TK: Ustawa lustracyjna jest
cz

ęś

ciowo niezgodna z konstytucj

ą

jg, mig, PAP

2007-05-11, ostatnia aktualizacja 2007-05-12 03:09

Trybunał Konstytucyjny uznał, że kilkadziesiąt przepisów ustawy lustracyjnej jest
niezgodnych z konstytucją. Dotyczy to m.in. objęcia lustracją ogółu dziennikarzy czy
pracowników naukowych. Zakwestionowano nawet wzór oświadczenia lustracyjnego. Sędzia
Stępień uzasadniał wyrok Trybunału m.in. tym, że państwo nie może i nie powinno
zaspokajać żądzy zemsty.

Komentarze polityków

|

Raport specjalny

Niezgodne z konstytucj

ą

s

ą

:

Preambuła ustawy, lustracja rektorów i prorektorów szkół niepublicznych, lustracja szefów spółek b

ę

d

ą

cych

wydawcami, obj

ę

cie lustracj

ą

ogółu dziennikarzy, upublicznienie danych z teczek członków zarz

ą

du i rad nadzorczych

stacji telewizyjnych i radiowych oraz wydawnictw prasowych, obj

ę

cie lustracj

ą

naukowców ze szkół prywatnych,

lustracja dyrektorów szkół niepublicznych, lustracja: biegłych rewidentów, doradców podatkowych, członków
zarz

ą

dzaj

ą

cych w klubach sportowych, pozbawienie lustrowanego prawa do zło

ż

enia kasacji do S

ą

du Najwy

ż

szego,

katalogi nazwisk agentów, które ma publikowa

ć

IPN, obj

ę

cie lustracj

ą

szefów spółek giełdowych, pozbawienie s

ą

du

mo

ż

liwo

ś

ci orzekania innego ni

ż

10 letni okresu zakazu pełnienia funkcji publicznych, wzór o

ś

wiadczenia

lustracyjnego, wł

ą

czenie cenzury oraz urz

ę

du ds. wyzna

ń

do spisu organów bezpiecze

ń

stwa PRL, sankcja w postaci

utraty mandatu za niezło

ż

enie o

ś

wiadczenia lustracyjnego przez osob

ę

wybran

ą

w wyborach powszechnych i b

ę

d

ą

c

ą

w trakcie kadencji.

Zgodne z konstytucj

ą

s

ą

: nowa definicja współpracy ze słu

ż

bami specjalnymi PRL pod warunkiem rzeczywistej

współpracy, katalogi nazwisk inne ni

ż

katalogi agentów, które ma publikowa

ć

IPN, m.in. katalogi nazwisk oficerów,

inwigilowanych, przywódców PRL.

Wyrok niejednomy

ś

lny

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego zapadł niejednomy

ś

lnie: zdanie odr

ę

bne zło

ż

yło 9 s

ę

dziów. Trybunał rozpoznawał

spraw

ę

w 11-osobowym składzie.

Zdania odr

ę

bne, do ró

ż

nych punktów i w ró

ż

nym zakresie, zgłosili s

ę

dziowie: Jerzy Ciemniewski, Zbigniew Cie

ś

lak,

Maria Gintowt- Jankowicz, Wojciech Hermeli

ń

ski, Teresa Liszcz, Ewa Ł

ę

towska, Marek Mazurkiewicz, Bohdan

Zdziennicki i Mirosław Wyrzykowski.

Orzeczenie Trybunału wchodzi w

ż

ycie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Przewodnicz

ą

cy TK Jerzy St

ę

pie

ń

poinformował,

ż

e do redakcji DU drog

ą

elektroniczn

ą

została ju

ż

przesłana

sentencja wyroku

. - Nic nie stoi na

przeszkodzie, by została ona bezzwłocznie opublikowana - mówił.

S

ę

dzia St

ę

pie

ń

: Pa

ń

stwo nie mo

ż

e i nie powinno zaspokaja

ć

żą

dzy zemsty

- Procedura lustracji rozumiana jako prawem okre

ś

lony mechanizm badania zwi

ą

zków i zale

ż

no

ś

ci osób zajmuj

ą

cych

lub ubiegaj

ą

cych si

ę

o najwy

ż

sze stanowiska pa

ń

stwowe lub zajmuj

ą

cych inne stanowiska publiczne, z którymi wi

ąż

e

si

ę

szczególnie wysoki stopie

ń

odpowiedzialno

ś

ci a równocze

ś

nie zaufania społecznego, co do zasady nie mo

ż

e

budzi

ć

w

ą

tpliwo

ś

ci. Zarówno z punktu widzenia zgodno

ś

ci z konstytucj

ą

, a zwłaszcza wyra

ż

on

ą

w art. 2 koncepcj

ą

demokratycznego pa

ń

stwa prawnego, jak i z punktu widzenia standardów mi

ę

dzynarodowych - powiedział prezes

Trybunału Konstytucyjnego, Jerzy St

ę

pie

ń

.

S

ę

dzia St

ę

pie

ń

dodał,

ż

e

ś

rodki demonta

ż

u dziedzictwa po byłych totalitarnych ustrojach komunistycznych daj

ą

si

ę

pogodzi

ć

z ide

ą

demokratycznego pa

ń

stwa prawa ale tylko wtedy, gdy pozostaj

ą

c w zgodzie z wymaganiami pa

ń

stwa

opartego na rz

ą

dach prawa, b

ę

d

ą

skierowane przeciwko niebezpiecze

ń

stwom gro

żą

cym podstawowym prawom

człowieka oraz procesowi demokratyzacji.

S

ę

dzia St

ę

pie

ń

powiedział tak

ż

e,

ż

e o

ś

wiadczenia lustracyjne osób, których lustracj

ę

Trybunał Konstytucyjny uznał za

niekonstytucyjn

ą

, maj

ą

by

ć

zwrócone autorom.

Przeczytaj wyst

ą

pienie prezesa St

ę

pnia

Archiwa IPN zamkni

ę

te dla dziennikarzy do czasu nowelizacji ustawy o IPN

S

ę

dzia St

ę

pie

ń

zapowiedział,

ż

e archiwa IPN b

ę

d

ą

zamkni

ę

te dla dziennikarzy do czasu nowelizacji ustawy o IPN i

ustalenia "wła

ś

ciwych kryteriów" takiego dost

ę

pu.

Podkre

ś

lił,

ż

e nowelizacja ma przyj

ąć

wła

ś

ciwe kryteria dopuszczania naukowców i dziennikarzy do archiwów IPN,

gdy

ż

dzi

ś

jest "tylko decyzja uznaniowa prezesa IPN, bez obiektywnych kryteriów warunków tego dost

ę

pu".

Strona 1 z 2

TK: Ustawa lustracyjna jest częściowo niezgodna z konstytucją

2010-06-09

http://wyborcza.pl/2029020,75248,4124284.html?sms_code=

Tekst pochodzi z serwisu Wyborcza.pl -

www.wyborcza.pl

© Agora SA

- Dziennikarze ani w mediach publicznych ani w mediach niepublicznych nie musz

ą

by

ć

poddawani tej lustracji.

Uwa

ż

amy,

ż

e dziennikarze byli osobami pełni

ą

cymi funkcje publiczne w PRL, byli poddawani cenzurze, byli osobami

pełni

ą

cymi funkcje publiczn

ą

w szeroko rozumianym resorcie propagandy. Ale nie dziennikarze Rzeczpospolitej. Oni

s

ą

osobami publicznymi o olbrzymim wpływie w niektórych przypadkach na społecze

ń

stwo, ale nie posługuj

ą

cymi si

ę

instrumentami charakterystycznymi dla organów pa

ń

stwa" - powiedział St

ę

pie

ń

.

Podkre

ś

lił,

ż

e dziennikarze "nie wydaj

ą

ż

adnych decyzji, nie wydaj

ą

ż

adnych aktów normatywnych". "Ich instrumentem

jest pióro, kamera telewizyjna i tak dalej, ale nie s

ą

to instrumenty prawne" -

dodał.

St

ę

pie

ń

powiedział,

ż

e z ustawy TK usun

ą

ł maj

ą

cy powsta

ć

w IPN spis współpracowników słu

ż

b PRL, bo nie mo

ż

e by

ć

to spis osób tylko "traktowanych przez słu

ż

by jako agentów".

S

ę

dzia powiedział te

ż

,

ż

e parlamentarzy

ś

ci, radni, burmistrze mog

ą

podlega

ć

pewnym nowym obowi

ą

zkom, w tym

lustracji, ale od nast

ę

pnej kadencji.

TK uznał,

ż

e sankcja w postaci utraty mandatu za niezło

ż

enie o

ś

wiadczenia lustracyjnego przez osob

ę

wybran

ą

w

wyborach powszechnych i b

ę

d

ą

c

ą

w trakcie kadencji jest niekonstytucyjna. St

ę

pie

ń

wyja

ś

niał to tym,

ż

e osoby, których

kadencja obecnie trwa, przed wyborami zło

ż

yły o

ś

wiadczenia lustracyjne i wybrano je wła

ś

nie na ich podstawie.

jg, mig, PAP

Strona 2 z 2

TK: Ustawa lustracyjna jest częściowo niezgodna z konstytucją

2010-06-09

http://wyborcza.pl/2029020,75248,4124284.html?sms_code=