Żyjemy w czasach, silnie naznaczonych szeregiem przemian, często jednak niekorzystnych, bądź dojmująco ambiwalentnych. Współczesny człowiek stoi przed wyborami, które często go przerastają, którym nie jest w stanie sprostać. Obserwowane na co dzień zjawiska przemocy, narkomanii, alkoholizmu, tzw. „sztuczny raj” to tylko niektóre z negatywnych ofert na „przeżycie” owego wewnętrznego „zamieszania” .Wielu z nas nawet nie uświadamia sobie, że współczesny dorobek techniki, jak np. telewizja czy przede wszystkim internet ma ogromne możliwości manipulacji. Może dokonać drastycznych zmian w osobowości dzieci, może kreować „karłów emocjonalnych” My natomiast niedostrzegany tego zagrożenia, bądź nie chcemy tego zauważać. Wolimy cieszyć się postępami techniki, jakością naszego komputera, jego najlepszymi parametrami.

Czymś powszechnym stało się posiadanie gier i to tych zwłaszcza najbardziej drastycznych, pełnych efektów dźwięków przypominających odgłos cierpiącego, „krwi tryskającej na ekran monitora”, jęków, krzyków itp. Już nie zastanawiamy się czy to dobrze, że nasze dzieci codziennie osiągają kolejne „poziomy” w tego typu zabawach komputerowych. A często nawet cieszymy się, ze dziecko zajmie się same sobą, podczas gdy my zmęczeni po pracy możemy trochę odpocząć.

Internet, z którego posiadania tak bardzo się cieszymy ma też swoje ciemne strony, o których najczęściej nie wiemy, a są nimi np. strony satanistyczne, sekciarskie, propagujące różne formy przemocy, zdjęcia pornograficzne, a ponadto szereg informacji nieprawdziwych. Również społeczności „czatu” przypominają cały przekrój osobowości zaburzonych: od psychopatów poprzez dewiantów seksualnych na neurotykach skończywszy. Oczywiście są tam i ludzie wartościowi, aczkolwiek stanowią zdecydowana mniejszość. Pełna anonimowość kontaktu nie sprzyja tu niestety wiarygodności i prawdzie relacji międzyludzkich. Taką ofertę może otrzymać dorastający człowiek, tak może zostać zmanipulowany, oszukany, „zniekształcony emocjonalnie”. Pytanie tylko co na to rodzina? Czy jest ona w stanie uchronić tego młodego człowieka ?

Analizując procesy którym podlega współczesna rodzina przyjąć można dwie podstawowe orientacje. Pierwsza orientacja negatywnych przemian w rodzinie doszukuje się w przemianach cywilizacyjnych (zapoczątkowanych w XIX w. i szybko postępujących współcześnie - cywilizacja postindustrialna), tj. procesach industrializacji, urbanizacji, intensywnym rozwoju nauki i techniki, które spowodowały znaczące przeobrażenia społeczno- ekonomiczne i kulturowe. Druga zaś zagrożenia rodziny zrzuca na karb tradycyjnej obyczajowości, desakralizacji małżeństwa i rodziny. Według pierwszej orientacji winna jest współczesna cywilizacja, niosąca nieuchronną zagładę, a w najlepszym przypadku radykalną przemianę wszelkich wartości i instytucji funkcjonujących w kulturach minionych. W mniemaniu zwolenników drugiej, winę za obecną sytuację ponosi nieudolny system i państwo zaniedbujące rodzinę. Najpowszechniejszym podziałem czynników dezintegrujących rodzinę ze względu na źródła zagrożenia jest podział na czynniki wewnątrzrodzinne i zewnątrzrodzinne. Do wewnątrzrodzinnych czynników integracji lub dezintegracji należy zaliczyć:

• Cechy indywidualne członków rodziny,

• Układ międzyosobniczy, hierarchia wewnątrzrodzinna,

• Jakość, istota więzi emocjonalnych w rodzinie,

• Cele i system wartości małżeństwa,

• Organizacja życia rodzinnego i podział obowiązków.

Natomiast do czynników zewnątrzrodzinnych zaliczamy:

• Politykę socjalną państwa wobec małżeństwa i rodziny,

• Ideologię społeczną środków masowego przekazu,

• Przemiany kultury i wykształcenia społeczeństwa,

• Procesy uprzemysłowienia i związana z nimi ruchliwość przestrzenna i pionowa społeczeństwa.

Rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych, pojawienie się licznych nowych mediów z internetem na czele i związane z tym kształtowanie się społecznych środowisk wirtualnych, w istotny sposób wpływa na sytuację kulturową. W szczególności intensywnie oddziałuje na proces przeobrażania się współczesnych kultur narodowych, oraz modyfikuje status tożsamości, zarówno jednostkowych, jak i społecznych. Z jednej strony mówi się o procesualności i o rozmazaniu granic osobowości, natomiast z drugiej strony pojawia się teoria podmiotu transwersalnego, odpowiadająca koncepcji wielości światów i kultur. Tożsamość w tego typu rzeczywistości ulega głębokiej transformacji. Jej płynność i niestałość dorównuje niestabilności i nieokreśloności świata. Nie ma w tym układzie stałego, względnie niezmiennego układu odniesienia. Dlatego też rodzi się pytanie czy i w jaki sposób mogłaby w nim istnieć etyka? Wiara osiemnastowiecznych filozofów w trwałość i niezmienność natury rodzaju ludzkiego jest coraz częściej postrzegana jako przeszkoda dla prób opisania współczesności, albowiem jesteśmy nieustannie przetwarzani przez nasze własne wynalazki. Musimy jednak pamiętać, że jeżeli chcemy stawiać na nowoczesne technologie należy zwiększyć nacisk na wychowanie, na wdrożenie zasad humanistycznych. Tylko wtedy będziemy mogli mieć wysokiej klasy specjalistów, którzy kierować się będą zasadami moralnymi .

Z jednej strony obserwujemy zapaść w wielu dziedzinach życia społecznego, z drugiej zaś strony wszechobecny nacisk zewnętrzny będący efektem konsumpcyjnego, hedonistycznego stylu życia funkcjonującego we współczesnym świecie. Obserwowane przez badaczy zjawisko obniżania się progu odporności biologicznej i psychicznej występujące wśród młodzieży a będące wynikiem przeobrażeń społecznych, nakłada się na gwałtowny wzrost znaczenia technologii informacyjnej. Dlatego też tak ważne jest nasycenie edukacji informatycznej pierwiastkami wychowawczymi, albowiem w przeciwnym razie możemy spodziewać się różnego typu form przemocy, wzmożonej agresji, wzrostu przestępczości, patologii i frustracji. Możemy spodziewać się, iż masowe wykorzystanie technologii przez społeczeństwa prowadzić może do wymknięcia się jej spod kontroli. Wśród wielu zjawisk negatywnych wywołanych przez wpływ mediów wyróżnić możemy :

• Zanik wartości humanistycznych , technokratyczny sposób widzenia świata .

• Możliwość manipulowania ludźmi , sterowanie ich świadomością . Możliwość wykorzystania częstotliwości podprogowej do sterowania ludźmi stała się faktem .

• Trudności w przystosowaniu się do zasad fukcjonujacych w społeczeństwie informacyjnym .

• Rozszerzenie się procesów patologicznych związanych z użytkowaniem technologii np. przemocy w Internecie . Powszechne są także takie zjawiska jak : pornografia , propagowanie idei sekt , szerzenie idei sprzecznych z humanizmem , tworzenie stron nienawiści , propagowanie faszyzmu , piractwo i hackerstwo , które to stanowią wciąż rosnącą grupę informacji w sieci komputerowej .

Tak właśnie wygląda rzeczywistość, z takimi zagrożeniami możemy się spotkać w związku z powszechnym wprowadzaniem szeroko rozumianych mediów do życia człowieka, co jest przecież nieodzownym efektem powstającego społeczeństwa informacyjnego. A zatem rodzina stoi przed trudnym wyzwaniem odnalezienia się w nowej rzeczywistości, która jest o wiele bardziej skomplikowana. Współcześni rodzice muszą umieć konkurować z mediami, niejednokrotnie pochłaniającymi dzieci i młodzież, mediami które oferują łatwą i przyjemną formę spędzania czasu wolnego. Rodzice muszą stać się autorytetami, które „porwą” młodych na konstruktywne, kreatywne drogi życia, co z pewnością nie jest łatwym zadaniem. Czy współczesna rodzina jest w stanie to uczynić, jest gotowa aby zaproponować młodemu człowiekowi inną niż świat wirtualny, medialny formę spędzania czasu wolnego? Jak funkcjonuje współczesna rodzina , jaka jest jej kondycja ?

Renata Doniec w swojej pracy : „ Rodzina wielkiego miasta” twierdzi, że „rodzina współczesna w ujęciu modelowym jest przeciwieństwem rodziny tradycyjnej. Jest to rodzina miejska, mała, planowana, dwupokoleniowa, złożona z rodziców i niewielkiej liczby dzieci, mieszkająca we własnym mieszkaniu, samodzielnie gospodarująca, niezależna niby ekonomicznie i utrzymującą ograniczone kontakty z szerszą familią, przeważnie z krewnymi w linii prostej”. W Polsce występują jednak dość mocne więzi łączące rodzinę małą z rodziną pochodzenia, co spowodowane jest miedzy innymi trudną sytuacją ekonomiczną wielu małżonków i koniecznością korzystania z ich strony z pomocy i usług rodziców. Rodzina nie utrzymuje głębszych więzi ze społecznością lokalną, w tym również więzi sąsiedzkich. Jest zatem grupą zamkniętą , słabo powiązaną ze strukturami zewnętrznymi, silnie chroniącą swą intymność i niezależność. Cechuje ją wewnętrzna spójność, dominacja więzi osobowych nad rzeczowymi, silne nastawienie na ekspresję osobowości członków rodziny i prymat funkcji emocjonalnej. W rodzinie panują stosunki demokratyczne i egalitarne. Pozycja społeczna poszczególnych członków rodziny jest podobna. Między małżonkami panuje egalitaryzm i partnerstwo w wykonywaniu obowiązków małżeńsko – rodzicielskich . Relacje z rodzicami nabierają często cech partnerstwa i przyjaźni. Nastąpiło ich wyzwolenie spod arbitralnej władzy rodzicielskiej . Zmianie uległa pozycja dziecka, które postrzegane jest najczęściej jako wartość autoteliczna. Teraz socjalizacja rodzinna nabrała charakteru celowych i planowych działań wychowawczych. Następuje autonomizacja jednostki i indywidualizacja jej mentalności . co pociąga za sobą pojawienie się nowych sposobów myślenia o rzeczywistości i rodzinie, nowe wartości , modele i wzory zachowań . Poszerza się indywidualizm etyczny , moralność sytuacyjna a także relatywizm moralny i racjonalizacja życia małżeńsko-rodzinnego. Sytuacja współczesnej rodziny jest naprawdę trudna. Funkcje i zadania rodziny niewłaściwie wypełniane są jednym z istotniejszych zagrożeń rodziny. Wzrasta liczba rozwodów oraz dzieci pozamałżeńskich. Zdezorganizowana, patologiczna rodzina jest z reguły niewydolna, a więc nie wypełnia swoich funkcji, co rzutuje na wychowanie dzieci . Kolejny rodzaj zagrożeń rodziny obecnie stanowi upadek moralności publicznej. Nieprzestrzeganie norm i wartości moralnych obowiązujących od wieków w społeczeństwach cywilizowanych powoduje, że następuje wzrost przestępczości, aktów przemocy, wandalizmu kradzieży, szerzy się alkoholizm, narkomania, prostytucja . Młodzi ludzie pozbawieni opieki rodziców pracujących w ponadczasowym wymiarze godzin, rozumiejąc wolność dość opacznie, a ponadto nudząc się, gdyż szkoły i placówki pozaszkolne drastycznie ograniczyły działalność kół zainteresowań i klubów osiedlowych – organizują swój czas wolny w sposób społecznie nieakceptowany .Warto zaznaczyć że rodzina pomimo przeżywanych obecnie trudności, jest ciągle wspólnotą trwałą , nie do zastąpienia w zaspokajaniu potrzeb, zwłaszcza emocjonalnych swych członków. Zawsze była i nadal pozostaje szczególnym miejscem obcowania najbliższych sobie emocjonalnie osób .

Ponieważ to dziecko będzie tematem moich rozważań, a konkretnie fakt czy internalizuje ono treści przemocy z mediów i co rodzina robi, aby je przed tym faktem ustrzec, dlatego należałoby tu przedstawić pokrótce sytuację dziecka u progu nowego wieku , jego sytuację rodzinną, która niewątpliwie pomoże nam odpowiedzieć na nurtujące nas pytania .Wiek XX nie stworzył szczęśliwego dzieciństwa. Tak naprawdę był to wiek najokrutniejszych wojen, masowych mordów, wielkich ludzkich tragedii. Ale wiek ten przyniósł też nowe szanse rozwoju i edukacji, wynalazki i okrycia służące człowiekowi. Współczesne dziecko żyje w świecie zupełnie innym niż poprzednie pokolenia, głównie za sprawą rozwoju i upowszechniania mass mediów, rozwoju multimediów, nowych technik informacyjnych , nieznanych do tej pory możliwości poznawania świata. B. Smolińska- Theiss pisze, że „ Dzieciństwo jest światem dziecka, jest jego indywidualnym doświadczeniem, które rozwija się przez kontakt z dorosłym. Dziecko potrzebuje i szuka tego kontaktu, znajduje w nim potwierdzenie siebie i własnych związków z bliższym i dalszym otoczeniem. Dziecko potrzebuje ludzi, którym mogłoby zaufać, przeżywać istotę swojego dzieciństwa, którzy byliby dla niego autorytetami, partnerami zabawy, nauczycielami i przewodnikami przygód dziecięcych”. Dziecku przyszło dziś żyć w rodzinie, która jest uwikłana w wielorakie oddziaływania i wpływy różnych zjawisk będących w dużym stopniu skutkiem procesów transformacji społeczno-politycznej, ekonomicznej, zjawisk zachodzących w sferze kultury, a związanych z rozwojem i upowszechnianiem w rodzinie nowych elektronicznych mediów i coraz częściej multimediów. Podstawowym zagrożeniem dla wychowawczego funkcjonowania rodziny jest jej dezintegracja, występująca w sferze kontaktów interpersonalnych, interakcji i więzi emocjonalnej między członkami rodziny. W rodzinach obserwuje się wyraźne osłabienie kontaktów między rodzicami i dziećmi, brak wzajemnego zaufania, malejącą spójność emocjonalną, rozluźnienie więzi wspólnotowych. Zauważa się postępującą izolację rodziny od innych grup społecznych, zamykanie się w kręgu tylko własnej rodziny , fragmentaryzację. Samotność i osamotnienie stają się problemem wielu polskich rodzin u schyłku XX wieku. Poczucie osamotnienia wywołuje zaburzenia m.in. w zachowaniu się jednostki, prowadzi do anomii wartości społecznych, zerwania lub rozluźnienia więzi o charakterze wspólnotowym . Osamotnienie dziecka w rodzinie potęguje postępujący proces autonomizacji, wyrażający się w coraz większym prymacie interesów i dążeń osobistych jednostki w stosunku do interesów i celów grupowych. Osłabieniu więzi emocjonalnych i kontaktów wspólnotowych między członkami rodziny sprzyja również zjawisko atomizacji społecznej. Niepokój budzi fakt, ze co dziesiąty badany rodzic nie znajduje czasu na zabawę ze swoim dzieckiem, wielu z nich nie rozmawia ze swoimi dziećmi o ich problemach , przeżyciach , kolegach , sukcesach .

Czynniki dezintegrujące współczesną polską rodzinę, jak wykazują liczne badania mogą mieć charakter makrostrukturalny ( sytuacja społeczna , polityczna , ideologiczna , procesy industrializacji i urbanizacji oraz towarzyszącej jej sekularyzacji małżeństwa i rodziny) oraz mikrostrukturalny ( jak : określony poziom przygotowania do małżeństwa, dojrzałość osobowa , ekonomiczna, społeczna, społeczno – ekonomiczne przystosowania, skład rodziny , praca zawodowa matki, interakcje w rodzinie, relacje ze wspólnotą lokalną )

W świetle współczesnych badań na temat rodziny jednoznacznie nasuwa się wniosek , że jest to rodzina problemowa, nie zaspokajająca powszechnych potrzeb ponadpodmiotowych dziecka, a zatem skazująca go na poszukiwanie innych form czy sposobów zaspokojenia tego typu „głodu”. Dlatego tez możemy wnioskować, że sposobem na niezaspokojone potrzeby : miłości, przynależności, bezpieczeństwa, wolności od lęku będzie ów świat wirtualny proponowany przez to medium. Dramatyzmu tej sytuacji dostarcza jeszcze tzw. filozofia, a właściwie ideologia postmodernizmu. W myśl tej filozofii każdy człowiek może czynić i zaniedbywać wszystko, co zechce, ponieważ wszystko jest tyle samo warte; ponieważ każdy może mieć swoją własną prawdę i swoje własne dobro moralne, ponieważ nie istnieją żadne absolutne, ważne dla całej ludzkości kryteria, ani poznawcze, ani etyczne, ani jakiekolwiek inne, ponieważ nie istnieje obiektywna prawda. Ów trend w filozofii stanowi poważne oparcie dla zagrożeń współczesnej rodziny, takich zwłaszcza jak różnego rodzaju pornografia, przemoc obecna w mediach. Poważne zagrożenie stanowi brak odpowiedniej komunikacji między członkami rodziny, spowodowany w dużej mierze pracą rodziców poza domem, ale także wszechwładnym panowaniem w wielu domach mass mediów. Mass media uczą ludzi żyć chwilą, w pośpiechu. Błyskawicznie rozpowszechniają złe informacje, skandale, przypuszczenia. Wmawiają ludziom, że stale trzeba być „na fali”, dorównać modzie, być ciągle na bieżąco.

Z badań przeprowadzonych przez J. Izdebską w 1996 roku wynika, że:

• całodzienny, wielogodzinny, bierny odbiór programów telewizyjnych, kaset video prowadzi do zakłócenia struktury czasu czynności dnia, wywołuje ograniczenie lub redukcję czasu na czynności dnia, wywołuje ograniczenie lub redukcję czasu na czynności biologiczno- higieniczne, obowiązki, jak np. naukę szkolną, pracę zawodową, czas wolny. Ponadto ograniczony zostaje czas na rozmowy w rodzinie, bezpośrednie kontakty rodziców z dziećmi, wspólne spacery, wyjazdy, zajęcia i zabawy sportowe, co stanowi groźne z punktu wychowawczego sygnały.

• Kreślone zachowania członków rodziny w czasie wolnym mogą w konsekwencji prowadzić do dezintegracji rodziny. Zauważa się również brak zainteresowania rodziców tym, jak dziecko korzysta z mediów, jak przebiega proces recepcji treści, czy dziecko rozumie program, co zapamiętało, jak go ocenia itp. Rodzice nie wykorzystują szansy wychowawczej jaką mogłoby im dawać wspólne oglądanie telewizji.

• Szczególnie groźne dla edukacji i rozwoju dziecka jest „zastępowanie” rodziców przez telewizję czy inne media w pełnieniu przez nich wielu funkcji opiekuńczo- wychowawczych. Ponad połowa badanych rodziców( na wsi- 58%, w mieście- 52%) przyznaje się, że telewizja wyręcza ich w opiece nad dziećmi. Telewizor i video oraz inne media coraz częściej zastępują rodziców w opowiadaniu bajek, historyjek, w czytaniu książek, stając się elektronicznym gawędziarzem, gazetą, książką obrazową. Jest to zjawisko groźne dla kształtowania więzi emocjonalnej w rodzinie, kontaktów interpersonalnych między dzieckiem a rodzicami. Szczególnie niepokojąca, z punktu widzenia wychowania rodzinnego jest sytuacja, w której rodzice ograniczają rozmowy z dzieckiem świadomie przekazując tę funkcję telewizji. Konsekwencje takiego postępowania rodziców mogą okazać się niebezpieczne dla przyszłych kontaktów. Nieracjonalne korzystanie z telewizji i innych mediów w rodzinie może zakłócić i utrudnić rozwój i wychowanie dziecka. Obraz korzystania z mediów można uznać za niepokojący, ponieważ zmiany o charakterze destrukcyjnym, jakie zachodzą w różnych sferach życia i rozwoju dziecka, w realizacji funkcji wychowawczej rodziny są zbyt duże.

Ilość obrazów przemocy emitowanych przez media jest zastraszająca. Badania przeprowadzone przez OBOP nie pokazują jednak by publiczność była tą sytuacją specjalnie zaniepokojona. Jako szczególnie drażniące i oburzające w telewizji wymieniło sceny brutalne zaledwie 8% badanych. Szczegółowa analiza wypowiedzi respondentów na temat akceptacji scen brutalnych ukazuje, że 52% widzów uważa, że jest ich w telewizji w sam raz i procent ten ma tendencję rosnącą.

Zastanowić się jednak trzeba nad tym, czy odbiorcy są w stanie sami właściwie ocenić skutki, jakie niesie ze sobą percepcja scen brutalnych. Przekonania o ich nieszkodliwości mogą już być następstwem przyzwyczajenia do takich obrazów i zatracenia własnej wrażliwości. Telewizja dostarczająca wielu wzorów zachowania agresywnego wpływa na wszystkie aspekty postaw wobec innych, a wiec na ich element: poznawczy, emocjonalny i behawioralny. W telewizji występuje nadreprezentacja agresji w stosunku do rzeczywistego stanu rzeczy. Według badań amerykańskich, zbrodni „telewizyjnych” jest 10 razy więcej niż w życiu realnym. Sytuacja ta powoduje błędne wyobrażenia odbiorców, którzy są przekonani o szerszym niż w rzeczywistości rozpowszechnianiu przemocy w stosunkach międzyludzkich. Wiedza o istnieniu przemocy w społeczeństwie jest elementem wiedzy o rzeczywistości, ale nadreprezentacja przemocy w telewizji powoduje wypaczenie tej wiedzy. Im więcej czasu odbiorcy poświęcają telewizji, tym bardziej ich wyobrażenia upodabniają się do telewizyjnego wizerunku rzeczywistości, nawet gdy rozmija on się z ich osobistym doświadczeniem. Wielokrotne oglądanie scen przemocy, wywołujące początkowo silne pobudzenie emocjonalne, z czasem staje się coraz bardziej obojętne. Częsty kontakt z takimi bodźcami powoduje desensytyzację. Bodźce przestają być stymulujące i znika reakcja psychofizjologiczna normalnie im towarzysząca. Następuje rosnące zobojętnienie na tego typu sceny, które muszą być coraz bardziej wstrząsające, żeby wywołać reakcję. Owy stan w konsekwencji może doprowadzić do tego, że oglądanie aktów przemocy może zahamować reakcje na przemoc spotykaną w życiu realnym. Przeprowadzane badania wykazują również wysoką korelację między oglądaniem scen przemocy w wieku lat 8, a późniejszym posługiwaniem się przemocą w życiu realnym. Z licznych eksperymentów wynika, że dzieci nie tylko naśladują konkretne zachowania agresywnego modela, ale wymyślają nowe jej formy, czyli że agresywność uogólnia się.

Moim zdaniem współczesna rodzina nie tylko nie chroni dziecka przed destrukcyjną ofertą medialną, ale wręcz popycha swoje pociechy do szukania tam „ukojenia”. Stąd pojawia się ogromne ryzyko, że dzieci zinternalizuja przemoc, która oferują im na przykład pewne strony internetowe, tudzież pełne agresji gry komputerowe. Media na skutek nieracjonalnego korzystania z nich przez dzieci mogą wywołać ujemne skutki w różnych sferach ich życia i osobowości . Niektóre przejawy destrukcyjnego oddziaływania , głównie telewizji , ale także innych, nowych elektronicznych mediów na dziecko to:

• codzienny , wielogodzinny kontakt dziecka z ekranem ( a także monitorem) budzi niepokój lekarzy : okulistów , neurologów , ortopedów , internistów ,

• zagrożenia mogą dotyczyć także sfery poznawczej osobowości dziecka , albowiem treści płynące z ekranu , tworząc mieszankę faktów , mitów , sloganów reklamowych , skrótów myślowych , powodują , że świat fikcji staje się dla dziecka bardziej realny niż rzeczywistość , co powoduje potem zniekształcony obraz rzeczywistości ,

• media wywołują silne przeżycia emocjonalne , spowodowane oglądaniem przez dzieci scen grozy, okrucieństwa, co sprawia, że dzieci bardzo wcześnie oswajają się z przemocą fikcyjną i realistyczną, z widokiem tortur, krwi, zbrodni ; uczucia jakie doświadczają mali odbiorcy poprzez te sceny przekształcają się w stany ogólnego zmęczenia , rozdrażnienia.

Z drugiej strony, niektórzy badacze zwracają uwagę, że agresorodny wpływ oglądanych scen przemocy w telewizji zmniejsza się, kiedy rodzice rozmawiają z dzieckiem o oglądanych scenach i wyjaśniają im nierealistyczność przedstawianej tam wizji świata i negatywne konsekwencje, jakie niesie ze sobą stosowanie agresji. Z reguły jednak rodzina zaś jest bierna i bezsilna wobec takiej rzeczywistości. Aktywność rodziców w sposób istotny może modyfikować i sterować wyborami dziecka oraz może pomóc we właściwym kształtowaniu jego osobowości, pod warunkiem, że będzie świadoma i skierowana na wartości. Rozwój i upowszechnianie się multimediów, coraz to nowsze edycje komputerów, olbrzymie zasoby internetu stwarzają niewątpliwie również szanse edukacyjne, ale także, a może nawet przede wszystkim duże zagrożenia w rodzinie.

Jak rodzina w społeczeństwie informacyjnym radzi sobie z zagrożeniami jakie niosą z sobą współczesne media ? W świetle dotychczasowo przeprowadzonych badań jak i własnych obserwacji moja teza brzmi: współczesna rodzina nie tylko nie jest w stanie uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami działalności mediów, a zwłaszcza przemocy w Internecie. Współczesna rodzina to często rodzina dysfunkcyjna, czasem nawet patologiczna. Poza tym dość powszechne są rodziny, które niby prawidłowo funkcjonują, a jednak w nich właśnie dziecko jest osamotnione, bo rodzice chcąc zagwarantować wysoki status materialny, są dla dziecka nieobecni, nie tylko fizycznie, ale i psychicznie. Istnieją też, na szczęście, rodziny, które funkcjonują prawidłowo, dążą do zaspokojenia priorytetowych potrzeb, ale z reguły nie zdają sobie sprawy z niebezpieczeństw kryjących się choćby za grami komputerowymi, czy popularnymi programami TV.

Literatura:

Doniec, R. 2001. Rodzina wielkiego miasta : przemiany społeczno-moralne w świadomości trzech pokoleń. Kraków: Uniwersytet Jagielloński

Reeves, B. Nass, C. 2000. Media i ludzie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy

Majkowski, W. 1999. Czynniki dezintegrujące współczesną rodzinę polską. Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów

Izdebska, J. 2000. Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana

Smolińska- Theiss, B. 1993. Dzieciństwo w małym mieście. Warszawa: Żak