Omów istotę każdego z 4 paradygmatów przywództwa. Wskazać wady, które przyczyniły się do powstania innych paradygmatów (uwzględnić zalety). Cechy przywódcy. Ramy czasowe
a)klasyczny starożytność do połowy XX wieku
przywódca: szlachetnie urodzony, kapitał, powody religijne, wielki człowiek. Podstawa władania strach lub szacunek. Musi istnieć zgodność poglądów między przełożonym a podwładnym.
Wady: zmiana poglądów na przywództwo może obalić władzę, poddani nie pomagają rozwiązywać problemów i nie rozwijają się tylko słuchają poleceń, ciężko kontrolować podwładnych inaczej niż bezpośrednio (organizacja rozproszona to wtedy problem)
Zalety: daje poczucie bezpieczeństwa pracownikom przez brak odpowiedzialności, przywódca może zmusić podwładnych do wysiłku.
b)transakcyjny 50-80 lata XX wieku
przywódca: poznaje potrzeby pracowników, motywuje ich, musi być dobrym negocjatorem. Zasada coś za coś.
Wady: Przy kryzysie przestaje się sprawdzać, skupia się na celach krótkookresowych.
Zalety: Sprawdza się przy otoczeniu sprzyjającym.
c)wizjonerski 80-2000
przywódca: charyzmatyczny, porywa tłumy, zdolny, rozumie rzeczywistość, kreuje przyszłość. Pracownicy skupiają się na wizji, czymś długoterminowym, często bezinteresownie (np. religia chrześcijańska).
Wady: Uzależnienie grupy od lidera. Ludzie boją się wyrażać krytykę. Różnice kulturowe są barierą. Próba zmiany wizji może spowodować sprzeciw pracowników.
Zalety: Wizja jest określona w sposób luźny. Pracownicy mocno angażują się w podążanie za wizją. Długookresowy charakter wizji.
d)organiczny ok. 2000r
przywódca: brak bezpośredniego kontaktu pracowników z przełożonymi. Organizacje fraktalne, sieciowe, wzrost znaczenia wykształcenia. Pracownicy sami wyznaczają cele. Interdyscyplinarność wiedzy, model współpracy
Zanik roli lidera, przywództwo pojawia się poprzez proce relacji. Duża odpowiedzialność pracowników.
Sklasyfikować paradygmaty przywództwa względem kryteriów (pracownicy wiedzy itp.)
a)Najważniejsze osoby
1.przywódca
2.przywódca ale pracownik ma znaczenie
3.przywódca ale pracownicy też są ważni
4.pracownicy – samo przywódcy
b)Zasoby wiedzy pracowników
1.mało ważne
2.używane przy powierzonych zadaniach
3.wykorzystywanie kreatywności pracowników
4.swoboda realizacji projektów
c)źródło władzy w organizacji
1.prawomocna (przez wzgląd na zajmowane stanowisko)
1,2.karania(przywódca może stosować sankcje, zwolnienie)
1,2.nagradzania(nagrody awanse)
4,5.ekspercka(kompetencje)
4,5.odniesienia(ludzie chcą się utożsamiać z przywódcą)
d)władza pracowników
1.brak władzy pracowników – Ew nielegalnie
2.pracownik może negocjować warunki
3.konieczność akceptacji wizji
4.pracownicy u władzy
e)styl podejmowania decyzji
1. autorytarny
2.styl konsultacyjny
3.konsensus-porozumienie oparte na zaufaniu
4.wzajemne uzgodnienia
f)zakres odpowiedzialności
1-3 przywódcy duża
4. przywódcy mała
Pracowników
coraz większa od 1-4.
g)struktura organizacyjna
1.linowa/zbiurokratyzowana
2.dywizjonalna
3.liniowa/dywizjonalna/zbiurokratyzowana
4.adhokracyjna
h)zdolności adaptacyjne organizacji
1-4 coraz większe
i)stopień zmienności otoczenia
1.ok w otoczeniu stabilnym
2.wymaga stabilnego otoczenia i sprzyjające warunki ekonomiczne
3.ok nawet w otoczeniu nieprzyjaznym, wizja jest elastyczna
4.w otoczeniu zmiennym
j)różnorodność zasobów ludzkich
1-4 rośnie
Istota koncepcji SL2, wykres, fazy rozwoju pracownika, zachowanie lidera-przykłady
Cechy przywódcy:
-umiejętna diagnoza na jakim etapie znajduje się pracownik
-elastyczność w wykorzystaniu stylów przywództwa
-współpraca z pracownikiem
-systematyczny
-zorganizowany
Współpraca:
1.wyznaczanie celów
2.diagnoza fazy rozwoju względem celu(osobno przełożony, a osobno pracownik)
3.uzgodnienie właściwego celu przywództwa
Etapy rozwoju pracownika:
1.entuzjastyczny debiutant
2.rozczarowany adept
3.kompetentny praktyk
4.samodzielny ekspert
Algorytm współpracy dla wyników – przykład z eksperymentem (dobre)(złe) 4 kroki. Pochwały/reprymendy (ustalenie celów, diagnoza, wybór)
Pochwały:
-konkretne
-od razu
-chwalic drobne sukcesy
-mieć zarezerwowany czas na pochwaly
Reprymendy:
-jednominutowe od razu
-unikanie ogólników
-zwerbalizowanie negatywnych emocji
-krytykowanie postaw a nie osoby
Przywództwo sytuacyjne na poziomie zespołu fazy + przywództwo + schemat(morale, wydajność)
Fazy rozwoju zespołu:
1.wprowadzenie
2.niezadowolenie
3.integracja
4.produktywność
Przywództwo sytuacyjne na poziomie zarządzania zmianą (rysunek + omówienie).
Koncepcja przywództwa służebnego (serve) + wymienić podstawowe elementy wizji
-cel
-wizerunek
-wartości
Przywódca zakłada że wszystko zawdzięcza ludziom którym przewodzi.
Postrzega się go jako nauczyciela, opiekuna.
Szuka sposobów żeby poprawić swoją pracę przyjmuje krytykę.
W przypadku niepowodzenia szuka przyczyny u siebie.
Przywództwo te pomaga przezwyciężyć niedostatki wiedzy.
Sprzyja lepszej obsłudze klientów.
Jest etyczne (czyli zgodne z wartościami organizacji a nie opiniami pracowników).
Zwiększa wydajność przez angażowanie pracowników.
S see the future (wizja)
E engage and develop people
R reinvent continuously (ciągłe doskonalenie)
V value outcome and relationships
E embody the values (doceniaj wartości)