NOTATKI
SKRÓTOWE
ZE WSZYSTKICH TEKSTÓW
NA ANIMACJĘ
2.
Anna Schindler " O ISTOCIE ANIMACJI"
1. Animacja jako dyscyplina wiedzy o życiu kulturalnym.
jednostki ludzkiem nie sposób pojmować bez kultury, bo człowiek żyje w kulturze i poprzez kulturę- to sfera realizacyjna, czyli przejawów kultury w naszym życiu. animacja zajmuje się zagadnieniami łączącymi człowieka z kulturą i jego uczestnictwa w niej, bo to dzięki kulturze człowiek dociera to wartości.
czyli przedmiotem animacji nie jest kultura, ale aktywność człowieka, a celem animacji jest pomoc w docieraniu do wartości.
2.Animacja a inne modele pracy kulturalnej
istnieje podział na istnienie człowieka w kulturze (który zajmuje się odbiorem i konsumpcją kultury przez grupę) i na intensywność tego istnienia (rozpatrywanie indywidualne; to świadomość posiadania potrzeb, postawa aktywna, kreowanie).
3.Założenia decydujące o swoistości animacji(animacja ożywia podmiotową aktywność w kulturze)
dlatego że człowiek zawdzięcza swoją tożsamość kulturową poprzez realizowanie swoich potrzeb animacja ma właśnie pobudzać aktywność. ogranicza się ona do uświadamiania potrzeb i rekacji na nie.
4.Animacja wyzwala twórczą aktywność podmiotu
twórczość aktywna ma za zadanie doskonalenie siebie, wspieranie swoich pasji, tworzenie nowych potrzeb i, co za tym idzie, kreowanie nowych wartości (czyli celów swojego życia). bo taka aktywność to wartość naczelna, sama w sobie.
animacja wyklucza liderowanie, czyli strowanie. ona ma tylko inspirować do auentycznego, aktywnego i twórczego uczestnictwa w kulturze.
5.Animowanie jako działanie wspomagające
animowanie to dodawanie sił, czyli wspomaganie poprzez komunikację. animator ma zapewnić swobodę.
przeciwieństwem jest dominacja, kontrola i podobne.
3. B.Jedlewska, Animatorzy kultury wobec wyzwań edukacyjnych
czyli
o słowie
"animacja" i jego historii.
najpierw
pojawia się
we Francji (lata 40, lata 60 upowszechnienie), później
Belgii, Kanadzie, Włoszech,
Anglii i Polsce.
z
łaciny-
"animo" to dąć,
dmuchać,
ożywiać,
"anima"- dusza. czyli animator to osoba, która
ożywia.
w
słowniku
języka
Polskiego animator
to ten, który
ożywia,
specjalista w wykonywaniu filmów,
albo operator kukiełek.
w
języku
francuskim animator
to osoba, która
pobudza do róznych
zadań.
animowanie
to podejmowanie inicjatyw, życie
w kulturze, a animacja to działanie.
w encyklopedii PWN animacja nie odnosci się
do naszej dziedziny działalności,
a do obrazków
i kukiełek.
w
Polskim Słowniku
Pedagogiczym animacja
pojawia się
w 1996 i oznacza zachętę,
pobudzenie, wsparacie, a animator to ktoś,
kto ożywia
aktywność
grupy.
wg
H. Therrego animacja łączy
trzy
procesy:
najpierw odkrywania, czyli zrozumienia potrzeb grupy, później
tworzenia związków,
czyli kształtowaniu
relacji aż
do twórczości,
czy kreacji, inicjatywy i działań.
w
teorii
niemieckiej ask
to cel,
czyli pobudzanie jednostek,
metoda,
czyli motywowanie, proces,
czyli ożywianie,
doradzanie i działanie,
czyli aktywizowanie do życia
w kulturze.
Rada Współpracy Kulturalnej przy Radzie Europy określiła analizowamu termin „każda działalność” 1) pomaga jednostkom w uświadamianiu ich potrzeb i zdolności 2) pomaga w komunikowaniu się z innymi ludźmi 3) pomaga w dostosowywaniu się przemian społecznych, demograficznych, urbanistycznych 4) pomaga w pogłębianiu własnej kultury
Główne idee animacji:
1) istnienie grup i zbiorowości
2) idee integracji, aktywności i uczestnictwa
3) komunikacja społeczna
4) inspirowanie twórczości
5) odniesienie do nurtów pedagogiki aktywnej, psychologii humanistycznej i socjologii
6) potencjały i wartości duchowe człowieka
czyli główny cel animacji to zmiana postaw jednostek, rozbuzanie wiedzy i inicjatyw. a w kontekście wychowania to pobudzanie do kreatywności, dynamizowanie, aktywność dydaktyczna, która ma na celu nauczenie wychowanka porozumiewania się i komunikacji.
Pierrre Besnard wyznaczył główne funkcje animacji: 1) funkcje społeczne: a) adaptacyjna i integracyjna b) edukacyjna i rozwoju kulturalnego 2) funkcje kulturalne: a) twórczość b) upowszechnianie kultury c) publiczność d) wiedza kulturalna i instrument krytyki społecznej
4. Dz. Jankowski, Jeden czy wielość paradygmatów działalności kulturalnej
po
pierwsze- nie ma już
przeświadczenia,
że
jest jeden słuszny
sposób
wyjaśniania
i opisywania świata,
jak to było
za PRL-u.
kiedyś
upowszechnianie
kultury
było
działaniem
kulturalno-oświatowym.
rozumiano je różnie,
ale zrobiono z niego paradygmat, czyli główną
prawdę.
chodziło
o to, że
jedyny sposób
rozpowszechniania kultury to "wbijanie jej" do głowy,
głównie
podczas okresu nauki. teraz walczy z tym animacja.
tu pojawiają się dwa pytania: czy nowy paradygmat (animacyjny) wzbogaca jakkolwiek, to co było, o cokolwiek nowego i jakie niebezpieczeństwa to niesie + czy jeśli jedyną główną prawdę zastąpimy inną to możemy mówić o postępie? czy nie powinny one się dopełniać?
kultura jest złożona, nie wolno jej ujednolicać (żeby ją wtłaczać do głów), tylko właśnie pogłębiać. to pozwoli na zaspokojenie większej ilości grup i jednostek.
dziś widzimy wiele niekorzystnych zjawisk związanych z kulturą (konsumpcja, dystanse między elitą i masami), co jest spowodowane zaniedbaniem edukacji i upadkiem wielu instytucji kulturalnych. a niesie to za sobą zubożenie, obniżenie jakości życia, wejście w subkultury.
działalność kulturalna to wszystkie, na ogół zorganizowane działania, która mają zmienić aktywność grup i jednostek własnie w tej sferze. gwarantuje ciągłość wielu form aktywności i realizację pewnych potrzeb, ale nie wszystkich- potrzeb jest więcej, bo i ludzie/grupy są różni. jednak działalnośc taka musi być nakierowana na pewien cel, czyli MUSI mieć jeden lub kilka paradygmatów, które będą wyznaczały jej drogę.
paradygmat upowszechniania kultury to produkt pozytywizmu i modernizmu, który w Polsce doskonale wpasował się w czasy PRL-u.
mimo,
że
jest wiele rozumień
upowszechniania
kultury to wszystkie mają
cechy wspólne:
a.
masy nie mogą
uczestniczyć
w wyższej
kulturze, jeśli
nie zrealizuje się
wcześniej
zabiegów
ułatwiających
jej odbiór
lub edukacji tych mas
b.
każda
kultura narodowa jest zróżnicowana
(regiony, klasy), ale osiąga
spójność
na gruncie zasobu i historii, z której
się
wywodzi
c.
upowszechnianie jest otwarte na te wytwory, które
aktualnie są
potrzebne
d.
upowszechnianie kultury wykorzystuje też
środki,
które
zostały
wykształcone
w innych państwach
i są
godne powszechnego przyswojenia
różne
typy upowszechniania:
a.
prozelityczne ujmowanie- chodzi o pozyskiwanie zwolenników
dla określonych
wartości
kultury, pewnego stylu lub orientacji. u podstaw leży
hierarchizowanie
b.
upowszechnianie uczestnictwa- pobudzenie i rozszerzenie uczestnictwa
jak najszerszych warstw społeczeństwa
w jak największej
ilości
przejawów
kultury
c.
upowszechnianie twórczości-
rozszerzenie skali społecznego
uczestnictwa w tworzeniu kultury.
paradygmat
animacji- pochodzi
z Francji, dziś
jest wszędzie
propagowany. chodzi o nawiązanie
do wartości
kulturalnych, które
nosi w sobie grupa/ jednostka i wyjęcie
ich na wierzch. celem jest wspieranie realizacji tych wartości
(bo to one wyznaczają
naszą
tożsamość
społeczno-kulturową).
animator jest przodownikiem, animacja jest bardziej zorientowana na
grupę
niż
na jednostkę,
a efektem ma być
aktywizacja wielu osób.
paradygmat edukacji kulturalnej- opiera się i na upowszechnianiu i na animacji, bo mają one w sumie wspólne cele, czyli aktywizację i dynamizację. edukacja integruje w proces osobowotwórczy, jednostka ma być zaangażowana i ma być splotem różnych czynności, które dadzą jej pewne kompetencje kulturalne. edukacja kul. ma pomóc przekroczyć bariery subkultury, motywować twórczość własną. (dzielimy ją na humanistyczną, estetyczną i wychowanie do życia w kulturze symbolicznej).
5. Kształcenie animatorów i menedżerów kultury – sprzeczność czy komplementarność założeń
1. kształcenie animatorów i menadżerów.
Animatora i menadżera kultury nie da się kształcić w ramach jednej specjalności, bo różnią się oni założeniami teoretycznymi (inne ujmowanie istoty kultury i jej rolę w życiu człowieka i inne zadania i efekty działalności).
w tym momencie widzimy dwa trendy w traktowaniu kultury. pierwszy przedstawia ją jako paideję- człowiek kształtuje się korzystając ze sztuki i nauki, kultura jest stwarzana przez ludzi, ale sama też ma możliwość kreowania człowieka. najważniejsze są wartości wyższe, takie jak prawda, dobro, piękno, związane z być.
drugi trend przedstawia kulturę jako towar, który jest nabywany; odbiorcy są konsumentami, powstaje produkcja masowa. ważne są wartości materialne, utylitarne, związane z mieć. w pierwszy trend wpisuje się animacja, w drugi bycie menadżerem.
animator ma ożywiać ducha, nadawać impuls, wyzwalać, a menadżer być skutecznym w działaniu, zarządzać, prowadzić biznes. czyli wszystkie cnoty animatora przeszkadzają menadżerowi w osiągnięciu karieru, bo on musi opierać się na egoiźmie.
2. Pedagogika kultury - wspólnotowa płaszczyzna kształcenia animatorów i menedżerów kultury.
Ale w wielu przypadkach animator i menadżer muszą mieć podobne cechy. przez globalizację i zwiększenie tempa życia animator, prócz wartości duchowych, musi zajmować się konsumpcyjnymi. edukacja ma stworzyć modele zachowania, które zabiezpieczą i udoskonalą jakość życia. gdy dziś zapyta się ekspertów o to, co jest najważniejsze, nikt nie odpowie, że dobro, ale za to usłyszymy dochody, wolność, praca. a przecież szkoła ma skupić się na wartościach duchowych.
no i w związku z tym, że wybór tego, co ważniejsze, jest trudny szkoła musi skupić się na tym, by najpierw wykształcić mieć, a dopiero później skupić się na byciu kimś. chodzi o to, żebyśmy mieli postawę humanisty,ale i byli konkurencyjni na rynku pracy. co sprawia, że uczymy kultury i jako paidei i jako towaru.
3. refleksje prognostyczne i optymalizacyjne w kształceniu animatorów i menadżerów kultury.
łączenie obu jest jedynym słusznym rozwiązaniem. udoskonalają one siebie nawzajem i uzupełniają. nie wszyscy muszą mieć obie cechy, ale jeśli uda się je połączyć osiągnie się najlepsze rezultaty.
jest jeszcze jedna alternatywa, czyli poszukiwanie "trzeciej drogi", czyli budowanie wspólnoty między tymi woma trendami. czyli nastawiamy się na wzrost zainteresowania nauką, dokształcanie- pozwoli to być bardziej konkurencyjnym + zwiększa rozumienie sensu życia.
6. J. Żebrowski, Istota i kierunki rozwoju animacji społeczno-kulturalnej
kiedy
społeczeństwo
się
zmienia kultura jest stabilna (zmienia się
sama, ale powoli; dochodzą
do niej nowe treści
i formy, ale muszą
one harmonizować
z tym, co było
do tej pory). dziś
poszukuje się
sposobów
pobudzania aktywności
społecznej
obywateli w ich lokalnych środowiskach-
trzeba w końcu
zacząć
coś
robić,
reagować
na patologie.
animacja
ma za zadanie ożywić
współczesne
środowisko,
dać
mu duszę,
pobudzić
je do aktywności.
a miejsce, rozwój
i rolę
animatora warunkują
problemy "rozbitego społeczeństwa",
które
cechuje się
rozpadem tradycyjnych form, kryzysem ekonomicznym, olitycznym i
innymi. wg francuskich socjologów
kultury i pedagogów
aniamtor to wychowawca, który
nie dyryguje, ale pobudza aktywność
własną
grupy lub wychowanka.
animacja
łączy
trzy procesy:
odkrywania (czyli szukanie wspólnych
wątpliwości,
pragnień),
tworzenia związków
(czyli kontakty międzyludzkie,
z dziełami,
twórcami)
i proces twórczości
(ekspresja, inisjatywa, działanie).
animacja
pojawia się
głównie
w społeczeństwach
demokratycznych, gdzie ceni się
spontaniczną
aktywność.
podkreśla
różne
style uczestnictwa, różne
tradycje, subkultury itp.
zadania
animatorów:
wychowanie kreatywne, rozbudzenie zainteresowań,
okazywanie wzorów,
upowszechnianie odpowiednich systemów
wartości,
rozwijanie więzi
osobowych, kształtowanie
poczucia wartości
i ważności,
łączenie
przeszłości
z przyszłością
itd itd itd.
lider
a animator-
role nie są
tożsame,
ale nie wykluczają
się.
liderować
o stać
na czele i prowadzić,
słowo
związane
jest z grupami formalnymi, instytucjami, gdzie lider musi odgrywać
pierwszą
rolę.
animator też
przewodzi grupie, ale stosuje inne techniki i metody- nie
dyryguje,ale wyzwala siły
z ludzi.
przez ask zmierzamy do stwarzania takich warunków, w których jednostki świadomie decydują i realizują zadania , które sprzyjają rozwojowi i doskonaleniu ich środowiska. animator uaktywnia środowisko społeczne, bo widzi więcej i dalej, ma większą wiedzę, doświadczenie i wyobraźnię, umie wyzwalać potrzeby, wskazywać niewykorzystane możliwości, rozbudzać aspiracje.
Animatorzy
społeczno-wychowawczy
(Francja)
dzielą
się
na animatorów
społeczno-kulturalnych
stałych,
animatorów
środowiska
wiejskiego, animatorów-kierowników
stowarzyszeń,
dyrektorów
młodzieżowych
domów
kultury, administratorów
i zarządzających,
badaczy i twórców.
zawód
animatora nie jest jeszcze w pełni
ukształtowany,
ma różne
poziomy odpowiedzialności,
zadania itp.
Animacja
nie może
być
aktem jednorazowym, jest działalnością,
która
nie może
być
sterowana, to zawód,
który
zmienia się
wraz z rzeczywistością,
wymaga ludzi odpowiednio przygotowanych, twórczych,
otwartych.
7.
Magdalena
Dudkiewicz, Tomasz Kaźmierczak,
Izabela Rybka, Animacja lokalna –
Jak aktywizować
społeczności
wiejskie? (swietna notatka, nie skracam)
1. Nazwa
całego
projektu: „W
stronę
polskiego modelu gospodarki społecznej
–
budujemy nowy Lisków”
2. Czas
trwania projektu: sam projekt powstał
w 2004 r.; w 2006 r. utworzono 7 przedsiębiorstw
społecznych
(czyli wszystkie te stowarzyszenia, ktore założono
w wyniku animacji w tych 5 wsiach);
sama
animacja trwała
1,5 roku (wyjątek
stanowi Korytków
Duży-
tu animacja trwała
rok) na przełomie
2006 i 2007 roku
3. Kto
wziął
udział
w projekcie: w projekcie wzięło
udział
5 wsi, które
charakteryzowała
marginalizacja, wycofanie, bieda- Kamionka, Krężnica
Jara, Korytków
Duży,
Prostki, Golubie
4. Kto
przeprowadził
projekt: animacją
zajęło
się
4 animatorów
wyłonionych
w konkursie; przed rozpoczęciem
projektu przeszli oni szkolenie w Wielkiej Brytanii; przez czas
trwania projektu co miesiąc
spotykali się
na dodatkowe warsztaty z komunikacji interpersonalnej (były
to jednocześnie
spotkania „wsparcia”)
oraz prowadzili dzienniki animacyjne, w których
opisywali swoje spostrzeżenia,
odczucia, przebieg animacji
5. Zamierzenia
projektu: pobudzenie rozwoju ekonomicznego i lokalno-regionalnego
tych rejonów
6. Sposób
osiągnięcia
tych zamierzeń:
zaktywizowanie mieszkańców,
pobudzenie ich do działania
na własną
rękę,
stworzenie sieci współpracy
pomiędzy
Partnerami Lokalnymi, stworzenie przedsiębiorstw
społecznych,
wyłonienie
lokalnych liderów
7. Finansowanie
projektu: projekt zakładał,
że
animatorzy wraz z lokalną
społecznością
wspólnie
opracują
działania,
które
chcą
przeprowadzić
we wsi oraz samodzielnie pozyskają
fundusze na ich realizację
(dzięki
czemu mieszkańcy
nauczą
się
rozpisywania wniosków
o dotacje, o granty itp.)
8. Jaki
był
rezultat projektu w poszczególnych
wsiach:
• Kamionka-
stowarzyszenie „My
chcemy”;
suszarnia ziół;
ożywienie
zaniedbanej świetlicy
w pobliskiej wsi
• Krężnica
Jara- stowarzyszenie „Czerwone
susły”;
utworzenie Centrum Społeczno
Kulturalnego
• Korytków
Duży-
poszukiwanie pamiatek historycznych; warsztaty dla młodzieży
min. z tańca;
stowarzyszenie „Patria”
• prostki
i Golubie- projekt Akademia Młodych
Medialnych Liderów;
lokalny serwis internetowy www.nasze-prostki.pl; stowarzyszenie
„Nasze
Prostki”;
Wiejski Ruch Animatorów
Lokalnych
8. Jak budować dobro wspólne
„Skąd
termin animacja społeczna?
Słowo
animacja oznacza ożywianie,
wprawianie w ruch. Coś
co trwało
nieruchomo, bez życia
nagle ożywa.
Ale nie samo z siebie, to ktoś
animuje ten nieruchomy świat.
Naszym celem jest więc
obudzić
do życia
lokalne społeczności,
które
tkwią
w bezruchu.”
strategia animacji lokalnej zainicjowana przez dwie fundacje pomaga
organizacjom pozarządowym
w organizowaniuludzi wokół
ważnych
spraw, uczy jak działąć
razem.
Animacja
w małych
wioskach jest trudna, ludzie
tkwią
w bezruchu-
nie ufają
sobie, nie ma instytucji, która
im pomaga, nie wiedzą,
co by im się
przydało.
by
mogli oni zostać
wprawieni w ruch organizacje powinny z nimi współracować,
by każdy
mógł
coś
zyskać.
trzeba też
określić
formę
działań
(kampanie, które
wływają
na zmianę
postaw lub projekty, czyli coś
co ma wytworzyć
produkty lub usługi),
nawiązać
partnerstwo (zwiększa
możliwości,
dodaje doświadczeń,
umiejętności,
wzmaga energię)
i zrealizować
kilka działań,
które
pomogą
wszystko rozruszać:
stworzyć
konkretną
grupę
z ludzi, lub ich organizację,
nauczyć
ich współpracy,
nawiązać
relację
z istniejącymi
grupami, podtrzymywać
współpracę.
etapy
działania:
diagnoza
społeczna
(określenie
potrzeb i problemów,
poznanie życia
ludzi), postaranie się
o granty, czyli narzędzie
animacji ( to konkursy, w których
bierze się
udział
po złożeniu
projektu; najlepsze dostają
pieniądze),
później
trzeba działać.
takie
budwanie wspólnego
dobra daje dużo
korzyści:
dzięki
nam coś
staje się
lepsze, czegoś
przybywa, gdy mamy efekty możemy
promować
inne działania,
jesteśmy
zaprawieni w boju, ułatwia
nam też
to kontynuację
działań-
jedna akcja otwiera nam drogę
do kolejnych. (przykłady:
żywiec
bez czadu, tysiąc
za pomysł
młodzi
gniewni)
9. Niemczyk Dorota, Technika projektowania efektywną metodą planowania i realizacji przedsięwzięć kulturalnych
co
to jest projekt? to
wszystkczynności,
które
zawierają
w sobie elementy planowania
4
cechy projektu:
ustalone ramy czasowe, określone
podejście
do współzależnych
zdrzeń,
pożądany
wynik i cechy wyjątkowe
(cel, ryzyko, kierowanie itd.)
projekt
a program:
projekt to tymczasowe przedsięwzięcie,
a program to zbiór
projektów
instytucja
a projekt:
przed realizacją
projektu trzeba go umiejscowić
w konkretnym obrębie
działalności
naszej instytucji
projekt
a drużyna:
najlepiej jest stworzyć
zespły
interdyscyplinarne, które
będą
złożone
ze specjalistów
cykl
życia
projektu:
1. diagnoza sytuacji- zbieranie danych i materiałów,
ustalamy wytyczne, wybieramy priorytety, szukamy źródeł
finansowania
2.
identyfikacja i przygotowanie projektu- analiza danych, weryfikacja
pomysłów,
wskazanie delu, działań,
zasobów,
czasu, rezultatów
i metod
3.
ocena wstępna-
ponowna weryfikacja założeń,
uwzględnienie
wszystkich aspektów,
ogarnięcie
całości
4.
akceptacja- finansowanie przez kogo? jak? spisanie umowy
finansowania
5.
wdrażanie-
realizacja, działanie,
wyłanianie
wykonawców,
ocenianie postępów
6.
ewaluacja- ocena działań
lub zakończonego
projektu, ustalenie, czy cel był
osiągnięty,
raporty, sprawozdania, ankiety
podstawowe
zasady zarządzania
cyklem projektu: zapewnienie
logiki i spójności,
staranne przygotowanie dokumentów,
konsultowanie się
z partnerami, jasne sformułowanie
celu, krytyczna analiza czynników
i korekta.
jak przygotować projekt, czyli określenie jego elementów: 1. analiza problemu 2. analiza odbiorców 3. analiza celów 4. analiza strategii
inne
ważne
elementy: efekty-
bezpośrednie
lub natychmiastowe wyniki lub rezultaty, które
chcemy osiągnać;
są
skalą
sukcesu i pełnią
różne
funkcję
(np. motywacyjną)
działania-
kroki, dzięki
którym
osiągniemy
efekty, dzielą
się
na przygotowawcze, zasadnicze i kończące
promocja-
zachęca
partnerów,
przyciąga
beneficjentów,
zmienia postawy społeczne
macierz
odpowiedzialności-
określenie
struktury organizacji- analiza kwalifikacji, doświadczeń,
kompetencji itd.
harmonogram-
nazwa, terminy, osob odpowiedzialne, rezerwy itd.
budżet-
ani za niski ani za wysoki, czytelny, bez poprawek, dokładny
10. Małgorzata Litwinowicz, Community arts i animacja kultury
czy
w ogóle
powinno sie tłumaczyć
community arts? to chyba sztuka (dla) społeczności-
ale nie przyjmie się
to w Polsce (jak z igloo); można
za to szukać
polskiego odpowiednika w obszarze animaji kultury, ale znów
wyjdzie za ogólnie.
caly
tekst skupia się
na wyprawie Litwinowicz z grupą
studentek do zagłębia
polskiej animacji- od warszawy poprzez Olsztyn do Suwałk.
wszędzie
tam spotykają
różne
przejwy animacji w życiu
społecznym
(od teatru Remus na Pradze, poprzez obchody nocy świętojańskiej,
rozmów
z przedstawicielami Teatru post-Grotowsiego aż
do teatru NN z Lublina. i, chociaż
wybór
miejsc nie gwarantował
sukcesu, w końcu
to, że
im się
podobało
nie oznacza, że
musi wszystkim, wszyscy byli zadowoleni- czerpali z róznych
kultur, zwłaszcza
ludowej, peryferyjnej. zwrócili
się
w inną
stronę.
w
ostatnich latach Litwinowicz prowadzi warsztaty "Instyucje
kultury", podczas których
na zajęcia
ze studentami zaprasza przedstawicieli róznych
miejsc. i nikt nigdy nie powiedział,
że
kulturę
trzeba promować,
bo zginie, albo chronić
przed niewykształconymi,
mimo tego, że
są
z bardzo różnych
miejsc.
jesteśmy
daleko od community arts i od Grotowskiego, ale tak trzeba, nie
wszystko musi opierać
się
na jednym pomyśle.
poza tym z lokalną
społecznością
wiąże
się
kłopot-
jak działać
tam, gdzie więzi
są
zerwe?no właśnie.
tu wkracza community arts- tworząc
na terenach kryzysowych, ożywiając
je i wzmacniając.
wnioski?
różnice
są
wprost proporcjnalne do podobieństw-
im bardziej coś
jest zbieżne
tym więcej
ma rozbieżności.
10.
Józef
Kargul, Animator kultury „gałganiarzem
na ludzkim śmietnisku”
(przerzucam w całości,
bo krótkie)
Teks jest odpowiedzią na artykuł „Kultura jako przestrzeń śmietniska” Blanki Brzozowskiej – kulturoznawczyni. Śmietnik powstaje poprzez wyrzucanie odpadów kultury – jest to sygnał, że kultura rozwija się. Tytułowy śmietnik to przestrzeń zamknięta, są to odizolowane i pozbawione kulturowych funkcji przedmioty. Poglądy autorki są zbieżne co do spostrzeżeń Baumana jako, że współczesne miasta to wysypiska odpadów!
Jak łatwo da się zauważyć w naszym otoczeniu istnieją różne miejsca, które niegdyś tętnił do życia a dziś nie widać w nich ani jednej żywej duszy. Mieszkańcy takich miejsc są nazywani śmietnikiem ludzkim – ponieważ, są to ludzie z punktu ekonomiczno-społecznego bezużyteczni a wręcz trzeba „dopłacać” za ich istnienie.
Według Baumana z ludzkich odpadów powstaje świat nowoplemienny – ze względu na niestabilność te wspólnoty szybko zamierają, zostają opuszczane.
Należy się zgodzić z Blanką, że powstawanie odpadów jest nieodzownym elementem rozwoju historycznego kultury i cywilizacji a także jest efektem ładu społecznego i wszelkich przemian gospodarczych.
Jak
wykorzystać
ludzi ze śmietnika?
Włączyć
ich do społeczeństwa
po przez recykling
W
dzisiejszych czasach można
dostrzec pozytywne przykłady
działalności
animatorów,
działaczy
społecznych,
którzy
śmietnisko
zamieniają
w nowe wartości
np. utworzenie w Wałbrzychu
z nieczynnej kopalni węgla
kamiennego atrakcyjne muzeum; w Krakowie możliwość
zwiedziania nieczynnych urządzeń
Huty im. Sędzimira;
powstanie Muzeum Powstania Warszawskiego w obiektach nieczynnej
elektrowni oraz włączenie
w obieg kulturowy nieczynnej kotłowni
dawnej Wyższej
Szkoły
Pedagogicznej w Zielonej Górze
poprzez nadanie jej statusu klubu uniwersyteckiego.
Znacznie
lepiej te działania
wychodzą
u naszych sąsiadów
zza Odry, którzy
wymyślili
takie pomysły,
które
jednocześnie
wykorzystują
zdegradowane tereny wraz z ludźmi,
którzy
tam egzystują.
Usytuowali tam dzielnicę
turystyczno-wypoczynkową,
z hotelami, barami itp.
Najlepszym
przykładem
działalności
społeczno-kulturalnej
zapobiegającej
marginalizacji i gettoizacji można
zaobserwować
w niemieckiej dzielnicy Berlina –
Kreuzbergu. Jest to dzielnica, która
w 1961 roku została
z każdej
strony otoczona murem, ze względów
politycznych. Pojawiła
się
nowa polityka kulturowa –
Kultura
od wszystkich
–
dzięki
tej inicjatywie w politykę
jest zamieszanych dużo
ludzi z różnych
kręgów,
dzięki
czemu każdy
pomysł
nawet utopijny może
zostać
zrealizowany oraz to, że
„brakuje”
tam ludzi będących
w przestrzeni śmietniska!
Wszyscy żyją
w tym społeczeństwie,
nie ma osób
odrzuconych! W życie
weszły
takie inicjatywy jak: otwarcie sklepów
zoologicznych, barów,
kawiarni dzielnicowych, awangardowe galerie a plakaty, transparenty
zdobiły
każdą
część
dzielnicy. Ta polityka dała
możliwość
zaistnienia zbiorowościom
zaliczanych do grup mniejszościowych
takich jak imigranci czy homoseksualiści.
Rzeczą
dosyć
innowacyjną
było
to, że
odczyty, wystawy, przedstawienia odbywały
się
w pubach czy kawiarniach. Turczynki, imigrantki z Afryki realizowały
swoje pomysł
–
otwierając
szkoły
taneczne, sklepy z orientalną
żywnością
itp. Dzielnica, która
jest tak bardzo odizolowana tętni
życiem
–
co oznacza, że
nie wszystko co odilozowane musi być
śmietnikiem.
Niestety
w Polsce nie ma takich przykładów,
choć
można
dostrześ
indywidualne kroki np. w Zielonej Górze
uruchomiono „uniwersytet
dla blokersów”
o którym
pisze Małgorzata
Olejarz.
Kilka
starych ale aktualnych prawd o animacji:
Animator musi mieć postawę wierzącą, musi mieć idee, wiedzę i umiejętności, który pragnie się dzielić z innymi!
Animator musi przekonać otoczenie społeczne, że jego działanie nie jest manipulacją, tylko że jest to autentyczna potrzeba i wola wspólnego działania z innymi w realizacji określonych celów/wartości.
Inicjatywy animatora muszą być wspierane prze władze lokalne i lokalne elity wzorotwórcze i kulturotwórcze.
Koniecznością jest zmodernizowanie lub też uzupełnienie, bądź wzbogacenie programów kształcących animatorów o treści pokazujące zmiany itp.
Rzeczą niemożliwą jest stworzenie uogólnionego wzorca osobowości animatora – jest on zależny od tego gdzie ten animator ma działać!
12. Rakowski Tomasz, Badania etnograficzne (też w całości)
W Polsce pojawiają się zjawiska bezrobocia, istnieje jednak stereotyp środowisk objętych tym terminem(głownie chodzi o wsie i małe miasteczka). Powszechnie uważa się, że są to miejsca "upośledzone kulturowo". Mylnie sądzi się, że ludzie żyjący w tych rejonach nie mają zdolności bycia w społeczeństwie i są tym samym społecznie wadliwe. Po przeprowadzeniu badań antropologicznych ujawnia się jednak zupełnie inny obraz tych obszarów i ludzi.
Ważne jest to,że w każdym miejscu istnieje KULTURA. W badanym miejscu można spotkać się z ŻYWĄ tkanką społeczno-kulturową. Ludzie dotknięci bezrobociem przeżywają tę sytuację na swój sposób, to kreuje ich wizerunek władzy oraz ich miesce w społeczeństwie-są bezsilni wobec tego co "na górze". Istotnym terminem jest INDYWIDUALNE DOŚWIADCZENIE- specyficzny, indywidualny odbiór sytuacji. Często można spotkać się z poczuciem bezradności mieszkańców, poczuciem wstydu.
Tworzy się DRUGI OBIEG ekonomi- mimo że ludzie nie pracują w sensie formalnym, mają pracę tzn. pomagają sąsiadom, zajmują się zbieractwem, itp. Działa to bardzo pozytywnie na wzmocnienie relacji sąsiedzkich i wzbogaca relacje międzyludzkie, każdy czuje się potrzebny. Jest to coś niemożliwego do zbadania przez statystyki i wskaźniki ekonomiczne.Te same wskaźniki pomijają element relacji społecznych.
Należy wię wykorzystać tę wiedzę do pracy animacyjnej. Badania etnograficzne(zwłaszcza długotrwałe) pomagają dostrzec to, czego nie widać z perspektywy liczb i wskaźnikow. Jest to najlepszy sposób na poznanie społeczności, określenia tego, co dla mieszkańców ma znaczenie. Dzięki temu można opracować projekt animacyjny, który spełni oczekiwania. Wszelkie działania na rzecz kultury są zatem jej ożywianiem(bo kultura istnieje wszędzie). a nie implantacją-co świadczyłoby o jej braku. Trzeba "wejść" w środowisko, by zrozumieć, co jest dla niego ważne, by dowiedzieć się jakie są oczekiwania, co jest uważane za "święte" a co się potępia. Należy poznać na własnej skórze tę rzeczywistość. Warsztat etnograficzny opiera się głownie na szczerych rozmowach z mieszkańcami- co nie jest łatwym zadaniem dla kogoś z zewnątrz. Czasem wyobrażenie o miejscu jest zupełnie inne niż faktyczny jego obraz, by uniknąć stereotypowego poglądu prowadzi się tego typu działania. Nie można wchodzić "z butami" w życie tych ludzi. Ważny jest szacunek dla ludzi, ich przyzwyczajeń i wyznawanych wartości.
Badanie etnograficzne powinno być pierwszym krokiem do powstania projektu animacyjnedo idealnego dla danego miejsca.
13. Fatyga Barbara, Aktywność kulturalna + 14. Fatyga Barbara, Instytucje kultury
aktywność
kulturalna-
sfera działań wytwórcza i odbiorcza
przekonania
o niskiej aktywności odbiorców:coraz
większy wybór i coraz mniej czasu, niektórzy są przymuszani do
aktywności, bierność i niskie kompetencji, odpływ w stronę
łatwych form uczestnictwa, oferty nie zaspakajają potrzeb
typy
ludzi aktywnych:
1.
parakulturalni- udają kompetentnych, znają nazwiska z telewizji
a.
partycypanci imprez oscaropodobnych- idą żeby się najeść
b. pseudokulturalni- uczęszczają, zachowują zasady obycia, bez
empati
2.
przylepieni- wierni jednej instytucji/ jednemu wydarzeniu
3.
poszukiwacze nowości i selekcjonerzy- wszystko widzeli i słyszeli,
chcą czegoś nowego, ale nie udziwnionego
4.
dzieci z autobusu- wycieszki szkolne, zmuszani
5.
mieszczanie z wyrzutami sumienia- w średnim wieku, z maturą,
obciążeni pracą i rodziną, chodzą do multipleksów, bo są i
sklepy (załatwiają wszystko na raz)
5.
emerycy "na etacie"- aktywni, z uniwersytetów 3 wieku,
chodzą bo są zapraszani i wszyscy chodzą
6.
grona towarzyskie- chcą się spotkać, miejsce jest mniej ważne
7.
zabłąkani- przypadkowi, idą chodnikiem na wakacjach i widzą
galerię więc wchodzą
8.
kobiety- 25-55, adresatki działów marketingu/
9.
przyjezdni studenci- latem bez nich pustoszeje, jak już są to mogą
pójść i zobaczyć
10.
lokalni odbiorcy akademiccy- chodzą, bo mają zaproszenia i wypada;
głównie doktoranci
11.
lzie bez zobowiązań- bez rodziny, więc mają czas
12.
getto obeznanych-pracują w jednej instytucji więc chcą zobaczyć
jak radzi sobie konkurencja
śmietnik
symboliczny-
rozmyta granica między kulturą wysoką i niską
zmiany
uwarunkowań aktywności kulturalnej:
kiedyś czas wolny był wyraźnie wydzielony, zwiększyło się tempo
życia, telewizja rządzi i wszystko można poznać szybko, nie
trzeba się skupiać, instytucje kultury przegrywają z
wielofunkcyjnymi multiplesami
instytucjami
kultury są
wszystkie placówki wymienione w Ustawie o organizacji i prowadzeniu
działalności
kulturalnej; nowymi instytucjami nazywamy prywatne
instytucje kultury, organizacje pozarządowe oraz przedsięwzięcia i inicjatywy nieformalne.
Według socjologii kultury:
instytucja kultury to sformalizowany system obiektów, urządzeń i organizacji, których funkcjonowanie służy tworzeniu, przechowywaniu, powielaniu i społecznemu
upowszechnianiu dóbr kultury;
instytucjonalny system kultury powołany został do upowszechniania uczestnictwa w kulturze wysokiej, reprezentacyjnej, według aksjologicznych założeń sformułowanych przede wszystkim w zasadach polityki kulturalnej państwa;
instytucjonalizacja kultury to przejmowanie przez instytucje kultury społecznego obiegu wartości i dóbr kultury;
placówka kultury to instytucja społeczna, wg formalnego podziału zaliczana do grupy instytucji wychowawczych i edukacyjnych;
działalność instytucji kultury to tzw. drugi układ kultury (instytucjonalny), obejmuje treści tworzone i przekazywane w ramach określonych instytucji, na
przykład szkół, teatrów, kościołów, filharmonii, domów kultury”. W zinstytucjonalizowanym układzie kultury istnieje stały podział na odbiorców (publiczność, audytorium) oraz nadawców i organizatorów. Rola odbiorcy w drugim układzie jest z istoty bierna; rola nadawcy jest czynna i ma charakter profesjonalny.
Pracownicy instytucji kultury
a) duża frustracja, b) poczucie „gorszości”, c)najczęściej są to niespłenieni artyści,d) poczucie niepewności własnej tożsamości, e) niskie kompetencje (głownie poznawcze), f) niska zdolność współpracy z innymi podmiotami lokalnymi,
g) dzielą się na:
Pozytywnych dewiantów – wizjonerów osiągających sukcesy
Wizjonerów – nieodpowiedzialnych szaleńców
Romantycznych pozytywistów
Sprawnych urzędników
Sfrustrowanych autokarów
+szary personel zarabiający na chleb
14. Fatyga Barbara, Czas wolny
współczesne
rozumienie czasu wolnego:
czas dla siebie (różnie realizowany; długi- wakacje, krótki- po
pracy), czas niezorganizowany i niekontrolowany (u dzieci i
młodzieży, z rówieśnikami), przumusowo wolny (osoby bez pracy,
zaniedbywane dzieci), pozornie wolny (matki na wychowawczym, emeryci,
zatrudneni na czarno), zorganizowany (jak praca lub nauka)
życie
w niedoczasie-
charakteryzuje współczensego Polaka
domowe
i pozadomowe sposoby spędzania wolnego czasu (głównie
poza domem): puby, kawiarnie, wyjazdy za miasto, centra handlowe,
kino, spacery, dyskoteki, sport, teatr/ telewizja, internet, znajomi,
majsterkowanie
najmniej
atrakcyjnie: telewizja
różnicowanie
wg wieku: młodzi:
wychodzenie, rozrywki, rówieśnicy piwo, puby, kluby, sport; średni
wiek: wypoczynek po pracy lub urlopy (tylko urlopy są planowane);
starzy: dom, ogródek, czytanie, telewizja, Uniwersytety 3 wieku,
spacery, wyjazdy, teatr, kino, opera
normy
powinnościowe: młodzi-
sporty/ nauka; dorośli- praca-dom-rodzina-wypoczynek-kultura, jak
jest, każdy widzi; starzy- odpoczynek
miasto
duże a małe: duże-
centra, kia, kluby, puby, teatry, spacery; małe miasta- za miasto,
sport, telewiza, puby
wnioski:
kultura
przegrywa z relaksem i rozrywką, a ostatnio jeszcze
internetem
rekomendacje:
promowanie
działań bez ograniczń wiekowych (dla dzieci, dla seniorów);
dostosowanie programów do budżetów uczestników; instytucje
powinny szukać nowych rozwiązań; więcej uwagi trzeba poświęcać
seniorom
OK O WOLONTARIACIE NIE PISZĘ, BO TO ŁATWE, PROSTE I PRZYJEMNE. SKRZYPCZAKA MI SIĘ NIE CHCE, BO JUŻ PADAM NA NOS. ENJOY