Berberys zwyczajny- belberis vulgaris, wys, 1,5m, gałązki w kolce, kwiaty żółte zebrane w luźne zwisające grona, kwitnie maj-czerwiec, owoc-wydłużona jagoda, czerwona. Berberidis fructus-kw, organiczne(jabłkowy), cukry, Wit C, garbniki, antocyjany. Zbiór wrzesień-październik suszenie ok. 40C po suszeniu oddziela się owoce od szypułek, kolor powinien być taki jak przy barwie naturalnej. Zastosowanie- konfitury, wina, soki, przyprawy do zup i sosów, galaretki. Bez czarny-sambucus nigra- rośnie dziki ko na terenach zasobnych w azot, wys 6m, liście nieparzysto pierzaste, kwiaty biało-hemowe zebrane na szypułkach, owoc- jagoda koloru fioletowo czarnego, kwitnie od czerwca do lipca, owoce pojawiają się w sierpniu lipcu, Sembia fructus- antocyjany, garbnik, cukry, kw organiczne, Wit C 300mg. Zbiór- zbiera się owoce dojrzale najpierw przetrzymuje w temp 30C a potem zwiększa do 55C owoce wysuszone ociera się na sitach aby odrzucić szypułki barwa czarna. Zastosowanie- przeczyszczające, środek do barwienia win dżemów, składnik herbat ziołowych, konfitury, marmolady. Borówka brusznica- vactinum Vitus-idaea- w stanie dzikim występuje w Azji, europie, występuje na terenach ubogi, leśnych, pH kwaśne, krzewinka wys 15-60cm liście skórzaste nie opadają na ziemię ułożone skrętolegle, łodyga wzniesiona, rozgałęziona, kwiaty drobne w gronach białe żółte, kwitnie czerwiec-lipec, owoce dojrzewają od sierpnia do września owoc jagoda początkowo biała potem czerwona. Vitis idea- kw organiczny, cukry, pektyny, Wit A C, antocyjany, garbniki. Owoce nie są zjadane w stanie Świerzym, zbiór stopniowy suszenie w temp 30-60C Zastosowanie dżemy, konfitury, soki, suszone.Borówka czernica-vaccimum myrtilus- pospolita w lasach iglastych rośnie na ubogich glebach krzewinka 60cm, tworzy kępy, liście naprzemianlegle, opadające na zimę, kwiaty wyrastają w kątach liści, pojedynczo biało zielone, kwitną w maju czerwcu, owoc jagoda koloru czarnego, z niebieskawym nalotem, dojrzewa po 6 tygodniach od kwitnienia. Myrytilli fructus- garbniki 5-12%, antocyjany, kw organiczny, cukry pektyny. Suszenie jak wyżej. Zastosowanie- środek biegunkowy, płukanie jamy ustnej, kapoty, konfitury. Żórawina błotną-vaccinlum guortipeblus glibi- występuje na bagnach jest zimo zieloną krzewinką, łodyga 1m pełzająca, pędy rzadko ulistnione w górnej części podnoszące się, liście jajowato lancetowate, kwiaty na dł szypułkach, koloru czerwonego, owoce kuliste czerwone jagody, owoce mogą pozostawać przez całą zimę. Oxycocci fructus-cukry 25%, kw organiczne, Wit C 15mg, garbniki, pektyny, antocyjany. Zbiór jesienią po pierwszych przymrozkach przechowuje się długo. Zastosowanie sok na przeziębienie, konfitury, można mrozić. Jałowiec pospolity funiperus camunic- owoce średnie 4-10mm, barwa zielona dwuletnie ciemnozielone z sinawym nalotem, Na jednym krzewie mogą być owoce jedno i dwuletnie, pozyskuje się owoce dwu letnie dojrzale. Juniperi bacca- olejek lotny 2%, zw cukrowe do 30%, garbniki do 5%, żywica 8%, flawonoidy, kw organiczne. Zbiór jesienią od października suszy w tem ni wyższej niż 30C. zastosowanie- przyprawa w wędliniarstwie, przemysł spirytusowy, likiery, kadzidełka, pobudzenie procesów trawiennych. Jarząb pospolity-sorbus aucuparice- liście nieparzysto pierzaste, kwiaty białe kwitnie maj czerwiec, owoce kuliste pomarańczowe- purpurowe, cierpki gorzki smak, który tracą po 1 przymrozkach. Sorbi fructus- Wit C200mg, Wit P K, prowitamina A, sorbitol do 7%, garbniki 0,5%. Zbiór- zbierane w pełni dojrzałe, suszenie temp 30-45C, suszone są całe baldachy a po suszeniu oddzielane za pomocą sit. Zastosowanie- zwiększa wydalanie moczu, zaburzenia z trawieniem produkcja wódek. Rokietnik zwyczajny-hipoknoe zkonorides- krzew lub małe drzewo wys 6m, pędy skrucone zakończone cierniami, liście lancetowate, krzew dwupienny, kwitnie przed pojawieniem się liści, kwaity białe, owoc-pestkowiec, czerwono żułte. Hipophoe fructuc-wit C 700mg, prowitamina A 50mg, Wit E B, kw organiczne, sole mineralne. Owoce suszone ale częściej przerabiane na soki, marmolady, przyprawy do sosów i mięs. Róża dzika- rosa conina- krzew do 4m, kwiaty barwy białej, różowej, owoce kuliste lub wydłużone, Rosa fructus-wit C 500-1000mg, prowitamina A, Wit BPK, flawonoidy, garbniki, kw organiczne. Suszenie zbiór od sierpnia od razu po zbiorze, w tem 30-60C. Zastosowanie- do herbat, Herbata assamska comelia sinensis var osamica- wys 15-20m, liście 12cm, bardzo delikatne, miękkie i zaostrzone. The folium- kofeina 1,2-4,5%, teofeina do 0,4%, teobromina ok. 0,05%, garbniki katechinowe 10-25%, katechyniny, saponiny, flawonoidy, Wit A B1 B2 PP K. zbierane- kilka razy w ciągu roku liście szczytowe i pąki, liści często zbierane są ręcznie zadziej mechanicznie. Herbata zielona- świeże liście traktuje się wysoką temperaturą najczęściej parą wodna (dezaktywuje enzymy zawarte w liściach) poddawane są zwijaniu i suszeniu, w ten sposób otrzymuje się gotową cherbate do zalania. Herbata czarna- swierze liście po zbiorze pozostawai się do przewiędnięcia tracą do 50-60% wody, zwijają się w ruloniki i poddawane są procesowi fermętacji, uzyskują wtedy ciemna barwe, , charakterystyczny aromat, im dłużej przebiega fermentacja tym herbata będzie ciemniejsza, suszenie od 27-30C lub parą wodna od 80-110C. herbata granulowana- przewiędnięte liście są rozdrabniane i zwijane, poddawane procesowi fermętacji, jest mniej aromatyczna, sporzywanie herbaty jest lecznicze. Herbata zielona- dzialanie uspokajające, przeciwbakteryjne, zapobiega wypadaniu zębów. Herbata aromatyczna- wykorzystuje się sórowiec gorszy, używa się naturalnych sórowców, kwiaty cytryny, pomarańczy do aromatyzowania można uzywać olejków. Kawa arabsa- coffea arabica- wys 10m, w uprawie krzew 2m, liście ciemnozielone skórzaste, nieco wydłużone, kwiaty koloru białego, pachnące, owoc pestkowiec, owalny dwunasienny, zielony-żułto zielony-czerwone, przypominają owoce wiśni. Coffea semen-kofeina 0,3-2,5mg, fibroina, feofylina, lotny produkt prażenia. Zastosowanie kawe można podawać na bezsenność, szum w uszach, Etapy robienia kway- 1. Czyszczenie ręczne 2. Metoda mokra lub sucha, metoda mokra- polecana jest do gatónków lepszych, owoce są miażdżone,następnie odzielanie miękiszu od ziarn, potem proces fermętacji, ważna jest duża ilość tlenu, 24 do 35 godzin potem jest suszenie. Metoda sucha- owoce świerze po zbiorze suszone są na słomie przez kilka dni, proces konczy się w momencie suszenia, odrzucona jest więszchnia wartwa potem polerowana i dzielona a następnie pakowana i wysylana do odbiorcy, 3 prazenie, długie prażenie powoduje że kawa będzie mocna, tem prazenia od 200 do 250C, potem jest pakowana i Moz ebyc przechoywana przez długi czas. Kakao wys 10-12m, liści8e całobrzegi ciemnozielone, błyszczące ostro zakończone, kwiaty drobne żółte z prążkami, owoc jagoda, dł 30cm, śr 10-12cm, wewnątrz owocu znajduje się miąsz koloru białego a w nim są nasiona 30-50sz. Masło kakaowe-cacao semen- teobromina-1-4%, kofeina-0,3%, garbniki 5%, tłuszcz do 69%, skrobia 9%, białko 13-16%. Zbiur- owoce dojrzalę od środka, wydobywa się ziarno, potem poddawane jest procesowi fermętacji a potem nabiera charakterystycznego aromatu. Sortowanie według wielkości poddawane prażeniu 70-140C trwa od 10-45min potem są odtłuszczane i mielone na proszek. Ostrokrzew paragwajski-llex paragwariesis-uprawa forma krzewu liscie jajowate dł 12cm, owocem jest fioletowa jagoda. Mate folium- kofeina 0,9-1,2%, teobromina, teofilina, garbniki 4-16%, saponiny. Dziala moczopędnie, dostarcza mikroskładników. Zbiur ręczny, suszenie w suszarni lub na Słończu, surowiec jest suszony a potem mielony na proszek.