Ocena płynności finansowej

- ocena przyszłej i aktualnej sytuacji płatniczej firmy

- zasygnalizowanie zagrożeń dla wiarygodności płatniczej firmy w perspektywie krótko- i długookresowej

- przygotowanie racjonalnych podstaw informacyjnych do podejmowania decyzji dotyczących zarządzania pieniądzem w firmie

Płynność jest to zdolność przedsiębiorstwa do terminowej spłaty zobowiązań krótkoterminowych

1. Statyczna analiza płynności – Bilans, charakter retrospektywny

2. Dynamiczna analiza płynności –rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych

- badania retrospektywne – ocena dotychczasowej dynamiki sytuacji płatniczej przedsiębiorstwa

- badania prospektywne – określenie kierunków rozwoju sytuacji płatniczej firmy w perspektywie krótko- i długo terminowej

RETROSPEKTYWNA STATYCZNA ANALIZA PŁYNNOŚCI

1. Analiza zadłużenia krótkoterminowego

2. Analiza płynności aktywów obrotowych

3. Analiza relacji między zadłużeniem krótkoterminowym a możliwością jego spłaty

Ad. 1 Analiza zadłużenia krótkoterminowego

Czynności wstępne:

- klasyfikacja zobowiązań krótkoterminowych

- wyliczenie indeksów struktury i dynamiki zobowiązań krótkoterminowych

- ocena zobowiązań przeterminowanych

Indeksy i wskaźniki:

• Indeks udziału zobowiązań krótkoterminowych w pasywach ogółem

Zobowiązania krótkoterminowe/pasywa ogółem

• Indeks udziału zobowiązań krótkoterminowych w zobowiązaniach ogółem

Zobowiązania krótkoterminowe/zobowiązania ogółem

• Wskaźnik relacji zobowiązań krótkoterminowych do zobowiązań długoterminowych

Zobowiązania krótkoterminowe/ zobowiązania długoterminowe

Indeksy zobowiązań przeterminowanych:

• Indeks udziału zobowiązań przeterminowanych w zobowiązaniach krótkoterminowych

• Indeks udziału zobowiązań przeterminowanych w zobowiązaniach ogółem

Ad.2 Analiza płynności aktywów obrotowych

Ma na celu przeprowadzenie oceny czy stan najważniejszych grup majątku obrotowego tj. zapasów, należności, inwestycji krótkoterminowych w tym poziom środków pieniężnych są właściwie dostosowane do skali aktywności gospodarczej a także czy poszczególne składniki aktywów obrotowych są odpowiednio płynne.

Część stała aktywów obrotowych:

Wykazuje pewne cechy aktywów trwałych – ponieważ okres związania części stałej w ujęciu wartościowym przekracza 12 miesięcy.

Część zmienna aktywów obrotowych:

Fluktuacje wartości aktywów mogą mieć charakter przypadkowy bądż wykazywać pewne regularności

1. Podział aktywów obrotowych ze względu na ich płynność

Zbycie aktywa obrotowego może nastąpić:

- w sposób naturalny po zakończeniu rutynowego cyklu operacyjnego działalności przedsiębiorstwa

- w trybie doraźnym przez próbę natychmiastowej zmiany danego składnika na gotówkę

Ze względu na ewentualną możliwość zmiany na pieniądz aktywa obrotowe dzielimy na:

- zbywalne natychmiastowo – najbardziej płynne środki obrotowe (inwestycje krótkoterminowe)

- zbywalne naturalnie, zgodnie z cyklem obrotu środków przedsiębiorstwa – należności terminowe oraz normatywne zapasy wyrobów gotowych zbywalne na rynku

- zbywalne z trudnościami -najmniej płynne, zapasy wyrobów gotowych nieznajdujące nabywców, zapasy półfabrykatów i materiałów do produkcji, należności sporne i przeterminowane.

Klasyfikacja bilansowa aktywów obrotowych:

- aktywa obrotowe (I stopień płynności) – inwestycje krótkoterminowe

- aktywa obrotowe (II stopień płynności) – należności krótkoterminowe

- aktywa obrotowe (III stopień płynności) – zapasy oraz krótkoterminowe czynne rozliczenia międzyokresowe

2. Należności krótkoterminowe

Zadania bilansowej analizy należności krótkoterminowych:

- klasyfikacja należności a następnie ich ocena w ujęciu bezwzględnym

- analiza względna należności z wykorzystaniem metod analizy wskaźnikowej

- badanie należności przeterminowanych

Należności krótkoterminowe możemy klasyfikować ze względu na:

a) rodzaj jednostki od której należą się pieniądze

- od jednostek powiązanych

- od pozostałych jednostek

b) tytuł należności

- z tytułu dostaw i usług (należności handlowe)

- z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń zdrowotnych i społecznych oraz innych świadczeń

-inne

Analiza wskaźnikowa należności krótkoterminowych:

1. Indeks udziału należności krótkoterminowych w aktywach ogółem

2. Indeks udziału należności krótkoterminowych w aktywach obrotowych

Analiza względna należności przeterminowanych

1. Indeks udziału należności przeterminowanych w należnościach krótkoterminowych ogółem

2. Indeks udziału należności nieściągalnych w należnościach krótkoterminowych ogółem

Ad 3. Zależności między aktywami obrotowymi a zobowiązaniami krótkoterminowymi

1. Rachunek płynności

- na jego podstawie można określić czy w badanym okresie przedsiębiorstwo wykazuje zdolność do regulowania zobowiązań krótkoterminowych

2. Ocena kapitału obrotowego netto

- sprawdzenie czy jest spełniona złota zasada bankowa (czy terminy związania aktywów odpowiadają terminom wymagalności pasyw, które te aktywa finansują.

Kapitał obrotowy netto=aktywa obrotowe-zobowiązania krótkoterminowe

Kapitał obrotowy netto=kapitał stały- majątek trwały

Kapitał obrotowy netto zwany też kapitałem pracującym jest ot ta część kapitałów stałych która jest wykorzystywana do finansowania majątku obrotowego

Zbyt duży kapitał netto oznacza nadmierne zaangażowanie kapitałów długoterminowych w finansowanie operacyjnej działalności przedsiębiorstwa

Ujemny kapitał obrotowy netto oznacza że część majatku trwałego firmy jest finansowane zobowiązaniami krótkoterminowymi.

Poziom kapitału obrotowego netto jest miarą ryzyka operacyjnego, wskaźniki:

- kapitał obrotowy netto / aktywa ogółem

- kapitał obrotowy netto / aktywa obrotowe

3. Analiza inwestycji handlowej

Inwestycja handlowa brutto = operacyjne aktywa obrotowe

Inwestycja handlowa netto = operacyjne aktywa obrotowe netto

Każde obniżenie inwestycji handlowej netto jest korzystne dla przedsiębiorstwa:

- uwalnia kapitał obrotowy netto, który można przeznaczyć np. na sfinansowanie aktywów trwałych

- zmniejsza zapotrzebowanie na kredyty obrotowe co powoduje obniżenie kosztów finansowych

Zmniejszenie inwestycji handlowych może nastąpić przez:

- Zmniejszenie inwestycji handlowych brutto czyli poziomu zapasów i należności

Podwyższenie zobowiązań handlowych

4. Analiza wskaźnikowa płynności w ujęciu bilansowym

Ogólna postać bilansowego statycznego wskaźnika płynności=

Aktywa obrotowe_{i(i-ta postać aktywów obrotowych)} / zobowiązania krótkoterminowe

Wskaźnik I stopnia – wskaźnik płynności środków pieniężnych

Inwestycje krótkoterminowe / zobowiązania krótkoterminowe

Wskaźnik II stopnia - wskaźnik szybki

Inwestycje krótkoterminowe + należności krótkoterminowe / zobowiązania krótkoterminowe

Inna postać:

Wskaźnik szybki = aktywa bieżące – zapasy / zobowiązania bieżące

Wskaźnik szybki jest najważniejszy gdyż ilustruje zdolność przedsiębiorstwa do szybkiej regulacji swoich zobowiązań przez upłynnienie aktywów obrotowych

Jeżeli firmie zależy na podwyższeniu wartości wskaźnika szybkiego to może to zrobić doraźnie na koniec roku obrachunkowego wstrzymując się od zakupów wymagających natychmiastowych wypłat

Wskaźnik III stopnia – wskaźnik płynności bieżącej

Określa możliwości firmy do regulowania bieżącego zadłużenia pokazując krotność zabezpieczenia spłaty zobowiązań krótkoterminowych przez aktywa obrotowe

Aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe

Inna postać:

Aktywa bieżące/zobowiązania bieżące