Choroby układu kostnego

Martwica jałowa kości

Martwica jałowa kości jest to proces doprowadzający do obumarcia składników tkanki kostnej i sąsiedniego szpiku kostnego wskutek zaburzenia krążenia krwi, prowadzącego do spadku ukrwienia i niedotlenienia tkanki kostnej. Stan taki częściej spotyka się u mężczyzn, przeważnie przed 50. rokiem życia. Najczęstszą przyczyną jest uraz, zwłaszcza połączony ze złamaniem bliższego...

Osteoporoza

Osteoporoza jest chorobą uogólnioną układu kostnego, związaną ze zmniejszeniem masy kostnej i zaburzeniami mikrobudowy kości, doprowadzającymi do zwiększonego ryzyka złamań. Schorzenie należy do najczęstszych chorób występujących w starszym wieku, zwłaszcza u kobiet po menopauzie. U podstawy zmian leżą zaburzenia metaboliczne przemiany kostnej. Równowaga w procesie tworzenia i...

Choroba Pageta

Choroba Pageta (zniekształcające zapalenie kości) jest to ograniczony do jednego lub kilku ognisk proces postępujący o nieznanej przyczynie. Charakteryzuje się zwiększoną i chaotyczną przebudową kostną z większym ryzykiem rozwoju zniekształceń, przewlekłych bólów, złamań oraz powikłań ze strony układu nerwowego i tkanki łącznej. Choroba Pageta jest to druga co do częstości...

Osteomalacja

Osteomalacja jest to uogólniona choroba metaboliczna kości, spowodowana niedostateczną mineralizacją zarówno części gąbczastej, jak i zbitej. Niedostateczne odkładanie się soli wapnia w tkance kostnej, prowadzi do osłabienia sztywności i uginania się kości wskutek obciążeń, w końcu pojawiają się trwałe odkształcenia w obrębie tkanki kostnej. Osteomalacja jest stosunkowo często...

Złamania trzonów kości promieniowej i łokciowej

Uraz okolicy przedramienia powoduje, że siła działa na obie kości - promieniową i łokciową, powstaje wtedy złamanie obu kości lub jednej z nich, ale ze współistnieniem zwichnięcia w stawie łokciowym lub nadgarstkowym niezłamanej kończyny. Rodzaje złamań trzonów kości promieniowej i łokciowej Wyróżnia się złamanie typu Monteggia (złamanie kości łokciowej ze zwichnięciem...

Złamania w obrębie nasady dalszej kości promieniowej

Złamanie w miejscu typowym - wyprostne, nazywane złamaniem typu Collesa występuje najczęściej. Cechą charakterystyczną jest przemieszczenie i wygięcie ku górze odłamu kości promieniowej powstałego wskutek urazu. Takie złamania występują w wieku średnim i starszym, powstają w mechanizmie upadku na wyciągniętą kończynę przy zgięciu grzbietowym nadgarstka (podczas upadku kończyny...

Choroba Stilla u dorosłych

Choroba Stilla jest postacią młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów. Charakteryzuje się gorączką, wysypką skórną, powiększeniem węzłów chłonnych i śledziony oraz zmianami zapalnymi występującymi w obrębie stawów. Choroba rozpoczyna się z reguły przed ukończeniem 16. roku życia, ale pierwsze dolegliwości mogą pojawić się również u osób dorosłych. Przyczyny schorzenia nie...

Złamania kości ramiennej

Złamania bliższego odcinka kości ramiennej Najczęstszym złamaniem na wysokości bliższego odcinka kości ramiennej jest złamanie szyjki chirurgicznej (inne uszkodzenia to złamanie szyjki anatomicznej, często powikłane martwicą jałową głowy kości ramiennej oraz złamanie guzka większego, przeważnie leczone zachowawczo). Występuje często, zwłaszcza u starszych ludzi. Powstaje w...

Złamania kości w obrębie stopy

Złamania kości w obrębie stopy obejmują złamanie kości skokowej, piętowej, kości śródstopia i palców. Ze względu na bliskość położenia opisywane są tutaj również złamania dalszych nasad kości goleni, choć struktury te nie są zaliczane do obszaru stopy. Złamanie kości skokowej Złamania w obrębie kości skokowej nie są częste, powstają z reguły w wyniku pośredniego przeniesienia...

Wrodzone wysokie ustawienie łopatki

Wrodzone wysokie ustawienie łopatki (choroba Sprengla) jest defektem rozwojowym okolic grzbietu i obręczy barkowej, objawiającym się nieprawidłowym ustawieniem łopatki i ograniczeniem jej ruchomości. Schorzenie jest rzadką wadą rozwojową, u większości pacjentów pojawia się tylko po jednej stronie. Prawdopodobnie w niektórych przypadkach istnieje predyspozycja genetyczna, ale...

Choroba Scheuermanna

Choroba Scheuermanna to inaczej choroba zniekształcająca grzbietu, która pojawia się w okresie dojrzewania i objawia się nadmierną kifozą piersiową, dolegliwościami bólowymi występującymi okresowo i charakterystycznymi zmianami w obrazie radiologicznym, będącymi wyrazem zaburzonego procesu kostnienia śródchrzęstnego trzonów kręgów. Częstość występowania nie jest dokładnie...

Kręgoszczelina i kręgozmyk

Kręgoszczelina jest stanem patologicznym polegającym na braku ciągłości w obrębie łuku kręgu, powodującym podzielenie kręgu na dwie części. Kręgoszczelina może być miejscem rozwoju kręgozmyku, czyli przemieszczenia się do przodu części przedniej kręgu, z którą przesuwa się również cały leżący powyżej kręgosłup. Przyczyny powstawania tego typu zmian nie zostały do końca...

Skolioza

Skolioza (boczne skrzywienie kręgosłupa) jest rozwojowym zniekształceniem kręgosłupa i tułowia. Choroba rozwija się w okresie wzrastania. Przekroczenie pewnego zakresu odwracalnych zmian prowadzi do wystąpienia trwałego stanu. Okresy progresji choroby przypadają na etapy szybszego wzrastania kręgosłupa. Do pierwotnie powstałych przemieszczeń dołączają zaburzenia wzrostu układu...

Złamania obojczyka

Obojczyk spełnia ważną rolę w funkcjonowaniu obręczy kończyny górnej, stanowi podporę utrzymującą staw ramienno-łopatkowy, sztywnie mocuje mięśnie i więzadła i pełni funkcje ochronne dla struktur ramiennych i szyjno-piersiowych. Poza tym dzięki stawom tej okolicy możliwa jest pełna ruchomość kończyny górnej. Złamania obojczyka mogą być spowodowane zarówno wskutek urazu...

Złamania kości udowej

W zależności od miejsca uszkodzenia kości udowej wyróżnia się kilka rodzajów jej złamań: złamania szyjki kości udowej, złamania krętarzowe, złamania trzonu kości udowej i złamania w obrębie dalszej nasady. Złamania szyjki kości udowej Złamania w obrębie szyjki kości udowej są charakterystyczne dla osób w wieku podeszłym, w związku z postępującymi u nich zmianami w...

Osteoartropatia przerostowa

Osteoartropatia przerostowa jest to choroba kości i stawów objawiająca się zmianą kształtu palców, zapaleniem okostnej kości długich i zapaleniem stawów. Schorzenie może mieć charakter pierwotny lub rozwinąć się w przebiegu innych chorób. Osteoartropatia przerostowa może towarzyszyć chorobom płuc (mukowiscydozie, włóknieniu płuc, nowotworom wywodzącym się z tkanki płucnej lub...

Złamania miednicy

Przyczyną złamania miednicy może być nagły i silny skurcz mięśni (tak powstają tzw. złamania z oderwania), urazu typu zgniecenia oraz pośredniego, np. podczas skoku z wysokości. Złamania objawiają się samoistnym bólem w obrębie uszkodzonej okolicy. Dolegliwości nasilają się podczas próby poruszania się. Kiedy odłamy złamania przemieszczają się, pojawia się objaw skróconej...

Dysplazje kostno - stawowe

Dysplazje kostno-stawowe, inaczej osteochondrodysplazje, to stany będące następstwem nieprawidłowego procesu tworzenia elementów kości i stawów oraz skutkiem innych zaburzeń wzrastania i rozwoju kości długich i kręgów (dokładnie struktur przynasad, nasad, chrząstek nasadowych i trzonów). Objawiają się zaburzeniami czynności poruszania się. Dysplazje kostno-stawowe to rzadkie...

Złamania łopatki

Złamania w obrębie łopatki najczęściej dotyczą osób w średnim wieku i są spowodowane wypadkami komunikacyjnymi i sportowymi, przede wszystkim wskutek działania bodźca uszkadzającego w sposób bezpośredni. W obrębie łopatki wyróżnia się złamania: wyrostka barkowego, wyrostka kruczego, górnego kąta, powierzchni stawowej, szyjki, trzonu i złamania dolnego kąta łopatki. Złamanie...

Zespół Sudecka

Zespół Sudecka (inaczej choroba Sudecka, algodystrofia lub odruchowa dystrofia współczulna) jest schorzeniem będącym najczęściej następstwem urazu lub uszkodzenia, a dotyczy przeważnie kończyn obejmując swoim zasięgiem większe obszary niż okolica bezpośredniego zadziałania bodźca urazowego. Objawia się bólem, zaburzeniami ukrwienia, upośledzeniem czynności struktury, której...

Złamania w obrębie stawu łokciowego

Złamania głowy i szyjki kości promieniowej występują u osób dorosłych w postaci izolowanej, niepowikłanej zwichnięciem w obrębie stawu łokciowego, czy stawu promieniowo-łokciowego. Mechanizm powstawania uszkodzeń zazwyczaj polega na upadku na wyciągniętą rękę, głowa kości promieniowej uderza w główką kości ramiennej - jest to uraz działający pośrednio. Leczenie złamań szyjki...

Rozlane zapalenie powięzi z eozynofilią

Rozlane zapalenie powięzi z eozynofilią (inaczej choroba Shulmana) jest schorzeniem układowym tkanki łącznej o charakterze przewlekłym, przebiegającym z typowym stwardnieniem powłok. Ponadto obserwuje się wzrost poziomu eozynofilów (rodzaj krwinek białych, odpowiedzialny głównie za reakcje alergiczne i przeciwpasożytnicze) w badaniu laboratoryjnym rozmazu surowicy krwi...

Reumatoidalne zapalenie stawów

Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej gościec przewlekły postępujący) jest schorzeniem układowym tkanki łącznej rozwijającym się na podłożu nieprawidłowej reakcji immunologicznej organizmu. Choroba cechuje się występowaniem niespecyficznego zapalenia stawów oraz nieprawidłowości pozastawowych. Z czasem rozwijają się powikłania narządowe, które prowadzą do niepełnosprawności...

Zespół bolesnego barku

Zespół bolesnego barku jest schorzeniem, którego przyczyną mogą być różne procesy zapalne rozwijające się w obrębie przyczepów ścięgnistych (tzw. entezopatie), wywołujące objawy bólowe w czasie ruchu i w spoczynku oraz ograniczoną ruchomość w stawie barkowym. Zespół bolesnego barku może być spowodowany procesami zapalnymi toczącymi się w strukturach kaletki podbarkowej....

Chondrokalcynoza

Chondrokalcynoza, inaczej dna rzekoma, jest schorzeniem spowodowanym odkładaniem się kryształów dwuwodnego pirofosforanu wapnia w strukturach chrząstek stawowych. Substancję chemiczną wykazuje się również w płynie stawowym. Nieznana jest do końca częstość występowania chondrokalcynozy, rzadziej pojawia się u kobiet, zwłaszcza przed ukończeniem 50. roku życia. Częstość...

Zespół cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka jest schorzeniem należącym do grupy tzw. neuropatii uciskowych nerwu pośrodkowego. Spowodowany jest zbyt ograniczoną przestrzenią kanału nadgarstka, co wywołuje objawy związane z uciskiem na nerw, przebiegający w jego obrębie. Nerw pośrodkowy pochodzi ze splotu ramiennego, kolejno przebiega przez dół łokciowy, a następnie między głowami mięśnia...

Choroba zwyrodnieniowa stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów charakteryzuje się zespołem objawów klinicznych związanych z uszkodzeniem chrząstki stawowej i podchrzęstnej warstwy kości, co doprowadza do powstania nieprawidłowości w obrębie nasad kości i rozwoju stanu zapalnego. Dominującymi objawami jest ból stawowy, ograniczenie ruchomości, trzeszczenia i zmiany zapalne o różnym stopniu nasilenia. Choroba...

Fibromialgia

Fibromialgia jest zespołem chorobowym charakteryzującym się występowaniem nasilonych dolegliwości bólowych o różnym umiejscowieniu, szczególnie pojawiających się w miejscach narażonych na ucisk. Dodatkowo dochodzi do rozwoju objawów związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu autonomicznego i zaburzeń czynnościowych. Fibromialgia występuje u około 3 proc. osób ogólnej...

Łuszczycowe zapalenie stawów

Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła choroba zapalna rozwijająca się u osób chorujących na łuszczycę, zaliczana jest do grupy tzw. spondyloartropatii. Łuszczycę stwierdza się u około 2 proc. populacji, a zapalenie stawów średnio u kilkunastu procent osób z tymi objawami skórnymi. Łuszczycowe zapalenie stawów nie występuje częściej u kobiet ani u mężczyzn, ale postać...

Reaktywne zapalenie stawów

Reaktywne zapalenie stawów, inaczej zespół Reitera, to skojarzenie podostrego lub przewlekłego zapalenia stawów z zapaleniem cewki moczowej i spojówek. Schorzeniem tym określa się asymetryczne, jałowe zapalenie stawów, przede wszystkim w obrębie kończyn dolnych, współistniejące z procesem chorobowym w przyczepach ścięgnistych. Reaktywne zapalenie stawów poprzedza zakażenie,...

Dna moczanowa

Dna moczanowa jest zapaleniem stawów związanym z odkładaniem się w ich obrębie moczanu sodu, z wtórnym pochłanianiem tych kryształów i powstaniem złogów krystalicznych w tkankach. Początkowo schorzenie charakteryzuje się napadami, wraz z postępem choroby dochodzi do powstania trwałych zmian zapalnych w obrębie stawów i narządów wewnętrznych. Dna moczanowa częściej występuje u...

Gorączka reumatyczna

Gorączka reumatyczna, zgodnie z klasyfikacją chorób reumatycznych, zaliczana jest do grupy chorób określanych mianem zapaleń stawów. Typowymi cechami tych schorzeń jest rozwój procesu zapalnego w ciągu kilku dni lub tygodni w następstwie zadziałania czynnika infekcyjnego. Gorączka reumatyczna jest wieloukładowym schorzeniem zapalnym o podłożu autoimmunologicznym. Rozwija się w...

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, inaczej choroba Bechterewa, jest przewlekłym i z reguły postępującym procesem zapalnym, który dotyczy stawów krzyżowo-biodrowych, drobnych stawów kręgosłupa, jego pierścieni włóknistych i więzadeł, prowadząc do ich stopniowego usztywnienia i unieruchomienia. Szacuje się, że schorzenie może dotyczyć około 1 procenta populacji....

Wirusowe zapalenia stawów

Wirusowe zapalenie stawów jest stanem klinicznym związanym z obecnością wirusów w strukturach stawowych. Jest schorzeniem rzadszym niż bakteryjne zapalenie stawów. Pojawić się może u osób z czynnikami ryzyka, najczęściej wywołane jest przez parwowirusa B19, wirusa różyczki (zwłaszcza u dorosłych kobiet), świnki (przede wszystkim u mężczyzn), wirusa HIV, wirusy zapalenia...

Zespół kanału nadgarstka nerwu łokciowego

Kanał nadgarstka nerwu łokciowego, inaczej kanał Guyona, utworzony jest przez haczyk kości haczykowatej, kość grochowatą i więzadło poprzeczne nadgarstka, czyli troczek zginaczy. Nerw łokciowy w swoim kanale rozdziela się na gałąź powierzchowną (głównie zawierającą włókna czuciowe) i głęboką (przede wszystkim z włóknami ruchowymi, unerwiającymi mięśnie). Przyczynami powstania...

Zespół kanału łokciowego

Nerw łokciowy wychodzi ze splotu ramiennego i przechodzi przez kanał łokciowy, który jest wytworzony przez nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, więzadło ramienno-łokciowe oraz rozcięgno, położone pomiędzy głowami mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka. Do zwężenia kanału prowadzą najczęściej urazy, zmiany zwyrodnieniowe lub zapalne. Często zespół kanału łokciowego pojawia...

Osteoartropatia cukrzycowa

Osteoartropatia cukrzycowa dotyczy zmian zachodzących w układzie kostno-stawowym w przebiegu cukrzycy, szczególnie jeśli jest źle leczona i gdy poziom cukru utrzymuje się na wysokim poziomie. Osteoartropatia występuje u niecałego procenta osób chorych na cukrzycę. Osteoartropatia cukrzycowa pojawia się najczęściej między 50., a 60. rokiem życia, z równą częstością u obu płci....

Choroba zwyrodnieniowa stawów w przebiegu cukrzycy

Chorobie zwyrodnieniowej stawów w przebiegu cukrzycy sprzyja otyłość, która jest obserwowana przede wszystkim u chorych z drugim typem cukrzycy. Stąd zmiany zwyrodnieniowe stawów stwierdzane są częściej i rozwijają się szybciej niż w populacji ogólnej, są również bardziej nasilone. Nieprawidłowości dotyczą przede wszystkim stawów dużych (najczęściej kolanowych). U chorych na...

Cheiroartropatia cukrzycowa

Cheiroartropatia cukrzycowa, inaczej pseudoskleroderma, to ograniczenie ruchomości stawów związane z cukrzycą. Schorzenie rozwija się w wyniku zgrubienia i stwardnienia skóry, które przypomina objawy pojawiające się w twardzinie układowej. Z reguły proces chorobowy dotyczy skóry grzbietowej części rąk. Szacuje się, że cheiroartropatia cukrzycowa rozwijają się nawet u ponad...

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów jest schorzeniem tkanki łącznej, które występuje u dzieci, należy do najczęstszych schorzeń z grupy zapalnych i reumatycznych, dotyczy wszystkich osób, niezależnie od rasy i szerokości geograficznej. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów nieznacznie przeważa u dziewczynek. Wyróżnia się kilka postaci schorzenia: o początku...

Bakteryjne zapalenie stawów

Bakteryjne zapalenie stawów jest to obecność bakterii w błonie maziowej lub jamie stawowej oraz w tkankach okołostawowych. W zależności od przebiegu klinicznego wyróżnia się postać ostrą lub przewlekłą. Bakteryjne zapalenie należy do najczęstszych (rzadziej obserwuje się wirusowe, grzybicze lub pasożytnicze), schorzenie nie jest częste i zależy m. in. od wieku,