Zatrzymanie krążenia i resuscytacja (NZK)

Zatrzymanie krążenia i resuscytacja (NZK)

22.09.2010

M. Jankowski

Choroby wewnętrzne pod redakcją A. Szczeklika i P. Gajewskiego, Medycyna Praktyczna, Kraków 2010

Zobacz także:

Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) polega na ustaniu mechanicznej czynności serca, cechującym się brakiem reakcji chorego na bodźce, brakiem wyczuwalnego tętna oraz bezdechem lub agonalnym oddechem. Nagłe zatrzymanie krążenia może nastąpić w jednym z 4 mechanizmów: migotania komór, częstoskurczu komorowego bez tętna, asystolii oraz aktywności elektrycznej bez tętna.

Definicje i etiopatogeneza

Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) – ustanie mechanicznej czynności serca, cechujące się brakiem reakcji chorego na bodźce, brakiem wyczuwalnego tętna oraz bezdechem lub agonalnym oddechem.

Nagła śmierć sercowa– zgon z przyczyn sercowych poprzedzony nagłą utratą przytomności, gdy objawy poprzedzające zgon wystąpiły nie wcześniej niż przed godziną.

NZK pierwotne – spowodowane chorobą serca: ostry zespół wieńcowy (najczęściej), kardiomiopatia (rozstrzeniowa o innej etiologii niż niedokrwienie, przerostowa, arytmogenna prawokomorowa), genetycznie uwarunkowane arytmogenne choroby serca (zespół długiego odstępu QT, zespół Brugadów, wielokształtny częstoskurcz komorowy zależny od katecholamin i in.), zwężenie zastawki aortalnej, wypadanie płatka zastawki mitralnej, nieprawidłowe odejście tętnic wieńcowych, mostek mięśniowy nad tętnicą wieńcową, zespół WPW, zaburzenia czynności węzła zatokowego i przewodzenia AV, migotanie komór (VF) idiopatyczne; spowodowane zatorowością płucną, pęknięciem tętniaka lub rozwarstwieniem aorty.

NZK wtórne – spowodowane przyczyną pozasercową, np. zatrzymaniem oddechu, urazem wielonarządowym, wykrwawieniem.

Komorowe zaburzenia rytmu. A - jednokształtny częstoskurcz komorowy, B - trzepotanie komór, C - wielokształtny częstoskurcz komorowy, D - mogotanie komór

Mechanizmy NZK: migotanie lub trzepotanie komór (VF), częstoskurcz komorowy (VT) bez tętna, asystolia (brak czynności elektrycznej i mechanicznej serca, także gdy czynność <10/min), czynność elektryczna bez tętna (PEA; brak skutecznej hemodynamicznie czynności mechanicznej serca pomimo zachowania zorganizowanej czynności elektrycznej). Asystolia i PEA są częstymi mechanizmami wtórnego NZK, dlatego zawsze wymagają poszukiwania odwracalnych przyczyn.

Postępowanie

Należy podjąć próbę samoistnego przywrócenia krążenia poprzez resuscytację krążeniowo-oddechową (cardiopulmonary resuscitation – CPR).
Jeżeli nie dysponujesz sprzętem lub jesteś sam,wykonaj podstawowe zabiegi resuscytacyjne (basic life support – BLS).
Jeśli dysponujesz sprzętem i działasz w zespole, wykonaj zaawansowane zabiegi resuscytacyjne (advanced life support – ALS).

Źródło:

http://nagle.mp.pl/wpraktyce/show.html?id=54888