Rachunek zysków i strat jest obok bilansu i danych uzupełniający częścią sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień bilansowy. Rachunek ten informuje o stopniu realizacji podstawowego celu działalności gospodarczej. Pozwala na ustalenie struktury wyniku finansowego. Określany jest też rachunkiem wyników. Sporządzany jest we wszystkich przedsiębiorstwach bez względu na formę organizacyjno- prawną.

Może być sporządzany w:

• układzie kalkulacyjnym

• układzie porównawczym

• a także w formie dwustronnej tabeli

Pozycje wyniku finansowego po stronie zysków:

wynik z tytułu odsetek,

* przychody z tytułu prowizji i opłat,

* przychody z akcji, udziałów i innych papierów wartościowych, które nie mają charakteru odsetkowych,

* operacjach finansowych papierami wartościowymi i innymi,

* wynik z pozycji wymiany,

* pozostałe przychody operacyjne,

* wynik z działalności operacyjnej banku,

* wynik na operacjach nadzwyczajnych,

* wynik finansowy brutto,

* wynik finansowy netto.

* Przychody z tytułu należnych bankowi odsetek – są one inkasowane:

- od instytucji finansowych, tj. od operacji otwartego rynku, dokonywanymi z NBP, od lokat zdeponowanych na rynku międzybankowym oraz bezpośrednio w innych bankach i instytucjach finansowych

- od klientów i sektora budżetowego, tj. od udzielonych kredytów podmiotom niefinansowym( przedsiębiorstwom, ludności, organizacjom społecznym, fundacjom). Oraz od wierzytelności sektora budżetowego,

- z tytułu lokat w dłużnych papierach wartościowych emitowanych zarówno przez Skarb Państwa jak i przez NBP, organy samorządowe, przedsiębiorstwa, inne banki.

* Wyniku z tytułu odsetek osiągany przez bank dzięki działalności zarobkowej po uwzględnieniu odsetek płaconych od obcych kapitałów wykorzystywanych na tą działalność.

* Przychody z tytułu prowizji i opłat osiągane są przy udzielaniu kredytów jak przy wykonywaniu różnych czynności na rzecz klientów oraz inkasowanych od innych partnerów np. przy potwierdzaniu czeków, udzielaniu gwarancji

Wynik z tytułu prowizji, obrazuje on różnicę miedzy przychodami a kosztami z pobieranej przez bank prowizji.

* Przychody z akcji, udziałów i innych papierów wartościowych, które nie mają charakteru odsetkowych. Zalicza się do nich m.in. otrzymywane dywidendy od emitentów akcji, udział z zyskach spółek z.o.o. , w których bank współdzieli koszty lub zyski, dochody uzyskiwane w związku z premią emisyjną, dochody z tytułu udziałów w funduszach inwestycyjnych.

* Operacje finansowych papierami wartościowymi i innymi. Zalicza się tutaj m.in.. wynik osiągnięty na operacjach, prawami poboru akcji i innymi prawami pochodnymi.

* Wynik z pozycji wymiany ilustruje rezultat zysków i strat powstałych z transakcji walutowych oraz z dokonywanej co miesiąc aktualizacji wyceny aktywów i pasywów dewizowych.

* Wynik działalności bankowej traktowany jest jako suma z tytułu odsetek, prowizji, akcji, udziałów i innych papierów wartościowych wyniku na operacjach finansowych

Pozostałe przychody operacyjne obejmują przychody powstałe z zarządzania majątkiem osób trzecich, odzyskania należności uznanych za nieściągalne i spisanych uprzednio w straty, uzyskanych odszkodowań, darowizn a także z likwidacji lub sprzedaży rzeczowych składników majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

* Wynik z działalności operacyjnej banku- który stanowi sumę wyniku na działalności bankowej skorygowaną o różnicę pomiędzy pozostałymi przychodami i kosztami operacyjnymi, pomniejszonego o koszty działania banku i amortyzacje oraz skorygowanego o różnicę pozycji dotyczących rezerw i aktualizacji majątku finansowego.

* Wynik na operacjach nadzwyczajnych, tj. straty losowe np. z tytułu kradzieży, wypadków, oraz zyski nadzwyczajne np. otrzymane odszkodowania od instytucji ubezpieczeniowych na wyrównanie strat

* Wynik finansowy brutto (zysk lub strata) powstaje po skorygowaniu wielkości wyniku operacyjnego

* Wynik netto powstaje po odliczeniu od wyniku finansowego brutto należnego podatku dochodowego

Pozycje wyniku finansowego po stronie strat:

* koszty odsetkowe,

* koszty prowizji i opłat,

* koszty z papierów wartościowych,

* koszty operacji finansowych,

* różnice kursowe ujemne,

* pozostałe koszty operacyjne,

* koszty działania banku,

* amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych,

* koszty utrzymywania rezerw celowych,

* straty nadzwyczajne.

Do kosztów odsetkowych zalicza się odsetki, zarówno wymagalne jak i niewymagalne od zobowiązań banku, przypadające na bieżący okres sprawozdawczy (odsetki wypłacone lub dopisane klientom).

Koszty odsetkowe:

• od depozytów,

• od kredytów (zaciągniętych przez bank),

• pozostałe.

Koszty odsetkowe zależą głównie od otoczenia konkurencyjnego.Koszty odsetkowe rosną wraz ze wzrostem akcji depozytowej banku.Koszty odsetkowe są większe w przypadku zaciągania przez banki kredytów niż w przypadku przyjmowania depozytów.

Koszty odsetkowe są ponoszone przez bank:

• na rzecz instytucji finansowych, podmiotów sektora niefinansowego i budżetowego, które powierzyły bankowi swoje środki pieniężne w formie m.in. udzielonych kredytów i pożyczek;

• z tytułu posiadanych środków na rachunkach bieżących klientów oraz depozytów terminowych;

Koszty odsetkowe w wielu bankach mają największy udział w łącznej kwocie kosztów.

Koszty prowizji i opłat są ponoszone przez bank:

• na rzecz innych podmiotów, które powierzyły bankowi swoje środki pieniężne np. w formie kredytu.

Koszty papierów wartościowych są ponoszone przez bank:

• w przypadku nabycia przez inne podmioty oprocentowanych instrumentów finansowych emitowanych przez bank.

Koszty operacji finansowych banku obejmują:

• koszty emisji bankowych papierów wartościowych,

• straty ze zbycia inwestycji,

• odpisy aktualizacyjne wartości inwestycji (zmniejszenie wartości),

• odsetki i prowizje zaliczone w poprzednim roku do wyniku finansowego, które w bieżącym okresie zostały włączone do należności zagrożonych.

Pozostałe koszty operacyjne są to pozycje niezwiązane bezpośrednio ze zwykłą działalnością banku i powstają nieregularnie.

Pozostałe koszty operacyjne są ponoszone przez bank:

• w związku z zarządzaniem majątkiem osób trzecich,

• w przypadku sprzedaży lub likwidacji zbędnych rzeczowych składników majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych,

• z tytułu zapłaconych odszkodowań, kar umownych i grzywien oraz darowizn

• w przypadku należności nieściągalnych (przedawnienia lub umorzenia zobowiązań),

• w związku z nieplanowanymi odpisami amortyzacyjnymi z tytułu zużycia majątku trwałego,

• w przypadku niedoborów inwentaryzacyjnych.

Koszty działania banku to koszty wynikające z jego funkcjonowania, określane również jako koszty pozaodsetkowe, ponoszone w związku z prowadzeniem eksploatacji obiektów bankowych. Do kosztów działania banku zalicza się koszty osobowe i rzeczowe.

Koszty działania banku obejmują m.in.:

• wynagrodzenia pracowników oraz innych osób (np. rad nadzorczych, z tytułu umów zlecenia lub o dzieło),

• narzuty na wynagrodzenia oraz pozostałe świadczenia na rzecz pracowników (np. odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych),

• koszty utrzymania budynków i lokali bankowych (czynsz, dzierżawa),

• koszty ubezpieczenia majątkowego

podatki majątkowe (np. od nieruchomości), od środków transportowych, od czynności cywilno prawnych, a także opłaty skarbowe, sądowe i administracyjne,

• koszty telekomunikacyjne,

• koszty wyposażenia i remontów,

• koszty reklamy i reprezentacji,

• koszty materiałów piśmiennych, biurowych, informatycznych,

• koszty zużycia energii, paliw, centralnego ogrzewania,

• koszty szkoleń i delegacji,

• dodatkowe koszty pozyskania depozytów związane z funkcjonowaniem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,

• koszty usług konsultacyjnych, prawnych, outsortingowych, biegłych rewidentów.

Koszty działania banku Z reguły największą pozycją kosztów działania są koszty wynagrodzeń i pochodne.

Wzrost kosztów działania banku jest zwykle związany z rozwojem banku (tworzeniem nowych oddziałów, filii, wzrostem liczby zatrudnionych, informatyzacją).

Na wynagrodzenia składają się takie pozycje jak:

• płace zasadnicze,

• premie,

• zasiłki chorobowe,

• dodatki kasjerskie,

• odprawy emerytalne,

• nagrody jubileuszowe,

• odzież służbowa.

Narzuty na wynagrodzenia to składki z tytułu:

• ubezpieczeń społecznych,

• Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

• Funduszu Pracy,

• Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Amortyzacja - jest kosztem bez wydatkowania środków pieniężnych.

Będąc kosztem pozyskania przychodów, zmniejsza dochód stanowiący podstawę opodatkowania, jeśli dokonywana jest na podstawie zasad podatkowych.

Dokonywanie amortyzacji w ciężar kosztów jest obowiązkowe.

Koszty utrzymania rezerw celowych - przenoszą się na akcjonariuszy, a nie na deponentów, bowiem rezerwy powodują blokowanie części zysku banku i brak możliwości podziału.

Rezerwy celowe tworzone są m.in. na:

• należności zagrożone niewypłacalnością kredytobiorców,

• zobowiązania warunkowe banku (np. na udzielone gwarancje),

• ogólny fundusz ryzyka bankowego

Rezerwy celowe w momencie ich tworzenia są kosztem bez wydatku pieniężnego.

Rezerwy celowe są skalkulowanym ryzykiem, stanowiącym zabezpieczenie dla ewentualnych przyszłych strat.

Straty nadzwyczajne - to finansowe skutki zdarzeń losowych, powstających niepowtarzalnie i nieprzewidywalnie poza zwykłą działalnością banku (np. kradzieże, wypadki).

RYZYKO PŁYNNOŚCI;

Płynność banku:

• zdolność do wywiązywania się ze zobowiązań w krótkim i długim okresie

• jest to także zdolność do niezakłóconego udzielania kredytów przy zapewnieniu odpowiednio niskiego poziomu ryzyka

• banki są zobowiązane do utrzymywania płynności przepisami Ustawy Prawo bankowe: Art. 8.; Bank jest obowiązany do utrzymywania płynności płatniczej dostosowanej do rozmiarów i rodzaju prowadzonej działalności.

• jest to pojęcie złożone, którego interpretacja wymaga wszechstronnej wiedzy o sytuacji finansowej banku

Ryzyko płynności:

Ryzyko płynności jest to ryzyko występujące w obszarze finansowym.

Oznacza zagrożenie przejściowej lub całkowitej utraty płynności przez bank. Ryzyko utraty płynności występuje podobnie jak w przedsiębiorstwie, gdy zagrożona jest zdolność banku do spłacenia zobowiązań.

Przyczyny wystąpienia braku płynności:

• nie wypłacenie w ustalonym terminie rat kredytu

• gwałtowne wycofanie lokat.

Sytuacje te są w dużej mierze uzależnione od kapitału własnego banku i zgromadzonych rezerw. W przypadku instytucji para-bankowych, czyli nie bankowych, utrata płynności może doprowadzić do upadku tej instytucji. Bank natomiast ma możliwość skorzystania z pomocy finansowe innych banków, a w ostateczności uzyskanie pomocy od BC kredytem lombardowym lub redyskontowym, ale najczęściej poprzez operacje otwartego rynku.

OCENA WSKAŹNIKOWA:

Wskaźnik płynności bieżącej=

TEMAT: ROZLICZENIA BEZGOTÓWKOWE – WIZJA OBROTU BEZGOTÓWKOWEGO W POLSCE :

Rozliczenie bezgotówkowe polega na obciązeniu rachunku dłużnika w jego banku oraz uznaniu rachunku wierzyciela w jego banku. Warunkiem koniecznym przeprowadzenia tego rozliczenia jest posiadanie rachunków rozliczeniowych przez rozliczające się strony.

Schemat polecenia przelewu:

DLUŻNIK WIERZYCIEL

Polecenie inf. O uzyskanych

przelewu środkach

Przelew pieniędzy

BANK DŁUŻNIKA BANK WIERZYCIELA

(obciążenie rachunku dłużnika (uznanie rachunku wierzyciela

I przekazanie pieniędzy do systemu po uzyskaniu pieniędzy

Rozliczeń międzybankowych) z systemu rozliczeń)

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE KORZYSTANIU Z RÓŻNORODNYCH USŁUG FINANSOWYCH:

• Ppoziomu rozwoju technologicznego

• zamożności społeczeństwa

• zaufania do instytucji finansowych

• Ttradycji i czynników kulturowych.

Korzyści:

• Redukcja kosztów związanych z obsługą transakcji gotówkowych, (najistotniejszy czynnik z punktu całej gospodarki).

• Przyjęcie rozliczeń bezgotówkowych jako standardu związanych z obrotem gospodarczym sprzyjałoby ograniczaniu szarej strefy.

• W sektorze bankowym to przede wszystkim obniżenie kosztów obsługi gotówki, które banki ponoszą w największym stopniu, ograniczenie strat związanych z przestępstwami gotówkowymi, a także upowszechnianie różnorodnych usług.

• Obniżenie kosztów działalności sectora publicznego

• Ograniczenie strat związanych z przestępstwami gotówkowymi

• Podstawowe korzyści z wykorzystywania bezgotówkowych instrumentów płatniczych to wygoda i łatwość obsługi, redukcja kosztów, oszczędność czasu oraz bezpieczeństwo wykonywanych operacji.

• Dodatkowym czynnikiem może być również dochód z utrzymywania środków na rachunkach bankowych, który może równoważyć, a nawet przewyższać koszty utrzymywania takiego rachunku.

• Dla wierzycieli: Łatwość identyfikacja i dłużnika ewentualnego zwrotnemu środków

Perspektywa polski:

• Wpływanie na efektywne korzystanie przez klientów w Usług bankowych

• Zwiększenie zaufania klientów do usług bankowych

• Pprzystąpienie Polski do strefy euro

• EURO 2012

• Kkoalicja na rzecz Obrotu Bezgotówkowego

ROLA BANKU CENTRALNEGO Z GOSPODARCE RYNKOWEJ:

Funkcje współczesnego banku centralnego:

• Bank emisyjny

• Bank banków

• Bank gospodarki narodowej

Bank centralny, pełniąc wspomniane funkcje, jest, zatem regulatorem całego obiegu pieniężnego wewnątrz kraju oraz równowagi bilansu płatniczego, z drugiej zaś strony jest bankiem państwa w zakresie udzielania kredytów dla rządu, obsługi długu państwowego oraz kasowej obsługi budżetu.

Organami Narodowego Banku Polskiego są:

• Prezes NBP,

• Rada Polityki Pieniężnej,

• Zarząd NBP.

• Przedmiotem oddziaływania banku centralnego jest cała gospodarka. Bank centralny oddziałuje na nią za pośrednictwem banków komercyjnych, (dlatego nazywa się go bankiem banków). Traktuje on wszystkie banki jednakowo i jednakowo na nie oddziaływuje (według tych samych zasad i norm)

Główny cel banku centralnego:

Bank centralny jest instytucją państwową, której najważniejszym zadaniem jest dbałość o wartość pieniądza i stabilność cen, czyli utrzymywanie inflacji na właściwym poziomie.

Cel inflacyjny NBP:

• W Polsce NBP jako cel swojej polityki wyznaczył stopę wzrostu cen dóbr i usług konsumpcyjnych (potocznie inflację CPI) w wysokości 2,5% rocznie z dopuszczalnymi odchyleniami o maksimum 1 punkt procentowy w górę lub w dół.

Ekonomiści o inflacji:

Ekonomiści na ogół traktują wysoką inflację jako zjawisko złe – z kilku przyczyn:

1) inflacja doprowadza do przesunięć dochodów między ludźmi.

2) inflacja powoduje erozję siły nabywczej pieniądza.

3) stopa inflacji jest na ogół zmienna, a wahania te wprowadzają niepewność, jak będą kształtowały się ceny i ich relacje (ceny względne) w przyszłości.

4) jeśli progi podatkowe nie są korygowane w górę o stopę inflacji, ludzie muszą płacić wyższe podatki – bo rosną ich dochody pieniężne, choć nie rośnie ich siła nabywcza;

5) inflacja powoduje dodatkowe koszty dla przedsiębiorstw i zwykłych ludzi.

Prognozy inflacji o przyszłości:

• Ekonomiści banku centralnego przewidują, że w 2010 r. inflacja może spaść do 3,1 proc.

• Prezes NBP Sławomir Skrzypek spodziewa się, że w lipcu br. będzie osiągnięty cel inflacyjny ,

• Według analityków NBP rok 2012 to rok spodziewanego ożywienia na rynku pracy i osłabienia złotego; inflacja wówczas będzie się kształtować ok. 3,5 proc. W drugim kwartale 2012 r. może nawet przekroczyć poziom 3,5 proc., czyli górną granicę odchyleń od celu inflacyjnego (2,5 proc.). Na koniec 2012 r. może wynieść nawet 4 proc.

Kontrola BC nad inflacja:

Bank centralny nie ma bezpośredniej kontroli nad inflacją, nie może zakazać prywatnym podmiotom podnoszenia cen, ani wpływać na wysokość tego wzrostu.

Ma jednak w ręku narzędzia wpływu pośredniego. W długim okresie stopa inflacji zależy głównie od tempa wzrostu podaży pieniądza (którą bank centralny kontroluje), w relacji do wzrostu popytu na pieniądz (o którym decydują podmioty prywatne: jednostki i firmy).

Bank usiłuje tak dostosować podaż pieniądza do popytu, aby założony cel inflacyjny został osiągnięty.

Bank centralny kontroluje tą podaż pieniądza poprzez :

• emisje pieniądza gotówkowego,

• operacje na otwartym rynku,

• ustalanie stopy rezerw obowiązkowych,

• oraz ustalanie stopy procentowej.

Niezależność Banku Centralnego:

Wszystkie kraje Unii Europejskiej zapewniły konstytucyjnie całkowitą niezależność banków centralnych

Oznacza to, że bank centralny ma obowiązek realizować swój statutowy cel dbałości o wartość pieniądza, a rząd i politycy nie mają prawa wpływać na jego decyzje, nawet jeśli się z nimi nie zgadzają. Takie określenie pozycji banku centralnego bierze się z przekonania, że warunkiem skuteczności jego działania jest jasne określenie celu.

Ponieważ politycy pragną zyskać popularność wyborców i mogą unikać działań niepopularnych, a rząd dąży zazwyczaj do jak najszybszego wzrostu gospodarczego i spadku bezrobocia, zadaniem banku centralnego jest dbałość o to, by wzrostowi temu nie towarzyszyła nadmierna inflacja.

Podejście takie bazuje na przekonaniu – wyrażanym przez współczesną ekonomię – że na długą metę to właśnie stabilny pieniądz i niska inflacja przyczyniają się do szybkiego wzrostu PKB.

Niezgodność zdania rządu i BC:

W wielu krajach świata dochodziło do nieporozumień i ostrych dyskusji banków centralnych z rządami i parlamentami.

W latach 1995-1999 wystąpił niezwykle ostry spór między rządem i bankiem centralnym Japonii (bankowi zarzucano zbyt restrykcyjną politykę pieniężną i brak wrażliwości na sytuację gospodarczą kraju),

A w latach 2001-2003 między rządem i Narodowym Bankiem Polski (zarzucano mu utrzymywanie zbyt wysokich stóp procentowych, a tym samym utrwalanie zjawisk recesyjnych w gospodarce).

Przedmiotem krytyki ze strony ministrów finansów krajów strefy euro była też w swoim czasie polityka Europejskiego Banku Centralnego (bankowi zarzucano brak reakcji na nadmierną słabość kursu euro).

Spory takie nie są rzadkością, nie mogą jednak podważyć podstawowej zasady niezależności banku centralnego.

PRZYCZYNY WYBUCHU KRYZYSU FINANSOWEG:

• Przez kryzys rozumie się załamanie koniunktury , którego efektem jest spadek produkcji i zahamowanie tempa wzrostu gospodarczego . Kryzys finansowy można więc zdefiniować jako epizody gwałtownych zmian na rynku finansowym , które wiąże się z niedoborem płynności i/lub wypłacalności uczestników rynku oraz inwestycjami władz publicznych mającymi temu zapobiec.

Rodzaje kryzysów finansowych:

• Kryzys walutowy,

• Kryzys bankowy,

• Kryzys zadłużenia zagranicznego,

• Kryzys systemu finansowego.

• Kryzys walutowy oznacza zaburzenia na narodowych i/lub międzynarodowych rynkach walutowych , najczęściej bezpośrednio wywołane spekulacyjnymi atakami krótkoterminowego kapitału zagranicznego, obawiające się m.in. głębokimi spadkami kursów walutowych , rezerw walutowych i/lub dużymi wzrostami stóp procentowych.

• Kryzys bankowy odnosi się z kolei do sytuacji, w której dochodzi do znacznego obniżenia ogólnego poziomu kapitału z systemie bankowym, co grozi niedoborem płynności lub niewypłacalnością banków i zmusza ja do zawieszania wypłaty zobowiązań i/lub rząd do udzielenia bankom wsparcia finansowego na szeroką skalę aby temu zapobiec.

• Kryzys zadłużenia zagranicznego jest sytuacją, w której kraj nie jest w stanie obsługiwać swojego zadłużenia zagranicznego, zarówno zobowiązań rządu jaki i firm prywatnych,

• Kryzys systemu finansowego oznacza kompletne załamanie się systemu finansowego jako całości , przejawiając się w niezdolność do realizowania jego podstawowych zadań, i wywierając bardzo niekorzystny i długoterminowy wpływ na gospodarkę.

BOOM to nagły wzrost koniunktury, szybki, ale nietrwały rozkwit życia gospodarczego

krótkotrwała, sztuczna podwyżka kursów papierów wartościowych na giełdzie lub cen towarów.

Modelowy szok:

Model ten odnosił się do dynamicznego rozwoju rynku nieruchomości w Stanach Zjednoczonych. Szok ten miał ogromną siłę oddziaływania zarówno na uczestników rynku jak również na całą gospodarkę. Wraz z dynamicznym wzrostem rynku nieruchomości w USA rozwijały się również inne branże . Wzrost popytu na nieruchomości z jednej strony spowodował wzrost mocy produkcyjnych w budownictwie oraz pokrewnych branż z drugiej strony wzrost cen nieruchomości mieszkaniowych. Omawiany szok prowadzi do ponadprzeciętnego wzrostu gospodarczego co z kolei sprzyjało optymizmowi wśród wszystkich uczestników rynku. Optymistyczne przewidywania co do przyszłości w jeszcze większym stopniu przyciągnęły nowych przedsiębiorców skłonnych zainwestować w dynamicznie rozwijające się branże , a jednocześnie nowych nabywców nieruchomości mieszkań. A ponieważ popyt nieustannie przewyższył podaż, na rynku nieruchomości dynamicznie rosły ceny.

Dynamiczny rozwój nieruchomości w USA oraz większa dostępność taniego kredytu pobudzały również resztę gospodarki oraz inne rynki, miedzy innym papierami wartościowymi spowodowały pękniecie bańki internetowej oraz po zamachach terrorystycznych z 11 września 2001r, od początku 2003r dynamicznie pioł się w górę.