•

Kup książkę

•

Poleć książkę

•

Oceń książkę

•

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości

lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.

Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie

książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie

praw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi

bądź towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte

w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej

odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne

naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION

nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe

z wykorzystania informacji zawartych w książce.

Redaktor prowadzący: Barbara Gancarz-Wójcicka

Projekt okładki: Jan Paluch

Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELION

ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE

tel. [phone]

e-mail: [e-mail]

WWW: http://onepress.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!

Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres

http://onepress.pl/user/opinie/dlamak
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

ISBN: 978-83-246-3855-0

Copyright © Helion 2012

Printed in Poland.

Spis treści

Wstp

7

1 Dlaczego jeszcze nie zarabiasz pienidzy?

13

Twoje ulubione aktywa

15

Spekulacja czy inwestycje?

19

Inwestowanie w odpowiednie aktywa w odpowiednim czasie

23

Brak zaufania do wasnej wiedzy

27

Suchaj mdrzejszych od siebie

29

Internet daje nieograniczone moliwoci zdobywania wiedzy

33

Niewane, ile wiesz — wane, czy to rozumiesz

34

Wartociowa informacja nie jest atwo dostpna

37

…ufa, ale sprawdza

39

2 Najwiksze kamstwo w historii

41

„Obligacje Skarbu Pastwa — zysk bez ryzyka”

45

Grecja

46

Obligacje korporacyjne

49

Bank Lehman Brothers

50

(Nie)Bezpieczne akcje

52

KGHM

53

Liczy si emitent, a potem papier wartociowy

58

Co moesz zrobi?

63

Kup książkę

Poleć książkę

4

Dlaczego Twój makler wolałby, żebyś TEGO nie wiedział?

3 Najwaniejszy czynnik inwestycji giedowych — TY

67

Istnieje wiele rodzajów ryzyka, ale tylko jedno

jest najwaniejsze

69

Lepszy i gorszy inwestor

74

Inteligencja emocjonalna

77

Wiedza inwestycyjna

77

Umiejtno zarzdzania swoimi pienidzmi

77

Umiejtno wspópracy z ludmi

78

Inwestycja jest wana, ale…

80

„W kaczki, synu, w kaczki”

81

Podsumowanie

86

4 Dawno, dawno temu…

87

W jakie bajki wierzysz?

90

Rynek jest efektywny

90

Ceny akcji dyskontuj róne czynniki,

a analiza techniczna jest skuteczna

101

Inwestowanie jest skomplikowane

103

Nie mona pokona instytucji finansowych

106

Bezpieczne schronienie — czy istnieje?

109

Lekarstwo na gupot inwestycyjn XXI wieku

111

5 Cierpliwo, cierpliwo… i cierpliwo

113

…liczy si wysokie EQ, nie IQ

118

Emocje giedowe w praktyce

121

Raz jeszcze: trzeba ufa sobie

128

Cena niecierpliwoci

131

Pierwszy krok w kierunku cierpliwoci

132

Podsumowanie

135

Kup książkę

Poleć książkę

Spis treści

5

6 „wity Graal” inwestycji giedowych?

137

Inwestowanie to podró

141

Uciekajce okazje inwestycyjne

147

7 Inwestycyjny pierwszy krok

149

Przykad 1

150

Przykad 2

151

Czym jest sprawozdanie finansowe?

152

Elementy skadowe sprawozdania finansowego

155

Wcale nie taki wany bilans

165

Róne rodzaje sprawozda finansowych

179

Jak nauczy si czyta sprawozdania finansowe?

182

8 Nieoszlifowany diament

185

Rentowno... bo biznes musi zarabia

188

Zaduenie jest dla ludzi

193

Pynno

201

Zarzdzanie aktywami obrotowymi

206

Podsumowanie

208

9 Nieodparta pokusa

211

Tylko inwestor jest w stanie rozpozna inwestora

212

Jak znale dobry fundusz inwestycyjny?

215

Koszty

217

Rentowno

219

Warto jednostki uczestnictwa,

czyli „co ja mam z wysokiej rentownoci?”

221

Troch praktyki

221

Jak to jest z tymi funduszami?

224

Kup książkę

Poleć książkę

6

Dlaczego Twój makler wolałby, żebyś TEGO nie wiedział?

10 Gieda Papierów Wartociowych to jest to!

225

Informacja si liczy

227

Gazety i czasopisma

228

Blogi oraz strony internetowe innych inwestorów

228

Zasoby rzdowe

229

Sprawozdania finansowe

230

Inwestuj wiadomie

231

Zakoczenie

233

A Dane finansowe funduszy inwestycyjnych

235

PZU Akcji Krakowiak FIO

236

ING Akcji FIO

237

Legg Mason Akcji FIO

238

Pioneer Akcji Polskich FIO

239

BPH Akcji FIO

240

Podsumowanie

240

Kup książkę

Poleć książkę

2

Największe
kłamstwo
w historii

Kamstwo powtarzane tysic razy staje si prawd.

Josef Goebbels, bliski wspópracownik

i doradca Adolfa Hitlera

amstwo jest ze. Nikt nie lubi kamców, wszyscy chc sysze
prawd. Prawda jest jednak czsto bolesna, dlatego odnosz

wraenie, e pomimo obrzydliwoci mówienia nieprawdy ludzie
w jaki sposób kochaj kamstwo, bo ono mniej boli. Pojciem kam-
stwa i procesem jego tworzenia zajmuje si wiele dziedzin nauki
— od psychologii po etyk i socjologi. Nie bd snu tu dywagacji
na temat moralnoci kamcy oraz zasadnoci wymylania kamstw.
W tym rozdziale interesuje mnie jeden rodzaj kamstwa, który
ma niesamowicie duy wpyw na Twoj zdolno do generowania
pienidzy.

K

Kup książkę

Poleć książkę

42

Dlaczego Twój makler wolałby, żebyś TEGO nie wiedział?

Zaczn jednak od pocztku. Czy wedug Ciebie istnieje wi-

ty Mikoaj? A zajczek wielkanocny lub boonarodzeniowe dzie-
citko przynoszce prezenty pod choink? Oczywicie, e nie, bo
to s bajki. Jednak kady z nas na pewnym etapie swojego ycia wie-
rzy w te bajki. wity Mikoaj nie istnieje, a wmawiano nam, e jest
inaczej — byo to po prostu kamstwo. W dziecistwie wierzylimy
w te kamstwa, bo tego chcielimy, cieszylimy si z faktu, e istnie-
je kto lub co, dziki czemu czujemy si szczliwsi; nie zdawali-
my sobie sprawy z istnienia innego wiata — bez witego Miko-
aja i innych dobrych duchów obdarowujcych nas prezentami.

Pamitam, e gdy dowiedziaem si w kocu od swoich rodzi-

ców, e wity Mikoaj, zajczek wielkanocny i boonarodzeniowe
dziecitko, które przynosi prezenty, nie istniej, byem zszokowa-
ny. Okazao si, e to nasi bliscy obdarowywali nas w dziecistwie
prezentami. Nasze dziecice, wyimaginowane postaci, wpojone
nam przez naszych rodziców, byy bardzo wygodnymi kamstwa-
mi. Nie twierdz, e byo to ze, poniewa te kamstwa powstay,
i nadal powstaj, tylko i wycznie w dobrej wierze.

Czasy dziecistwa si skoczyy, rozpoczy si czasy modzie-

cze. Przyszed wic moment na chonicie kolejnych kamstw, lecz
o wiele gorszych. Po dzi dzie w szkoach, szczególnie gimnazjach,
pokutuje wród modziey co najmniej gupi stereotyp, e osoby
modnie si ubierajce, posiadajce najnowsze gadety i wielu zna-
jomych s „kim” dla swoich rówieników. Skd si wzio to kam-
stwo? Oczywicie z mediów oraz obrazów ludzi przez nie kreowa-
nych. Modzie wierzy w takie kamstwa, które s jednak o wiele
bardziej niebezpieczne od wspomnianego kamstwa o witym Mi-
koaju. Wpyw ten uwidacznia si przede wszystkim w samoocenie
osób speniajcych kryteria bycia „kim”.

Po ukoczeniu gimnazjum przychodzi czas na szko redni.

Nie ma znaczenia, czy uczniowie wybieraj si do liceum, czy do

Kup książkę

Poleć książkę

Największe kłamstwo w historii

43

technikum lub jakiejkolwiek innej szkoy redniej. Wszyscy oni
na tym etapie wysuchuj setek kamstw na swój temat, a take na
temat ycia oraz pienidzy. W szkole redniej kady syszy stwier-
dzenie, e naley si uczy i dobrze zda matur, eby dosta si
na dobre studia, a potem zrobi wspania karier. Wraz z upy-
wem czasu oraz dorastaniem spoeczestwo karmi nas coraz bar-
dziej szkodliwymi kamstwami. Stopniowanie ich mocy ma na celu
przystosowanie naszych umysów do ich pochaniania. W kóko
syszymy róne kamstwa, które ostatecznie przyjmujemy za praw-
d (patrz cytat na pocztku rozdziau), a potem dowiadujemy si,
e mówienie nieprawdy jest spoecznie pitnowane. Niesamowity
paradoks. Sytuacja przypominajca schizofreni.

Wkraczajc w mury wyszych uczelni, znowu syszymy wy-

gadywane przez innych ludzi bzdury. Pamitam, e na pierwszym
spotkaniu z dziekanem mojego wydziau usyszaem sowa, z któ-
rych wynikao, e pojawiem si na tej uczelni po to, by w przy-
szoci znale dobr prac. O ile w wikszoci przypadków jest to
prawd, o tyle istniej równie ludzie, których nie jest mao, po-
siadajcych inne cele zwizane z podejmowaniem studiów. Ja do
takich osób wanie si zaliczaem. Tak naprawd rozpoczem
studia finansowe, bo chciaem sta si lepszym inwestorem i wie-
dziaem, e na uczelni technicznej, na której studiowaem wcze-
niej, osignicie tego celu byoby o wiele trudniejsze. Poza tym
okazao si, e jestem stworzony do zajmowania si pienidzmi,
a nie programowania komputerów. Dlaczego wic nie powiedzie
studentom, e studiuj po to, by zdoby umiejtnoci, które mog
by wykorzystane nie tylko w pracy na etacie?

Zauwa, e kamstwa wmawiane nam przez innych ludzi s

coraz bardziej szkodliwe i wprowadzaj nas w bd w miar dora-
stania, a potem starzenia si:

Kup książkę

Poleć książkę

44

Dlaczego Twój makler wolałby, żebyś TEGO nie wiedział?

1. Kamstwo o witym Mikoaju jest zupenie nieszkodliwe.

2. Kamstwa modziecze wpywaj ju na poczucie wasnej

wartoci i mog wycisn na nas trwae pitno na reszt
ycia.

3. Kamstwa dotyczce nauki oraz zdobywania dobrej pracy

wpywaj ograniczajco na nasz zdolno do tworzenia
bogactwa.

4. Nieprawda zasyszana na dalszych etapach ycia jeszcze

bardziej wpdza nas w poczucie finansowej bezradnoci
oraz w znacznej czci eliminuje nasze indywidualne skon-
noci do bogacenia si.

W XXI wieku mamy jednak do dyspozycji internet, a wik-

szo z tradycyjnych kamstw finansowych zostaa zweryfikowa-
na. S jednak takie kamstwa, których nikt z przecitnych Kowal-
skich nigdy nie zweryfikuje. Moemy weryfikowa nieprawd na
tyle, na ile kto nam na to pozwoli. Kim jest ten „kto”? Nie bd
udziela jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, bo sam nie wiem,
niemniej mog z duym prawdopodobiestwem, graniczcym na-
wet z pewnoci, stwierdzi, e za kamstwami finansowymi stoi
brana finansowa.

Robert Kiyosaki w swoich ksikach przytoczy wiele rodza-

jów finansowych kamstw, np.:

„

Inwestowanie jest ryzykowne.

„

Bogaci s chciwi.

„

Praca na etacie jest bezpieczna.

„

Naley posiada plan emerytalny.

I tak dalej, i tak dalej.
Bdc dorosymi ludmi, dosownie obracamy si w zakltym

krgu kamstw, twierdzc jednoczenie, e umiowalimy prawd.

Kup książkę

Poleć książkę

Największe kłamstwo w historii

45

O ile wiara w nieprawd, któr syszelimy wczeniej na rónych
etapach ycia, bya mao szkodliwa, o tyle kamstwa, które akcep-
tujemy, bdc dorosymi, s o wiele gorsze, bo wpywaj na nasz
finansow przyszo.

Moim celem nie jest powielanie w tym miejscu wywodów,

które przeprowadzi Robert, jednak chciabym poszerzy jego list
kamstw o nieprawd akceptowan przez spoeczestwo w kontek-
cie giedy i papierów wartociowych.

„Obligacje Skarbu Państwa
— zysk bez ryzyka”

Kiedy czytam powysze sowa, przypomina mi si pewien epizod
z ycia Ryszarda Krauzego, który mia miejsce w roku 2010

1

. Otó

ogldajc informacje nadawane przez jedn z popularnych stacji
telewizyjnych, dowiedziaem si, e katowicka prokuratura posta-
wia Ryszardowi Krauzemu zarzut dziaania na szkod ówczesnej
spóki Prokom Investments. rodowisko rzdowe byo uradowane,
mogc wygrzeba róne elementy finansowej przeszoci Ryszar-
da Krauzego jako jednego z najbogatszych Polaków, do których
mona byo si przyczepi (szczególnym zadowoleniem emano-
wa wtedy Jarosaw Kaczyski). Z drugiej strony, rodowisko biz-
nesowe byo oburzone takim posuniciem katowickiej prokuratury,
argumentujc swoje stanowisko ingerencj pastwa w swobod
dziaalnoci gospodarczej. W obronie gdyskiego biznesmena zo-
sta wystosowany list otwarty, którego autorem by Zygmunt So-
lorz-ak

2

. Mona w nim byo przeczyta nastpujce sowa:

1

http://www.rp.pl/artykul/559211.html

.

2

http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/zygmunt-solorz-zak-broni-inwestycji-
-krauzego

.

Kup książkę

Poleć książkę

46

Dlaczego Twój makler wolałby, żebyś TEGO nie wiedział?

„Przedsibiorca uruchamiajcy przedsiwzicie biznesowe

podejmuje ryzyko, musi je oszacowa i si z nim zmierzy. Zysk
bez ryzyka istnieje tylko na papierze lub jako chwytliwe haso re-
klamowe pastwowych obligacji. Czy w celu uniknicia ryzyka
polscy przedsibiorcy mieliby jedynie inwestowa w obligacje Skar-
bu Pastwa?”.

Nie ma zysku bez ryzyka, to prawda i zgadzam si z tym. Jed-

nak niegdysiejsze haso reklamowe obligacji skarbowych jest co
najmniej nie na miejscu. Sowa Zygmunta Solorza-aka dotycz-
ce obligacji skarbowych równie nie s do koca zgodne z prawd.
Przytocz zaraz kilka przykadów, które posu mi do zilustro-
wania podstawowej myli tego rozdziau, tj. najwikszego kam-
stwa finansowego, które wpaja si przecitnemu czowiekowi. Nie
zdradz na razie treci tego kamstwa, bo chc, eby na podsta-
wie przykadów, które za chwil poznasz, sam zda sobie spraw
z pewnych zalenoci.

Zaczem omawia temat bezpieczestwa nabywania obliga-

cji na przykadzie obligacji skarbowych, gdy to one uwaane s
za najbezpieczniejsze. Uwaa si, e papiery rzdowe s nawet
bezpieczniejsze ni lokaty bankowe. Czy tak jest w rzeczywisto-
ci? Uwaam, e nie.

Grecja

W roku 2009 dug grecki na rynku finansowym znacznie podro-
a

3

. Jak doniosa „Gazeta Prawna” 2 grudnia 2009 roku, za 10 mln

euro poyczki udzielonej Grecji inwestorzy zadali 600 tys. euro
odsetek, co daje stop oprocentowania tych papierów na pozio-
mie 6% w skali roku. Dla porównania Niemcy i Francja oferoway

3

http://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/375450,grecja_coraz_
blizej_bankructwa.html

.

Kup książkę

Poleć książkę

Największe kłamstwo w historii

47

w tamtym czasie 4%. Wysze oprocentowanie obligacji czy, sze-
rzej mówic, papierów dunych jest premi za ryzyko, czyli swo-
ist rekompensat za wysze ryzyko zwizane z nabywaniem tych
papierów. Ryzyko to jest zwizane z wypacalnoci dunika w za-
kresie patnoci odsetkowych oraz ostatecznego wykupu obligacji.

W roku 2009 inwestorzy wtpili, czy Grecja jest w stanie wy-

wiza si ze swoich zobowiza, które zacigaa w przeszoci na
finansowanie deficytu budetowego. W roku 2010 okazao si, e
kraj ten jest de facto bankrutem. Rzd grecki od dawna wiedzia, jak
za jest sytuacja pastwowych finansów, jednak poprzez sztuczki
ksigowe znieksztaca obraz finansów swojego kraju w raportach
przesyanych Unii Europejskiej. Na ratunek Grecji ruszya Unia
Europejska oraz Midzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW),
zasilajc budet tego kraju dodatkowymi pienidzmi. Jeli ledzi-
e wydarzenia w tamtym czasie, pewnie nie umkny Twojej uwa-
dze relacje telewizyjne z zamieszek z udziaem ludnoci greckiej,
wystpujcej przeciwko ciciom wydatków, obnice wynagrodze
w sferze budetowej oraz rosncemu bezrobociu. MFW przekaza
Grecji 110 mld euro pomocy finansowej. Nie wnikam ju, skd ta
pomoc si wzia, bo okazaoby si, e w poredni sposób kady
ucierpia na rozpasanej polityce budetowej Grecji. Wane jest tu-
taj co innego.

11 marca 2011 roku w serwisie Bankier.pl

4

ukaza si artyku,

z którego w jasny sposób wynikao, e Grecja bdzie zmuszona
restrukturyzowa swój dug. Pokazane zostao równie biece
oprocentowanie obligacji tego kraju, które wynioso a 17% rocz-
nie przy poyczce pienidzy na dwa lata! To bardzo duo w skali
wiatowej, a tym bardziej europejskiej. Restrukturyzacja dugu to
po prostu ustalenie nowych warunków spaty dotychczasowego

4

http://www.bankier.pl/wiadomosc/Inwestorzy-typuja-bankructwo-Grecji-
-2300256.html

.

Kup książkę

Poleć książkę

48

Dlaczego Twój makler wolałby, żebyś TEGO nie wiedział?

zaduenia. Jeli Kowalski ma problem ze spat kredytu bankowe-
go, negocjuje nowe warunki jego spaty — tak te prawdopodob-
nie si stanie — lub ju si dzieje — w przypadku Grecji.

Wysokie oprocentowanie greckich papierów dunych, jak ju

wczeniej wspomniaem, jest dla inwestorów rekompensat za z
kondycj finansow kraju. Czy w wietle tego, czego si dowiedzia-
e, nadal uwaasz, e kupno papierów rzdowych jest najbezpiecz-
niejsze, a przynajmniej wystarczajco bezpieczne? Idmy dalej.

Na pierwszym roku studiów finansowych uczszczaem na

przedmiot „podstawy finansów”, na którym pani prowadzca oma-
wiaa róne podstawowe zagadnienia finansowe, równie zwi-
zane z dunymi papierami wartociowymi. Gdy temat wykadu
zacz oscylowa wokó obligacji skarbowych, usyszaem stwier-
dzenie, e bankructwa rzdów si zdarzaj, ale niesamowicie rzad-
ko. Jest to nie do koca prawd.

W roku 2010 na polskim rynku pojawia si wietna ksika

autorstwa francuskiego ekonomisty Jacques’a Attaliego

5

. Zostao

w niej omówione zagadnienie nadmiernego zaduania si rzdów
wspóczesnych krajów europejskich. Ju we wstpie przeczytaem,
co nastpuje:

„Tylko w ostatnich dwóch stuleciach — od 1800 roku do dzi

— zdarzyo si 170 przypadków ogaszania niewypacalnoci kra-
jów zarówno w stosunku do wierzycieli wewntrznych, jak i za-
granicznych. To, e bankrutuj kraje biedne, niestabilne politycz-
nie i gospodarczo, wydaje si zrozumiae. Ale finansowe upadoci
zaliczyy take mocarstwa. Hiszpania midzy rokiem 1500 a 1900
ogaszaa niewypacalno trzynacie razy, Francja bankrutowaa
omiokrotnie. Niemcy w wieku XIX bankrutoway w latach 1807,
1812, 1813, 1814 i 1850, a w XX wieku dwukrotnie”.

5

Jacques Attali, Zachód — 10 lat przed totalnym bankructwem?, Wydawnic-
two Studio EMKA, Warszawa 2010.

Kup książkę

Poleć książkę

Największe kłamstwo w historii

49

Obecnie bankrutem jest Grecja, równie USA znajduj si nie-

ciekawej sytuacji zadueniowej, problemy finansowe maj take
takie kraje, jak Hiszpania oraz Portugalia. Powstao nawet okrele-
nie na kraje-bankrutów: PIIGS

6

. Czy w zwizku z tym bankructwo

pastwa jest zjawiskiem na tyle rzadkim, ebymy mogli stwier-
dzi, e sporadycznym? Oczywicie nie.

Czy zaczynasz ju widzie potencjalny zwizek pomidzy

ryzykiem a papierami wartociowymi? Jeli nie, to nie martw si
i czytaj dalej.

Obligacje korporacyjne

Innym rodzajem obligacji s obligacje przedsibiorstw — korpora-
cyjne. W Polsce mamy rynek, na którym mona je kupi — Cata-
lyst

7

. Mona znale szereg obligacji, których emitentami s róne-

go rodzaju firmy — spóki zarówno publiczne, jak i niepubliczne.
Mona kupi róne obligacje, zarówno pod ktem wysokoci od-
setek, jak i ze wzgldu na róne rodzaje przedsibiorstw. Obligacje
korporacyjne maj wysz stop zwrotu w porównaniu z innymi
rodzajami obligacji — najczciej w okolicach 10% lub wysz —
jeli oprze si na danych pochodzcych z rynku Catalyst. Przedsi-
biorstwa s postrzegane jako podmioty bardziej ryzykowne ni pa-
stwa, dlatego na obligacjach korporacyjnych mona zarobi wicej.

Zdarzay si jednak przypadki niewykupienia obligacji przez

emitenta. Przykadem moe by operator sieci sklepów odzieo-
wych Reserved. Spóka Anti z powodu zej kondycji finansowej
musiaa z kolei odroczy wykup swoich obligacji. Jak wobec tego
powiza bezpieczestwo kupowania obligacji z towarzyszcym
im ryzykiem?

6

PIIGS to akronim od Portugalii, Irlandii, Islandii, Grecji oraz Hiszpanii
(ang. Spain). „PIG” to po angielsku oczywicie winia.

7

www.gpwcatalyst.pl

.

Kup książkę

Poleć książkę