5. Podstawowe zasady opracowania mapy zasadniczej
5.1 Wiadomoci wstpne:
Mapa zasadnicza -zgodnie z art. 2 p. 7 ust. “Prawo geodezyjne i kartograficzne” jest to wielkoskalowe opracowanie kartograficze zawierajce aktualne informacje o przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólnogeograficznych oraz o elementach ewidencji gruntów i budynków a take sieci uzbrojenia terenu.
Sporzdza si j w skalach 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000 najczciej w ukadzie wspórzdnych “1965”. Treci mapy zasadniczej s podstawowe informacje o terenie i sposobie jego powierzchniowego zagospadarowania, a to:
osnowa (geodezyjna, grawimetryczna, punkty wiekowe magnetyczne) - posiadaja w terenie znaki trwae;
granice (pastwa, podziau administracyjnego obrbów ewidencyjnych, dziaek itp.);
budowle i budynki;
komunikacja;
uzbrojenie terenu (sieci nadziemne, naziemne i podziemne itp);
rzeba terenu i sztuczne uksztatowania formy terenu;
zagospodorowanie terenu (rodzaje uytków gruntowych, pokrycie szat rolinn, tereny rekreacji, sportu, zabaw, cmentarze, pomniki itp.);
granice zewntrzne obiektów specjalnych (zakadów przemysowych, przepompownie i stacje oczyszczania cieków, tereny kolejowe itp.)
Dodatkowo na mapie zasadniczej podawane s opisy informacyjne, zwizane z treci mapy.
Map zasadnicz mona sporzdza w wersji nierozwarstwionej (na jednym arkuszu przedstawione s wszystkie wyej wymienione informacje o terenie) oraz w wersji rozwarstwionej (zawarto treci mapy rozdielona jest na kilka nakadek tematycznych i wykonuje si j tylko na foliach). Najczciej stosuje si nastpujce nakadki: S - sytuacyjna, W - wysokociowa, U - uzbrojenia terenu, E - ewidencji gruntów. Instrukcja K-1.7 (Mapa zasadnicza w wersji rozwarstwionej) dopuszcza stosowanie w zalenoci od potrzeb take innych nakadek np. G - geodezyjna R - realizacyjna T - specjalna.
Obecnie map zasadnicz moemy sporzdza (w myl nowej instukcji) w postaci klasycznej jak i numerycznej. Mapa zasadnicza w postaci klasycznej posiada pierworys (pierwsze rysowanie mapy na podstawie wyników przeprowadzonych pomiarów) i ewentualnie matryce. Przy prowadzeniu mapy w formie numerycznej pierworys nie istnieje. Tre obligatoryjna mapy numerycznej prowadzona jest w systemie informatycznym, wektorowym, zwizanym z baz informacji o obiektach. Kopie takiej mapy sporzdzane s na rónym materiale , mog mie róny poziom kar-tometrycznoci i rón tre.
5.2 Zasada opracowywania mapy zasadniczej
5.2.1 Mapa w postaci klasycznej
Pierworys mapy zasadniczej w wersji klasycznej sporzdza si na arkuszach o stabilnym podou tzn.takich, których wymiary pod wpywem zmian temperatury i wilgotnoci nie róni si wicej ni *0.2 mm w stosunku do teoretycznych wymiarów ramek sekcyjnych arkusza mapy. Wymiary arkuszy s nastpujce:
a) 594x841 mm - przy zastosowaniu planszy kartograficznej
b) 594x900 mm - przy zastosowaniu folii krelarskich
Ramki sekcyjne ograniczajce rysunek mapy s równolege do przyjtego ukadu wspórzdnych; tworz one prostokt 500x800 mm. Rysujemy je kolorem czarnym, lini cig o gruboci 0.5
Z arkuszem mapy zwizane s take elementy nie stanowice treci mapy a to: ramka sekcyjna, opisy pozaramkowe, krzye oraz przyramkowe kreski okrgych wspó-rzdnych, które nie stanowi treci mapy a tre arkusza.
5.2.2 Zasady przedstawiania treci mapy
A. Tre rysunkowa
Wszystkie szczegóy sytuacyjne o rozmiarach przedstawiajcych ich w skali mapy przedstawia si w rzutach prostoktnych w ksztacie zgodnym z ich usytuowaniem w terenie. Przyjto zasad stosowania tylko dwóch gruboci linii dla poszczególnych skal mapy, o ile instrukcja nie stanowi inaczej. Gruboci linii zalecane przez instrukcj K-1 przedstawia tabela.
Dopuszcza si odchylenia od podanych w tabelach wymiarów gruboci linii w gór i w dó, lecz nie wicej ni 20%. Jeli zmiana gruboci nie jest wiksza ni 5%, to kierunek zmian jest dowolny /tzn. mog by ciesze lub grubsze/, natomiast jeli zmiana gruboci przekracza 5% to wówczas moe by tylko w jedn stron / wszystkie gruboci linii malej lub wszystkie rosn /
Dla przedmiotów terenowych, których rzut poziomy nie da si przedstawi w skali mapy stosuje si symbole (znaki umowne) tabela:
Znaki przedmiotów terenowych swym ksztatem daj si uszeregowa w 4 grupy. Znaki te powinne by tak umiejscowione, aby pooenie przedmiotu w terenie i znaku na mapie okrelone jest przy pomocy nastpujcych elementów:
1. gdy przedmiot rysowany jest w ksztacie foremnej figury geometrycznej /koo,kwadrat,prostokt itd./,rodek geometryczny takiej figury odpowiada rodkowi przyziemia przedmiotu terenowego.
2. gdy znak-symbol jest rysowany jedn lini lub dwiema liniami równolegymi /droga,rów,grobla/ - linia, wzgldnie o znaku odpowiada pooeniu osi przedmiotu terenowego,
3. w pozostaych znakach - symbolach - dolny punkt,wzgldnie rodek podstawy figury znaku odpowiada w terenie punktowi rodkowemu przyziemia przedmiotu,
4. znaki symbole,których ksztat nie jest zwizany z kierunkiem usytuowania okrelonych przedmiotów,umieszcza si prostopadle do poudniowej ramki arkusza mapy np. krzye, figury, kapliczki itp.;w innych przypadkach rysunek znaku - symbolu naley zorientowa w kierunku okrelonego przedmiotu np. symbol kultu religijnego - wzdu osi gównej budynku wityni.
W czasie rysowania mapy mopna zetkn si ze sytuacj nakadania lub zachodzenia si na siebie pewnych elementów. Stosuje si wówczas zasad przesaniania:
1. rysunkiem mapy - opisów ( z wyjtkiem wysokoci zwarstwicy ),
2. symbolem ( z wyjtkiem symbolu drzewa ) konturów sytuacji,
3.`lini cig linii przerywanych,
4. lini grub linii cienkich,
5. opisy warstwicy powinny by umieszczone tak, aby nakadanie nie nastpowao
6. linie przebiegajce przez symbol drzewa powinne pozosta niewidoczne
B. Tre opisowa
Przedstawion liniami prostymi, krzywymi,ukami, symbolami itp. naley opisa. Do opisów stosujemy pismo blokowe, pochye o wysokociach tekstu podanych w instrukcji K-1. Wysoko liter duych przy opisach treci mapy i opisach pozaramkowych mog wynosi 1.5, 1.8, 2.5, 3.5, 5.0, 7.0, 10.0 mm. Opisujemy pismem typu B wg. normy PN-80/N z wyjtkiem pisma o wysokoci 1.5, które krelone powinne by gruboci 0.13. Dopuszcza si odchylenia od podanychwysokoci pisma nie wicej jednak ni 5%. Natomiast grubo pisma moe si róni o +/- 0.02 ( od zaoonej jego wysokoci). Przykady wybranych skrótów stosowanych w treci mapy zasadniczej przedstawia tabela.
opisy
1. obiekty wyduone (ulice, rzeki) opisuje si wzdu obiektu, pismem pochyym wg. zasady, e napisy biegn zawsze (liczc ostatni liter w stosunku do pierwszej) w azymutach mniejszych od 1800
2. gdy obszar jest na tyle may, e opis si w nim nie mieci, naley uy odnonika
3. opis warstwicy przysania warstwic (jest pod napisem niewidoczna) i góra opisu wskazuje kierunek wzrostu wysokoci terenu.
4. opisy wysokoci punktów s równolege do osi y ukadu wspórzdnych
5. metry od czci dziesitnych w opisie wysokoci oddziela kropka
nazwy
1. nazwy ulic pisze si bez skrótu ul., natomiast stouje si skrót al. (aleja) i pl. (plac)
2. do obszarów posiadajcych nazwy wasne stosuje si skróty podane w wykazie skrótów (zat., jez., wdsp. ...). Gdy skrótów takich nie przewidziano, stosowa naley pene nazwy (Cmentarz Powzkowski, Park Bema, Morze Batyckie ..).
3. obszary PKP i Lasów Pastwowych opisuje si w zalenoci od iloci miejsca, skrótem lub pen nazw, jednake bez sowa obszar.
budynki
1. treci mapy s budynki i budowle wchodzce w skad ewidencji gruntów i budynków. Wszelkie inne budynki i przybudówki stanowi tre fakultatywn
2. linie opisujce budynek naley kreli osiowo, tj. np. w skali 1:500 lico budynku ognioodpornego biegnie rodkiem linii o gruboci 0.5 , za w skali 1:1000 rodkiem linii o gruboci 0.35
3. przyziemie budynku kreli si lini ciga, za obrys (razem z okapami) lini przerywan. Obie te linie maj t sam grubo, zale od ognioodpornoci i skali
4. gdy nawisy czci naziemnej (obrys) wystaj poza przyziemie mniej ni 2.0 w skali mapy, dopuszcza si krelenie tylko przyziemia. Budynki wzniesione z aerofotogrametrii, o ile nie dokonano redukcji okapów i pomiaru nawisów, kreli naley jedynie za pomoc obrysu
5. Podpory (supy none) czci naziemnych stanowi cz przyziemia i powinny by krelone zgodnie z ich ksztatem, jeeli w skali mapy ich wymiary przekraczj 1.0x1.0. W przeciwnym przypadku naley uy symbolu podpory (okrg o rednicy 1.0). W obu przypadkach do wykrelenia uywa si linii cienkiej
6. tekst oznaczajcy liczb kondygnacji skada si z liczby arabskiej. Tekst “1” opuszcza si. Poddasza nie wlicza si do liczby kondygnacji
7. tekst okrelajcy numer adresowy w zasadzie umieszcza si wewntrz konturu dziaki, od strony ulicy. Gdy sytuacja tego wymaga (w szczególnoci w osiedlach mieszkaniowych, gdy na jednej dziace znajduje si wiele budynków mieszkalnych o rónych numerach adresowych), umieszczony by moe wewntrz konturu budynku, od strony ulicy.