Zdolność przeciwstawiania się drewna działaniu zewnętrznych sił dążących do jego przejściowego lub trwałego odkształcenia, albo zniszczenia, nazywamy jego WŁAŚCIWOŚCIAMI MECHANICZNYMI.

 1. WYTRZYMAŁOŚĆ NA ŚCISKANIE

Ściskanie występuje w stemplach kopalnianych, słupach budowlanych, nogach krzeseł, podkładach kolejowych itp.Sęki wpływają ujemnie na wytrzymałość drewna na ściskanie wzdłuż włókien, zwiększają zaś wytrzymałość w poprzek włókien.Przeżywiczenie zwiększa wytrzymałość drewna w obu kierunkach.Udział drewna późnego powoduje wzrost wytrzymałości. Gęstość drewna im większa tym wytrzymałość wzrasta.

 2. WYTRZYMAŁOŚĆ NA ROZCIĄGANIE

Rozciąganie drewna występuje np. w wiązarach dachowych i mostowych. Sęki obniżają wytrzymałość drewna na rozciąganie.

 3. WYTRZYMAŁOŚĆ NA ZGINANIE

Ze zginaniem drewna spotykamy się w belkach stropowych i balkonowych, drewnie trampolin, łukach itp.Zginanie jest wynikiem działania siły, która w drewnianej belce powoduje ściskanie włókien od strony przyłożenia tej siły a rozciąganie ich od strony przeciwnej.

 4. WYTRZYMAŁOŚĆ NA ŚCINANIE

Ścinanie drewna występuje w płaszczyznach konstrukcji budowlanych i meblarskich, gdy na materiał działają dwie równoległe do siebie siły skierowane przeciwnie, dążące do przesunięcia jednej części materiału w stosunku do drugiej. Pęknięcia obniżają wytrzymałość drewna na ścinanie.

 5. WYTRZYMAŁOŚĆ NA SKRĘCANIE

Skręcanie drewna następuje, gdy na pręt zamocowany w jednym końcu działa na drugim końcu para sił dążąca do skręcenia jego włókien. Zjawisko to występuje w wałach drewnianych, urządzeniach młyńskich, śmigłach lotniczych itp.

Ujemny wpływ na wytrzymałość drewna na skręcanie mają pęknięcia i sęki.

 6. WYTRZYMAŁOŚĆ NA ROZŁUPANIE

Ze zjawiskiem rozłupywania (dzielenie wzdłuż włókien) spotykamy się przy pracy klinami, siekierami podczas łupania drewna oraz w konstrukcjach drewnianych pod działaniem gwoździ, wkrętów.

Odwrotnością tej wytrzymałości jest łupliwość.

SKALA ŁUPLIWOŚCI DREWNA

1. Najbardziej łupliwe: bambus

2. Bardzo łatwo łupliwe: Św, Jd, Tp, Os, Wejmutka

3. Łatwo łupliwe: Db, Bk, Ol, Orzech, Lp, So, Kasztanowiec, Md, Cis

4. Trudno łupliwe: Śliwa, Grusza, Jabłoń, Jw, Js, Przeorzech

5. Bardzo trudno łupliwe: Wz, Trześnia, GB, Rb, Brz, So cz

6. Prawie niełupliwe: Dereń, Heban, Palisander

7. Niełupliwe: Gwajak, Palmy

 7. ODPORNOŚĆ NA UDERZENIA (UDARNOŚĆ)

W praktyce drewno narażone jest bardzo często na uderzenia.

Udarność zależy od sprężystości drewna. Im jest ono bardziej sprężyste, tym wytrzymalsze na uderzenia.

 8. TWARDOŚĆ

Jest to przeciwstawianie się ciałom wciskanym. Największą twardością oznacza się przekrój poprzeczny drewna.

Twardość ma istotne znaczenie przy obróbce mechanicznej drewna.

 9. ŚCIERALNOŚĆ

Polega na powierzchniowym ubytku substancji drzewnej pod wpływem różnych rodzajów tarcia. Na ścieranie narażone jest drewno podłóg, stopnie schodów. Odporność tę możemy zwiększyć stosując specjalne środki – pasty, woski, oleje, smary.

SKALA TWARDOŚCI DREWNA

Bardzo miękkie do 3,50 MPa – Os, Tp, Wrz, Św, Jd, Limba, Wejmutka, Lp

Miękkie 3,50 – 5,00 MPa – Brz, Ol cz, Jw., So, Md, Dg, Jał, Leszcz., Platan

Średnio twarde 5 – 6,5 MPa – Wz, Orz, So cz

Twarde 6,5 – 10 MPa – Db sz, Js, Grusza, Jabłoń, Wiśnia, Kl, Bk, GB, Rb, Cis

Bardzo twarde 10 – 15 MPa – Db bezszyp

Niezwykle twarde ponad 15 MPa – Gwajak, Heban

 

CECHA	OPIS
wytrzymałość  mechaniczna	• wytrzymałość drewna na ściskanie, rozciąganie, zginanie zależy od kierunku działania sił w stosunku do włókien (drewno jest materiałem anizotropowym) • drewno ma większą wytrzymałość wzdłuż włókien • zależy od wilgotności i temperatury drewna, liczby, rodzaju i rozmieszczenia wad drewna (gównie sęków) • wady drewna powodują obniżenie jego wartości i mogą powodować jego dyskwalifikację jako materiału. Wady zależą od czynników: - związanych ze wzrostem drzewa (sęki, rdzeń położony mimośrodowo, rdzenie podwójne, zawoje, skręt włókien, pęknięcia) - związanych z procesami gnilnymi, zagrzybieniem podczas wzrostu drzewa albo po jego ścięciu (powodują zmianę zabarwienia, siniznę, zgniliznę – mursz) • w zależności od osiąganej minimalnej wartości wytrzymałości mechanicznej drewno dzieli się na klasy, np. wytrzymałość drewna na ściskanie: * ściskanie wzdłuż włókien  - gatunki liściaste 16 MPa - 26 MPa  - gatunki iglaste     23 MPa - 34 MPa * ściskanie w poprzek włókien  - gatunki liściaste   4,3 MPa - 6,3 MPa  - gatunki iglaste     8,0 MPa - 13,5 Mpa
twardość	• jest mierzona oporem stawianym przez drewno podczas wciskania stalowej kulki o ściśle określonej wielkości • najczęściej stosowane są metody pomiaru twardości wg. Janki lub wg. Brinella • twardość drewna wzrasta wraz z jego gęstością, a maleje ze wzrostem wilgotności • zależy od gatunku drewna
ścieralność	• zależy od twardości, gęstości drewna, jego wilgotności, układu słojów, zawartości żywicy • maleje ze wzrostem twardości i gęstości drewna  • rośnie wraz ze zwiększaniem się wilgotności drewna • czas użytkowania, po którym parkiet zetrze się o 1 mm : - deszczułki sosnowe – 3 lata - deszczułki dębowe – 5 lat - deszczułki jaworowe – 2,5 roku - deszczułki bukowe nieparowane – 10 lat
łupliwość	• jest to zdolność drewna do rozczepiania się wzdłuż włókien • zależy od gatunku drewna i jego budowy • w drewnie miękkim ze wzrostem wilgotności łupliwość maleje, w drewnie twardym - wzrasta