1.
Przedmiot psychologii społecznej – podstawowe dziedziny badań.
2.
Podstawowe pojęcia psychologii społecznej.
Ad 1. Psychologia społeczna, przedmiot jako badanie szeroko pojętego wpływu jednych ludzi na drugich. Wpływ na percepcję, uczucia i zachowania się. Wiąże się z psychologią osobowości, kliniczną, uczuć i motywacji, socjologią.
Dziedziny:
-
kształtowanie się uprzedzeń, stereotypów
-
jak ludzie siebie postrzegają, jak formułowane są spostrzeżenia,
jakie czynniki o tym decydują
-
postawy, jakie są ich źródła
-
komunikacja, jak sie komunikować, szum informacyjny, negocjacje
-
konformizm – upodabnianie się do innych
-
atrakcyjność i miłość ( np lider)
-
prospołeczność (dlaczego jedni pomagają a inni nie)
-
geneza konfliktów w grupie społecznej (jak sie tworzy grupa,
pojawienie się podgrup w grupie)
psychologia
płci
Psychologia
społeczna opiera sie na:
-
koncepcjach (nurtach) poznawczych (życie emocjonalne człowieka
podporządkowane jest sposobowi w jaki człowiek spostrzega i rozumie
dana sytuację) – ważny jest sposób w jaki interpretujemy
sytuację, a nie to co nas spotyka.
Rozumienie
(percepcja) – Postawy – Emocje (zachowania)
-
koncepcjach (nurtach) psychologii motywacji
-
koncepcjach (nurtach) teorii uczenia się – zachowań społecznych
można sie nauczyć, modelowanie, powtarzanie, nagradzanie „można
uzyskiwać wpływ kontrolowany wykorzystując prawidłowości uczenia
się”
-
koncepcjach (nurtach) indywidualności, odrębości – w różnych
kulturach zachowania społeczne ludzi są różne, inne są normy i
nie można analizować (oceniać) zachowań społecznychludzi w
oderwaniu od kultury w której wychowywał się człowiek.
-
koncepcjach (nurtach) ewolucjonistycznych (biologicznych) –
nawiązuje do praw biologii, zasady ewolucji (np. dobór naturalny,
eliminacja słabych jednostek)
Eksperyment
Milgrama:
Polegał
na badaniu pamięci, wykonywany był na 40 wolontariuszach, nastąpił
podział na dwie grupy: badacze i badani (nauczyciele i uczniowie).
Badaczom (nauczycielom) towarzyszył „pseudonaukowiec”-(wygląd:
w białym fartuchu itd.). Celem eksperymentu był wpływ kar na
zapamiętywanie określonego materiału, karanie ucznia który nie
osiąga efektów. Prawdzimym celem eksperymentu było sprawdzenie jak
wiele bólu można zadać niewinnej ofierze w sytuacji nacisku
społecznego. Karanie polegało na porażeniu pradem elektrycznym
(natężenie od 1 do 10), badacz (nauczyciel) pod wpływem
„pseudonaukowca” stosował coraz większe natężenie prądu, 2/3
badanych zadawało coraz większe natężenie aż do 10
stopnia.
Wniosek
„Nie jesteśmy wolni od nacisków społecznych”.
Ad.2. Podstawowe pojęcia psychologii społecznej.
Grupa
społeczna: to dwie lub więcej osób współdziałających ze sobą
i współzależnych od siebie w tym sensie, że w zaspokajaniu
potrzeb i osiąganiu celów muszą na sobie polegać.
Wyróżniamy
grupy:
-
formalne (struktura narzucona odgórnie)
-
nieformalne (tworzą się spontanicznie)
-
duże (naród, partia polityczna – nie muszą nawiązywać
bezpośrednich kontaktów)
-
małe (ludzie komunikują się bezpośrednio
-
własne (grupa z której członkami jednostka się identyfikuje)
-
obce (grupa z której członkami jednostka się nie
identyfikuje)
Grupa
niespołeczna: to dwie lub więcej osób znajdujących się w tym
samym miejscu wtym samym czasie ale ze sobą nie współdziałających,
niewspółzależnych.
Warunki
istnienia grupy społecznej: musi być cel, kontakt (komunikacja)
bezpośrednia lub pośrednia, osoby te mają jakichś wspólny cel,
mają wspólne normy i wartości, w tym zbiorze funkcjonują
struktury (jest jakaś organizacja).
Rodzaje
struktur:
-
władzy (przywódca, zwolennicy, oponęci)
-
popularności (jedni są lubiani inni nie)
-
zaufania (jednym ufamy innym nie)
Najściślej
powiązane grupy tworzą system. System to: uporządkowana kompozycja
elementów tworzących spójną całość. Jakakolwiek zmiana w
jakiejś części systemu wpływa na jego pozostałe części.
System
rodzinny – grupa rodzinna, w grupie która tworzy system wyznaczone
są role społeczne i te role musza być wypełniane.
Rola
społeczna to zespół zachowań związanych z realizacją zadań lub
oczekiwań społecznych wynikających z zajmowanej pozycji,
interakcji, relacji emocjonalnych i innych powiązań zachodzących
między członkami grupy.
System
rodziny dysfunkcjonalnej:
-
dziecko bohater
-
dziecko kozioł ofiarny
-
dziecko zagubione
-
dziecko maskotka (clown)