CAŁOŚCI SPOŁECZNE

Obiektywne kryteria klasyfikacji

- wielkość

DIADA: grupa dwuosobowa, para.

TRIADA: grupa trójosobowa, trójkąt.

KWADRAT

PIĘCIOKĄT

- trwałość

GRUPY ZADANIOWE: takie, które zostały celowo powołane do rozwiązania jakiegoś

problemu lub zrealizowania zadania praktycznego.

GRUPY JEDNOFUNKCYJNE: inaczej wyspecjalizowane, czyli takie, w których członkowie

podejmują jeden tylko typ działalności

GRUPY WIELOFUNKCYJNE: takie, w których członkowie podejmują różnorodne formy

działalności.

ZADANIA ADDYTYWNE: takie, których szybkość i skuteczność realizacji zależy wprost od

liczby uczestniczących osób.

ZADANIA KONIUNKTYWNE: takie, w których tempo i intensywność działań muszą być

dostosowane do najsłabszych uczestników grupy.

ZADANIA KOOPERACYJNE: takie, których realizacja wymaga podziału funkcji, współpracy i koordynacji działań wyspecjalizowanych, co z reguły narzuca potrzebę kierownictwa lub

przywództwa.

- sposób rekrutacji

GRUPY EKSKLUZYWNE: inaczej zamknięte, czyli takie, do których przyjęcie obwarowane jest bardzo trudnymi, rygorystycznymi warunkami.

GRUPY INKLUZYWNE: inaczej otwarte, czyli takie, które akceptują wszystkich chętnych do

przystąpienia.

GRUPY DOŻYWOTNIE: takie, z których wystąpienie jest niemożliwe lub bardzo utrudnione.

- intensywność uczestnictwa

GRUPY TOTALITARNE: takie, które kontrolują i ingerują w całokształt życia swoich członków w dziedzinach nie związanych bezpośrednio z członkostwem w grupie, a także w sferze prywatnej.

GRUPY ŻARŁOCZNE: takie, które wymagają od swoich członków maksymalnego

zaangażowania, nieustannego uczestnictwa, pełnego poświęcenia, niepodzielnej lojalności.

-charakter korzyści, jakie przynosi jednostce członkostwo w grupie

GRUPY ODNIESIENIA NORMATYWNEGO: takie, z których czerpiemy i przyjmujemy

normy i wartości kształtujące nasze działania.

GRUPY ODNIESIENIA PORÓWNAWCZEGO: takie, z którymi konfrontujemy nasze

osiągnięcia, standard życia, zasób władzy, poziom prestiżu itp.

- psychologiczna relacja jednostki do grupy

GRUPY ISTOTNE: takie, które jednostka selekcjonuje spośród wielości różnych grup, do

których należy i do których przywiązuje szczególne subiektywne znaczenie.

GRUPY ODNIESIENIA: zbiorowości, z którymi wiążą nas subiektywne, „wirtualne" relacje,

mimo że do nich nie należymy.

NEGATYWNE GRUPY ODNIESIENIA: takie, które budzą u nas repulsję i od których staramy

się zdystansować poprzez przyjmowanie przeciwnych wzorów i reguł postępowania.

POZYTYWNE GRUPY ODNIESIENIA: takie, z którymi się identyfikujemy, porównujemy i

których standardy normatywne staramy się naśladować, dążąc do uzyskania pełnego

członkostwa.

SOCJALIZACJA: proces kształtowania mentalności, postaw i działań ludzi przez

społeczeństwo.

SOCJALIZACJA WYPRZEDZAJĄCA: naśladowanie reguł i wzorów, a zwłaszcza sposobu i

stylu życia środowisk, do których aspirujemy i w których chcielibyśmy zostać zaakceptowani.

KONTRSOCJALIZACJA: kultywowanie przeciwnych reguł i wzorów niż te uznawane przez

grupy, od których chcemy się dystansować, będące naszymi negatywnymi grupami

odniesienia.

GRUPY PIERWOTNE: niewielkie, nieformalne, spontaniczne, o bezpośrednich kontaktach i

interakcjach (twarzą w twarz) członków rozpoznających się nawzajem, podejmujących

zróżnicowane działania, częściowo z pobudek autotelicznych.

GRUPY WTÓRNE: takie, które liczą wielu członków, w większości wzajemnie anonimowych,

pomiędzy którymi zachodzą sformalizowane i pośrednie stosunki realizujące się w wysoce

wyspecjalizowanych działaniach.

WSPÓLNOTY LOKALNE: zbiorowości zamieszkałe na wspólnym terenie, w ramach których

ludzie na ogół znający się nawzajem realizują większość swojej życiowej aktywności,

obdarzając je silną identyfikacją i czyniąc uczestnictwo elementem własnej, indywidualnej

tożsamości.

KAPITAŁ SPOŁECZNY: więzi zaufania, lojalności i solidarności, znajdujące wyraz w

samoorganizowaniu się i samorządności, głównie w ramach dobrowolnych stowarzyszeń.

PRÓŻNIA SOCJOGICZNA: pusta przestrzeń pomiędzy publiczną sferą polityki a prywatną

sferą rodzinną, która zazwyczaj wypełniana jest przez dobrowolne stowarzyszenia.

- zorganizowanie grupy