Kostera inspiruje się „Exploring complex organisations”. Używa zamiennie nazw etnografia i antropologia.

ETNOGRAFIA ORGANIZACJI  metodologia służąca do badania kultury tych szczególnych form działalności ludzkiej, które nazywamy organizowaniem lub organizacjami. Krytykowana przez antropologów za to, że trwa krócej niż zwykłe badania terenowe, jest więc powierzchowna, bo organizacje to kultury jedynie wycinkowe. To próba zrozumienia uczestnikó kultury z ich własnego punktu widzenia [going native]. To stosowanie metod, zasad i reguł naukowego poznania rzeczywistości zaczerpniętych z antropologii kulturowej. Metody: obserwacja, wywiad i analiza tekstu!

- badacz nie powinien mieć własnych opinii, wyobrażeń, przesądów n. T. Badanej rzeczywistości
- nie czytać przed badaniami zbyt dużo literatury pośw. Tematowi, teren najważniejszy! Wyjątek: literatura fachowa poświęcona tematowi badań i teksty organizacyjne
- lepiej badać to, o czym się nie ma pojęcia, łatwiej odrzucić poglądy i wyobrażenia
- badając w parze z kimś innym 1 osoba powinna być zorientowana w temacie, 2 nie!
-nie bada się swojej kultury! Przyczyny: polityczne [uczestnik nie ma niezbędnej wolności do prowadzenia poprawnych metodologicznie badań], akulturacyjne [nie umiemy relatywizować], sumienie [zobowiązania moralne wobec kultury]
- musi być zaciekawienie tematem! Chroni się rozmówców [anonimowość], pseudonimy, kodowanie liczbami. Tożsamość organizacji też chroniona!
- zazwyczaj zaczyna się od wywiadu z zarządem, potem robi się plan wywiadów[ łańcuszek rekomendacji]
- należy zdobyć zaufanie rozmówców. Badacza obowiązuje tajemnica. Natychmiastowa transkrypcja! Utrzymywanie kontaktu z innymi etnografami.

OBSERWUJĄCA PARTYCYPACJA  aktorzy w terenie obserwują samych siebei, działają, lecz są przy tym świadomi tego, co w danej chwili robi osoba robiąca notatki.

Antropologia ekonomiczna a antropologia organizacji – różne pojęcia
ANTROPOLOGIA ORGANIZACJI  wywodzi się z socjologii i badań kulturowych (cultural studies). Bliżej jej do antropologii kultury.Bycie cieniem, wywiady z ludźmi, zapisywanie tonacji głosu, gestów

1. Tradycja etnograficzna a badania organizacji

11. Podstawy paradygmatyczne.

Paradygmaty w nauce.
Etnografia organizacji  metodologia, kt. Służy badaniu tworzonych przez ludzi sieci działań, zw. Organizacjami, widzianych jako kultury. Kultura jest tu metaforą rdzenną, czyli podstawowym sposobem opisu obiektu badań, co określane jest jako założenia epistemologiczne. Są założenia co do natury rzeczywistości i roli nauki (to założenia ontologiczne, zw. Też pradygmatem). Świat społeczny jest tworzony przez ludzi w nim żyjących  paradygmat interpretatywny.
Burrell+Morgan – o paradygmacie, Kuhn też. Wg niego PARADYGMAT  ogólne sposoby widzenia świata, decydujące o tym, jaki rodzaj pracy naukowej będzie podjęty i jakie wyniki są w danym miejscu i czasie akceptowalne. P. Współwystępują ze sobą, ale 1 dominuje. Inaczej: to zbiór podstawowych założeń ontologicznych i epistemologicznych.

W naukach społecznych ---------------------4 paradygmaty-----------------------------------------------

1. Funkcjonalistyczny
   Założenie o obiektywnej naturze społeczeństwa jako bytu konkretnego i realnego. Odnoszenie zjawisk społecznych do ich konsekwencji dla funkcjonowania innych obszarów aktywności społecznej, instytucji lub społeczeństwa jako całości. Motywy działań czasem ukryte. Działania społeczne spełniają ważną dla całości funkcję. Zjawiska jako makrosystemy samoregulują się, musi być stan równowagi. Nauka powinna być obiektywna i wolna od wartościowania.

2. Interpretatywny
   Założenie o niestabilności rzeczywistości społecznej, która jest intersubiektywnym tworem uczestników, którzy widzą swój świat jako oczywisty, a badacz ma pokazać w jaki sposób taki świat powstał. Badacz interpretuje. Nauka to zbiór gier językowych  słowa w określonym kontekście są dopiero rozumiane (tradycja wittgensteinowska). Pojęcia konstruowane są przez używanie języka. Opisuje się i próbuje zrozumieć zjawiska społeczne, by poszerzyć wiedzę o dostępnych i możliwych rozwiązaniach problemów społecznych, stosowanych w różnych kontekstach. Pasuje do niego epistemologia kulturowa w opisie organizacji i etnografia widziana jako tradycja metodologiczna. Wykorzystywany w badaniu organizacji, opiera się na fenomenologii i konstruktywizmie społecznym.
   FENOMENOLOGIA  Alfred Schutz, który uważał, ze ludzkie działania są intencjonalne i nalezy studiować je w ich bezpośrednim kontekście, czyli świecie znaczeń, jakie dane zjawisko ma dla tzw. aktorów społecznych. Ludzie żyją i działają, mając zaufanie do tego, że inni widzą świat tak samo jak oni sami. Wiedza jest potrzebna, by żyć ale nie jest obiektywna. To wiedza zdobyta przez ludzi i ich podzielana, jest lingwistyczna i negocjowana społecznie, ważna jest wymiana m. sobą. Aktorzy społeczni przekazują tą wiedzę między sobą symbolicznie [język], ale nie stale i niezmiennie – otwartość na nowe odczytanie zjawisk. Peter Berger+Luckman [konstruktywizm społeczny  rzeczywistość jako własność takich zjawisk, którym przyznajemy istnienie niezależnie od naszej woli. Tutaj wiedza nieobiektywna, ma charakter lingwistyczny i jest negocjowana społecznie]. Intersubiektywność to podzielany pogląd na to, jaka jest rzeczywistość uzgodniona z innymi wersjami świata. Nasza wiedza jest zawarta w języku i od niego zależna. Wiedza o codzienności – potoczna, staje się typizacją, czyli automatycznym szufladkowaniem wydarzeń i zjawisk, co ułatwia poruszanie się w nieskończenie złożonym świecie. Typizacja umożliwia działanie paktyczne, daje poczucie przewidywalności świata. Instytucje dają ludziom poczucie pewności i bezpieczeństwa. TWÓRCZE DZIAŁANIE zależy od zdolności jednostki do korzystania z istniejących instytucji. Instytucja uwalnia od myślenia. Nauka jest tu formą rozmowy i zdobywania wiedzy. Pojawiają się też „odmieńcy”, którzy podzielają nowość. Konstruktywizm interesuje się procesami, sposobem w jaki zjawiska powstają. Fakty same w sobie nie mają znaczenia. Tutaj ORGANIZACJE są zjawiskami dynamicznymi. Trzeba długich badań do opisania, czas jest ważny. Nie można reifikować organizacji [traktować jako rzeczy]. Nic, z czym spotykamy się w terenie nie jest oczywiste! Musimy ciągle problematyzować, szczególnie te najbardziej oczywiste zjawiska. Musi być PROBLEM BADAWCZY! Teorie społeczne nie mogą być z założenia ogólne. Życie społeczne, które tworzone jest lokalne, przez konkretnych aktorów.

3. Radykalnego humanizmu
   Społeczeństwo to nie byt konkretny. Rzeczywistość społeczna tworzona społecznie, w sposób niewidoczny dla jej uczestnika, niemożliwa jest przez to zmiana. Nauka ma demaskować fałszywe pułapki zbiorowej świadomości,uświadamiać społeczeństwo, celem pokazania dróg do wyzwoleniai stworzenia rozwiązań.

4. Radykalnego strukturalizmu
   Istnieje konkretna rzeczywistość społeczna, którą nauka może badać i opisać. Nauka ma uświadamiać społeczeństwo. Opisanie obiektywnie istniejących mechanizmów i struktur. Zaproponowanie sposobów wyzwolenia się grup nieupzywilejowanych spod dominacji grup hegemonicznych. Nie opis!

Paradygmaty wg Burrela i Morgana są niemożliwe do połączenia. Proces badawczy jako spójny ciąg wyborów. Badacz musi zachować spójność m. założeniami przyjmowanymi przez niego.
1. Założenia ontologiczne: paradygmaty  2. Założenia epistemologiczne: metafory  3. Metodologie

METODOLOGIA – konswekwencja wyborów poczynionych przez badacza. Pokrewne metodologie – to takie, które można wyprowadzić z tych samych założeń ontologicznych i epistemologicznych [np. etnografia i jej teoria ugruntowana]. Chodzi o spójność w nauce. W etnografii najważniejsze są badania empiryczne. Metodologia składa się z:

1. Badań empirycznych: metod i technik

2. Interpretacji materiału

3. Spisywania wyników badań

Interpretacja+spisywanie – swobodniejsze.

Dominacja paradygmatu funkcjonalistycznego. Płytka świadomość filozoficzna. Nie udzielanie porad, ale służenie refleksją, nie mówimy jak zarządzać! Praca naukowa to działanie wolne, a nie usługowe! Cytaty z wywiadów  uprawomocniają naukowo tekst! Dają wrażenie osobistego doświadczenia.

W etnografii organizacji aktorzy społeczni to ci, którzy angażują się w proces organizowania.

BADANIA JAKOŚCIOWE [fenomenologiczne]  naturalistyczne podejście do badanych zjawisk w ich faktycznym kontekście. Dążenie do opisu nie zaburzonego obecnością badacza. Przedstawienie „naturalnego” kawałka życia. Budowanie wiedzy holistycznej, dot. Zjawisk w ich naturalnym kontekście. Próba zrozumienia ludzi, ich motywów, obyczajów i sposobów działania. Nie identyfikowanie z ludźmi, patrzenie na ich działania z szerszej perspektywy, próba zrozumienia grupy i przestrzeni na przestrzeni dłuższego czasu. To metodologia INDUKCYJNA [z danych empirycznych buduje się stopniowe uogólnienia]. Badanie zjawisk ważnych! Badają też innowacje, pozwalają badać świat społeczny w jego złożoności i dynamice. Interesujące są pzypadki i typowe i unikalne. Nadają się do badań eksplorujących, cenne w badaniach ukrytych i mało poznanych aspektów zjawisk dobrze znanych i zbadanych – próba uzyskania nowego spojrzenia.

BADANIA ILOŚCIOWE [pozytywizm logiczny]  dobre do testowania hipotez i uogólniania wyników na całą populację. Celem: odnalezienie determinacji kazualnej (przyczyn i skutków) oraz przewidywanie przyszłości i uogólnianie wyników badań. To tłumaczenie rzeczywistości na język abstrakcji. Hipotezy formułowane przed rozpoczęciem badań.

• Często zestawia się razem i b. Jakościowe i b. Ilościowe, dla lepszych wyników. Nie wolno ich mieszać!

Korzyści z etnografii. Pozwala na opis bliski doświadczeniu, umożliwia prokrotne wykorzystanie tego samego materiału empirycznego [ np. do porównań]. Ma potencjał poznawczy, pozwala rozumieć badaną rzeczywistość, nawet jej doświadczyć. Chodzi o relację holistyczną z badanym terenem. Etnografia dostarcza wiedzy milczącej [ w działaniu]. Rejestruje, opisuje, uczy rozumienia. Cenna w twórczym podejściu do rozwiązywania problemów. Wykorzystywana np. w Projcet Fenix, skierowanym do dyrektorów, którzy używali etnografii.

METAFORA EPISTEMOLOGICZNA  język jaki badacz używa do opisu rzeczywistości. To wizerunek społecznych zjawisk. Używana do opisu studiowanych zjawisk, np. organizacja, będącej rzeczywistością złożoną, niekonkretną, pełną paradoksów. Upraszcza i zawęża opis. Wszystkie procesy organizacji mają swe źródło w metaforze epistemologicznej. Metafory są tworzone na bieżąco, w ramach obejmowania różnych rzeczy jednym aparatem pojęciowym. W teorii organizacji metafory czerpane są z języków innych dyscyplin (biologia,matematyka,językoznawstwo,antropologia itd).

METAFORA - Jest figurą stylistyczną – odniesienie jakiegoś zjawiska do innego, czyli próba zrozumienia jednego fragmentu rzeczywistości przez drugi. Lakoff+Johnson – metafora jest centralnym dla poznania i rozumienia składnikiem języka. Jest i w myśli i w mowie (np. „trzeba walczyć z inflacją”).

AKTORZY SPOŁECZNI  ludzie z perspektywy ich społecznych działań. Także technologia.

TEORIA UGRUNTOWANA największy zasięg teorii

1. Kultura jako sposób widzenia organizacji

2. Kultura jako metafora rdzenna

Metafora epistemologiczna w badaniach organizacji to podstawowy język i główny sposób widzenia i opisu organizacji. Przyjmowana na drugim etapie procesu badawczego.

Kultura  jako coś, czym powinno się zarządzać, by mieć lepsze wyniki finansowe {„Poszukiwanie doskonałości w biznesie” Petersa i Watermana}. Tutaj więc kultura jest narzędziem, a nie metaforą epistemologiczną.

Linda Smircich  słowo „kultura” w literaturze o zarządzaniu w znaczeniu:

1. Coś typowego dla badań międzykulturowych w zarządzaniu. Kultura jako czynnik wyjaśniający, wywierajacy wpływ na różne elementy procesu zarządzania, to zmienna niezależna. Np jakie cechy narodowe i wartości wpływają na styl zarządzania, postawy konsumentów w danym kraju itd. Sporządzanie słowniczków postępowania.

2. Kultura jako coś, czym można manipulować i zarządzać, celem uzyskania finansowo korzystnych efektów. Organizacje jako zarząd „wytwarzają” kultury i „wpływają” na nie. Kultura to zmienna wewnętrzna.

Model Edgara Scheina [sposób diagozowania organizacji na podstawie elementów kultury, które nazwał POZIOMAMI. Kultura jako głęboki złożony zestaw czynników, na który można wywierać wpływ, jeśli się go podda trafnej diagnozie.

1. Zarządzanie międzykulturowe: narodowe style zarządzania, podobieństwa i różnice w sposobie zarządzania w różnych krajach, związek efektywności i kultury narodowej  KULTURA JAKO ZMIENNA NIEZALEŻNA

2. Kultura pzedsiębiorstwa: zarządzanie kulturą przedsiębiorstwa, związek efektywności i kultury organizacyjnej  KULTURA JAKO ZMIENNA WEWNĘTRZNA

3. Perspektywa poznawcza: organizacja jako przedsięwzięcie poznawcze.  METAFORA RDZENNA

4. Perspektywa symbolistyczna: wspólne znaczenia i symbole  METAFORA RDZENNA

5. Perspektywa strukturalna/ psychodynamiczna: identyfikacja głębokich struktur leżących u podstaw rzeczywistości organizacyjnej. Badanie organizacji jako formy ludzkiej ekspresji METAFORA RDZENNA

• Metafora rdzenna: organizacja jest kulturą. Root metaphor – przyjęta dla konceptualizacji organizacji w ogóle. To coś, czym organizacja jest! Organizacja jako: formy ekspresji, manifestacja ludzkiej świadomości, analiza w ekspresyjnych ideacyjnych i symbolicznych aspektach!

• SYMBOLE  [symbolon – przedmiot potwierdzający tożsamość, podzielony na 2 połowy]. [symballein – porównywać]. Symbol to najmniejsza cząstka w kulturze, nośnik sensu w procesie nadawania sensu życiu. Jest wynikiem wyboru między wielorakimi możliwościami. To nośnik kultury, ułatwia jej czytanie. Z symboli składają się legendy, rytuały, ceremonie. To podstawowe abecadło do badania organizacji. Podejście interpretatywne = symbolizm [interakcja symboli]. Symbole to konserwatywnośc i opór wobec zmian, ale i potężne nośniki zmiany. Nikt nad nimi nie panuje. Służą i zmianie i utrzymaniu status quo. SYMBOLIZM ORGANIZACYJNY.

Kultura jako możliwość komunikacji. Wg Czarniawskiej kultura to medium życia/ otoczka znaczeń – metafora soczewek kontaktowych (nie możemy ich zdjąć, bez nich jesteśmy niewidomi, kultura jako sieć znaczeń, które porządkują percepcję). Bez kultur nie ma człowieka. Rozpoznawalność tego, co jednostkowe ma związek z szerszym układem odniesienia, czyli kulturą. Wg Geertza kultura to sieć znaczeń. Analizą musi być więc nauka, która poszukuje znaczeń. GĘSTY OPIS================ zawiera w sobie dużo treści, wiele potencjalnych interpretacji – opis nie wyrwanego z kontekstu. Ważny kontekst! Gęsty opis pozwala zrozumieć fakty, odnosząc je do kontekstu. Rozumienie kultury tutaj oznacza dostrzeganie normalności ludzi bez redukowania ich unikalności.

KULTURA ORGANIZACYJNA – to proces, dzieje się! Porządkuje doświadczenia i działania, daje podzielane znaczenia, pozwala ludziom wspólnie działać. Daje poczucie sensu. Wrażenie stabilności, ale ciągła zmiana. Zmiany spontaniczne mało prawdopodobne, bo powodują utratę poczucia sensu. Zmiany odgórne, „zarządzane”, skazane na niepowodzenie. Kiedy zmiana się dokonuje? Gdy założenia są podważane przez symbole. Kierownik musi sobie zdać sprawę, że jest symbolem kulturowym i świadomie dawać przykład.

Core technology – fundament kluczowej technologii w danej organizacji

Jak kultura się dzieje? Dynamika kultury

Kultura to proces, jej cechą jest zmiana, która polega na tym, że odtwarza się mniej więcej to samo,w ten sam sposób. Mary Jo Hatch – mechanizmy, które składają się na proces tworzenia kultury organizacji  zwrotne:

1. MANIFESTACJA założeń kultury w postaci wartości

2. REALIZACJA wartości w postaci artefaktów

3. SYMBOLIZACJA artefaktów, czyli nadanie artefaktom statusu symboli

4. INTERPRETACJA symboli, wspierająca założenia (wykresik str. 36)

1. 3. Etnografia jako tradycja metodologiczna

Ma zobaczyć to, co na codzień niewidoczne, choć bliskie. Badania w Hawthorne, l. 20 XXw. – prekursorskie dla wykorzystania metod antrop. W badaniu przedsiębiorstwa . l. 50 i 60 – takie badania w UK. L. 80 tozwój badań. Pojawia się literatura popularna i konsultingowa [„Poszukiwanie doskonałości w biznesie”]. Etnografia jako metoda badawcza, moze być też tradycją metodologiczną!

METODA – zestaw technik i zasad badawczych, zapewniających spójność i dot. Właściwego zbioru i analizy danych.

TRADYCJA METODOLOGICZNA – zbiór metod badawczych+ systemy wartości [zestaw założeń, swiatopoglądów, orientacji, procedur i paktyk]

Etnografia: podejście typu indukcyjnego do badań w terenie. Zbieranie materiałów empirycznych, budowanie z nich bardziej abstrakcyjnych modeli i teorii. Ważne osobiste bycie w terenie.

B. Czarniawska – opisywanie przedsiębiorstwa  ergonografia

Zasady i cele.
- bezpośrednie doświadczenie badacza, obecność w terenie cały czas
- interpretacja tego, co zaobserwowane, zapisywanie notatek, przerabianie materiału
- etnograf organizacji wrażliwy na otoczenie i samego siebie!. Doświadczenie terenu to podstawa!
- ciągła potrzeba problematyzowania, ciekawość poznawcza musi być!

Zasady metodologii etnograficznej:

1. Gęsty opis [próba zrozumienia i opisania znaczeń, jakie dla uczestnikó mają zaobserwowane sytuacje

2. Kontekstowość [dbałość o opis wszelkich zjawisk w szerszym kontekście]

3. Teren! I jego znajomość

4. Opowieści z terenu, by uprawdopodobnić opis

5. Uprzywilejowany status wiedzy lokalnej

METODOLOGIE POKREWNE.
Etnometodologia ­ wspólne fenomenologiczne korzenie z etnografią interpretatywną. Od: Harolda Garfinkela. Przedmiot zainteresowania: metody tworzenia i interpetacji społecznych interakcji przez samych ludzi. Wzajemne inspiracje z etnografią.
Teoria ugruntowana [ u nas: Konecki] obserwacja uczestnicząca, wywiad nieustrukturalizowany, porządkowanie materiału w kategorie, rygorystyczne i szczegółowe notatki z badań! Na koniec powstaje wygenerowana indukcyjnie teoria. Cel: teoria o char. Ogólnym, dot. Procesów społecznych. Zapisywana w postaci konkluzji
Interakcjonizm symboliczny  ludzie stwarzają świat w codziennych rozmowach, przekazywaniu sobie symboli. Z tych interpretacji tworzy się struktura społeczna, twór symboliczny i umowny.
Poszerzone studium przypadku faworyzuje krytyczne teorie społeczne. Cel: wygenerowanie teorii bardziej ogólnej, badania to podbudowanie danych empirycznych wcześniejszą wiedzą badacza, badach wychodzi od już istniejącej teorii! To półindukcyjna metodologia służąca do przebudowy istniejących teorii. Koncentruje się na konsekwencjach wydarzeń w konkretnym miejscu, jego głównym bohaterem jest to właśnie miejsce, np. organizacja.

Rola antropologa. „ Zawodowy obcy” [professional strangers]. W terenie antropolog traci tożsamość, staje się obcy, mini – imigrant na własne życzenie. Musi starać się mówić prawde, nie uczestniczyć w układach! Ważne jak sam siebie w terenie przedstawia. Nie może być zimny, bez uczuć, ani wszechwiedzący. Badacz organizacji  gość w terenie! Słucha, nie gada! Powodzenie badań zależy od badacza. W badaniach interpretatywnych kryterium uczciwości to sumienie badacza. Musi być prowadzony DZIENNIK. Rola badacza wiąże się z dylematami tożsamości, narzuca trudne relacje z ludźmi. Musi on jednak zachować dystans, ale być równocześnie blisko swojego terenu [jak terapeuta!]. Nie może pochodzić z badanego terenu.

SFORMUŁOWANIE PROBLEMU BADAWCZEGO.

Nie formułuje się wstępnych hipotez, nie pasują one do badań interpretatywnych. Musi za to być dobry poblem badawczy! Formułuje się go na początku pracy [1 rozdz. Albo po zarysie tła]. Podczas badań w terenie problem badawczy może ulegać zmianie. Jeśli okaże się nietrafiony, badacz zmienia problem. Jak się jest zagubionym w badaniach, warto pogadać z kimś, kto się na tym zna. Często formułowany za pom. Pytań: Dlaczego? W jaki sposób? Problem formułuje się w trakcie badań. Przed rozpoczęciem badań etnograf nie ma ostatecznie sformułowanego problemu. Ma za to dobrze sformułowany temat. Kultura jest metaforą epistemologiczną. Badacz nie musi znać precyzyjnej odpowiedzi, póki nie skończy badań. Musi być antropologiczne nastawienie!

Metoda interpretatywna  metodologicznym obowiązkiem badacza jest zdawać szczegółowo sprawę ze swojego postępowania i toku myślenia, co zapewnia porównywalność wyników badań, zwiększa zdyscyplinowanie i uczciwość naukowców! Badania muszą wnosić coś nowego do teorii.

2. Organizacje jako przedmiot badań

   1. Organizacje i organizowanie.

Definicja organizacji. Sposób definiowania organizacji zależy do paradygmatu, który przyjął badacz. Jeśli zakłada się, ze organizacje można opisać jako konstruowane społeczne kultury, to na pewni ludzie i ich działania będą w centrum uwagi,a nie np. finanse. Do metafory kulturowej pasuje to, co ludzie robią, procesy.

Gareth Morgan: „Obrazy organizacji”. Do założeń trzeba dobrać sobie definicję pasującą, użyteczną, zwracającą uwagę na takie aspekty organizacji, które mają być przedmiotem badań.

Karl Weick: nie wierzy, że organizacja to konkretny obiekt. Dla niego to ciagle trwające procesy organizowania [łączenia niezależnie działań w mające sens sekwencje, tzn mających sens wyników].

4 etapy organizowania:

1. INSCENIZACJA. Ujęcie w nawias fragmentu otoczenia i nadanie mu realności poprzez działanie

2. SELEKCJA.

3. PRZECHOWYWANIE. Wyniki działań zachowywane są w schematach poznawczych. Proces organizowania jest ciągłym tworzeniem sensu, nadawaniem znaczeń i dążeniem do zrozumienia tego, co się dzieje, jednocześnie jest konkretnym działaniem. Organizacja DZIEJE SIĘ!

Proces organizowania [John Law] to porządkowanie, obejmuje i ludzi i teksty i artefakty. To strategia, tryb porządkowania, sposób formowania procesu organizowania przez konkretnych tzw. aktorów społecznych. Przyzwyczajenie jako druga natura człowieka. Procesy organizacji zawierają w sobie wiele aspektów. Irracjonalność jako podstawa działania i zmiany w organizacjach.
Weick  organizowanie polega na tym, że udane wyniki są zapamiętywane, lecz w tym samym czasie ograniczane są możliwości zmiany. Porządkowanie jest ukierunkowane.

Definicja Czarniawskiej: ORGANIZOWANIE to sieci zbiorowych działań, podejmowanych jako próba kształtowania świata i życia ludzi. Zawartością tych działań są znaczenia i rzeczy(artefakty). Jeden zestaw zbiorowych działań odróżnia się od innych poprzez rodzaj znaczeń i produktów społecznie przypisywanych danej organizacji.

Gibson Burrell  liniowość zabij. Postrzeganie organizacji jako tworów z dobrze wyodrębnionymi granicami jest szkodliwym poznawczo złudzeniem.

Poprzez negocjacje nadaje się znaczenie. Granice są kulturowo istotne dla tzw. aktorów społecznych. Badana organizacja jest częścią większego systemu społecznego porządkowania – porządku instytucjonalnego. Występuje zbiór dominujących instytucji obowiązujących, spośród których część kieruje organizowaniem, tak w praktyce jak i w teorii i wyobrażeniach ludzi.

POLA ORGANIZACYJNE Di Maggio+Powellprzydatne dla celów analitycznych, to sieci połączonych ze sobą instytucjonalnie działań. Np administracja publiczna, branża, konkurenci. Poszczególni aktorzy są sobie niezbędni do tego, by wykonywać działania ,ale nie muszą się ze sobą spotykać, ani znać.

Cechą instytucji  jest to, że są przyjmowane przez ludzi jako oczywiste i niekwestionowane, obiektywnie istniejące prawa: ekonomii, socjologii, natury, porządek rzeczy –bez dyskusji!
Proces samoidentyfikacji – ma ścisły związek z tym, jakie pole organizacyjne w danym momencie uczestnicy organizacji, np zarząd, uznają za szczególnie dla siebie istotne. Gdy samoidentyfikacja jest dokonana, następuje proces imitacji tych „aktorów”, którzy są postrzegani jako typowi przedstawiciele wybranego pola.
Paradoks zmiany ============organizacje zmieniają się tak, by zmieniać się najmniej. Często zbiorowo w podobny sposób. Imitacja. IZOMORFIZM ORGANIZACJI=======to zachowanie zbiorowe, wspólna świadomość pola, idee podróżują w ramach pól („my, przedsiębiorstwo rynkowe”). Akt translacji jako akt twórczy. Nagłe wydarzenie może zdezorganizować aktorów. ZARZĄDZANIE=========łączenie jednostek po to, by coś osiągnąć. To radzenie sobie z niepewnością, pilnowanie zorganizowania. Złożone jest z aspektów technicznych i społecznych. To praktyka społeczna, powstała w określonych warunkach społecznych i kulturowych. Wszystkie procesy organizowania są wieloznaczne i złożone.

Karl Weick  jednym z ważnych aspektów organizowania są uczucia!

Mary Jo Hatch ORGANIZACJE to splot 4 wymiarów równo ważnych:
1. Kultury 2. Struktury społecznej 3. Struktury fizycznej 4. Technologii
pozostających ze sobą w oryginalnych i ciągłych związkach. Aktorzy ludzcy działają z aktorami technicznymi. Dzisiaj mamy epokę społeczeństwa organizacji [wg Perrowa[.

4. Główne typy organizacji

ORGANIZACJE FORMALNE.

Podzielone wg własności
1. Organizacje sektora prywatnego

Przedsiębiorstwa na rynku, który jest zorganizowany i hierarchiczny. Dostosowanie do reguł gry na rynku o maksymalne korzyścii dla swoich właścicieli. Zysk to gł. Motyw działania, lecz zarządzający nie przyznają się do tego otwarcie. Stosują podwójną komunikację wobec zatrudnionych. Zarząd firmy rozpowszechnia wizję orga nizacji jako zbioru wspólnych rytuałów. Kierownictwo zarządza kulturą, ale zarządzanie to nie jest tylko procesem odgórnym. Jest kontrola normatywna [czyli ingerencja w głębsze doświadczenie „ja”]. Wszyscy są w pełni świadomi dwoistej natury w przedsiębiorstwie, samoświadomość to część przedstawienia, ulega rytualizacji. Zarząd kontroluje ludzi, by zmusić ich do jak największego wysiłku, ta racjonalność pzenika do relacji międzyludzkich, tworząc zgodę społeczną wokół podstawowych celów i założeń. Tworzenie społecznej wiedzy zw. Ze swoją profesją. Powodzenie indywidualnych sukcesów nieraz zależy od improwizacji, która jest równie ważna jak zbiorowa wiedza. Społeczna wiedza nie nadaje się do kodyfikacji, musi być osobiste zaangażowanie w pracę.

Przykład firmy Quickcompany jako „luzackiej” – nie ograniczanie formami, oryginalność, brak akceptacji dla długich decyzji, bezczynności
2. Organizacje sektora publicznego
Domena hierarchii i współpracy. O wiele bardziej konkurencyjny i zmienny. Michel Crozier  badania kultury administracji publ. Francuskiej biurokracji. Mieszanka efektywności i nieefektywności. Komunikacja pom. Poszcz. Warstwami hierarchii znikoma, ale i przepisowo skomplikowana. Decyzje podejmowane długo, procedury decyzyjne scentralizowane. Unikanie bezpośredniego kontaktu. Władza wszechobecna i wszechogarniająca. Model błędnego koła funkcjonowania biurokracji. Nie jest mo…żliwe zrozumienie stosunku ludzi do pracy bez zrozumienia samych ludzi i ich warunków społecznych. Analizował organizację w jej kontekście instytucjonanym. Ludzie czują się tu wyobcowani, zdystansowani do pracy i organizacji, która nie jest zdolna do realizacji celów, które sobie sama stawia. Izomorfizm  organizacja imitują inne i naśladują siebie nawzajem. W dyskursie o organizowaniu dominują pzedsiębiorstwa zorientowane na zysk, a w krajach skandynawskich – organizacje administracji publicznej. Pracownicy, szczeg. Wyższego szczebla przywiązani do tego,by czuć się odpowiedzialnymi za funkcjonowanie swoich organizacji. Odpowiedzialność i rytualna niezależność to wartości kulturowe. DYREKTORZY sektora publicznego legitymizują swoje działanie na podst. Zachowań. Muszą dbać o wdrażanie ustaw parlamentu, dostarczanie dobrych usług, nie wchodzić w konflikt z polityką, dawać ekonomiczne wyniki, troszczyć się o wizerunek społeczny. Mają tendecję do porównywania się z dyrektorami sektora pywatnego. Efektywność w sektorze publicznym definiowana wg sektora prywatnego. Dyrektorzy chcą działać zgodnie z własnymi wartościami, żyć tak jak ich się naucza. Brak jest jednak dialogu. Polityk nad dyrektorem. Dyrektor o działalności organizacji myśli długookresowo. Sfera polityczna dominuje, definiuje dobre efekty działania. To: urzędy, miasta, całe państwa. Managing Big City – projekt badawczy miasta. Spontaniczność zorganizowana, rozwój efektem złożonych praktyk zarządzania, np. Sztokholm lansowany jako miasto zinformatyzowane. Można badać zarządzanie w skali państwa, np. projekt SCORE  wpływy globalizacji na zarządzanie państwami nordyckimi. EUROPEIZACJA: ważną rolę w tych procecach odgrywa także historia i tradycja poszcz. Krajó, preferowane wartości zw z sektorem publicznym. dużą władzę zyskują sobie wówczas eksperci. Te badania były badaniami sondażowymi [survey].

3. Organizacje sektora pozarządowego

NGO—Non Government Organization
PVO – Private Voluntary Organization [pomoc potrzebującym]
USAID – United Stated Agency for International Development

Organizacje niezorientowane na zysk, misja pomocowa –polityczna, kulturowa, środowiskowa. I pracownicy i wolontariusze. Bywa zysk, ale nie jest celem. Grupuje ludzi podzielających pewną świadomość społeczną czy środowiskową i działających wspólnie, by doprowadzić do zmiany czy zmianę wspierać. Pracują bez zewnętrznej kontroli, ani ekonomicznej ani politycznej, nie może mieć char sekty, dążyć do monopolizacji światopoglądu i zawłasczania czasu uczestników. „Organizacja pozabiznesowa”, „bezwłasnościowa”.

Organizacja o cesze niestabilności – przykład piekarni w USA. Zatrudnia ludzi, którzy chcą rozwijać rzemieślnicze umiejętności, co nie jest możliwe w wielkich korporacjach. Np. Greenpeace – przebadano dyrektorów metodą bycia cieniem. To praca skoncentrowana na zadaniu, intensywna, adhoracy – kierownicy zorientowani na działania lokalne, kampanie,demonstracje. Myśliciele strategiczni. Nie kierują ludźmi, nie kontrolują. Mózgowy styl zarządzania. Hierarchia zminimalizowana, mobilność, komunikatywność, uczestnicy albo: dogmatyczni gniewni albo: bardziej wrażliwi. Konflikt jest tu stały, sprzyja dynamizmowi.

ORGANIZACJE NIEFORMALNE.

Czasem równolegle z formalnymi, czasem wobec nich niezależne.

Elton Mayo nieformalny proces organizowania to pojawienie się grup i przywódców niegormalnych, co odgrywa u ludzi b. Ważną rolę. Problemy motywacyjne wynikają z dezintegracji społecznej. Standardy grupowe determinują w dużej mierze idnywidualne działania. Ludzie organizują się spontanicznie w zgrane zespoły, bo chcą współpracować i komunikować się. Społęczne potrzeby i uczucia nie mogą być pomijane przy pract. Życie uliczne stanowi ważne uzupełnienie dla innych form zaspokajania potrzeb społecznych. Wynika to z instytucjonalizacji tożsamości społecznej.

Eving Goffman  stygmatyzacja społeczna. Pierwsze podstawowe odrzucenie jest społecznie potężne [ np. nie lubię homoseksualistów, ale Paweł jest fajny]. Tożsamość ciężka do zmiany, stygmat „przylepny”. Stygmatyzowane jednostki często ukrywają tożsamość, robią to w sposób zorganizowany [bary gejowskie],
William Fook  badał gangi uliczne w latach 30. XX w.
Hunter S. Thompson gonzo journalism badanie Hells’ Angels, organizacji stworzonej przez osoby już silne.

ORGANIZACJE TOTALNE.

Działają w dowolnym sektorze, mają różne cele. Odgradzają uczestników fizycznie. Stają się tworzywem ich ciała. Chcą zmieniać uczestników, którzy uczestniczą w niej totalnie, np. pacjentów. Głęboka ingerencja w „ja”. Zniesienie pryatności. Bez szans samodzielnego tworzenia. Nie ma wokół kogoś, kto wspiera. Tożsamość uczestników definiowana z góry, czasem wbrew woli. Praktyki degradacji, poniżania, profanacji poczucia „ja”. Produkuje społecznych inwalidów (duchowych i psychicznych też). Niektórzy ocalają swoją godność, np. poprzez palenie papierosów  element walki o własną tożsamość, akt sprzeciwu. Ludzie zdolni do angażowania się w organizację, gdy nie mają poczucia własnego „ja”. Ograbianie czlowieka z godności. Wg goffmana powoduje to powstawanie światów podziemnych [underlives].

Wg Goffmana  miejsce zamieszkania i pracy, gdzie większa ilość podobnie sytuowanych jednostek, odciętych od szerszego społeczeństwa na dłuższy okres czasu, prowadzi wspólnie zamknięty, formalnie administrowany tryb życia.

Goffman opisuje szpital spychiatryczny, który badał metodami pdobnymi do etnograficznych.

Organizacje chciwe(Lewis Coser) nie totalne, ale aspirujące do zawłaszczania czasu i angażowania uczestników. Pracownik lojalny, monopolizacja rzadkich zasobów uczestników. Wpływ na życie absolutny. Nie są fizycznie wyodrębnione z otoczenia. Dobrowolność. Symboliczne mechanizmy oddzielenia człowieka ze środka od ludzi z zewnątrz. Całkowita dyspozycyjność [od instytucji politycznych po rodzinę, kościoły, sekty, partie komunistyczne], kontrola seksualności poprzez celibat lub rozwiązłość. Wydają się atrakcyjne, bo pokazują jak rozwiązać konflikt wewnętrzny, domagają się całości zaangażowania. Na fali zarządzania kulturą czynią to też przedsiębiorstwa. Badania M. Pratta amway – uczestnicy to nieformalni pracownicy, ale muszą werbować innych, im więcej sprzeda, tym wyższy status organizacyjny. Działanie przez zebrania, nagrania audiowideo, seminara, przekazywanie technik sprzedaży, wartości, światopoglądu. Całkowita identyfikacja. Łączenie wartości duchowych i ekonomicznych! Rodzina i przyjaciele włączani w prace organizacji. Poziome zniesienie podziału na rolę. Próba zlikwidowania niejasności w swej ideologii, wieloznaczności zmieniania w spójne prawdy.

METODY BADAWCZE

Wybór metody i triangulacja.

Dobór jest kwestią decyzji podejmowanej przez badacza. Na ogół stosowane kilka metod. Badania etnograficzne ok 1.roku. TRIANGULACJA proces urzetelnienia , daje szerszy materiał terenowy, pewniejsze podstawy do interpretacji, może jedna wywołać zmęczenie poznawcze, przeładowanie materiałem. Łączy się metody pokrewne, kombinacje metod jakościowych z ilościowymi, ale jedna metodologia podstawowa! Też kilkakrotne stosowanie tej samej metodyw celu triangulacji materiału. Sporządzanie raportu z badań.

Konecki: 4 typy triangulacji:

1. Danych [użycie danych z różnych źródeł]

2. Badacza [wprowadzenie wielu badaczy]

3. Teoretyczna [różne teorie do interpetacji materiału]

4. Metodologiczna [wiele metod badawczych]

W etnografii: nie ma triangulacji badaczy, rzadko t. Teorii. Należy wykorzystać pakiet zróżnicowanych metod dla uzyskania spójnych podstaw empirycznych dla wnioskowania, dla wzmocnienia i uwiarygodnienia konkluzji. Czarzasty prowadził takie badania w polskim oddziale przedsiębiorstwa.

Obserwacja  wywiad. Kuchnia jako funkcja azylu, ale i węzeł komunikacyjny, gdzie porusza się temat pracy, co za tym idzie poruszenie tematu kuchni w wywiadach.

Wywiad  obserwacja. Kwestia podziału przestrzeni biurowej. Wątek podziału wracał, zwrócenie uwagi podczas obserwacji.

Studia nad dokumentacją wywiad. Czytanie misji badanej organizacji, poruszenie jej tematu w wywiadach.

Studia nad dokumentacją obserwacja. Studiowanie schematu struktury organizacyjnej, która przekłada się na indywidualne zachowania i zależności interpersonalne.

Obserwacja studia nad dokumentacją. Np ze względu na obecność w strukturze firmy symboli wizualnych reprezentujących kulturę korporacyjną, logo i kolorystyka, tzw. manual  dokumenty określające standardy firmy.

Wywiad studia nad dokumentacją.

OBSERWACJA. Często stosowana jako metoda uzupełniająca w etnografii organizacji, by uzyskać tło do wywiadów. Czasem też metoda podstawowa.

Typy obserwacji

• Uczestnicząca  milcząca wiedza, wiedza praaktyczna –skumulowane doświadczenie [tacit knowledge], wiedza jak coś zrobić [knowing – how]. Ekspert posiadając umiejętności zyskuje zrozumienie, odpowiadające tym umiejętnościom, które nie jest wyrażane. To jedyna skuteczna metoda, by poznać codzienność i pracę od strony tzw. milczącej wiedzy [wiedzy praktycznej[. Probleme możed być zaangażowanie badacza, nie można studiowac kultury, ktrej się jejst uczestnikiem. To wyraźnie przedsięwzięcie badawcze. Cały czas problematyzuje się rzeczywistość, by nie stracic antropologicznego podejścia. Czasochłonność. Michael Burawoy  Manufacturing consent – dlaczego robotniczy pracują aż tak wydajnie i intensywnie jak faktycznie pracują? Gra robotników z kierownikami. „Street corner society” Williama Foote’a Whyt’ea – badanie włoskiej dzielnicy Cornerville. Przykłąd etnografii zaangażowanej, bo pomagał ludziom,a le nie stracił swojego nastawienia antropologicznego. To twó®ca action reserach  badania społeczności i wspierania jej swoją wiedzą. K. Konecki – „W japońskiej fabryce”. Trudniej zbierac materiał badawczy, gdy trzeba uważać, by nie zostać zdemaskowanym. Ryzyko wtopienia się w abdaną kulturę, brak uczciwości. „Men who manage” Daltona –autor przyjął rolę kierowniczą w 2 przedsiębiorstwach prowadząc notatki i rozmawiając ze wspólpracownikami. Odkrył przynależność kierowników do masonerii

• Nieuczestnicząca. Widzenie ustala nasze miejsce w otaczajcym świecie. Polega na świadomej próbie widzenia w oderwaniu od wyjaśnień. Badanie zpozycji outsidera, dystans do świata, zbieranie wrażeń. Unikanie kategoryzacji, szczególnie oceny zjawisk obserowwanych. Unikanie interpretacji, czsty odbiór. Badacz nie korzysta z percepcji potocznej, lecz antropologicznej. Proces badawczy opiera się na umiejętności wyjścia badacza z potocznych kategorii typizacji, które uzyskał w socjalizacji. Badacz wraca do pierwotnego, twójfazowego pocesu poercepcji, odrzuca jego 2 ostatnie fazy, tylko opisuje! [nie interpretuje, nie oceni]. Nie ma prawa snuć domysłów, typizować. Musi być zdziwienie twórcze oraz nauka, na użyek własny i czytelników. Ciągła uwaga na to, co się dzieje w otoczeniu. Silne przekonanie, ze się coś widzi pierwszy raz. Sporządzanie notatek na bieżąco. Daje radośc, dobra dla początkujących antropologów. Możliwośc natychmiastowego pozytywnego efektu. Kostera opowiada o swpjej obserwacji na dworcu. [suprmarkety, bazary]. Richard Rottenburg – obserwacja baru na granicy niemiecko-polskiej. Antropologia codzienności Sulimy.

• Bezpośrednia  zachowanie dystansu przez badacza, jednoczesne zbliżenie do terenu. Jak gośc spoza terenu. Opisuje, ale może też interpretować materiał. Stara się zbierać zarówno zjawiska i wydarzenia, jak i określenia ich przez czestników. Bywa stosowana w znacznie ograniczonych ternach, np organizacjach. Badaccz ma przypisaną swoją tożsamość i zawsze może się na nią powołać. Badanie terenu na miejscu, bez przjmowania ról wewnętrznych przez obserwującego. Notatki na bieżąco, używanie jedynie języka opisy, podawanie źródeł. Trudna metoda badawcza, bo bogactwo materiału zebranego ogromne. Jakość materiału jednak wielwysoka. Może być krótsza niż w antropologii kultury czy socjologii, bo skupienie się na wybranych procesach. Gideon Kundera – Engineering culture albo studium pojęcia jakości w szwedzkiej służbie zdrowia kogoś tam.

• Shadowing [hybryda] bycie cieniem. Stałe towarzyzenie wybranej osobie w pełnieniu przez nią roli organizacyjnej, łażenie za nia wszędzie, obserowanie co robi. Minimalizacja obecności badacza, pasywnośc w badanej sytuacji, nie przeszkadzanie, nie dominowanie terenu. Czasochłonna. Obci enie psychologiczne. Szacunek niezbędny, pomaga nabrać szacunku. To unikalne połączenie obserwacji uczestniczącej z nieuczestniczącą – jest się jednocześnie na zewnątrz w roli badacza i wewnątrz, empatyzuje się z badaną osobą.

Wywiad. Kierowana rozmowa, gdzie kierowanie jest uznane i akceptowane przez obie strony. Standaryzowany/ niestandaryzowany/ strukturalizowany/ niestrukturalizowany.
Rodzaje wywiadu.

• Standaryzowanyustrukturalizowany: pytania w tej samej kolejności, językowe sprecyzowanie pytań, by respondent odpowiadał w konkretnej formie językowej. Przeprowadenie badań ilosciowych dla potwierdzenia hipotezy - próba repezentatywna, kwestionariusz. Identyfikacja danych kodowalnych, są wcześniej sporządzone kategorie. W badaniach ilościowych – nie!

• Standaryzowany nieustrukturalizowany: próba zrozumienia złożonych zachowań członków społeczności bez narzucania im kategoryzacji, ograniczającej pole badań. Pytania typu „czy?” – określone

• Standaryzowany- badania pilotażowe. Orientacja w tym jak ludzie definiują pojęcia . sporządzanie listy pytań. Zbiera się też definicje na piśmie –„co to jest? Co to znaczy?

• Antropologiczny najczęściejw etnografii stosowany wywiad niestandaryzowany, nieustrukturalizowany –wwywiad otwarty. Ważny kontakt z rozmówcą, spontanicznie poruszane tematy, podchwycanie tematu badacz ma pomysł na to, czego chce się dowiedzieć, nie ma listy ścisłych pytań, udany wywiad prowadzi językiem i na warunkach rozmówcy. Dostosowuje swój słownik do słownika terenu. Ważny też język ciała. Nie sugerowanie, nie pouczanie, udzielanie głosu terenowi, wyrażanie niewiedzy, proszenie o wyjaśnienia. Prosba o pozwolenie na nagranie rozmowy, zapewnienie o ochronie tożsamości. 1,5 - 2 h. Zahcęcanie rozmówcy do opowiadania historii. To komunikacja dwustronna. Rozmówca daje badaczowi swoją opowieść, badacz daje rozmówcy słuchanie. Etnograf otwartym słuchaczem. Rozmówca jako partner.

• „Translated woman” – Ruth Behar – zapis życia ubogiej kobiety, Esperanzy, udzielanie jej głosu, wierne transkrybowanie z wywiadu. Albo ksiązka w. Thomasa i Znanieckiego o emigrantach polskich w USA. Wywiad robi się z 1 rozmówcą. Czasem FOKUS – np. badania marketingowe, gdy chce się zebrać dużo materiału w krótkim czasu, wychwycić klimat grupy. Ludzie jednak nie są tak otwarci jak podczas wywiaduindywidualnego. Jest tu zjawisko myślenia grupowego [groupthink], które obniża poziom dyskursu i wartościowośc materiału.

Inspiracja etnometodologiczne jako uzupełniający materiał do badań etnograficnych

Analiza konwersacji  conversation analysis [CA], na gruncie tradycji etnometodologicznej, harvey Sacks  rozmowy prowadzone przez aktorów społecznych w ich różnych rolach: zawodowych i prywatnych. Isttotne różnice w podstawach epistemologicznych m. etnometodologia a etnografią. Ważne jest to jak ludzie uznają swoją społeczną kompetencją, „jak mówią”. Analiza konwersacji widzi wiedzę społeczną jako pierwotną i determinującą postawy indywidualne. Treść wywiady nie mówi nic, o człowieku, ale za to społeczeństwie, konkretnym czasie i miejscu. To rozmowy aktorów społecznych w określonych rolach społecznych, np. lekarz – pacjent. Nagrywanie rozmów nawet jak sięjest fizycznie nieobecnym. Specjalny zapis, aby wychwycić kod kulturowy i go precyzyjnie opisać. Badacz rejestruje całośc wywiadu, też przerwy! Aby rozszyfrować kod kulturowy, nie interesuje go treść, ale sposób uzgadniania kodów kulturowych.

Aktorzy społeczni tworzą swój porządek społeczny w codziennych rozmowach. Możliwe jest scharakteryzowanie go na pdostawie semantycznie zbieranych rozmów między aktorami. KWESTIE= KOLEJKI – główne źródło informacji – skąd rozmówca wie, kiedy mówić, jak zabrać głos? Analizuje się posuniecia, kolejkę, wymianę. Najwyższym poziomem jest interakcja. Ludzie mają tendencję, by zgadzać sie ze sobą. Procedury analizy konwersacji sa ściśle indukcyjne, czyli wszelkie konkkluzje oprte mogą być wyłącznie na materiale zbadan terenowych. Są powtó®zenia pewnych zachowań w pewnych sytuacjach i to analizują etnometodolodzy. Etnograf jednak interesuje się tym, co unikalne w ludzkiej wypowiedzi.

ANALIZA TEKSTU.

Jak badać teksty? Cenna analiza tekstów, np. sprawozdania z działalności rocznej, schematy organizacyjne, przepisy wewnętrzne, biuletyny, ogłoszenia, reklamy.

Analiza kultury. W cultural studies bada się srodki masowego przekazu: pasę, wydawnictwa, tv, filmy, by wychwycić i opisac elementy nieświadome, nieintencjonalne, majace znaczenia. Analiza kulturowa związana jest z interakcjonizmem symbolicznym. Środki masowego przekazuj mają obencnie wielki wpływ na konstrukcję kultury. Badacz analizuje teksty i poszukuje w nich śladów przekazu ideologicznego. Nie jest jednak krytycznym czytelnikiem, może się też interesować odbiorem tekstów przez ich naturalnych czytelników, wychwytywać „momenty epifaniczne”, czyli szcczególnie ważne. Zbieranie reakcji na teksty, interesowanie się poziomem ich odbioru. Etnograficzna analiza tekstu musi brać pod uwagę odbiorców nie jako część skłądową tekstów, ale jao żywe osoby należące do określonej grupy społęcznej. Miejsce do badań powinno być strategiczne. Bierze się pod uwagęczas

Analiza nieporządna –messy—korzysta z wielu technik i metod. Jej końcem jest narratywizacja.

Czytanie tekstów. Nie wystarczy jednokrotne przeczytanie analizowanego tekstu. Wynotowujemy to, co uderza jako najważniejsza idea. Analiza nie kończy się na zauważdeniu ukrytej w tekście historii. Trzeba poskładać ją w całość z porozrzucanych fragmentów, odnaleźć szczegóły i udokumentować jej obecność w tekście źródłowym.

Analiza retoryczna. Dotyczy używanych środków stylistycznych w tekście. Retoryka jako wiedza o przekonywaniu. Metafora epistemologiczna – to calośc środków wyrazu stosowwanych do opisu np. organizacji w nauce, np. „organizacje jako organizmy”. Metaforycczność to słownictwo, charakterystyka obiektu na podstawie używanej terminologii. Trzeba uczć sie umiejętnie stosować retorykę i wykorzystać ją do analizy tekstu.

Środki stylistyczne:

metafora niezwykłe użycie słów, zyskują one nowe znaczenie. Np „ostrze konkurencji”
metonimia  jeen wyraz zastępuje drugi jako jego semantyczny reprezentant, np. ‘fotel dyrektorski”. Stosowana często.
synekdocha rodzaj metonimii, czść reprezentuje całość. „Anna Boleyn straciła głowę”, „spocić się nad czyms”.
ironia człowiek, który umie ironizować jest wewnętrznie wolny

Też: pytania retoryczne, apostrofy, przemilczenia, epitet, potwórzenia. Identyfikujemy tropy, aby dowiedzieć się co teksty chcą przekazać, komu i wjaki sposób.

Środki stylistyczne wg Czarniawskiej:

1. Metafory

2. Etykiety [diagnozują sran aktualny, mówią jak jest -mała płynność finansowa, wysoka fluktuacja itd]

3. Banały [kiedyś metafory, straciły moc twórczą] – „nasz klient nasz pan” . „The retorics od economics” by Deidre McCloskey, stadium języka konsultantów Czarnieawskiej [konsultanci jako handlarze znaczeniami. Używanie metafor analitycznych, tożsamościowych, konstrukcyjnych].

Metafory analityczne: strategie, rynek, zasoby

Metafory tożsamościowe: bardziej twórcze

Metafory konstrukcyjne: improwizowane

Etykiety – sluża do oceny sytuacji w przedsiębiorstwie. Etykiety pozytywne: przywództwo, zarządzanie strategiczne, efektywność.... negatywne: opieka nad dziećmi, deficyt budżetowy, dwuznaczne: polityka regionalna,

ANALIZA SEMIOTYCZNA tekstu

Jak u Eco. Każd apercepcja to zarazem interpretacja i wykonanie. Czyyytttać dzieło można różnie, czytelnik zawsze aktorem współtworzącym dzieło. 2 sposoby czytania tekstów: 1. Czytelnik semantyczny, 2. Czytelnik naiwny 

1. Czytelnik semantyczny
   2. Czytelnik semiotyczny – badacz. Nie wykluczają się nawzajem!

Próba wychwycenia strategii tekstualnych. Jedna zpodstawowych strategii jest CZYTELNIK MODELOWY. Tekst może przewidywać czytelnika modelowego, który ma prawo wypróbować nieskończoną liczbę domysłó. Intencją tekstu jest w gruncie rzeczy wytworzenie czytelnika modelowego. Tworzy się też autor modelowy, tożsamo z intencją tekstu.

Istnieją granice interpretacji, które wyznacza intencja tekstu [intentio operis]. Ważna jest analiza kontekstualna.

Herve Corvellec semiotyczna analiza tekstów:

1. Wygląd ogólny tekstu

2. Narrator i koncentracja (narrator – jakie ślady zostawia w tekście, jaki wywieranna niego wpływ), koncentracja (fokalizacja – jak są prezentowane treści w tekście), odbiorca – czytelnik modelowy (jakie są ślady w tekście, któ®e na niego naprowadzają)

3. Organizacja tekstu (tytuły, spis treści, akcenty, podsumowania, częstotliwość pojawiania się, czasoprzestrzenna orientacja tekstu)

4. Styl - język, terminologia, słowa pozytywne, negatywna, czasowniki, typy mowy i prezentacji, liczby, wksaźniki, wykresy, cytowsanie – jakie są jego reguły

5. Organizacja opowieści – wątki, wydarzenia, miejsce akcji, postacie

6. Informacje podawane wpost i w domyśle

7. Tematy

8. Komentarze

Badacz musi sobie ustrukturalizować czytanie. Praca z tekstem nie wyklucza pracy w terenie.

NOTATKI Z BADAŃ.

Teoria ugruntowana  skrupulatne, systematyczne notowani, porządkowanie notatek i ich interpretowanie.

Etnografia też prowadzenie notesu, ale bez ściśle określonych metodologicznie zasad. Notatki bardziej soobiste, styl dostosowuje się do własnych potrzeb. Robić na bieżąco!

• data, czas i miejsce

• Szczegółowe fakty, liczby, opis wydarzeń

• Wrażenia zmysłowe

• Reakcje ludzi w terenie

• Słowa, wyrażenia, język terenu

• Numery stron

Trzeba oddzielać od siebie typy zapisków, różne typy notatek, różne czcionki, nie mieszać ze swoimi przemyśleniami. Można dodawać inne materiały. Nie publikuje się notatek.

Klasyczne notatki z terenu: suche, realistyczne kodowane, kod symbolizujący daną osobę, skrótowość. Częto traktowane przez badaczy osobiście. To zjawisko progowe – między gabinetem a terenem. Pomost między światami. Potrzeba ciągłego notowania może być jednak problemem.

TRANSKRYPCJA WYWIADÓW

Etnometodologiczna metoda konwersacji – staranne transkrybowanie rozmowy i wszystkiego, co dzieje się w jej trakcie. , nawet cisza, kolejność zabierania głosu

Teoria ugruntowana – czasem nawet cały materiał nie jest tyranskrybowany

Etnografia – gdzieś pomiędzy. Albo wiernie albo z redakcją gramatyczno – językową (którą zaznaczamy, że robiliśmy albo w opisie metody, albo w przypisie przy pierwszym cytacie).

INSPIRACJE ZINNYCH TRADYCJI METODOLOGICZNYCH.

• Transkrypcja syboli – z symbolizmu interakcyjnego [znaki, miny,. Gesty] – w nawiasach [...]

• Focus – wywiady w tabelce

• Ilustrowanie fotografiami

PISANIE ETNOGRAFII

Interpretacja

• Antropologiczna

• Narracyjna

• Teatralna

• Inspirowana teorią ugruntowaną

Interpretacja materiału z badań wymaga decyzji badacza. Ważna jets tu jego samoświadomość. Proces interpretacji jest twórczy, polega na opanowaniu teorii (możliwości interpretacj). Albo najpierw plasujemy materiał w uniwersum jakichś idei(relatywizujemy) albo piszemy oś całkiem nowego, jakbyśmy pisali pierwszy raz w życiu.

Sztuka opowiadania. Czytanie własnego materiału jest punktem zwrotnym w pracy. Interpretując materiał empiryczny definiuje się używane pojęcia i słowa – nazywa się rzeczy. To proces tłumaczenia, przekładania języka praktyki i działań na język wybranej konwencji interpretacji. Etnograf nie musi posługiwać się precyzyjną definicją. W badaniach interpretatywnych nie dąży się do dokładnego definiowania używanych pojęć, uważa sie takiedefiniowanie za nieprzydatne, niemożliwe. Staramy się tłumaczyć słowa, których się używa. Wypowiedzi wykonawcze  performatywne definiują stan rzeczy. Bruno Latour :

definicja demonstrująca społeczeństwa [ wskazywanie esencji społeczeństwwa, jego objaśnienie, przedstawienie głównych cech]

definicje wykonawcze [performative]  zbierane, produkowane w terenie przez samych aktorów społecznych.

Etnograf interpretatywny koncentruje się na definicjach wykonawczych, zbiera, porządkuje i proponuje własne

Czytanie antropologiczne. Metafora rdzenna organizacji sposób widzenia wszystkich organizacji. Gdy interpretujemy wyniki konkretnych badań etnograficznych w konwencji antropologicznej, koncentrujemy się na określaniu kultury konkretnej organizacji.

OPIS ORGANIZACJI -------------------POJĘCIA

Symbol – nie jest przypisany do przedmiotu, zmienia się w zależności od miejsca i czasu

Rytuał - symboliczne akty ze specyficznymi sytuacjami, działania udramatyzowane, mające ważne konsekwencje społeczne. Są płne symboli, powtarzalne, rutynow, np. rytualny zwyczaj powitania w firmie. Są charakterystyczne typy rytuałów:

1. Przejścia

2. Degradacji

3. Celebracji

4. Odrodzenia

5. Redukcji konfliktu

6. Integracji

Ceremonia – np. inauguracja roku akademickiego, to też sposób rozwoju i potwierdzania wspólnej tożsamości pzez grup…ę ludzi. Legendy też mają taką funkcję
Mitologie– Barthesa, kutlkrua masowa i jej mity: filmy, reklamy, hobby itd.

Role społeczne  sposób, w jaki jednostka uczestniczy w swiecie spolecznym, taki zestaw zachowań, który w danym kontekście społeczny jest zgodnyz oczekiwaniami. Role reprezentują porządek instytucjonalny

Instytucje  aktorz uznają je za oczywiste, silne instytucje nie są przedmiotem potocznej refleksji czy rozmowy. Ich rola: urealnianie świata społecznego, uprawomocnienie jego kształtu, np. higiena osobista. Dostarczają zbiorowych tożsamości, oferują gotowe odpowiedzi na ważne pytania, są skonstruowane przez ludzi.

CZYTANIE NARRACYJNE. Opowieść jako naturalny sposób organizowania doświadczenia, podstawowa forma komunikacji międzyludzkiej. W teorii organizacji – narracje (opoweiści sa coraz częśćiej wykorzystywane jako materiał isposób organizacji materiałó z badań). Teoria organizacji jako rodzaj gatunku literackiego.

W terenie (zarządzanie i organizowanie) :

• Obserwujemy jak powstają opowieści

• Zbieramy opowieści

Podczas teoretyzowania:

• Tworzymy własną opowieść, porównujemy ją z innymi

W międzyczasie:

• Interpretujemy opowieści (co one mówią?)

• Analizujemy opowieści (w jaki sposób mówią?)

• Dekonstruujemy opowieści (rozbieramy je)

Musi być wyraźna fabuła, bo historie z fabułą to historie o transformacji. Opowieśc, zależnie od jej typu, może być synchroniczna [ukazywać obraz statyczny] lub diachrniczna [o rozwoju wydarzeń w czasie]. Zastanawiamy się do jakich mitów chcemy nawiązać, jakich archetypów, ustalamy czas i miejsce akcji. Fokalizujemy – koncentrujemy narrację „gdzieś”. Zastanawiamy sie z czyjego punktu widzenia opowieść ma być pisana. Gdy fokus jest zewnętrzny, opowieść przyjmuje często zdystansowany, neutralny uczuciowo ton, a gdy jest wewnętrzny – zaangażowany i subiektywny.

Styl  o nim decydujemy na etapie planowania organizacji materiału terenowego. W interpretacji narracyjnej postępujemy jak dobry i świadomy pisarz. Musi być wątek!

CZYTANIE TEATRALNE

Pojęcie roli społecznej zaczerpnięte z terminologii teatralnej, Erving Goffman – ludzie odgrywają role w swoim życiu, staraja się zrobić stosowne wrażenie na inyych = publiczności. Maja maski, dobierają kostiumy. Inscenizują fałszywą prezentację. Publiczność w teatrze życia codziennego nie jest pasywna. Aktywnie odczytuje role i szuka rozbieżności między jej wykonaniem, a pozycją tzw. aktor, publiczność sama też gra własne role i szuka rozbieżności między jej wykonaniem a pozycją tzw. aktora. Teatr społęczny jest interakcyjny. Role społęczne mają wymiar jednostkowy, z punktu widzenia człowieka jak i społeczny – od strony tzw. teatru na ogół odtwarzają, czasami wprowadzają innowacje. Odgrywanie ról społecznych jest czymś w rodzaju wspólnej i wielkiej improwizacji połączonej z negocjacjami. Negocjacje dotyczą tego, jak role mają być wykonywane. Aktorzy „czytają kulturowy scenariusz”. Ludzie odgadują co ma być przez nich odgrywane. Oczekiwania mogą wiązać się z sankcjami, spośród których część miewa charakter prawny, inne moralny.

Role konfliktowe  np. związkowiec, wchodzący w skład zarządu przedsiębiorstwa. To sytuacja człowieka, znajdującego się w konflikcie ró, trudna,stresująca. Człowiek ogólnie uczestniczy w wiwelu organizacjach, stawiających niekiedy niespójne, sprzeczne wymagania, co do jego ról w nich odgrywanych.

Perspektywa teatralna  wiele razy stosowowana w socjologii. W teorii organizacji często, np. praca w przedsiębiorstwie porównana do pracy aktorów, zebranie zarządu jako dramat. Bohaterowie to aktorzy, spełniają rolę organizacyjną [obejmuje ona to,co ludziom wydaje się, że inni spodziewają się po nich].

Człowiek odgrywa role, gdy podejmuje działania interakcji w danej sytuacji, mające na celu wywarcie wpływu w jakiś sposób na innych uczestników.

PENTADA kennethe burke’a:

• AKT [co się wydarzyło]

• SCENA [kiedy i gdzie]

• AKTOR [kto działał]

• SPOSÓB [jak to zrobił]

• CEL [dlaczego]

Praca aktorów organizacyjnych w szczególny sposób wymaga uczucia,a jednoczenie okrojona jest zarówno w treści jak i w formi. Cel przedstawień nosi w obie sprzeczności i konflikty całości przedstawienia. W teatrze aktorzy odgrywają role postaci i wcielają się w nie, lecz nie tracą świadomości bycia aktorami. Podobonie publiczność, oglądajac przedstawienie utożsamia aktorów z odgrywanymi postaciami, lecz zdaje sobie sprawę z bycia w teatrze.

W organizacji: nie wystarczy mieć tylko dobry produkt, trzeba jeszcze przekonać publiczność! Organizacje są zbiorem przedstawień. Przedstawienie musi mieć zdolność wciągnięcia publiczności, by być przekonujące, aktor powinien wczuć się w rolę, a nawet dać się jej opętać. Mangham i Overington opisują dramatyzm działań organizacyjnych, zarządzanie ma swój wymiar artystyczny  dramat , teatr i inne gatunki opierają się na grze aktorskiej – to część kultury EKSPRESYWNEJ. Zbrania oddziałowe charakteryzowały się często silnymi różnicami zdań i zamieszaniem. Scenka z życia biznesu nagrana na video przez badacza i pokazana potem zarządowi.

Teoria ugruntowana indukcyjna metodologia tworzenia teorii. Bez wstępnych hipotez badacz dochodzi do uogólnien, przy pomocy badań na zasadzie stopniowych przyblizeń. K. Konecki u nas. Pozwala na wyciągnięcie dość ogólnych wniosków. Jest bliska empirii. Dostosowana, czyli kategorie powinny odpowiadac danym empirycznym. Teoria na podstawie takich badań Powinna pracować, wyjaśniać zjawiska, których badanie dotyczyło, być istotna dla aktorów badanego terenu, dać się modyfikować, odnosić do innych. Badacz ma długi kontakt z terenem, koduje, prowadzi dobre notatki. Wykorzystywana w etnografii jako metoda inspiracji.

Kodowanie– notatki [opisanie kontekstu, żadnych wnioskó, komentarzy wartościujących (!), beznamiętny opis]; odkrycie pojęć [grupowanie w szersze kategorie, tworzenie kart pojęciowych – zapisywanie na nich wydarzeń, mających logiczny związek, łączenie ich w noty pojęciowe]; definicje pojęć i wstępne teorie. Proces kodowania musi zawierać kontekst, warunki przyczynowe, zjawisko, warunki interweniujące, działania/ strategie, techniki interakcyjne. Z posiadanych pojęć konstruuje się spójną całość.

Interpetacja wywiadów. 1 krok: nadanie kategorii cytatom, nazwanie o czym jest dany cytat, zaznaczanie najważniejszego słowa. Kolorowe flamastry. 2 krok: nazywanie kategorii [ od ogólnej do podkategorii – np. nazwa, opis, cytat, miejsce cytatu]. Krótkie noty teoretyczne. Potem można stworzyć gotowe tabele, potem czyta się kolejny raz i szuka związków, zależności. Przechodzi się do stopniowego abstrahowania, do modeli.

TEORIA:

• Kategorie [ skumulowane pojęcia na wyższm poziomie abstrakcji, wygenerowane z badań terenowych]

• Własności kategorii

• Hipotezy [relacje m. kategoriami, jakie badacz zaobserwował w wyniku swoich badań]

JAK PISAĆ ETNOGRAFIĘ?

• Problem badawczy

• Paradygmaty i epistemologia

• Teoria

• Opis kontekstu kulturowego

• Opis metody

• Dane

• Portrety aktorów

• Reprezentacja

• Dowody

• Kompletny materiał ( z którego można wyciagnąć wnioski)

• Wnioski

• Bibliografia

1. Częśc teoretyczna: zakończona powrotem do problemu badawczego i pokazaniem jak autor zamierza problem naświetlić i zgłebić

2. Opis zastosowanej metody

3. Część empiryczna: rozwijanie wątki, związanego bezpośrednio z problemem badawczym. Zdajemy uczciwą relację z badań, także z błędów.

4. Dyskusja – pokazanie ak przeprowadzane badania zapełniają lukę w teorii, argumenty za i przeciw swoim wnioskom, przedstawienie alternatyw. Bo: paradygmat interpretatywny opiera się na założeniu, że prawda o otaczającym nas świecie zmienia się w zaleznosci od tego, kto ją widzi, przedstawia, czyli np. epoki, kraju, wykształcenia itd. Autor nie ma monopolu na prawdę.

5. Konkluzje

6. Bibliografia

7. Podsumowanie pracy

Musi być zwiazek m. początekim a końcem pracy! Wnioski jako odpowiedź na postawione wprost pytanie. Teoria ukazuje naukowy kontekst. Żaden wniosek nie może być przedstawiony w oderwaniu od empirii, wyraźne określenie źródeł, z transkrybowanymi notatkami, wywiadami. Ważny dobór czasu gramatycznego. Ważny tytuł pac. Przygotowanie do pisania . pisanie na brudno, poprawki.

Przygotowanie: organizacja materiału
Na brudno: pierwsza próba napisania całości. Często przydatna pomoc recenzenta, czytelnika.

Kryteria naukowego pisania w etnografii. Piękno i użyteczność. Autorzy jakościowi zabiegają o to, by efekty ich pracy byly potrzebne. Reprezentantywnośc nie jest miara. , ale wiarygodność i rzetelność [dzięki triangulacji], zaufanie, dystans. Zdanie relacji jakbyły przeprowadzane badania. Uczciwość wobec cztelnika. Barwność opisu, gęsty opis. Autoryrtet etnograficzny w postaci np. głosów z terenu. Pisanie w duchu relatywizmu kulturowego, refleksyjność, autorytet temporalny – dłuższe badania. Zachowanie spójności, powiązanie tekstu.

Style pisania

Konwencja realistyczna  w 3 osobie, autentyczność reprezentacji, behawiorystyczny opis zachowań i działan aktorów
Wyznania  ...
Opowieści impresjonistyczne by zaskoczyć publikę, by dała się wciągnąć, najbardziej literackie, wymagają talentu, żywa i barnw a relacja
Opowieści krytyczne  politycznie zaangażowane
Opowieści literackie  no coś w typie winnetou
Opowieści współautorowane  pisane przez badacza i „aktora” z terenu. Narracja uczuciowa, badacz angażuje się w to, o czym pisze i nie czyni z tego tajemnicy. Badacz w typie Anjeliny Jolie.

Zestawianie stylów: dobre rezultaty, bo się mogą uzupełniać. Piszemy z myślą o czytelniku, nie robimy plagiatów –co to to nie!