Etruskowie:

• Lud zamieszkujący w starożytności część Półwyspu Apenińskiego. Narodziny i rozwój cywilizacji etruskiej miał miejsce na ziemiach dzisiejszej Toskanii. W zestawieniu z innymi krajami Zachodu, cywilizacja etruska odznaczała się szeregiem rysów, które nadają jej swoiste piękno i odrębność.

• Istnieje wiele teorii dotyczących pochodzenia Etrusków, jednak najbardziej prawdopodobną okazuje się, że pochodzili oni z Lidii. Teoria ta oparta jest na historii o uciekających Lidyjczykach ze swoich ziem przed nadchodząc klęską głodu.

• Najprawdopodobniej pojawienie się Etrusków było decydującym czynnikiem szybkiego rozwoju kulturalnego, jaki dokonał się w na wpół barbarzyńskiej Italii.

• Na kształtowanie się cywilizacji etruskiej silny wpływ wywarła kultura Villanova

• Odkrycie Steli z Lemnos oraz inskrypcje w okolicach Pompei były dowodem na istnienie Etrusków. Znaleziono ją ok. VII w. pne, czyli jeszcze przed podbojem wyspy przez Ateńczyków.

• Etruskowie wyznawali religię objawioną, która była zawarta w św Księgach, będących podstawą ich życia. Ich najwyżsi bogowie tworzyli triadę czczoną w trójdzielnych świątyniach.

• Podobnie jak Babilończycy zajmowali się wróżbiarstwem, stworzyli kalendarz brontoskopiczny, z prognozą na dany dzień wraz z objaśnieniem. Etruskowie również wróżyli z wątroby zwierząt ofiarnych.

• Etruskowie dysponowali silną flotą, jednym z ich wynalazków była kotwica. Mieli 2 groźnych morskich rywali- Fenicjan i Greków, dlatego sprzymierzali się z jednymi i walczyli z drugimi.

• Pewna dynastia Tarkwiniuszów zagarnęła władzę w Rzymie i utrzymała ją do powstania republiki.

• Import ceramiki- rozkwit ekonomiczny

• Ekspansja na północną część Półwyspu Apenińskiego- wojny o terytorium z Wejami, Celtami

• W poł. IV w.pne imperium etruskie zostaje wspomnieniem zostają w Etrurii, tracą niepodległość

• Alfabet etruski wywodził się z greckiego i obejmował 26 liter w tym 22 litery z alfabetu fenickiego

• Pismo, Etruskowie używali głównie do opisywania tablic nagrobkowych

• Co roku zbierali się przedstawiciele Etrurii na festynach i igrzyskach, kapłani spotykali się na przedstawieniach teatralnych oraz walkach gladiatorów

• Bogaci Etruskowie dobierali sobie pięknych, młodych i zdolnych niewolników

• Uprawiali len- wysokie plony, wielka renoma wina i oliwy

• Byli nauczycielami Rzymian w kwestii nawadniania terenów

• Produkcja metalurgiczna, wytop metali

• Architektura- potęga harmonii i kształtów

• Byli świetnymi dentystami, robili metalowe aparaty dentystyczne

• Śmierć była przedstawiana jako hybryda, pół człowiek- pól zwierzę

• Freski, obrazy i rzeźby chowano w sarkofagach przy zmarłych