3. Opis i interpretacja dwóch wybranych występów w życiu codziennym
Perspektywa goffmanowska tzw. PERSPEKTYWA DRAMATURGICZNA:
-- obecność innych przekształca zachowanie ludzkie w przedstawienie, którego głównym celem jest wywarcie wrażenia
-- kategorie analityczne przeniesione z teatru: zespół aktorski, publiczność, scena, kulisy, występ
--jedna z socjologicznych perspektyw, z jakich można badać życie społeczne” (Goffman 1981)
PODSTAWOWE POJĘCIA:
WYSTĘP – wszelka działalność danego uczestnika interakcji w danej sytuacji, służąca wpływaniu w jakiś sposób na któregokolwiek z innych uczestników
WIDOWNIA – publiczność, obserwatorzy
ZESPÓŁ – każda grupa osób współpracująca ze sobą w inscenizacji jakiegokolwiek fragmentu przedstawienia.
PUBLICZNOŚĆ – jednostki obserwujące występ, ci którzy przyczyniają się do występów innych
SCENA – miejsce, w którym odbywa się występ
KULISY – miejsce, gdzie najzupełniej świadomie przeczy się wrażeniom, których wywołaniu ma służyć przedstawienie; miejsce, gdzie aktorzy wychodzą z roli.
WYSTĘPY:
Zaufanie do roli: Jednostka odgrywająca daną role chce wywołać wrażenie zgodne ze swoim zamysłem. Publiczność musi uwierzyć, ze ogląda autentycznego aktora, widzi autentycznie posiadane cechy. Jednostka "występuje jako widowisko dla innych ludzi". Aktor steruje, manipuluje przekonaniami publiczności. Jednostka, która nie utożsamia się z rola, nie troszczy się w co wierzy publiczność jest cyniczna. Jednostka odgrywająca dana role może się z nią utożsamiać, nabrać cech zgodnych z tymi, które odgrywała
Fasada - to część występu jednostki, która funkcjonuje niezmiennie przez cały czas jej trwania, dostarczając obserwatorom definicji sytuacji. Dekoracja - np. meble, rekwizyty, znajdują się one w jednym miejscu Osobista fasada - to np. insygnia związane z pozycja i urzędem, strój, płeć, wiek, mimika, gesty
DRAMATYZACJA DZIAŁALNOŚCI : Jednostka manifestuje swoje zachowanie. To ona decyduje co ma uwypuklić, unaocznić. Dramatyzacja oznacza unaocznianie niewidocznych nakładów, np. swojej pracy. Często droga do osiągnięcia zamierzonej dramatyzacji wiedzie przez aktywność całkowicie z nią sprzeczna, np. student notujący na wykładzie patrzy tępo na wykładowcę bo chce być zauważony, pomimo ze treść wykładu nie interesuje go.
Wyróżniamy dwa rodzaje występów:
a) prawdziwe, szczere, uczciwe - nie są przygotowywane, są bezrefleksyjne.
b) fałszywe, egoistyczne- starannie przygotowane, opracowane.
Wielu ludzi wierzy w definicje sytuacji, ufając jej. Dobry występ to występ polegający na tym, ze wszyscy wierzą w jego autentyczność. Wykonawca może być szczery lub nie, ale musi przekonać wszystkich, co do swojej szczerości.
Przykładem wystąpienia do analizy i interpretacji może posłużyć takie sytuacje jak msza, gra sportowa, egzamin ustny na uczelni, praca w biurze, uczta w restauracji – jakakolwiek sytuacja, w której działalność człowieka jest rozpatrywana jako występ ze względu na obecność innych ludzi.