©

Scania CV AB 1999, Sweden

12:02-02

Wydanie 2

pl

Zawieszenie pneumatyczne

sterowane mechanicznie

Opis działania

1 711 662

2

©

Scania CV AB 1999, Sweden

Spis treści

Wstęp

Informacje ogólne ....................................... 3

Bezpieczeństwo ............................................ 3

Zawór poziomujący

Budowa .......................................................... 4

Automatyczne utrzymywanie poziomu ..... 6

Zawór poziomujący...................................... 8

Ręczna regulacja poziomu........................... 9

Podwyższony poziom jazdy ...................... 11

1215f01o.mkr

©

Scania CV AB 1999, Sweden

3

Mechanicznie sterowane zawieszenie
pneumatyczne

Wstęp

Informacje ogólne

Pojazdy Scania serii 4 z zawieszeniem
pneumatycznym wyposażone są zazwyczaj
w elektroniczny układ sterujący
zawieszeniem pneumatycznym, ELC.
Jednakże ciężarówki typu 4x2A, mogą być
wyposażone w zawieszenie pneumatyczne
sterowane mechanicznie.

Niniejsza broszura dotyczy zawieszenia
pneumatycznego sterowanego
mechanicznie.

W pojazdach serii 4 dostępne są nowe
funkcje:

•

Pojazd utrzymuje wybrane ustawienie
wysokości po wyłączeniu zapłonu.
Umożliwia to, na przykład, obniżenie
pojazdu do oparcia go na
ogranicznikach, podczas
unieruchomienia na promie.

Bezpieczeństwo

!

OSTRZEŻENIE!

Zawsze należy używać stojaków
pracując pod pojazdem wyposażonym
w zawieszenie pneumatyczne.

W przypadku wystąpienia ryzyka
odniesienia obrażeń, nie należy wykonywać
żadnych prac pod pojazdem wyposażonym
w zawieszenia pneumatyczne.

Opadnięcie ramy na oś napędową może
spowodować przygniecenie i urazy
spowodowane uderzeniem.

Rama opadnie na oś napędową, jeśli:

•

Mieszek powietrzny jest przebity.

•

Odłączony jest przewód powietrzny.

•

W zaworze pojawi się zasilanie do
opróżnienia mieszka.

•

Dźwignia zaworu poziomującego
zostanie opuszczona w dół.

Wstęp

4

©

Scania CV AB 1999, Sweden

1215f01o.mkr

Zawór poziomujący

Zawór poziomujący umieszczony jest po
prawej stronie ramy, nad osią napędową.

Zawór poziomujący ma trzy funkcje:

1

Automatyczne utrzymanie poziomu
podczas ruchu.

2

Ograniczenie wysokości podczas
ręcznego ustawiania wysokości.

3

Podnoszenie do podwyższonego
poziomu jazdy (ta funkcja nie jest
dostępna we wszystkich pojazdach).

Budowa

Zawór poziomujący składa się z dwóch,
działających niezależnie od siebie, części.

1

Jedna część zaworu poziomującego
steruje funkcjami automatycznego
utrzymania poziomu oraz
podwyższonego poziomu jazdy.

2

Druga część steruje ograniczeniem
wysokości w trakcie ręcznego ustawiania
wysokości.

Zmieniająca się odległość pomiędzy ramą a
osią przenoszona jest za pomocą drążka na
dźwignię przymocowaną do wałka zaworu
poziomującego.

Na wałku zaworu znajdują się dwa
mimośrody. Jeden z nich steruje funkcjami
automatycznego utrzymania poziomu
podwyższonego poziomu jazdy, drugi
natomiast steruje ograniczeniem wysokości
podczas ustawiania ręcznego.

Gdy wałek zaworu obróci się, mimośród
oddziaływuje na zawór poziomujący i
mieszki powietrzne są albo napełniane
powietrzem albo pozbawiane powietrza.

Wstęp

1215f01o.mkr

©

Scania CV AB 1999, Sweden

5

Przekrój zaworu poziomującego.

11

7

6

3

4

12

10

13

14

23

2

1

8

9

21

5

15

100 984

Elementy automatycznego utrzymywania
poziomu:
1. Dźwignia
2. Wałek zaworu
3. Wentylacja automatycznego utrzymania

poziomu

4. Połączenie, podwyższony poziom jazdy
5. Mimośród
6. Tłok
7. Tarcza zaworu
8. Gniazdo zaworu
9. Ogranicznik
11. Wlot automatycznego utrzymania

poziomu

21. Wylot automatycznego utrzymania

poziomu

Elementy ręcznego regulowania poziomu:
1. Dźwignia

2. Wałek zaworu
10. Zawór

12. Wlot ręcznego podwyższania poziomu

13. Tłok
14. Gniazdo zaworu

15. Mimośród

23. Wylot ręcznego podwyższania poziomu

Przekrój zaworu poziomującego

6

©

Scania CV AB 1999, Sweden

1215f01o.mkr

Automatyczne utrzymywanie
poziomu

Otwór wlotowy 11 i wylotowy 21 w zaworze
poziomującym wykorzystywane są do
automatycznego utrzymywania poziomu.

Zawór V37

Podłączony zgodnie ze schematem
elektrycznym 16:14-44.

Uruchomienie automatycznego
utrzymywania poziomu wymaga włączenia
zapłonu. Zawór elektromagnetyczny V37
otrzymuje zasilanie i otwiera złącze
pomiędzy otworem wylotowym 21 w
zaworze poziomującym a mieszkami
powietrznymi.

Zawór V37 ma dwa zastosowania:

1

Podczas unieruchamiania pojazdu na
promie, gdy powinien zostać on
obniżony tak, aby rama opierała się na
ograniczniku. Po wyłączeniu zapłonu,
zawór V37 przestaje być zasilany energią
elektryczną. Zawór zamyka się i
uniemożliwia napełnienie mieszków
powietrznych powietrzem ze zbiorników
sprężonego powietrza.

2

V37 używany jest podczas zmiany
pomiędzy ręczną regulacją poziomu a
automatycznym utrzymaniem poziomu.
Po wybraniu przełącznikiem S54 ręcznej
regulacji poziomu zawór V37
pozbawiony jest zasilania.

Zawór V37 nie zasilany napięciem. Kanał
powietrzny jest zamknięty.

100 986

+24 V

Zawór V37 przy włączonym zapłonie. Kanał
powietrzny jest otwarty.

Przekrój zaworu poziomującego

1215f01o.mkr

©

Scania CV AB 1999, Sweden

7

W ciężarówkach o numerze podwozia
niższym od 1 214 434 zastosowano odwrotne
połączenie przedstawione na schemacie
elektrycznym 16:04-14.

Automatyczna regulacja poziomu.

113 200

Zawór V37 nie zasilany napięciem. Kanał
powietrzny jest otwarty.

Ręczna regulacja poziomu.

Zawór V37 przy włączonym zapłonie. Kanał
powietrzny jest zamknięty.

+24 V

113 201

Konserwacja automatycznej regulacji poziomu

8

©

Scania CV AB 1999, Sweden

1215f01o.mkr

Zawór poziomujący

Utrzymywanie poziomu

W czasie utrzymywania poziomu tarcza
zaworu 7 blokuje zarówno szczelinę gniazda
zaworu 8, jak i otwór wentylacyjny w tłoku 6.

100 987

7

8

6

Tarcza zaworu poziomującego oraz tłok w
czasie utrzymywania poziomu.

Zbyt niski poziom

Przy zbyt niskim poziomie podwozia
mimośród podnosi tłok 6, aby tarcza zaworu
7 otworzyła połączenie pomiędzy otworem
wlotowym 11 a wylotowym 21. Mieszki
powietrzne napełniają się powietrzem i
pojazd unosi się.

7

6

11

21

100 988

Tarcza zaworu poziomującego oraz tłok przy
zbyt niskim poziomie.

Zbyt wysoki poziom

Przy zbyt wysokim poziomie podwozia,
mimośród obniży tłok 6, aby otworzyło się
połączenie pomiędzy wylotem 21 a otworem
wentylacyjnym w tłoku. Powietrze wydostaje
się z mieszków powietrznych i pojazd zostaje
obniżony.

6

100 989

21

Tarcza zaworu poziomującego oraz tłok w
trakcie funkcjonowania przy zbyt wysokim
poziomie.

Konserwacja automatycznej regulacji poziomu

1215f01o.mkr

©

Scania CV AB 1999, Sweden

9

Ręczna regulacja poziomu

Przełącznik

Ręczna regulacja poziomu sterowana jest
przełącznikami S54 i S56, umieszczonymi w
dolnej części tablicy wskaźników, po lewej
stronie kierownicy.

Przełącznik S54 umożliwia zmianę z
automatycznego utrzymywania poziomu na
ręczne sterowanie poziomem poprzez
zamknięcie zaworu elektromagnetycznego
V37 i zasilanie przełącznika S56.

Przełącznik S56 używany jest do
podnoszenia i obniżania pojazdu.

100 990

Przełączniki S54 i S56 uaktywniające ręczne
sterowanie poziomem.

Kontrolka W21 na tablicy wskaźników oraz
lampka w przełączniku S54 zapalają się, gdy
włączona zostaje ręczna regulacja poziomu.

00 991

Zawory elektromagnetyczne

Dwa zawory elektromagnetyczne
wykorzystywane są do napełniania i
opróżniania mieszków powietrznych.

V35 używany jest do podnoszenia pojazdu i
włącza się, gdy przełącznik S56 znajduje się
w górnym położeniu

V36 używany jest do obniżania pojazdu i
włącza się, gdy przełącznik S56 znajduje się
w dolnym położeniu

+24 V

V36

V35

100 992

23

12

W trakcie podnoszenia, V35 otwiera się i
dostarcza powietrze przez wlot 12 w zaworze
poziomującym. Zawór kontrolny zostaje
otwarty.

Konserwacja ręcznej regulacji poziomu

10

©

Scania CV AB 1999, Sweden

1215f01o.mkr

Zawór kontrolny

Zawór kontrolny, który podłączony jest do
wylotu 23 w zaworze poziomującym,
uniemożliwia wydostawanie się powietrza z
mieszków powietrznych w trakcie
automatycznego utrzymywania poziomu.

Zawór poziomujący

Otwór wlotowy 12 i wylotowy 23 w zaworze
poziomującym wykorzystywane są do
ręcznego regulowania poziomu.

Zawór poziomujący używany jest do
ograniczania wysokości podczas napełniania
mieszków powietrznych.

Podnoszenie

Gdy przełącznik S56 znajduje się w górnym
położeniu:

Zawór V35 jest zasilany energią i otwiera się.
Powietrze dostaje się do wlotu 12 w zaworze
poziomującym. Strumień powietrza wypycha
do góry zawór 10, który dotyka mimośrodu
15.

Otwiera się kanał powietrzny pomiędzy
otworem wlotowym 12 i wylotowym 23 w
zaworze poziomującym.

Zawór kontrolny w elemencie
dystrybucyjnym zostaje otwarty, mieszki
powietrzne napełniają się powietrzem i
pojazd unosi się.

12

15

10

100 993

23

Zawór poziomujący podczas mechanicznego
podnoszenia.

Ograniczenie wysokości

Ograniczenie wysokości: pojazd podnoszony
jest na maksymalną wysokość. Mimośród 15
w czujniku zaworu dociska zawór 10 do
gniazda zaworu 14.

Gniazdo zaworu zamyka tłok 13 i
uniemożliwia przepływ powietrza przez
zawór poziomujący, podnoszenie zostaje
zatrzymane.

12

15

10

100 994

14

13

Zawór poziomujący w trakcie ograniczania
wysokości.

Ręczna regulacja poziomu

1215f01o.mkr

©

Scania CV AB 1999, Sweden

11

Opuszczanie

Zawór poziomujący nie jest używany w
trakcie obniżania.

Przełącznik S56 znajduje się w dolnym
położeniu. Do zaworu V36 przyłożone
zostaje napięcie, otwiera się on i opróżnia
mieszki powietrzne.

+24 V

100 995

V36

V35

23

12

Podczas obniżania zawór V36 otwiera się i
opróżnia mieszki powietrzne. Zawór
kontrolny zostaje zamknięty.

Podwyższony poziom jazdy

(Funkcja ta nie jest dostępna we wszystkich
pojazdach.)

Przełącznik podwyższonego poziomu jazdy
S75 umieszczony jest na tablicy wskaźników
po prawej stronie kierownicy. Przycisk ten
umożliwia podwyższenia poziomu jazdy o
76 - 85 mm, w zależności od typu pojazdu.
Funkcję tę można wykorzystać np. w celu
uniknięcia uszkodzenia nadkoli pojazdu, gdy
na koła założone są łańcuchy śnieżne.

100 996

Przełącznik S75 uruchamiania
podwyższonego poziomu jazdy.

Ręczna regulacja poziomu

12

©

Scania CV AB 1999, Sweden

1215f01o.mkr

Uruchamianie podwyższonego poziomu
jazdy

Wcisnąć przełącznik S75 w górne położenie.
Kontrolka w przełączniku zaświeci się.

Zawór V34 zostaje zasilany energią
elektryczną i otwiera się. V34 dostarcza
powietrze do połączenia 4 w zaworze
poziomującym.

Ciśnienie powietrza naciska na tłok w
zaworze poziomującym. Tarcza podnosi się i
mieszki powietrzne napełniają się
powietrzem.

Gdy pojazd zostanie podniesiony o około
76 lub 85 mm, mimośród dociśnie w dół tłok.
Tarcza zamknie gniazdo zaworu i
napełnianie mieszków powietrznych ustanie.

W trakcie uruchomionego podwyższonego
poziomu jazdy ciśnienie powietrza z
połączenia 4 podniesie tłok. Mimośród
ustala położenie tłoka naciskając na niego.

2

1

5

4

W trakcie uruchomionego podwyższonego
poziomu jazdy mimośród naciska na tłok.

Podwyższony poziom jazdy

1215f01o.mkr

©

Scania CV AB 1999, Sweden

13

Obniżenie podwyższonego poziomu
jazdy

Wcisnąć przełącznik S75 w dolne położenie.
Kontrolka w przełączniku zgaśnie.

Zasilanie zaworu V34 zostaje odcięte i zawór
zamyka się. W położeniu oczekiwania, zawór
V34 umożliwia otwarcie połączenia 4 w
zaworze poziomującym.

Sprężyna w zaworze poziomującym dociska
tłok zaworu poziomującego 6 do mimośrodu
5. Powietrze swobodnie wydostaje się z
mieszków poprzez otwór w tłoku.

Gdy pojazd zostanie obniżony do
normalnego poziomu jazdy, mimośród
wypchnie do góry tłok, który zostanie
dociśnięty do tarczy. Przepływ powietrza
zostaje zatrzymany.

W trakcie regulacji normalnym poziomem
tłok dociskany jest do dołu przez sprężynę w
zaworze poziomującym. Mimośród ustala
pozycję tłoka podnosząc go do góry.

5

100 998

4

6

W trakcie normalnej jazdy mimośród
5 wypycha tłok 6 do góry.

Podwyższony poziom jazdy