PRACA MAKSYMALNA I EGZERGIA:
praca maksymalna - praca, jaka może być wykonana przez układ znajdujący się w kontakcie z otoczeniem i innymi układami o określonych właściwościach, Lmax=U1-U2-T0(S1-S2); Lu=Lmax-p0(V0-V1) warunki:1) brak równowagi trwałej układu i otoczenia 2) praca - zbliżanie się stanu układu do stanu równowagi z otoczeniem 3) max praca gdy przemiana odwracalna
egzergia - max praca użyteczna, jaką substancja wykona w procesie odwracalnym, gdzie wykorzystuje otoczenie jako źródło bezwartościowego ciepła i substancji, gdy na końcu wszystko osiąga stan równowagi z powszechnymi składnikami otoczenia, układ zamknięty: Δ0B=U-U0-T0(S-S0)-p0(V0-V) otwarty: Δ0B=I-I0-T0(S-S0); ηb=Lu/Lumax;Lumax=B1-B2;i=u+pv, s=cpln(T1/T0)-Rln(p1/p0)lubs=cvln(T1/T0)+Rln(v1/v0); ds=dq/dT; u=cvt; i=cpt; 2at: cp/cv=7/5; pV=mRT
prawo Gouya-Stodoli: strata egzergii spowodowana nieodwracalnością równa iloczynowi temperatury otoczenia przez sumę przyrostów entropii wszystkich ciał w przemianie δB=ΠT0; Π=Σsi entalpia swobodna U+pV-TS=I-TS=Z
PRZEMIANY FAZOWE:
potencjał elektrochemiczny - stosunek przyrostu energii wewnętrznej układu spowodowany zmianą ilości składników „i” do przyrostu ilości tego składnika, μi=(dU/dmi)S, V, Mn=zi
równanie Gibbsa: dU=TdS-pdV+Σμidmi; U=TS-pV+Σμimi dla dowolnego m
fugatywność (f) - (dμi)T=RTd(lnfi)=vidpi; inaczej lotność, aktywność ciśnieniowa
aktywność - (a)=f/p
faza - wg Gibbsa każda jednorodna część układu, czyli ta, która w stanie równowagi wykazuje w całej swojej objętości stałe wartości wszystkich parametrów i funkcji termodynamicznych. Układ zawierający tylko gazy i pary jest zawsze jednorodny, wielofazowe = heterofazowe
zbiór składników niezależnych - zbiór substancji tworzących układ, który pozwala na opisanie każdej możliwej zmiany składu układu przez dodanie lub ujęcie substancji wchodzących do tego zbioru reguła faz Gibbsa - F=2+r9n-1)-n(r-1)=n+2-r; F-liczba stopni swobody, n-ilość składników, r-ilość stanów skupienia
TERMODYNAMIKA CHEMICZNA:
liczba postępu reakcji - dξi/vi;
ciepło reakcji (efekt cieplny) - największa możliwa ilość ciepła otrzymanego lub pochłoniętego w czasie reakcji, przy założeniu, że przemiana odbywała się w sposób izotermiczny i że ponadto zachował stałą wartość jeden z parametrów: ciśnienie lub objętość Qv=U2-U1; Qp=U2-U1+pV2-pV1=I2-I1; prawo Hessa - ciepło reakcji nie zależy od drogi przemiany, a jest tylko funkcją stanu końcowego i początkowego
równania Kirchhoffa - opisują jak efekt cieplny reakcji zależy od temperatury (dQv/dt)v=Σv2M2cv2-Σv1M1cv1; 1-substraty, 2-produkty;
praca maksymalna reakcji: izotermiczno-izochorycznej Lvmax=F1-F2; energia swobodna F=U-TS; izotermiczno-izobarycznej Lpmax=Z1-Z2; entalpia swobodna Gibbsa Z=I-TS;
równanie Gibbsa - Helmholtza - Lmax(p/v)= -Q+T(dLmax(p/v)/dT)
stan równowagi chemicznej - stan, w którymwzajemne stosunki ilościowe substratów i produktów nie ulegają zmianie
koncentracja (stężenie) - liczba kilomoli „n” składników znajdujących się w 1 m3 objętości układu C=n/V
szybkość reakcji chemicznej - zmiana stężenia składnika w jednostce czasu
prawo działania mas - lnKp=Σvilnpi; lnKc=Σvilnci; Kp, Kc - stałe równowagi
izoterma van't Hoffa - izoterma reakcji, wyrażenie wiążące pracę maksymalną ze stałą równowagi oraz ze stężeniami początkowymi reagentów, Lmax=BT(ΣvilnCi-lnKc); Lmax=BT(Σvilnpi-lnKp); C - stężenia przed reakcją dlnK/dT=-Q/BT2;
prawo Daltona - pi=xip
teoremat Ernsta - dla układów skondensowanych (doskonały kryształ) ciepło reakcji jest równe pracy maksymalnej w temperaturach zbliżonych do zera bezwzględnego i w samej temperaturze zera bezwzględnego
III zasada termodynamiki - w temperaturze zera bezwzględnego entropia układów skondensowanych dąży do zera, S2-S1=(S2-S02)-(S1-S01)+(S02-S01); S01,02 entropie substratów i produktów w temperaturze 0 K
GAZY WILGOTNE:
wilgotność bezwzględna - (ρ0 [g/m3]) masa wody zawartej w jednostce objętości mieszaniny, mierzy się higrometrami
względna - (φ=ρ0/ρmax) stosunek zawartości pary wodnej w mieszaninie do max możliwej zawartości w danej temp, mierzy się psychrometrami (termometr suchy i mokry)
zawartość wilgoci - (x=mw/mgs [g/kg]) masa wody do masy gazu suchego
SPALANIE:
paliwo techniczne - substancja, która występuje w dużych ilościach, aby mogła być użytkowana prze długi czas, oraz której koszt wydobycia i transportu w porównaniu z wartością opałową jest taki, że jej użycie jest opłacalne
ciepło spalania - wartość energii otrzymana przy spaleniu zupełnym jednostki masy lub objętości paliwa i ochłodzeniu spalin do temperatury otoczenia
wartość opałowa - ciepło spalania pomniejszone o ciepło skroplin Wu=Wt-r(K+w)
spalanie zupełne - proces, w wyniku którego produkty spalania nie zawierają związków, które mogą być poddane dalszemu utlenianiu (przy spalaniu C brak CO)
niezupełne - produkty spalania zawierają związki, które mogą ulec dalszemu utlenianiu całkowite - spaleniu ulegają wszystkie palne składniki dostarczone do układu 77
niecałkowite - część palnych składników nie ulega spaleniu
Wu=33900C+121500(H2-O2/8)+10500S-2500(w+O29/8); masowo Ot=C32/12+8H2+S-O2; Lt=Ot/0,23; objętościowo Ot=0,5(CO+H2)+2CH4-O2; Lt=Ot/0,21; Lr=Ltλ; λ=no/nt; nt=no-nn; nn=o79/21; np/b=N2/CO2+CO; no=n-np; n=100-b-o; VCO2=VmCb/12(b+t); VCO=VmCt/12(b+t); VO2=VmCo/12(b+t); Vn2=VmCn/12(b+t); VH2O=Vm(9H2+w)/18 ; VSS=VmC100/12(b+t); VSM=[VmC100/12(b+t)]+[Vm(9H2+w)/18]; VSS/(VCO+VCO2)=100/(b+t); Sod=VScp(ts-to); SCO=ΔQCt/(b+t)