Opracowała

Beata Kopytnik

Gimnazjum nr 3 w Wieluniu

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ

Temat; Palenie tytoniu to uzależnienie ? czy ucieczka przed…?

I. Główne zagadnienia

1. uświadomienie przyczyn palenia papierosów oraz skutków nałogu nikotynowego

2. nabranie przez uczniów przekonania ,co do konieczności ochrony zdrowia,

3. korzyści płynące z niepalenia papierosów

4. kształtowanie umiejętności wyrażania własnej opinii, komunikowania się z innymi

5. kształtowanie umiejętności kooperacji podczas pracy w parach i grupach,

6. poszanowanie cudzych poglądów,

7. szczera dyskusja

II. Cele lekcji:

Uczeń:

1. wymienia główne przyczyny palenia papierosów,
2. podaje szkodliwe składniki dymu tytoniowego,
3. wymania najczęstsze choroby spowodowane paleniem papierosów,

4. zdaje sobie sprawę z ujemnych skutków palenia papierosów,
5. dostrzega korzyści płynące z niepalenia papierosów,
6. jest przekonany o konieczności ochrony zdrowia ,
7. efektywnie pracuje w zespole,
8. potrafi rozwiązywać problemy, w sposób twórczy
9. potrafi prezentować swoje stanowisko i w odpowiedni sposób je argumentować
10. uczy się szacunku dla przekonań innych

Uwagi o realizacji lekcji:

W ramach pracy domowej uczniowie na zajęcia przynoszą wszelkie informacje związane z paleniem papierosów. Mogą korzystać z różnych źródeł : (broszury medyczne, ulotki, encyklopedie, podręczniki, prasa).

IV. Środki dydaktyczne, pomoce i literatura.

Pomoce:

duże kartony, flamastry,

arkusze szarego papieru, ,mazaki,

artykuły i inne materiały na temat palenia papierosów,

ankieta ewaluacyjna(załącznik 1, 2)

Forma zajęć:

praca indywidualna, praca w grupach,

debata argumentów "za i przeciw" praca w grupach, burza mózgów

Metody pracy:

burza mózgów, praca w grupach, dyskusja.

Pojęcia i terminy:

1.Papierosy
2.Tytoń
3.Nikotyna
4.Substancje smołowate
5.Tlenek węgla
6.Zdrowie
7.Choroby spowodowane paleniem papierosów
8.Sprawność układu oddechowego

Część I lekcji

Sformułowanie celu : Przyczyny i skutki palenia papierosów
Wprowadzenie (ok.3 min.)

Nauczyciel po dokonaniu wszelkich formalności, zapisuje na tablicy słowo „ papierosy” a uczniowie mają powiedzieć z czym im się to słowo kojarzy. Jest to krótka „ burza mózgów”

1.Klasa zostaje podzielona losowo na grupy. ( nauczyciel rozdaje wcześniej przygotowane kartki z napisem " Przyczyny palenia papierosów" oraz kartki z napisem "Skutki palenia papierosów." Uczniowie losują jedną kartkę, a tym samym swoją grupę.) Obie powstałe grupy otrzymują arkusz papieru, na którym tworzą listę przyczyn lub skutków palenia.
Czas: 5 min.

2. Przedstawiciele obu grup wieszają swoje arkusze na tablicy i prezentują wyniki przemyśleń. Pozostali uczniowie mają prawo zgłaszania uwag i uzupełniania kolegów. Praca przybiera formę dyskusji, którą kieruje nauczyciel i pilnuje aby wymieniono jak najwięcej przyczyn i skutków palenia. W czasie prezentacji uczniowie mogą również powoływać się na fragmenty z przyniesionej literatury.
Czas: 5min

3. Nauczyciel wspólnie z uczniami zastanawia się jakie są formy walki z nałogiem palenia papierosów na świecie. (np. zakaz palenia w miejscach publicznych, wiele firm ubezpieczeniowych oferuje niepalącym lepsze warunki składek w ramach ubezpieczeń na życie, wielu pracodawców preferuje osoby niepalące)
Czas: 5 min.

II część lekcji

Nauczyciel zadaje uczniom pytania wprowadzające w zagadnienie:

czy ktoś z was spróbował kiedyś zapalić papierosa? wasze odczucia,

czy ktoś z domowników pali papierosy?, jaki jest stosunek pozostałych członków rodziny do palącego?(3min.)

Sformułowanie celu: Czy warto palić papierosy?

1.Każda grupa otrzymuje ponownie arkusze papieru i mazaki. Na arkuszach uczniowie wypisują swoje argumenty dotyczące "za" i "przeciw" palenia papierosów (czas pracy grup 5 min).
Uczniowie podczas pracy w grupach mogą korzystać z wcześniej przygotowanych informacji z różnych źródeł.

2. Prezentacja pracy grup - każda grupa zawiesza swoje arkusze na tablicy i rozpoczyna się debata (5minut).

Strona "za" przedstawia zasadnicze tezy swojego stanowiska i jak najlepiej je argumentuje. Storna "przeciw" - podważa i argumentuje. Każda ze stron może podeprzeć się argumentami z fachowej literatury, odpowiedzi uczniów powinny być krótkie, rzeczowe i treściwe. Argumenty muszą mieć charakter merytoryczny.

Nauczyciel prowadzący debatę dba o to, aby głos zabierali na przemian przedstawiciele obu grup, a następnie przedstawia wnioski klasy:

(Czas: 3 min.)

PRZYCZYNY PALENIA PAPIEROSÓW

- palenie działa uspokajająco, łagodzi stres, relaksuje,
- nuda, pali się dla "zabicia czasu",
- palenie jest modne,
- grupa złożona z ludzi, którzy palą akceptuje nas,
- palenie ułatwia nawiązywanie kontaktów,
- palenie zmniejsza ból, np. zęba,

SKUTKI PALENIA PAPIEROSÓW

- palenie prowadzi do raka płuc i innych chorób układu oddechowego,
- wywołuje zaburzenia gastryczne oraz zaburzenia układu krwionośnego,
- prowadzi do niedorozwoju fizycznego i psychicznego,
- wiąże się z dużym obciążeniem finansowym,
- niszczy zdrowie osób będących nawet biernymi ,
- dym zanieczyszcza powietrze,
- osoby palące papierosy mają często ciemne zęby, pożółkłe palce,
- nieświeży oddech,
- ubrania przechodzą dymem papierosowym

PODSUMOWANIE ( 4 min.)

Nauczyciel zadaje pytanie: Argumentacja, której grupy jest bardziej przekonywująca?

Rozdanie ankiety ewaluacyjnej , która na koniec lekcji zostanie zebrana,

USTALENIE KOŃCOWYCH PREZMYŚLEŃ I WNIOSKÓW.

Nauczyciel kończy rozważania stwierdzeniem, że przyszłe życie i zdrowie uczniów zależy od ich własnych decyzji. Mogą wybrać życie z nałogiem lub bez. Jednak wybór ten będzie świadomy gdyż zapoznali się z konsekwencjami nikotynizmu. Wybierając, powinni pamiętać, że skutki palenia papierosów są trwałe, że palenie rujnuje zdrowie, skraca życie, a ponadto wpływa negatywnie na otaczające nas osoby. Oczywiście, nie jest łatwo rzucić palenie. W walce z nałogiem najważniejsze są silna wolna i determinacja, ale konieczne będzie również wsparcie rodziny, przyjaciół i całego środowiska palacza. Na podstawie debaty dochodzimy do wniosku, ze skutki palenia papierosów są trwałe, papierosy niszczą zdrowie i skracają życie. Dokonując w przyszłości wyboru należy kierować się roztropnością. Wnioski mogą być formą notatki w zeszycie ucznia.(2min.)

PRACA DOMOWA
Narysuj plakat dotyczący szkodliwości palenia papierosów(najlepsze prace zostaną wywieszone na szkolnej gazetce , a następnie pokazane na najbliższym spotkaniu z rodzicami)

Załącznik nr 1.

Ankieta

• chłopiec;

• dziewczynka;

1. Czy paliłeś papierosy gdy rozpocząłeś naukę w klasie I gimnazjum?

   1. tak;

   2. nie;

2. Czy próbowałeś / próbowałaś palić papierosy w ciągu ostatniego roku szkolnego?

   1. tak;

   2. nie;

3. Czy zacząłeś palić:

1. za namową kolegów;

2. bo był to twój wybór;

3. dla szpanu;

4. żeby stracić na wadze;

5. inne powody (napisz jakie)
   ...............................................................................................................................

4.Czy próbowałeś rzucić palenie?

• tak;

• nie;

5.Czym jest twoim zdaniem palenie?

• złym nawykiem;

• przyjemnością;

• szpanem;

• sposobem na nudę;

• sposobem na stres;

• głupotą;

• inne (napisz jakie)

6.Kto pali więcej?

• chłopcy;

• dziewczęta;

7.Czy palenie jest metodą odchudzania?

• Tak nie

8.Wymień powody dla których palą:

• chłopcy - ...............................................................................................................................

• dziewczęta - ...............................................................................................................................

9. Czy koleżanki / koledzy którzy palą imponują ci?

• tak;

• nie;

10. Czy papieros pomaga w zawieraniu znajomości?

• tak;

• nie;

11. Czy denerwuje cię, gdy przebywasz w zadymionym pomieszczeniu?

• tak;

• nie;12. Czy dym z papierosa szkodzi zdrowiu innych osób?

• tak;

• nie;

13. Którą chorobę uznałbyś za największe zagrożenie dla zdrowia palących?

1. choroby serca;

2. choroby układu oddechowego;

3. problemy z ciśnieniem;

4. przyspieszenie procesu starzenia;

5. nieprzyjemny zapach z ust;

6. inne (wymień jakie?)
   ...............................................................................................................................

Załącznik nr2

Ankieta nr 2

2. Czy niepalący boją się odrzucenia przez palących?

   • tak;

   • nie;

3. Czy umiałbyś przekonać kogoś do tego, by zerwał z nałogiem palenia?

   • tak;

   • nie;

4. Czy chciałbyś, aby twój chłopak / dziewczyna palili papierosy?

   • tak;

   • nie;

5. Czy twoi rodzice rozmawiali z tobą na temat szkodliwości palenia?

   • tak;

   • nie;

6. Czy twoi rodzice palą papierosy?

   • tak;

   • nie;

7. Wymień na jakich lekcjach dowiedziałeś się o szkodliwości palenia?
   ..........................................................................
   
   

Dziękuję za wypełnienie ankiety