ALUMINIUM 

Oznaczenie według normy			Podstawowe właściwości		Przykładowe zastosowanie
PN	EN	DIN
A 1	1050A	AL 99,5		Doskonała plastyczność szczególnie w stanie miękkim, niskie właściwości wytrzymałościowe		Taśmy, blachy, folie, pręty, opakowania,osłony, AGD, tablice informacyjne
PA 43	5005A	AlMg1		Właściwości i zastosowanie podobne od czystego Al; wyższa wytrzymałość, bardzo podatny do przeróbki plastycznej na gorąco i na zimno, podatny na tłoczenie; odporny na korozję; bardzo dobrze polerujący się; nadający się do anodowania; spawalny		Blachy, taśmy, pręty, rury, druty, kształtowniki. Urządzenia produkcyjne przemysłu chemicznego i spożywczego; elementy dekoracyjne i ozdobne; części głęboko tłoczone ; części o złożonych kształtach kute w matrycach.
PA 2	5251	AlMg2		Bardzo podatny do obróbki plastycznej na gorąco i na zimno; bardzo odporny na korozję; bardzo dobrze polerujący się i nadający się do anodowania; spawalny		Blachy, pręty, rury, druty, kształtowniki, rury kształtowe na złącza. Średnio obciążone elementy konstrukcji lotniczych i okrętowych, jak również innych pojazdów mechanicznych; urządzenia przemysłu chemicznego i spożywczego; elementy konstrukcji budowlanych; złącza lin stalowych.
PA 11	5754	AlMg3		Podatny do przeróbki plastycznej na gorąco i na zimno,nadaje się do anodowania; bardzo wysoka odporność na korozję – zwłaszcza na działanie wody morskiej; bardzo dobrze polerujący się; o dużej wytrzymałości na zmęczenie; spawalny		Blachy, pręty, rury, druty, kształtowniki. Stosowany na obciążone konstrukcje okrętowe; elementy urządzeń w transporcie; urządzenia przemysłu chemicznego
PA 13	5083	AlMg4,5Mn		Podatny do przeróbki plastycznej na gorąco i na zimno; bardzo odporny na korozję w warunkach morskich; spawalny; nadaje się do polerowania i anodowania; lepsze własności mechaniczne przy podwyższonych temp. (do ok. 150 st. C) niż stopy PA11		Blachy, pręty, rury, druty, kształtowniki. Stosowany na obciążone konstrukcje okrętowe; elementy urządzeń w transporcie; urządzenia przemysłu chemicznego
PA 38	6060	AlMgSi		Bardzo podatny do obróbki plastycznej na gorąco i na zimno; odporny na korozje; bardzo dobrze polerujący się; łatwy do spawania i zgrzewania; nie podatny na korozję w spoinie;nadaje się do anodowania		Kształtowniki z otworem, kształtowniki pełne, pręty, rury, druty, elementy konstrukcyjne i dekoracyjne w aluminiowej stolarce budowlanej; średnio obciążone konstrukcje budowlane i pojazdów mechanicznych; sprzęt sportowy i turystyczny; elementy dekoracyjne zmechanizowanego sprzętu domowego, mebli, itp.
PA 4	6082	AlMg1Si1Mn		Bardzo podatny do przeróbki plastycznej na gorąco i na zimno; w stanie naturalnie utwardzonym wyższa odporność na korozję niż w stanie sztucznie utwardzonym, lecz w drugim przypadku wyższe własności wytrzymałościowe; w stanie zmiękczonym mała odporność na korozję; bardzo dobrze polerująca się; łatwa do spawania; nadaje się do anodowania		Blachy, kształtowniki, pręty, rury, druty, odkuwki. Średnio obciążone elementy konstrukcji lotniczych i innych pojazdów mechanicznych; sprzęt sportowy i turystyczny; elementy konstrukcyjne i dekoracyjne zmechanizowanego sprzętu domowego, mebli; części głęboko tłoczone; części o złożonych kształtach kute w matrycach.
PA 45	6061	AlMg1SiCu		Bardzo podatny do obróbki plastycznej na zimno i na gorąco; odporna na korozję naprężeniową; w stanie przesyconym bardzo dobrze skrawalny, dobrze polerujący się; nadający się do anodowania, spawalny		Blachy, kształtowniki, pręty, rury, druty. Szerokie zastosowanie w budownictwie na średnio obciążone elementy konstrukcyjne; elementy pojazdów mechanicznych; elementy ozdobne.
PA 6	2017	AlCu4Mg1		Duży opór plastyczny przy obróbce plastycznej na gorąco i na zimno; w stanie zmiękczonym mała odporność na korozję; w stanie utwardzonym średnia odporność na korozję dlatego zabezpieczany jest przed korozją przez platerowanie czystym aluminium (w przypadku blach) oraz innymi metodami (pozostałe wyroby)		Blachy, blachy platerowane aluminium, pręty, rury, kształtowniki, druty, odkuwki. Obciążone elementy konstrukcji lotniczych i pojazdów mechanicznych; elementy środków transportu oraz maszyn; konstrukcyjne elementy budowlane
PA 7	2024	AlCu4Mg2		Własności bardzo podobne do stopu PA6 lecz większa wytrzymałość i nieco większy opór plastyczny podczas obróbki plastycznej; mała odporność na korozję jak całej grupy stopów AlCuMg ze względu na zawartość Cu		Blachy, blachy platerowane aluminium, pręty, rury, kształtowniki, druty, odkuwki. Silnie obciążone elementy konstrukcji lotniczych i pojazdów mechanicznych; elementy konstrukcyjne środków transportu oraz maszyn; konstrukcyjne elementy budowlane.
PA 9	7075	AlZn5,5MgCu		Bardzo wysoka wytrzymałość na obciążenia		Blachy, pręty. Obciążone elementy konstrukcji lotniczych, pojazdów, maszyn.

Powrót

 

 

BRĄZY DO OBRÓBKI PLASTYCZNEJ
 

Nazwa	Oznaczenie według normy		Podstawowe właściwości	Przykładowe zastosowanie
	PN	DIN
Brązy cynowe	B2 B4 B6 B8 B443	CuSn2* CuSn4 CuSn6 CuSn8 CuSn4Pb4Zn3*	Trudno ścieralne, sprężyste	Brązy cynowe używane są na elementy sprężyste, trudno ścieralne, a przy większej zawartości ołowiu na tuleje i panwie łożyskowe, monety, elementy pracujące w wodzie morskiej, armaturę.
Brązy aluminiowy	BA5 BA8 BA83 BA1032 BA1054	CuAl5 CuAl8 CuAl8Fe3 CuAl10Fe3Mn2 CuAl10Ni5Fe4	Dobre właściwości wytrzymałościowe	Brązy aluminiowe stosowane są na części do przemysłu chemicznego, elementy pracujące w wodzie morskiej, monety, styki ślizgowe, części łożysk, wały, śruby, sita.
Brązy berylowy	BB2 BB1,7 BB21	CuBe2 CuBe1,7 CuBe2Pb	Sprężyste, żaroodporne nieiskrzące	Brązy berylowe stosowane są na elementy sprężyste, elementy aparatury chemicznej, elementy żaroodporne, np. gniazda zaworów, narzędzia nieiskrzące.
Brązy krzemowy	BK31	CuSi3Mn1*	Trudno ścieralne, sprężyste, spawalne	Stosowany jest na siatki, elementy sprężyste, elementy w przemyśle chemicznym, elementy odporne na ścieranie, konstrukcje spawane.

Powrót

 

 

BRĄZY ODLEWNICZE
 

Nazwa	Oznaczenie według normy		Podstawowe właściwości	Przykładowe zastosowanie
	PN	DIN
Brąz cynowy	B10	CuSn10	-	Brązy odlewnicze stosuje się do odlewania części i elementów do zastosowań podobnych jak w przypadku brązów do obróbki plastycznej oraz do odlewania pomników
Brąz cynowo-fosforowy	B101	CuSn10P	-
Brąz cynowo-cynkowy	B102	CuSn10Zn2	-
Brąz cynowo-ołowiowy	B1010 B520	CuSn10Pb10 CuSn5Pb20	-
Brąz cynowo-cynkowo-ołowiowy	B555 B663 B476	CuSn5Zn5Pb5 CuSn6ZnPb3 CuSn4Zn7Pb6	-
Brąz aluminiowo-żelazowy	BA93	CuAl9Fe3	-
Brąz krzemowo-cynkowo-manganowy	BK331	CuSi3Zn3Mn	-

Powrót

 
 

 

MIEDŹ
 

Oznaczenie według normy				Podstawowe właściwości		Przykładowe zastosowanie
PN	EN	DIN
M1E	Cu - ETP	E – Cu 57	-		Elektrotechnika i inne cele.
M2R	DHP	SF – Cu	-		Półwyroby i wyroby  do ogólnych celów, podatne do spawania.

Powrót

 

 

MOSIĄDZ
 

Oznaczenie według normy				Podstawowe właściwości	Przykładowe zastosowanie
PN	EN		DIN
M95	CW500L	CuZn95		Bardzo podatny do obróbki plastycznej na zimno, odporny na korozję naprężeniową, bardzo dobrze lutowalny, bardzo podatny do emaliowania	Rrury cienkościenne, szczególnie do produkcji chłodnic, wyroby emaliowane
M90	CW501L		CuZn10	Bardzo podatny do obróbki plastycznej, na zimno, odporny na korozję naprężeniową, dobrze lutowalny, podatny do emaliowania	Elementy wykonywane różnymi metodami obróbki plastycznej, szczególnie przez głębokie tłoczenie, zastosowanie membrany, rurki manometryczne
M85	CW502L		CuZ15	Bardzo podatny do obróbki plastycznej na zimno, odporny na korozję naprężeniową, dobrze lutowalny
M70	CW505L	CuZn30		Dobrze podatny do obróbki plastycznej na zimno, dobrze lutowalny	Taśmy do produkcji chłodnic, elementy wykonywane różnymi metodami obróbki plastycznej, w tym też głębokie tłoczenie
M63	CW508L	CuZn37		Dobrze podatny do obróbki plastycznej na zimno, dobrze lutowalny, podstawowy mosiądz dwuskładnikowy	Taśmy do produkcji chłodnic, elementy wykonywane różnymi metodami obróbki plastycznej, w tym też głębokie tłoczenie, osprzęt elektrotechniczny
MO60	CW603N	CuZnPb1,5		Dobrze skrawalny, podatny do obróbki plastycznej na zimno	Elementy wykonywane różnymi metodami obróbki skrawaniem oraz plastycznej
MO59	CW612N	CuZn39Pb2		Bardzo dobrze skrawalny o ograniczonej podatności do obróbki plastycznej na zimno	Elementy wykonywane różnymi metodami skrawania
MO58A MO58B	CW614N CW617N	CuZn39Pb3 CuZn40Pb2		Bardzo dobrze skrawalny ( stop automatowy)	Elementy wykonywane różnymi metodami skrawania, szczególnie na automatach
MC70	-	CuZn28Sn1		Bardzo odporny na korozję	Rury na wymienniki ciepła

Powrót
 

 

 

 STAL NIERDZEWNA 

Oznaczenie według normy				Podstawowe właściwości		Przykładowe zastosowanie
PN	EN	DIN
H17	1.4016	430	Trudno spawalna, zalecane wyżarzanie w temp. 600-800°C		Część urządzeń niespawalnych w przemyśle chemicznym (wymienniki ciepła dla gorących tlenków azotu i gorącego kwasu azotowego, wieże absorpcyjne, zbiorniki do kwasów, rurociągi przesyłowe, cysterny, itp.); w przemyśle spożywczym (zbiorniki do produktów spożywczych, pasteryzatory, cysterny przewozowe); urządzenia gospodarstwa domowego
-	1.4006	410	Spawalna		Łopatki turbin parowych, zawory pras hydraulicznych, sworznie, nakrętki, śruby
2H13/ 3H13	1.4021/ 1.4028	420/ 420F	Trudno spawalna, przed spawaniem konieczne podgrzewanie, po spawaniu wyżarzanie zmiękczające lub ulepszanie cieplne		Jak dla stali 410 w przypadku, gdy wymaga się większej twardości i wytrzymałości, np. wały śruby, sprężyny, części maszyn od których wymaga się większej twardości i wytrzymałości (wały, części pomp, śruby, dławice, sprężyny, formy do odlewania metali pod ciśnieniem)
4H13	1.4031	-	Niespawalna		Na narzędzia skrawające, narzędzia pomiarowe, igły do gaźników, łożyska kulkowe, przyrządy i narzędzia chirurgiczne

Powrót

  

 

 STAL KWASOODPORNA  
 

Oznaczenie według normy			Podstawowe właściwości	Przykładowe zastosowanie
PN	EN	DIN
0H18N9	1.4301	304	Spawalna, łatwa w obróbce, najczęściej stosowany gatunek kwasoodporny	Zbiorniki na mleko, sprzęt mleczarski, instalacje do produkcji mleka, beczki na piwo, zbiorniki magazynowe w browarnictwie, wyposażenie do rafinacji produktów z kukurydzy; wyposażenie do elektrowni jądrowych, rury spustowe,zbiorniki na ciekły tlen, azot i wodór, części dozowników do napojów nasycanych dwutlenkiem węgla, naczynia i części kriogeniczne, meble, okładziny do pomieszczeń i na zewnątrz
00H18N10	1.4306	304L	Spawalna, o obniżonej zawartości węgla, ograniczone wytrącanie węgliku podczas spawania, duża odporność na korozję w miejscach spawania, nie wymaga wyżarzania	W środowiskach silnie utleniających takich jak kwas azotowy; wykładziny do lejów samowyładowczych do węgla, zbiorniki do rozpylania ciekłych nawozów sztucznych, zbiorniki magazynowe przecieru pomidorowego
-	1.4307	304L	Spawalna, o obniżonej zawartości węgla, podatna na tłoczenie	Głęboko tłoczne części do urządzeń w przemyśle chemicznym (wymienniki ciepła, reaktory, zbiorniki do kwasów, wieże absorpcyjne, rurociągi przesyłowe); w przemyśle spożywczym (cysterny i inne elementy narażone na działanie agresywnych środków konserwujących), w przemyśle celulozowo-papierniczym (na urządzenia stykające się z roztworami zasadowymi); w przemyśle lakierniczym i farmaceutycznym (mieszadła, kotły destylacyjne), konstrukcje okrętowe i lotnicze; dekoracje wnętrz w architekturze
00H17N14M2	1.4404	316L	Spawalna, o obniżonej zawartości węgla, dobra odporność na chlorki	Zbiorniki do białego wina, przemysł browarniczy, papierniczy, medyczny, kwasów tłuszczowych, przy produkcji związków kwasu octowego, przy produkcji brandy, do wyrobu części mających styczność z nawozami sztucznymi, kotły do gotowania keczupu, przemysł fosforanowy, wyposażenie do obróbki filmów, kominy, zbiorniki w stacjach zmiękczania wody, rury do drożdży; w środowisku morskim
H17N13M2T	1.4571	316Ti	Spawalna, stabilizowana tytanem, dobra odporność na korozję międzykrystaliczną	W przemyśle chemicznym na urządzenia wymagające wysokiej odporności korozyjnej - chłodnice, kondensatory, rurociągi, zbiorniki; w przemyśle spożywczym, celulozowym oraz farmaceutycznym
1H18N9T	1.4541	321	Spawalna, podobna do AISI 304, stabilizowana tytanem, dobra odporność na korozję międzykrystaliczną	Pierścienie ślizgowe, rury wydechowe do samolotów, obudowy bojlerów, grzejniki kabinowe, rury doprowadzające powietrze do gaźnika, kolektory wydechowe spalin, ścianki przeciwpożarowe, kotły zawiesinowe, elementy grzejne pieców, części silników odrzutowych, zbiorniki ciśnieniowe, wymienniki ciepła, elementy narażone na działanie agresywnych środków konserwujących
-	1.4539	904L	Spawalna, wysoka odporność korozyjna m.in. w środowisku kwasu siarkowego i jego soli, kwasu fosforowego i jego soli, kwasu mrówkowego i chloru	W przemyśle chemicznym, w produkcji nawozów sztucznych, w hutnictwie na wanny i kosze do trawienia, w przemyśle celulozowo-papierniczym, w przemyśle włókien sztucznych, w rafineriach i zakładach petrochemicznych, w przemyśle atomowym, w urządzeniach jądrowych, w produkcji materiałów wybuchowych, w częściach aparatury medycznej i przemyśle farmaceutycznym (elementy aparatury pomiarowej), w urządzeniach okrętowych

Powrót

 

 

STAL ŻAROODPORNA
 

Oznaczenie według normy			Podstawowe właściwości	Przykładowe zastosowanie
PN	EN	DIN
H13JS	1.4724	-	Utrudniona spawalność, należy stosować podgrzewanie do temperatury 100-300°C, po spawaniu wymagane wyżarzanie w temp. 750-800°C; wysoka odporność na działanie gazów zawierających związki siarki odporna do 950°C	Mało obciążone części pracujące w gazach utleniających i zawierających związki siarki, rury do pieców przemysłowych, części żaroodporne kotłów parowych, części suszarek do mas plastycznych,komór próżniowych
H18JS	1.4742	-	Utrudniona spawalność, należy stosować podgrzewanie do temperatury 100-300°C, po spawaniu wymagane wyżarzanie w temp. 750-800°C, odporna do 1050°C	Części nośne i szyny, kołpaki, rury do pieców przemysłowych, części żaroodporne kotłów parowych, części suszarek do mas plastycznych, komór próżniowych w zastosowaniach, w których nie wymaga się wysokich własności wytrzymałościowych w podwyższonych temperaturach
H24JS	1.4762	446	Utrudniona spawalność, należy stosować podgrzewanie do temperatury 100-300°C, po spawaniu wymagane wyżarzanie w temp. 750-800°C. Odporna na działanie gazów zawierających związki siarki i gazy redukujące, odporna do 1200°C	Mało obciążone mechanicznie części maszyn, piece przemysłowe, wymienniki ciepła, formy dla przemysłu szklarskiego, naczynia do wyżarzania
H20N12S2	1.4828	309	Spawalna, obróbka cieplna po spawaniu i podgrzewanie przy spawaniu nie wymagane, odporna do 1050°C	Na części mechaniczne pracujące w wysokich temperaturach, obciążone mechanicznie części pieców, i urządzeń przemysłowych (części przenośników transporterów i innych pracujących w wysokich temperaturach)