Złuszczanie naskórka
Na rynku kosmetycznym jest bardzo wiele możliwości walki z niedoskonałościami skóry objawami jej starzenia. Gabinety kosmetyczne mają szeroką ofertę zabiegów złuszczających na jesień oraz na wiosnę.
Peelingi można podzielić na kilka grup :
- mechaniczne ( mechaniczne ścieranie naskórka),
- chemiczne ( zastosowanie związków chemicznych o właściwościach złuszczających)
- fizyczne ( przy użyciu lasera lub zamrażania),
- peelingi skojarzone ( metody łączone np. mechaniczny z fizycznym);
-------------- ------------ ------------- --------------- ------------ ---------------
Peelingi chemiczne
Peelingi chemiczne stosuje się w celu przeprowadzenia kontrolowanego złuszczania. Choć nie istnieją regulacje prawne dotyczące stężeń jakie można stosować w gabinetach kosmetycznych, to uważa się ze peelingi o wysokich stężeniach stosowane powinny być przez lekarzy.
Efekty zależą od intensywności, rodzaju peelingu i tego jaki problem mają zwalczać. Popularność peelingów jest jednak uzależniona od pory roku. Skóra poddana zabiegowi złuszczającemu nie może być wystawiana na słońce, dlatego zabiegów tych raczej nie wykonujemy latem. Najwięcej peelingów gabinety wykonują jesienią, gdy nasłonecznienie jest niskie, a skóra po lecie wymaga odświeżenia.
Klasyfikacja peelingów chemicznych ze względu na głębokość działania( wg M.G.Rubina)
Rodzaj peelingu |
Głębokość działania |
Rodzaj i stężenie substancji złuszczających |
Bardzo powierzchowny |
Cała warstwa rogowa do warstwy kolczystej naskórka |
- α – hydroksykwasy ( 20 – 50 %) - β – hydroksykwasy ( TCA 10 - 20%) |
powierzchowny |
Cały naskórek do warstwy podstawnej |
- płyn Jessnera - kwas glikolowy 70% - TCA ( 20 – 30%) |
średniogłęboki |
Naskórek i powierzchniowa warstwa skóry właściwej - do górnej części warstwy siateczkowej |
- TCA ( 35 – 50%) - płyn Jessnera + TCA ( 35%) - płyn Jessnera + kwas glikolowy ( 70%) - fenol |
głęboki |
Naskórek i górna część warstwy siateczkowej skóry właściwej |
- fenol |
Bardzo powierzchowny i powierzchowny
Jest najbardziej delikatny i bezpieczny. Złuszczanie odbywa się w obrębie naskórka, skóra jest odświeżona , a możliwość powikłań jest niewielka.
Najczęściej są to kwasy owocowe ( alfa i beta hydroksykwasy w stężeniach 10-30%)
Działanie peelingu powierzchownego z użyciem kwasów owocowych o niskich stężeniach, polega na rozluźnieniu połączeń pomiędzy komórkami warstwy rogowej, a cementem międzykomórkowym, co prowadzi do złuszczenia komórek.
Wskutek rozluźnienia całej struktury cementu międzykomórkowego, peeling ułatwia wnikanie substancji ( działanie nawilżające).
Zaliczymy do niego kwas glikolowy, migdałowy, pirogronowy, salicylowy ( 10 – 30%).
- głębokość złuszczania kwasem glikolowym, migdałowym, pirogronowym jest uzależniona od stężenia kwasu, ph roztworu, czasu aplikacji, typu skóry i obecności innych substancji.
Im większe stężenie i niższe ph, tym większa moc kwasu.
- głębokość złuszczania kwasem salicylowym, kwasem trichlorooctowym zależy od stężenia i ilości nałożonego preparatu.
Kwas glikolowy
Najpopularniejszy alfa- hydroksykwas. Ma szerokie zastosowanie (zmarszczki, trądzik, przebarwienia, blizny, zaburzenia rogowacenia, pobudza pracę fibroblastów odpowiedzialnych za syntezę kolagenu i elastyny, orz wpływa na wzrost syntezy glikozaminoglikanów). Krótki okres gojenia po zabiegu oraz małe ryzyko powikłań.
Kwas glikolowy nawet w wysokich stężeniach jest tylko powierzchowny, ryzyko działań niepożądanych jest niewielkie.
Przy niskiem ph wykazje działanie złuszczające, natomiast przy wysokim wykazuje działanie wyłącznie nawilżające.
Kwas glikolowy nie powoduje koagulacji białek nie ulega samoistnie neutralizacji. Neutralizujemy za pomocą słabego środka buforującego bp. Dwuwęglanu sodu. Podczas zabiegu klient odczuwa pieczenie. Delikatne złuszczenie trwa do 3 dni.
Do działań niepożądanych ( wysokie stężenie, niskie ph) zaliczymy : strupy, podrażnienia, stan zapalny, zaburzenia pigmentacji, czasami blizny).
Zabieg wykonujemy w serii 5- 8 zabiegów, w odstępach co najmniej 10-14 dni. Czas trzymania kwasu 3-10 min. W zależności od skóry !!!
Często przed serią złuszczań aleca się stosowanie przez dwa tygodnie kremu, żelu z małą zawartością kwasu glikolowego ( około 5-10 %).
Kwas migdałowy
Wykazuje bardzo podobne działanie do kwasu glikolowego. Kwas polecany jest dla każdego rodzaju skóry: zarówno mieszanej, wrażliwej jak i naczyniowej.
Ma większą moc, ale znacznie trudniej wnika do skóry, co powoduje że działa łagodniej i wolniej niż kwas glikolowy i jest całkowicie pozbawiony działania drażniącego. Skóra po zabiegu jest wygładzona, zmniejszony jest łojotok oraz zwężone ujścia gruczołów łojowych.
Można go łączyć np. z mikrodermabrazją.
Kwas pirogronowy
Alfa – ketokwas , rozpuszczalny w tłuszczach.
Stosowany głównie przy skórach tłustych i trądzikowych, może być również stosowany przy objawach fotostarzenia jako silniejszy środek złuszczający. Może wystąpić pieczenie oraz rumień, który ustępuje po kilku godzinach. Czasami zdarzają się powikłania w postaci epidermolizy. Łatwo ulega neutralizacji ( pod wpływem wody) do kwasu mlekowego.
Kwas salicylowy
Beta – hydroksykwas . Działanie keratolityczne oraz bakteriostatyczne ( dlatego często stosowany jest w przypadku trądziku), jak również stosowany w przypadku przebarwień. W trakcie zabiegu zawsze występuje podrażnienie- pieczenie , rumień. Po zabiegu przez kilka dni skóra się łuszczy. Kwas nie wymaga neutralizacji.
Zabieg jak wszystkie peelingi powinien być wykonywany w powtórzeniach co 2- 4 tygodnie.
Średnio głęboki
Poza naskórkiem ingeruje się także w skórę właściwą, ale tylko w jej pierwsze warstwy.
Zaliczymy do niego m.in. :
- TCA 35 – 50%;
- płyn Jassnera + TCA 35%
- płyn Jassnera + kwas glikolowy 70%
Najczęściej stosowany kwas trichlorooctowy ( TCA) w stężeniach 35 – 50%. Stosowany jest w przypadku zmarszczek, wiotkości skóry, rogowaceniu , przebarwień, bliznach potrądzikowych.
Peeling polega na wywołaniu martwicy naskórka i górnych warstw skóry właściwej, a głębokość działania zależy od stężenia. Martwica prowadzi do pobudzenia odnowy naskórka i podziałów fibroblastów jak również syntezy kolagenu i elastyny. Proces odnowy trwa około 7- 10 dni.
15-20% powoduje powierzchowne złuszczenie, nie działając toksycznie.
Powyżej 45% może być niebezpieczny.
Złuszczanie tym kwasem powinno wykonywać się tylko w gabinecie lekarskim. Do 35 % nie powoduje bólu, ale występuje pieczenie i dyskomfort. Przy głębszych złuszczaniach można zastosować środek przeciwbólowy. Zaczerwienienie może utrzymywać się około 24 godzin, a następnie zaczyna łuszczyć się płatkami, może mieć brązowy kolor, w przypadku wyższych stężeń może wystąpić obrzęk, a nawet wysięk i miodowe strupy, w miejscach gdzie doszło do głębszej penetracji kwasu. W takich rzypadkach może być konieczność zastosowania antybiotyku.
Płyn Jessnera
To roztwór alkoholowy rezorcyny oraz kwasów mlekowego i salicylowego. Jego działanie jest uzależnione od liczby warstw płynu nałożonych na skórę w trakcie zabiegu. Mniejsza liczba warstwa powoduje działanie płytsze, natomiast większe sprawia , że działanie może sięgać aż do warstwy podstawnej naskórka.
Głęboki
To zabieg bardziej inwazyjny, przy którym należy liczyć się z częstszym występowaniem powikłań – ponieważ sięga do głębszych warstw skóry.
Wiąże się z kontrolowanym uszkodzeniem i obumarciem , co prowadzi do złuszczenia komórek naskórka na różnej głębokości. Często dotyczy całej grubości naskórka, aż do granicy skóry właściwej, tak aby pobudzić procesy regeneracyjne.
Dużo jest przeciwwskazań do tego zabiegu, dlatego nie wykonuje się go zbyt często. Ma zastosowanie np. przy głębokich zmianach przebarwieniowych skóry, których peeling samego naskórka nie byłby w stanie usunąć.
Ze względu na bezpieczeństwo , peelingu nie powinna wykonywać samodzielnie kosmetyczka, ponieważ po zabiegu może występować silne podrażnienie i kilkudniowy proces gojenia przebiegający z intensywnym złuszczaniem. Lekarz będzie wiedział jak odpowiednio zareagować i zająć się nieprzewidzianymi problemami.
Zaliczymy do niego :
- fenol ( formuła Gordona – Bakera).
Fenol jest substancją toksyczną, która wchłania się z powierzchni skóry i może uszkadzać nerki oraz wątrobę. Złuszczanie głębokie powinien wykonywać tylko lekarz bardzo doświadczony. Mniej niebezpieczne stosowanie jest fenolu miejscowo np. na górną wargę.
--------- ----------- ------------- ------------ --------------- -------------- ----------
Wskazania do złuszczania chemicznego :
Złuszczanie powierzchowne i bardzo powierzchowne
Powierzchowne zmarszczki, powierzchowne przebarwienia, nadmierne rogowacenie, plamy soczewicowatae, trądzik zwykły ( wykwity niezapalne i zmiany potrądzikowe);
Złuszczanie średniogłębokie
Zmarszczki, przebarwienia, plamy soczewicowate, płytkie blizny potrądzikowe, objawy fotostarzenia;
Złuszczanie głębokie
Głębokie zmarszczki i blizny potrądzikowe;
Przeciwwskazania:
- aktywna infekcja wirusowa ( opryszczki, brodawki), bakteryjne;
- alergia na substancje złuszczające,
- Aktywne choroby zapalne skóry ( AZS, wyprysk , łuszczyca, trądzik ropowiczy);
- leczenie izotretynoiną, światłem, pochodnymi witaminy A,
- chirurgia twarzy,
- świeże blizny,
- stany zapalne skóry ( np. trądzik ropowiczy, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry),
- ciąża, karmienie piersią,
- świeża opalenizna,
- fototyp IV – V;
- skłonność do powstawania keloidów ( zabiegi średniogłębokie i głębokie)
Powikłania złuszczania chemicznego:
- infekcje wirusowe i bakteryjne,
- bliznowacenie,
- zaburzenia barwnikowe,
- przetrwały rumień , świąd,
- trądzik,
- kontaktowe zapalenie skóry,
- nadwrażliwość na światło i zimno.
Przebieg zabiegu :
Dobieramy odpowiedni peeling do ewentualnego problemu, do schorzenia i do oczekiwanego efektu. Każdy peeling nakłada się inaczej i na określoną liczbę minut, a następnie go zmywamy. Należy pamiętać o zaleceniu odpowiedniej pielęgnacji domowej, gdyż jest bardzo istotna. Często firmy proponują stosowanie specjalnych kremów popeelingowych.
Absolutną koniecznością jest także ochrona skóry przed słońcem. Skóra po zabiegu jest cienka, dlatego też jest wyjątkowo narażona na podrażnienia słoneczne. Nie przestrzegając tych zaleceń, zamiast pozbyć się problemu, można nabawić się kolejnego i np. zyskać trudne do usunięcia przebarwienia.
Dobrze wykonany peeling i przestrzeganie zaleceń po zabiegu, nie stanowią zagrożenia.
Kolejność zabiegu z wykorzystaniem kwasu migdałowego
Określenie celu wykonania zabiegu
Organizacja stanowiska pracy oraz przygotowanie siebie i klienta
Przeprowadzenie wywiadu kosmetycznego. Wykluczamy przeciwwskazania do zabiegu
Wykonanie demakijażu mleczkiem kosmetycznym ( z aloesem, hamamelisem, ekstraktem z rumianku) i tonizacja skóry
Przeprowadzenie diagnozy kosmetycznej
Oczyszczenie twarzy i odtłuszczenie
W tym celu stosujemy żel przygotowujący 10% AHA, który zawiera kwas migdałowy, kwas glikolowy, ekstrakt z rumianku, nagietek.
Preparat pozwala na usunięcie płaszcza hydrolipidowego i innych zanieczyszczeń. Bardzo dobrze przygotowuje skórę przed kwasami.
Zmywamy letnią wodą i osuszamy skórę chusteczkami higienicznymi.
Zabezpieczamy błony śluzowe wazeliną ( nos, usta) i ewentualne znamiona w obszarze zabiegowym.
Przy pomocy pędzelka niewielka ilość kwasu nakłądamy na twarz. Można delikatnie masować lub pozostawić na twarzy ( 2-4 minuty)
Peeling migdałowy nie powoduje dyskomfortu w postaci pieczenia lub zaczerwienienia. Wyraźnie poprawia naturalny koloryt skóry, zwiększa jędrność i wygładza skórę.
W preparacie oprócz kwasu migdałowego znajduje się kwas laktobionowy, kwas jabłkowy i kwas fitowy.
Następnie aby przerwać działanie kwasu należy nałożyć bezpośrednio na skórę żel neutralizujący. Następnie spłukać letnią wodą i dokładnie osuszyć.
Neutralizator zawiera malwe , hamamelis, aloes.
Ampułka - można wzbogacić zabieg o zastosowanie odpowiedniej ampułki dostosowanej do problemu skóry klientki.
Nałożenie maski łagodzącej , która wspomoże procesy regeneracyjne skóry, z rumiankiem , wąkrotką azjatycką, nagietkiem.
Nałożenie kremu regenerującego na twarz, który będzie miał również działanie antyoksydacyjne i przywracał prawidłowy poziom nawilżenia. Krem może zawierać : bisabolol, alantoinę, fosfatydylocholine; filtry UVA i UVB
Należy pamiętać , że w przypadku gdy wykonujemy kwas glikolowy, należy nałożyć go najpierw w jednej część twarzy ( czoło , nos), delikatnie masować do momentu delikatnego zaczerwienia, pozostawiając delikatnie maksymalnie na 3-4 minuty. Następnie aby przerwać działanie kwasu nakłądamy żel neutralizujący, po czym spłukujemy letnią wodą i dokładnie osuszamy skórę.
Następnie powtarzamy tą czynność na drugiej części twarzy ( lewy policzek i pół brody), a następnie na trzeciej części ( prawy policzek i pół brody), czwarta część ( szyja i dekolt)