fasolowa sztafeta
Uczestnicy zabawy stoją w rzędzie, przed pierwszą osobą jest pojemnik z fasolą lub piłeczkami, za ostatnią
- puste naczynie. Każdy uczestnik ma w ręku jednorazowy kubek. Pierwsza osoba nabiera kubeczkiem
jedno ziarno fasoli, podaje następnej do kubeczka, ostatnia wrzuca fasolę ze swojego kubeczka do
przygotowanego naczynia. Prowadzący może mierzyć czas wykonania zadania. Mogą też
współzawodniczyć dwie grupy w określonym czasie.
• Wyjeżdżam w podróż
Uczestnicy siedzą w kręgu. Pierwsza osoba mówi: „Wyjeżdżam w podróż, ale najpierw muszę…., np. umyć
okna. Wykonuje równocześnie ruch naśladujący mycie okien. Następna osoba mówi, że także wyjeżdża w
podróż, powtarza mycie okien, dodaje inną czynność i pokazuje ją. W dużej grupie powtarzamy tylko pięć
ostatnich czynności.
IV. Zabawy kształcące sprawność nadgarstka, dłoni, palców.
• Zwijanie słomek z gazet ( różne sposoby wykorzystywania słomek)
Uczestnicy zwijają z gazet słomki - długie, sztywne patyczki, które można wykorzystać do różnych zabaw
zręcznościowych.
• Wykorzystanie spinaczy bieliźnianych
Podawanie sobie w parach, rzędem listków wyciętych z papieru. Dotykamy ich tylko przy użyciu spinaczy.
• Łowienie rybek
Każdy ma wędkę tj. patyczek z nawiniętym sznurkiem, do którego umocowano mały pojemnik z magnesem.
Na podłodze leżą porozrzucane rybki wycięte z kartonu, do których przypięte są spinacze biurowe. Złowioną
rybkę należy podnieść do góry nawijając sznurek na patyczek.
• Paluszkowe rymowanki
Dzieci siedzą wokół stołu i kładą ręce na blacie. Mówią bardzo wolno następującą wyliczankę:
„ Paluszkami, piąsteczkami,
paluszkami, piąsteczkami,
całą dłonią, łokciami i dłonią”.
W tym czasie stuka się rytmicznie w stół odpowiednim palcem, pięścią, itd. Tempo jest coraz szybsze. Kto
się pomyli lub użyje niewłaściwej części ciała, musi dać fant.
V. Zabawy relaksujące
• Relaksacja - niewidzialny ołówek
Rysowanie nosem w powietrzu liter, pisanie swojego imienia, rysowanie figur itp.
• Relaksacja - automasaż
Postawa stojąca, ręce wyciągnięte. Uderzamy pięścią jednej ręki w drugą rękę zaczynając od dłoni do
barku, potem to samo drugą ręką. Następnie obiema rękami opukujemy klatkę piersiową w dół do bioder i
obie nogi.
• Wesoły masaż
Uczestnicy dobierają się parami, jedna osoba siedzi na krześle, druga stoi za nią. Prowadzący opowiada
historię o pieczeniu szarlotki.
tekst |
masaż |
Najpierw trzeba przygotować blachę do pieczenia ciasta. Do tego potrzebujecie wody.
Usuńcie brud miękką gąbką.
Uporczywe miejsca potrzyjcie metalowym zmywakiem.
Opłuczcie brud wodą.
Natłuśćcie czystą blaszkę.
Połóżcie na blaszce ciężkie ciasto.
Rozłóżcie ciągliwe ciasto w każdy kącik blachy.
Dociśnijcie ciasto do brzegów.
Aby ciasto dobrze wyrosło, potrzebuje małych dziurek na powietrze.
Rozdzielcie teraz plasterki jabłka.
A na koniec kruszonka. |
Obydwie ręce faliście przesuwają się po plecach.
Lekkie, koliste ruchy jedną ręką.
Zacisnąć dłoń w pięść, wewnętrzną powierzchnią pięści masujemy okolice szyi i pleców.
Obydwie dłonie faliście przesuwają się po plecach.
Koniuszki palców przesuwają się po plecach jak pędzel.
Obydwie dłonie leżą na dolnej części pleców.
Obydwie dłonie przesuwają się po całych plecach.
Palcami mocno wałkować podściółki tłuszczowe.
Dwoma wyciągniętymi palcami delikatnie kłuć plecy.
Palce układają żądane wzorki na plecach.
Koniuszki palców lekko łaskoczą plecy. |
• Oddychanie z falą
- Wyobraźcie sobie morską falę, która wzbiera powoli, aż do najwyższego punktu i znów odpływa. Spróbujcie
oddychać wciąż powracającym ruchem spokojnie płynących fal. Oddychajcie świadomie, powoli. Przy
wdechu i wydechu liczcie za każdym razem do 6. głęboko wdychajcie powietrze przez nos i uwydatnijcie
brzuch. Morska fala osiągnęła swój szczyt, teraz zatrzymajcie powietrze przez trzy uderzenia pulsu. Powoli
wypuście powietrze, opróżnijcie najpierw brzuch, potem klatkę piersiową. Gdy powietrze całkiem ujdzie,
znów wstrzymajcie powietrze na trzy uderzenia pulsu. Teraz zróbcie głęboki wdech.
6 - wdech 3 - zatrzymać
6 - wydech 3 - zatrzymać
6 - wdech 3 - zatrzymać
Uwaga!
Wdech przez nos, wydech przez usta, dokładny wydech.
VI. Zabawy rytmizujące
• Rytmiczny łańcuch
Wszystkie dzieci stoją w kręgu. Pierwsze dziecko wydaje dźwięk i wykonuje pasujący do niego ruch.
Następne dziecko powtarza ten dźwięk i ruch oraz wymyśla swoją kombinację dźwięku i ruchu. Każde
dziecko wykonuje dwie kombinacje - poprzednika i swoją.
• Rytmiczne dyktando
Zabawa w parach. Jedna osoba podaje rytm, druga - powtarza go, potem zmiana ról.
• Rytmiczna orkiestra
Jeden uczeń losuje narysowany rytm i zaczyna go wystukiwać na dowolnym instrumencie. Grupa słucha
rytmu i powoli włącza się do niego, ale każdy stara się odtwarzać rytm w inny sposób - klaskanie,
pstrykanie, tupanie, itp. Następne dziecko losuje inny rytm i zabawa powtarza się.
VII. Zabawy w rymy
• Deszcz rymów
Prowadzący wyrzuca do góry kartki z napisanymi wyrazami, które rymują się ze sobą (na każdej kartce jest
jeden wyraz). Zadaniem uczestników jest złapanie kartki, przeczytanie, a następnie poszukanie osób, które
mają na kartkach wyrazy rymujące się z jego wyrazem. W grupach uczestnicy układają teksty - rymowanki
ze swoimi wyrazami.
• Swobodne rymowanie
Dzieci siedzą w kręgu. Pierwsze dziecko podaje słowo, do którego kolejne dzieci muszą dodać słowo
rymujące się. Dopuszczalne jest podawanie słów bezsensownych, ważne aby były dźwiękowo podobne.