Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie
całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci
jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną,
fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym,
magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich
niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami
firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań,
by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne.
Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie,
ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych
lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą
również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe
z wykorzystania informacji zawartych w książce.

Redaktor prowadzący: Barbara Gancarz-Wójcicka
Projekt okładki: Anna Mitka

Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. [phone]
e-mail: [e-mail]
WWW: http://onepress.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://onepress.pl/user/opinie/neurom
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

ISBN: 978-83-246-5662-2

Copyright © Helion 2012

Printed in Poland.

•

Kup książkę

•

Poleć książkę

•

Oceń książkę

•

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

SPIS TRECI

1. DLA KOGO JEST TA KSIKA

I JAK Z NIEJ KORZYSTA?

7

2. POCZTEK PRZYGODY Z NEUROLOGI

9

Podstawowe zaoenia neuromarketingu w wersji 2.0

12

Jak dziaa umys konsumenta?

15

Filtry percepcyjne w marketingu

21

Procesy neurologiczne

24

3. ZMYSY — WROTA DO UMYSU KLIENTA

29

System wzrokowy

30

System suchowy

45

System kinestetyczny (czuciowy)

50

4. EMOCJE

59

Parametry emocji

60

Zjawiska zwizane z emocjami

63

Struktura wybranych emocji

66

5. NEUROLINGWISTYKA

79

Jzyk zmysów

80

Neurogramatyka

86

Neurointerpunkcja

111

Emocjonalny adunek wyrazów

116

Kup książkę

Poleć książkę

4 | N E U R O M A R K E T I N G 2 . 0 .

6. NEUROWRITING

117

Matryce otwarcia i zamknicia

117

Podstawowe zasady pisania duszych tekstów

121

Opowiadanie historii (storytelling)

122

7. ZOONE RODKI SENSORYCZNO-JZYKOWE

137

Synestezja

138

Kontrast

140

Zaznaczanie analogowe

143

Hiperbola (przesadnia)

144

Elipsa (wyrzutnia, ominicie)

145

Metafora

147

Wieloznaczno

151

Aluzja

152

Powtórzenia

153

Neologizmy

154

Ironia

155

Absurd

156

Frakcjonowanie (przerywanie) i niedostpno

156

Poczenie z kontekstem

158

Instalowanie faszywych wspomnie

160

Dawanie dowodów

163

Podsumowanie

169

8. OPISYWANIE GRUPY DOCELOWEJ

171

Do kogo waciwie chcemy trafi?

171

Jak grupowa ludzi?

172

Poziomy neurologiczne grupy docelowej

172

Ogólne wytyczne podczas opisywania grupy docelowej

175

Grupa docelowa pod lup

176

Konkurencja

185

Kup książkę

Poleć książkę

S P I S T R E C I | 5

9. NEUROPROJEKTOWANIE

189

Neurobranding, czyli projektowanie marki

189

Projektowanie komunikatów marki

214

10. PRZESTROGA NA KONIEC

221

PODZIKOWANIA

223

RÓDA, Z KTÓRYCH KORZYSTAEM,
PISZC T KSIK

225

Literatura

225

Internet

226

Szkolenia

227

Kup książkę

Poleć książkę

6 | N E U R O M A R K E T I N G 2 . 0 .

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdzia 1.

DLA KOGO JEST TA KSIKA

I JAK Z NIEJ KORZYSTA?

Ksik t napisaem z myl o praktykach, którzy na co dzie zaj-
muj si tworzeniem wszelkich komunikatów reklamowych i per-

swazyjnych — od stron internetowych, bannerów, ogosze, przez
materiay drukowane, a po spoty telewizyjne, internetowe czy ra-
diowe. Omawiane tutaj problemy i zagadnienia dotycz bowiem

tego, jak umys reaguje na wszelk perswazj i form promocji, bez
wzgldu na to, na jakim fizycznym noniku zostaa ona odbiorcy
przekazana.

Wiedza zawarta w tej ksice przyda si te kademu wacicie-

lowi firmy oraz dyrektorowi marketingu, poniewa do ich zada
naley te patrzenie na wytwory agencji reklamowych i ocenianie

ich pomysów, bo w gr nieraz wchodz due pienidze. W ksice
tej oferuj im metody, przy uyciu których bd mogli szczegóowo
porównywa róne koncepcje reklam i odrzuca te, które nie bd

skuteczne, lub te dokonywa w nich wanych korekt.

W kocu ksika ta jest równie skierowana do pasjonatów ludz-

kiego umysu. To, jakie reklamy do nas trafiaj, co nas bawi i prze-

raa, mówi te przecie co o nas, o naszej naturze, dobrych i zych
stronach.

Temat atwy nie jest i pewnie bdzie budzi kontrowersje oraz

dyskusje. Zatem prosz Ci, Drogi Czytelniku, aby korzysta z tej
ksiki jak ze szwedzkiego stou — bra to, co Ci smakuje, co Ci si
podoba i co chcesz wykorzysta — a reszt po prostu zostawi.

Kup książkę

Poleć książkę

8 | N E U R O M A R K E T I N G 2 . 0 .

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdzia 2.

POCZTEK PRZYGODY

Z NEUROLOGI

Tak jak klient przychodzcy do restauracji pragnie dosta potraw,

która bdzie mu smakowa, tak samo mózg przecitnego konsu-

menta pragnie dowiadcza reklam oraz marek, które bd przy-

rzdzone idealnie dla niego, przekazów smacznych, lekkostrawnych

i dostarczajcych mu czego cennego.

Dlatego jaki czas temu w amerykaskich laboratoriach zrodzia

si idea neuromarketingu. Naukowcy wpadli na pomys, by bezpo-

rednio bada mózgi oraz reakcje cia ludzi naraonych na oglda-

nie reklam i sprawdza, co si wtedy dzieje. Pojawia si wielka na-

dzieja, e uda si „wama” do wiata skrywanych ludzkich myli

i pozna reakcje konsumentów na reklamy, ich prawdziwe prefe-

rencje i obawy. Podczas bada zaczto wykorzystywa aparatur,

która pierwotnie suya do celów medycznych — elektroencefalo-

grafi, tomografi komputerow czy elektromiografi. Niektórzy

liczyli, e oprócz rozgryzienia ludzkiego umysu odkryj te magicz-

ny „guzik kupowania” (ang. buy button), który sprawi, e ludzie

wycz racjonalne mylenie i zaczn bezmylnie wydawa resztki

swoich pienidzy na wszystko, co si im zaproponuje.

Mózg jednak jest zbyt sprytny i zbyt zoony, aby idea guzika

kupowania moga okaza si prawdziwa. Klasyczny neuromarke-

ting wci jednak bada umysy konsumentów w poszukiwaniu cze-

gokolwiek, co mogoby pomóc sprzeda cho o jedno opakowanie

Kup książkę

Poleć książkę

1 0 | N E U R O M A R K E T I N G 2 . 0 .

produktu wicej. W badania te due pienidze zainwestoway takie

firmy jak Coca-Cola, Kodak czy Nestlé. I prawd mówic — przy-

najmniej z tego, co wiadomo oficjalnie — nie odkryto niczego, co

byoby w jaki specjalny sposób odkrywcze czy przeomowe. Wyniki

wielu bada nie nadaway si za bardzo do praktycznego zastoso-

wania. Odkryto np., e gdy pijemy napój nieznanej marki, uaktyw-

nia si w mózgu orodek odpowiedzialny za smak, a kiedy pijemy

napój markowy (na butelce jest logo producenta), orodek smaku

pozostaje nieaktywny, za to aktywizuje si orodek odpowiedzial-

ny za… pami! Jakbymy pili wspomnienia, a nie napój. Badanie

potwierdzio zatem, e istnieje co takiego, jak „magia marki”. Tylko

co z tego wynika i co z tym fantem zrobi? Na to pytanie odpowie-

dzie ju nieco trudniej.

Wyniki wielu bada neuromarketingowych okazyway si te

czsto atwe do przewidzenia. Przykadowo copywriterzy w USA

ju wieki temu wiedzieli, e tekst w ramkach jest czytany niemal

zawsze w 100% — nie trzeba byo do tego kosztownych bada ru-

chów gaek ocznych (eyetrackingowych). Wystarczyo obserwowa

ludzi (lub siebie).

Zatem powstao pytanie — co dalej?

Analiza zdj mylcych gów, fal mózgowych czy bada ruchu

gaek ocznych to wci za mao, aby odkry, jak dokadnie przebiega

tak zoony proces jak podejmowanie decyzji o zakupie. Korzysta-

jc z takich bada, zawsze moemy zobaczy tylko may fragment

caoci. Czysto psychologiczne teorie, obarczone równie wielkim

ryzykiem bdów we wnioskowaniu, take niespecjalnie tumaczy-

y do koca, co zachodzi w umyle odbiorcy reklam.

Jako inynier informatyki w medycynie (z wyksztacenia) i mar-

ketingowiec (z zawodu i powoania) zaczem odczuwa pewien

niedosyt wiedzy. Wyniki wielu bada mózgu okazyway si intere-

sujce, jednak mao praktyczne. Z kolei miaem wraenie, e psy-

Kup książkę

Poleć książkę

P O C Z T E K P R Z Y G O D Y Z N E U R O L O G I | 1 1

chologia momentami za bardzo gubia si w terminologii i nie po-

trafia prostymi sowami wyjani ludzkich zachowa oraz decyzji

lub te zasypywaa truizmami i powierzchownymi obserwacjami.

Zrodzia si wic we mnie ch sprostania wielkiemu zadaniu, za-

daniu uporzdkowania wiedzy neurologicznej, psychologicznej,

lingwistycznej i kadej innej, która pomogaby mi — jako specja-

licie zajmujcemu si tworzeniem reklam i marek, ale te jako

czowiekowi — zrozumie, co tak naprawd kryje si w odmtach

ludzkiego umysu. Zaczy si miesice i lata bacznych obserwacji.

Dziesitki razy klatka po klatce ogldaem najlepsze spoty telewi-

zyjne i reklamy prasowe z caego wiata, wziem pod lup najlep-

sze logotypy, hasa, rozbiem na atomy sowo po sowie, ujcie po

ujciu, nut po nucie. I z tej caej galaktyki obrazów, dwików,

wrae i sów zaczy wyania si pewne fascynujce, powtarzaj-

ce si wzory. Wzory doskonaoci. Czuem, jak oddziauj one na

moje emocje, i syszaem podszepty mojej intuicji, e to jest wanie

to. Odkrycie witego Graala marketingu — moe to zbyt mocno

powiedziane, moe to zbyt górnolotne okrelenie, ale zdecydowa-

nie co w tym jest.

Czym w rzeczywistoci kierujemy si, kupujc ten, a nie inny

produkt? Czemu jedna reklama nam si podoba, a inna ju nie?

Czemu tak czsto reklama, która nas estetycznie razi, dziaa? A cze-

mu reklama, któr odbieramy jako zabawn, nie przynosi rezultatu?

Mino wiele lat, zanim przebrnem przez przepastne tomy.

Zanim spotkaem ludzi, którzy opowiedzieli mi fascynujce rzeczy

o ludzkim mózgu. I zanim sam podczas wasnej marketingowej

praktyki zweryfikowaem wiele teorii. Efektem moich dugich prze-

myle sta si nowy neuromarketing — marketing drugiej generacji

— który na nowo porzdkuje wiedz o ludzkim umyle. Wprowadza

prostot w myleniu o tym, co dzieje si w gowach konsumentów

(czyli nas wszystkich), tworzy w miar prosty szkielet informacyjny

Kup książkę

Poleć książkę

1 2 | N E U R O M A R K E T I N G 2 . 0 .

wypeniony w wielu miejscach wynikami bada. W wielu miejscach

te wci pusty i wymagajcy uzupenienia, które — mam nadziej

— z czasem si pojawi.

Aby lepiej zrozumie, na czym polega neuromarketing 2.0 —

pozwól, e wprowadz Ci, Drogi Czytelniku, w wiat podstawowych

poj i zaoe, którymi bd si posugiwa w tej ksice.

PODSTAWOWE ZAOENIA
NEUROMARKETINGU W WERSJI 2.0

Wyobra sobie globus. Taki normalny, zwyky globus, który stoi na

biurkach na caym wiecie. Czym on waciwie jest? Jest uproszczo-

nym modelem naszej planety. Widzimy na nim kontynenty, morza

i oceany, ale to tylko symboliczna reprezentacja tego, jak Ziemia

wyglda naprawd. Model ten nie jest zgodny z obiektem mode-

lowanym. Przede wszystkim jest wiele razy mniejszy. Lejszy. Po-

kryty mniejsz iloci kolorów, ale jest uyteczny. Dziki globuso-

wi moemy np. zmierzy, jaka odlego dzieli nas od wybranego

zaktka wiata, moemy zaplanowa podró lub zapozna si z te-

renami, których do tej pory nie znalimy.

Podobnie jest z naszym mózgiem. Próbuje odtworzy rzeczy-

wisto, konstruujc tzw. model rzeczywistoci. Model, który

obejmuje cae nasze yciowe dowiadczenie — nasz wiedz, prze-

konania, zasady itd. — i jest podstaw podejmowania ludzkich decy-

zji. Jest nasz map suc do nawigowania po burzliwych tery-

toriach rzeczywistoci. Jednak nigdy nie jest sam rzeczywistoci

— o czym gosz mdrcy ju od wielu lat. Dlaczego tak jest?

Przede wszystkim nasz umys obejmuje tylko cz dowiadcze,

a cz z nich pomija (np. uzna za niewane lub w ogóle niedostp-

ne dla zmysów). Te dowiadczenia, które zdobdzie, generalizuje

na reszt wiata (jeli pajk uksi mnie w Polsce, to spodziewam

si, e moe mnie uksi inny pajk, np. w Wenezueli). A na koniec

Kup książkę

Poleć książkę

P O C Z T E K P R Z Y G O D Y Z N E U R O L O G I | 1 3

je dodatkowo znieksztaca (np. „pajki s straszne” — przez co wy-

daj si wiksze).

W ten sposób wszyscy yjemy w jednej rzeczywistoci, ale wie-

rzymy w odmienne jej wersje. Jedni mog uwaa wiat za przyja-

zny, inni za wrogi. Jedni bd lubi koperek, inni — czekolad z chili

itd. Wszystko bowiem podyktowane jest faktem, e mamy odmien-

ne modele rzeczywistoci i to na ich bazie podejmujemy decyzje.

Zatem jedno z podstawowych zaoe neuromarketingu w wer-

sji 2.0 brzmi:

Konsumenci podejmuj decyzj na bazie swoich neu-

rologicznych modeli rzeczywistoci.

Obserwacja ta ma ogromne znaczenie z punktu widzenia mar-

ketingu i reklamy. Cho kady jest inny, nie bdziemy skupia si

na indywidualnych rónicach midzy modelami wiata ludzi, ale

na ich podobiestwach, po to, bymy mogli grupowa ludzi i tra-

fia do nich jednym komunikatem, który sprytnie uderzy we wspól-

ne ich mylenie, a jednoczenie pominie te wszystkie subtelne ró-

nice midzyludzkie.

Jednym z najwaniejszych celów marketingowców jest pozna-

nie klienta. Pozna swoich klientów, to — z punktu widzenia neu-

romarketingu w wersji 2.0 — zna ich mózgi, ich modele wiata,

ich procesy nerwowe. Przekona klienta do zakupu, to przekona

jego mózg do podjcia konkretnego dziaania.

Jeli proponujemy co klientowi, a on odmawia lub ma obiek-

cje — znaczy to, e co pominlimy, e jest w jego modelu wiata

jaki element, który mówi „nie”, a my nie wiemy, w jaki sposób

on dziaa. Nie moemy mie do potencjalnego klienta pretensji —

on dokonuje wyborów najlepszych sporód tych, które dostrzega

w swoim wiecie. Jeli chcesz, by za Tob pody — poka mu ta-

kie opcje, jakie uzna za lepsze od tych, które mia do tej pory.

Kup książkę

Poleć książkę

1 4 | N E U R O M A R K E T I N G 2 . 0 .

Kolejne wane zaoenie neuromarketingu w wersji 2.0 brzmi:

Mózg nie moe nie reagowa na to, czego dowiadcza.

Czasem nie jest to reakcja w postaci jawnego i dajcego si za-

uway zachowania. Czasem jest to tylko mikroekspresja, drobny

rumieniec pojawiajcy si na policzku. Jednak zawsze jest jaka

reakcja — cho czasem nie jestemy w stanie jej zauway. Kon-

sument nie moe nie reagowa na reklam, któr widzi i syszy.

Musi zaj wobec niej jakie stanowisko. Oczywicie najlepiej, je-

li zareaguje emocjonalnie, gdy emocje s najlepszym motorem

do dziaania.

Jeli zatem nasza reklama i komunikacja, któr serwujemy lu-

dziom, nie przynosi efektów, jakie bymy chcieli, zróbmy co innego.

Celem neuromarketingu w wersji 2.0 jest nie tylko opisanie

modelu wiata klienta, ale te opisanie modelu wiata, jakim klient

ma dysponowa po kontakcie z mark i z jej komunikatami. Jak

ma si zmieni mylenie klienta? Co ma znikn z jego gowy i co

ma si w niej pojawi w zamian?

Zazwyczaj mamy tutaj do czynienia z trzema sytuacjami — promu-

jemy zupenie nowy produkt, produkt ze z opini i z opini dobr.

x Nowy produkt powinien by promowany w sposób jedno-

stronnie wychwalajcy jego dobre cechy i korzyci z nich pyn-

ce. Ludzie nie maj jeszcze wyrobionej opinii o nowych produk-

tach, dlatego te nie maj powodów do podejrzliwoci. Raczej

nie zdarza si, by jednostronne wychwalanie produktu zostao

przez nich odrzucone.

x Produkt ze z opini powinien by reklamowany w taki

sposób, aby najpierw dopasowa si do wtpliwoci klienteli,

a nastpnie te wtpliwoci zakwestionowa. Inaczej wiadomo-

ci nie bd przyjmowane.

Kup książkę

Poleć książkę

P O C Z T E K P R Z Y G O D Y Z N E U R O L O G I | 1 5

x Produkt z dobr opini moe by promowany ju bez inten-

sywnego zachwalania korzyci (bo grupa je zna); mona oprze

si jedynie na reklamach przypominajcych o istnieniu produk-

tu lub np. rozszerzajcych jego zastosowanie.

Zanim zaczniemy tworzy jakikolwiek komunikat reklamowy,

powinnimy zada sobie wane pytanie:

W co musi (u)wierzy nasz Klient Idealny, aby nie móg

nie kupowa naszych produktów?

Jak brzmi to jedno najwaniejsze twierdzenie, do którego b-

dziemy chcieli przekona naszych odbiorców? Bez przekonania

o czym nigdy nie kupi on naszego produktu? Dobra odpowied na

to pytanie jest bardzo wana. Bez niej nie ma skutecznej sprzeday.

Bo co z tego, e bdziesz umia przekona odbiorców do wszystkie-

go, skoro nie bdziesz wiedzia, do czego?

JAK DZIAA UMYS KONSUMENTA?

Drogi Czytelniku, na wstpie przyjmij, prosz, moje przeprosiny.

Przeprosiny za to, e ujm temat w zupenie zdehumanizowany spo-

sób, odzierajc go z aury tajemniczoci, i od strony czysto fizycznej

oraz neurologicznej uka to, co dzieje si z nami kadego dnia, gdy

ogldamy jak reklam.

Reklama, jaka by nie bya — czy to prasowa, czy radiowa, czy

telewizyjna — moe trafi do umysu konsumenta na dwa sposoby:

kanaem wzrokowym lub suchowym. Ewentualne dodatki do

reklamy, które wpadaj do gowy konsumenta innymi kanaami —

dotykowym, smakowym czy wchowym — s mao wymowne sa-

me w sobie i bez szerszego kontekstu raczej reklamy stanowi nie

mog. Std te zdecydowaem si w tej chwili koncentrowa w swoich

wywodach gównie na zmysach wzroku i suchu — jako e w naszej

Kup książkę

Poleć książkę

1 6 | N E U R O M A R K E T I N G 2 . 0 .

kulturze te kanay wykorzystywane s najczciej. Dlaczego? Po-

wodów moe by wiele. By moe jednym z nich jest to, e potrafi

nie stosunkowo najwicej informacji w krótkim czasie.

Opisz to czysto fizycznie: strumie fotonów oraz fale akustycz-

ne trafiaj do narzdów zmysów. Odpowiednio do oczu i uszu. Na-

rzdy te s uzbrojone w tzw. receptory — komórki wyspecjalizo-

wane w odbieraniu okrelonego rodzaju czstotliwoci (czy to fal

wietlnych, czy te dwikowych). W receptorach doznania zmy-

sowe s zamieniane na impulsy nerwowe o okrelonych czstotli-

wociach, które biegn nerwami i trafiaj do mózgu, a konkretnie

do wyspecjalizowanych w interpretacji dowiadczenia podukadów

nerwowych.

W tym miejscu naleaoby rozróni umys od mózgu, ponie-

wa oba te pojcia bd wystpoway w caej ksice. Mózg to okoo

1,5 kg galaretki zamknitej szczelnie w naszych czaszkach. Wygl-

da niepozornie, ale jest to najbardziej zoona struktura, jak do

tej pory spotkalimy we wszechwiecie. Skada si z mniej wicej

100 miliardów komórek nerwowych zwanych neuronami, które po-

czone s wypustkami (tzw. aksonami) z innymi neuronami. W ten

sposób komórki nerwowe tworz sieci neuronowe — struktury

bardzo zoone, zdolne do przetwarzania informacji na poziomie

abstrakcyjnym i ogólnym. Konkretne sieci neuronowe s wyspecja-

lizowane w interpretowaniu okrelonego rodzaju bodców.

Umys z kolei to ogó procesów, które w mózgu zachodz. Przyj-

mijmy tak dla uproszczenia.

Czstotliwo, z jak impulsy przemierzaj nerwy, to charakte-

rystyczny kod mózgu. Wszystko, czego dowiadczamy — bez wzgl-

du na to, jakim zmysem dana porcja dowiadczenia „dostaje” si

do naszych ukadów nerwowych — jest zmieniane w takie wanie

impulsy o okrelonej czstotliwoci. Prof. Paul Bach-y-Rita — wy-

bitny amerykaski neurofizjolog — mówi: „Nie widzimy oczami,

widzimy mózgiem”. Jest w tym stwierdzeniu wiele susznoci. Przy-

Kup książkę

Poleć książkę

P O C Z T E K P R Z Y G O D Y Z N E U R O L O G I | 1 7

kadowo sodkie krysztaki cukru, niebieskie wiato czy fale aku-

styczne o czstotliwoci 440 Hz maj ze sob wiele wspólnego —

pobudzaj w ukadzie nerwowym impulsy o praktycznie tej samej

czstotliwoci. Gdyby zatem impulsy nerwowe biegnce z oka, które

widzi niebieskie wiato, powdroway do orodków w mózgu od-

powiedzialnych za such — wydawaoby nam si, e syszymy dwik

o czstotliwoci 440 Hz. Biolodzy mówi, e impulsy s „jakocio-

wo takie same” — cho pochodz z rónych zmysów.

Zdumiewajce, nieprawda?

Przetwarzaniem impulsów nerwowych zajmuj si w mózgu

okrelone orodki zbudowane z sieci neuronowych. Sieci te s fa-

scynujcymi tworami. Kada z nich ma co, co mona nazwa wej-

ciem — jest to grupa neuronów, które po pobudzeniu uaktywniaj

dziaanie caej sieci. Wysyaj one impulsy gbiej, powodujc pra-

c kolejnych komórek nerwowych. Komórki nerwowe mog by

poczone luniej lub cilej. Mówimy wtedy o tzw. wagach po-

cze midzy neuronami. Im wiksza waga, tym lepsze pocze-

nie midzy neuronami i tym wiksza szansa, e impuls przejdzie

dalej. To tak, jak z sieci ludzkich znajomoci. Z niektórymi ludmi

kontaktujemy si czciej, a innymi rzadziej. Im czciej si z kim

kontaktujemy, tym silniejsz, bardziej zay wi z nim mamy

i wiksza jest szansa, e przekaemy mu jak informacj — np. ja-

k nowo, plotk itd.

Kada sie neuronowa zawiera te komórki umownie nazwane

wyjciem. Na wyjciu sieci otrzymujemy zmodyfikowany wzorzec

impulsów nerwowych — przerobiony na wasn mod przez dan

sie neuronow. Wytworzone tak impulsy przesyane s do kolej-

nych sieci neuronowych i opracowywane dalej przez mózg — two-

rzc nasz zoony i samoorganizujcy si umys.

Wyglda to zatem tak: kade zdarzenie zmysowe jest przez nasz

ukad nerwowy rozkadane na czynniki pierwsze. Odmienne recep-

tory zajmuj si zbieraniem danych o rónych czstotliwociach.

Kup książkę

Poleć książkę