Scenariusz lekcji w klasie drugiej gimnazjum

Czas: 45 min.

Temat : Wznieśmy toast! - przymiarki do roli mówcy.

Cel główny:

uczeń poznaje podstawowe retoryczne figury stylistyczne

uczeń redaguje krótki tekst retoryczny (toast weselny)

uczeń wygłasza przemówienie - wznosi toast

Cele operacyjne:

Uczeń:

• Zna cechy dobrego mówcy.

• Poznaje znanych mówców.

• Wie, czym charakteryzuje się toast, tworzy tekst i go wygłasza z użyciem rekwizytu

• Buduje retoryczne figury językowe.

• Tworzy trafne porównania, epitety, przeciwstawienia.

Metoda: norm, czyli zasad konstrukcji wypowiedzi, zadań redakcyjnych

Środki dydaktyczne:

1. H. Mrazek, M. Potaś, Podręcznik do języka polskiego „To lubię!”. Ćwiczenia językowe. Zeszyt ucznia kl. 2 gimnazjum, Kraków 2000

2. kieliszki, puchary (ewentualnie plastikowe kubeczki) do wznoszenia toastów.

Fazy lekcji	Tok lekcji	Uwagi
I. WPROWADZENIE	Swobodne wypowiedzi uczniów na temat mowy, mówcy (odwołanie do Kartezjusza - zmodyfikowany temat lekcji) Wyrazy bliskoznaczne do słowa „mówca” (np. krasomówca, orator, przemawiający, retor, zabierający głos)	Wzbogacenie słownictwa uczniów
II. OPRACOWANIE LEKCJI	Cechy dobrego mówcy (siła perswazji, przekonywania, umiejętność namowy, nakłaniania, potrafi doradzić, zachęcić, wytłumaczyć, zaciekawić, mówi wyraźnie i głośno) Ustny przekaz (mity, biblia, słynni mówcy: Cyceron, Demostenes, Kwintylian, współcześni, np. Jan Paweł II) Praca z ćwiczeniami To lubię, wytłumaczenie słowa: przymiarki ( próby, ćwiczenia przygotowawcze, wprawki, wstęp do…) Toasty (różnice w wypowiedzi różnych mówców, w zależności od adresata i okoliczności, kto może wznieść toast) - głośne czytanie i analiza toastów z Pana Tadeusza Cechy toastu (bezpośrednie zwroty do adresatów- apostrofa, określenia waloryzujące, wychwalające, pochwała czynów, zwroty do reszty zgromadzonych, życzenia (zdrowia, szczęścia), autoprezentacja, gratulacje Ćw. Vivat młoda para! (określenia wartościujące, porównania, wyliczenia, przeciwstawienia, konwersy) Ćw. Tworzę porównania - czym jest porównanie Sprawdzenie trafności określeń uczniów, (czytanie na głos prac wybranych uczniów) Ćw. Szczegółowo i barwnie - opis ( za pomocą przymiotników, porównań, kontrastu) czym jest kontrast? Gradacja - stopniowanie Ćw. Gość weselny może powiedzieć tak (ćwiczenie sprawdzające wiedzę zdobytą przez ucznia na tej lekcji, sprawdzenie umiejętności w posługiwaniu się podstawowymi figurami retorycznymi)	(notatka na tablicy - cechy mówcy) wzbogacanie słownictwa nauczyciel poszerza wiedzę uczniów wyciąganie wniosków z podanych w ćwiczeniach przykładów toastów (notatka na tablicy) charakterystyczne wyrażenia, zwroty w toaście przypomnienie wiadomości z lat poprzednich umiejętność trafnego opisywania osób, zjawisk i sytuacji uczeń podaje przykłady gradacji (wykonuje ćwiczenie dotyczące stopniowania) każdy uczeń indywidualnie redaguje toast na cześć Młodej Pary (wpisuje się w zaproponowany szablon)
III. PODSUMOWANIE	Powtórzenie poznanych figur retorycznych, ich przydatność we współczesnym świecie recepta na dobre przemówienie - wykres	Utrwalenie wiadomości Nauczyciel rozdaje uczniom kserokopie schematu (zał. 1)

Pan Tadeusz - księga XII - Kochajmy się! (wersy 609-616)

Zaledwie usłyszeli nowinę poddani,

Skoczyli do panicza, padli do nóg pani,

"Zdrowie Państwu naszemu!" ze łzami krzyknęli;

Tadeusz krzyknął: "Zdrowie Spółobywateli,

Wolnych, równych, Polaków!" - "Wnoszę Ludu zdrowie!"

Rzekł Dąbrowski, lud krzyknął: "Niech żyją Wodzowie,

Wiwat Wojsko, wiwat Lud, wiwat wszystkie Stany!"

Tysiącem głosów zdrowia grzmiały na przemiany.

Zał.1

/Bocheńska Katarzyna (www.womkat.edu.pl/files/kwartalnik/16/Bochenska.doc)/

---