Analiza porównawcza

1. Drzwi gnieźnieńskie (prawe skrzydło)

2. Posadzka w Wiślicy

	Drzwi gnieźnieńskie	Posadzka w Wiślicy
Rozpoznanie dzieła	Data powstania: II poł. XII w. (romanizm) Autor: nieznany; na drzwiach imię Piotr – arcybiskup gnieźnieński, zwierzchnik katedry. Przypuszcza się, że drzwi nie miały jednego autora, hipotezy sugerują na włoskie lub francuskie wykonanie, ufundowane przez Bolesława Krzywoustego lub Mieszka Starego. Wymiary: 3,23 x 0,83 m Miejsce: portal południowej kruchty Archikatedry gnieźnieńskiej. Przykład biblii pauperum (biblia ubogich, mająca nauczać poprzez przedstawienie ważnych treści obrazem) Uważane za jeden z najbardziej wartościowych zabytków sztuki tego okresu w Polce.	Data powstania: 1175 – 1177 r. (romanizm) Autor: nieznany; ufundowane przez Bolesława Kędzierzawego lub Kazimierza Sprawiedliwego; renowacja: prof. Władysław Zalewski. Wymiary: 4,1 x 2,5 m Miejsce: kolegiata Najświętszej Maryi Panny w Wiślicy Uważana za bardzo ważny zabytek nie tylko na terenie Polski, ale i całej Europy.
Kompozycja + treść	Całość przedstawia sceny z życia św. Wojciecha; (prawe skrzydło ukazuje próbę nawrócenia Prus). Drzwi podzielone na 9 kwater w kształcie prostokąta, obramowanych bordiurą. Bordiura (obrzeże stosowane w rozwiązanych kompozycjach mal., rzeźb. i graf.) przedstawia wyobrażenia zoomorficzne, zawiera także ornamenty roślinne i wplecione w nie postacie. Poszczególne sceny (od góry) to: Przybycie św. Wojciecha łodzią do Prus. Scena przedstawia św. Wojciecha z dwoma mnichami, na brzegu uzbrojeni Prusowie. Chrzest nawróconych Pogan. Scena przedstawia św. Wojciecha w szacie biskupa, wraz z atrybutami kościelnymi, po lewej stronie duchowni, po prawej poganie. Kazanie Wojciecha do Prusów. W centrum umieszczony Wojciech, po lewej duchowni, po prawej poganie. Ostatnia msza św. Wojciecha. W centrum umieszczony Wojciech wraz z ołtarzem. Po lewej stronie duchowni, po prawej poganie. Powyżej wymienione sceny są do siebie bardzo podobne. Ciekawy jest fakt że duchowni zostają przedstawieni i schematyczny sposób (jest ich 3, drugi z kolei patrzy w przeciwną stronę niż reszta. Układ postaci także jest identyczny (św. Wojciech w centrum, duchowni po lewej stronie, po prawej poganie) Męczeńska śmierć św. Wojciecha 23 kwietnia 997 r. Poganin przebija ciało Wojciecha włócznią, drugi ucina mu głowę siekierą. Wojciech umiera w bólu. Scena ta wyróżnia się spośród pozostałych niezwykłą ekspresją i dynamiką. Wystawienie ciała Wojciecha owiniętego w całun na marach, jego głowy nabitej na pal, a całość strzeżona przez orła. W tej kwaterze znajdujemy ozdobną kołatkę w kształcie głowy lwa. Wykupienie ciała św. Wojciecha przez Bolesława Chrobrego. W tej scenie dostrzegamy wagę, książę jest wyraźnie dominujący. Sprowadzenie ciała św. Wojciecha do Gniezna. W scenie dominuje sylwetka owinięta całunem, na około zebrani duchowni. Złożenie ciała św. Wojciecha do grobu w Gnieźnie. Książę opłakujące śmierć św. Wojciecha.	Całość podzielona na dwie kwatery, ograniczone przęsłami krypty. Pojedyncze kwatery obramowane zostały bordiurą z ornamentami roślinnymi i zwierzęcymi. Dostrzegamy tu przestawienia lwa, centaura, smoka, bazyliszka; wszystkie są przerysowane, zachwianie proporcji. Scena bliżej ołtarza, przedstawia duchownego, człowieka w podeszłym wieku i młodego chłopca. Przypuszcza się, że są to krewni Kazimierza Sprawiedliwego. Wszyscy zobrazowani mają uniesione ręce (gest oranta), oraz głowy wzniesione ku niebu. Scena dalej ołtarza, także ukazuje 3 postacie. Przyjmuje się że że brodaty mężczyzna to fundator posadzki Kazimierz Sprawiedliwy, wraz z żoną i synem Bolesławem. Jednak są hipotezy mówiące, że ów mężczyzna to Bolesław Kędzierzawy wraz z żoną i synem, Lechem. Postacie umieszczone w tej scenie również wznoszą głowy i ręce ku niebu. „Hi conculari querunt ut in astra levari possint et pariter ve…” (Ci pragną być deptani, aby móc wznieść się ku gwiazdom), napis umieszczony nad kwaterą bliżej ołtarza, niestety nie zachował się w całości. Całość zamknięta, symetryczna. Przykład kompozycji statycznej. W przypadkach obu kwater dominuje postać umieszczona w środku. Postacie przedstawione stosunkowo, dość schematycznie. Kompozycja jednoplanowa.
Wykonanie + faktura	Przykład reliefu wypukłego, wykonany z brązu, metodą wosku traconego. Gładkie powierzchnie, brak zróżnicowania pod względem faktury, szorstkości.	Przykład posadzki jastrychu (masa gipsowa, twardniejąca po jej wylaniu), wykonanej przy pomocy wyryciu sylwetek w mokrym gipsie i wypełnienie ich czarną masą.
Wnioski końcowe	Wykonane zostały po to by ukazać postawę i życie świętego Wojciecha, w współczesnych sobie czasach były doskonałym przykładem biblii pauperum, dzisiaj mają dla nas nie tylko wartość wizualną i artystyczną, ale także historyczna. Uważane są także jako najcenniejszy zabytek Romanizmu w Polsce. Stworzone zostały prawdopodobnie pod wpływem drzwi płockich lub drzwi Bernarda w Hildesheim.	Jeden z ważniejszych zabytków Romanizmu nie tylko w Polsce ale i na świecie. Mimo dość prostego, wręcz można by powiedzieć schematycznego przestawienie ujmują przekazem oraz techniką wykonania. Pokazują jak wielką wartość miała wiara i chęć wzniesienia się do nieba po śmierci dla ówczesnych ludzi.