Polskie-

A

kcje

.pl

Serwis o inwestowaniu na giełdzie

Wprowadzenie do inwestycji w akcje

Wiktor Moskalewicz

Darmowa publikacja dostarczona przez serwis

www.

polskie-

a

kcje

.pl

© Copyright by

Polskie-Akcje

.pl

2011

Niniejsza publikacja może być kopiowana i rozpowszechniana w dowolny sposób pod warunkiem, że

żadna jej część nie będzie modyfikowana. Pozwala się na kopiowanie i prezentowanie publikacji wyłącznie

w formie oryginalnej dostarczonej przez wydawcę. Autor nie ponosi żadnej odpowiedzialności za

ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w poradniku.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

2

Spis treści:

str.

1.

Wprowadzenie

3

2.

Rynki kapitałowe

5

3.

Etapy wchodzenia spółki na giełdę

11

4.

Giełda Papierów Wartościowych

14

4.1.

Rola giełdy

15

4.2.

Segmenty i Indeksy akcji

16

4.3.

Sesja giełdowa i harmonogram

21

5.

Handel akcjami na giełdzie

23

6.

Czynniki kształtujące popyt i podaż

25

7.

Dlaczego to ma sens? - Procent składany

27

8.

Cele inwestycji, po co inwestujemy?

31

9.

Samodzielna spekulacja na rynku akcji, – na czym ona polega?

32

10.

Przegląd biur maklerskich i dyspozycji

35

11.

Etapy rozwoju spekulanta

38

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

3

1.

Wprowadzenie

Witam Cię serdecznie

Książka, jaką masz przyjemność czytać jest poświęcona zasadniczym zagadnieniom

związanym z inwestycjami w papiery wartościowe zwane akcjami. Już na wstępie

chciałbym przedstawić Ci zalety, które skłoniły mnie do pogłębiania wiedzy

poświęconej inwestycjom w akcje. Rynki kapitałowe a w szczególności akcje,

posiadają pewne zalety nad innymi formami pasywnego dochodu lub prowadzenia

biznesu. Między innymi są to:

•

Możliwość praktycznie natychmiastowego wycofania się z inwestycji, czyli

wyjścia z rynku, w przypadku np. nieruchomości może być to nie możliwe, gdyż

nabywca może się szybko nie znaleźć lub będziemy zmuszeni sprzedać naszą

nieruchomość po niższej cenie, aby odzyskać wkład kapitałowy.

•

Zdolność do precyzyjnego określania ryzyka inwestycji – możemy za pomocą

zleceń maklerskich z góry określić maksymalne ryzyko, jakie jesteśmy w stanie

zaakceptować inwestując w akcje.

•

Wygoda i niskie koszta prowadzenia portfela inwestycyjnego – naszymi

Inwestycjami możemy zarządzać za pomocą Internetu lub telefonu we

własnym domu, eliminuje to dodatkowe koszta i oszczędza czas. Opłaty

związane z handlem akcjami są stosunkowo niskie do możliwości osiągnięcia

zysku.

•

Możliwość inwestycji prawie dowolnych sum – ze względu na ogromny

wolumen obrotu na giełdzie zawsze jest możliwość osiągania zysków

praktycznie bez ograniczeń kapitału, jakim się dysponuje.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

4

Akcje ponadto charakteryzują się dość prostymi zasadami obrotu i historycznie

okazały się być najefektywniejszymi aktywami przynoszącymi najwyższe stopy zwrotu

w porównaniu chociażby z obligacjami.

Po tym krótkim wstępie chciałbym Cię zaprosić do zapoznania się z dalszymi

rozdziałami książki. Dowiesz się z nich co to są rynki kapitałowe, na czym polega na

nich inwestowanie, poznasz zasady funkcjonowania Giełdy Papierów Wartościowych

w Warszawie oraz wiele innych pożytecznych informacji, które mogą się przydać

początkującemu spekulantowi w czasie stawiania pierwszych kroków na GPW.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

5

2.

Rynki kapitałowe

Zacznijmy od definicji samego rynku i zasad jego funkcjonowania. Rynek to miejsce

gdzie dochodzi do zawierania transakcji sprzedaży lub kupna określonych usług lub

towarów w formie fizycznej lub w formie niematerialnej. Są to także regulacje

prawne i procesy, jakim podlegają transakcje oraz podmioty gospodarcze i uczestnicy

rynku zainteresowani handlem. Ta grupa odpowiedzialna jest za wystąpienie siły

popytu i podaży.

•

Za popyt – odpowiedzialni są nabywcy – osoby bądź instytucje wystawiające

oferty kupna.

•

Za podaż – powodują ją oferenci, czyli Ci, co wystawiają oferty sprzedaży.

Ogólna zasada brzmi tak:, Kiedy popyt rośnie na coś to cena wzrasta, gdyż na rynku

znajduję się więcej osób chętnych zapłacić za coś po wyższej cenie od ceny aktualnej

(rynkowej).

To samo się dotyczy podaży, kiedy podaż wzrasta występuje coraz mniejsza grupa

uczestników danego rynku zainteresowana kupnem a pojawiają się sprzedawcy

oferujący coraz niższe oferty sprzedaży a cena danego produktu się obniża.

Innymi słowy można powiedzieć, że im mniej występuje czegoś na rynku to jest to

bardziej cenne i kupujący są skłonni zapłacić za to więcej pieniędzy i panuje wtedy

popyt a kiedy jest czegoś dużo w stosunku do zapotrzebowania panuje na rynku

podaż. Przykładem może być złoto. Złoto jest rzadkim metalem, dlatego jest cenne w

odróżnieniu np. od węgla, którego jest o wiele więcej, dlatego też jest tańsze. Są to

podstawowe zasady funkcjonowania rynków.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

6

RYNEK

REALNY

RYNEK

DÓBR

I USŁUG

RYNEK CZYNNIKÓW

PRODUKCJI

RYNEK ŚRODKÓW

TRWAŁYCH

RYNEK ŚRODKÓW

OBROTOWYCH

RYNEK

PRACY

FINANSOWY

RYNEK PIENIĘŻNY

RYNEK WALUTOWY I

PIENIĄDZ KRAJOWY

RYNEK KAPITAŁOWY

INSTRUMENTOW

POCHODNYCH

RYNEK

AKCJI

RYNEK OBLIGACJI

Schemat 1. Podział rynków.

Możemy teraz przejść do bardziej szczegółowego podziału rynku. Rynek dzielimy na

realny i finansowy. Rynek realny to na przykład rynek pracy, dóbr i usług, rynek

nieruchomości itd.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

7

Rynek finansowy to rynek, który zajmuje się regulacją i obrotem samych pieniędzy

lub instrumentów służących do pozyskania kapitału inwestycyjnego. Na rynku

finansowym obraca się instrumentami finansowymi, czyli zobowiązaniami

finansowymi lub inaczej mówiąc „narzędziami” do przekazywania środków

finansowych pomiędzy podmiotami gospodarczymi, które w danym czasie wykazują

chęć ich posiadania np. w celu wykorzystania do osiągnięcia dochodu lub pozyskania

kapitału.

Przedstawię, poniżej, jakie są najważniejsze segmenty wchodzące w skład rynku

finansowego i jakie instrumenty na nich występują. Następnie szczegółowo przejdę

do omawiania tematu obrotu samych akcji, czyli inwestycyjnych papierów

wartościowych a także opowiem jak funkcjonuje giełda i jaką spełnia role dla

inwestorów i spółek akcyjnych.

Rynek walutowy - To największy rynek finansowy, bardzo popularny ostatnio rynek,

w Polsce stale rośnie liczba inwestorów indywidualnych aktywnie działających na tym

rynku, charakteryzuje się on przede wszystkim największym wolumenem obrotu i

dostępem do notowań 24h na dobę 5 dni w tygodniu. Handluje się na nim oczywiście

walutami. Dlatego kurs walut podaje się zwykle względem innej waluty. Transakcja

najczęściej pośredniczy poprzez dolara amerykańskiego. Kiedy wymienia się dwie

waluty, z których żadna nie jest dolarem amerykańskim, stosuje się wtedy kurs

krzyżowy. Gdy wymienia się np. real brazylijski na franka szwajcarskiego, następuje

najpierw zakup dolarów za real brazylijski, a następnie kupno franka za dolary.

Uczestnikami wymiany walut są zwykle:

•

Banki centralne - Wykorzystują rynek do zarządzania rezerwami finansowymi,

oraz do interwencji w celu utrzymania stabilności walutowej.

•

Banki komercyjne i inwestycyjne – Razem z bankami centralnymi stanowią

większość obrotu na Forex – rynku walutowym. Są stałymi uczestnikami rynku

międzybankowego. Przeprowadzają głównie transakcje spekulacyjne lub

zabezpieczające.

•

Klienci korporacyjni - Wiele przedsiębiorstw importujących bądź

eksportujących dobra lub usługi może wykorzystywać rynek walutowy w celach

handlowych, inwestycyjnych, a także do zmniejszania ryzyka walutowego,

głównie przez kontrakty i opcje.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

8

•

Dealerzy na rynku walutowym – wyznaczają kursy, według których zawierane

są transakcje. Biernymi uczestnikami tego rynku mogą być klienci indywidualni,

którzy zawierają transakcję po cenach określonych przez dealerów. W ten

sposób klienci indywidualni nie wpływają bezpośrednio na cenę waluty.

Rynek pieniężny – Rynek pieniężny pozwala swoim uczestnikom zaciągać pożyczki i

dokonywać inwestycji. Pożyczkobiorca pożycza pieniądze od pożyczkodawcy

(inwestora) – według określonej stopy procentowej i na określony czas zwany czasem

trwania transakcji. Na tym rynku można dokonać zakupu między innymi bonów

skarbowych, bądź papierów wierzycielskich emitowanych przez przedsiębiorstwa w

celu finansowania aktualnej działalności. Instrumenty rynku pieniężnego można

podzielić generalnie na zbywalne i niezbywalne, czyli depozyty.

Papiery zbywalne to takie instrumenty rynku pieniężnego, które w przeciwieństwie

do depozytów można zbywać na rynku pieniężnym. Pośród nich można wyróżnić

wspomniane bony skarbowe, komercyjne, certyfikaty depozytowe, weksle handlowe.

Rynek obligacji – to obszar gdzie emitent emituje obligacje, czyli instrumenty dłużne

w celu pozyskania środków finansowych. Osoba nabywająca obligacje jest

obligatariuszem i najczęściej jest upoważniona do otrzymania zwrotu zainwestowanej

kwoty w czasie wykupu obligacji przez dłużnika, czyli emitenta, wraz ze z góry

określonymi odsetkami. Czas ten nazywamy terminem wykupu. Obligacje mogą

emitować państwa, nazywają się wtedy obligacjami skarbowymi, przedsiębiorstwa –

są to obligacje korporacyjne, obligacje także mogą być emitowane przez samorządy

terytorialne, nazywane są wtedy obligacjami komunalnymi. Obligację można również

podzielić na termin wykupu np. krótkoterminowe – wykup papierów dłużnych

następuje do jednego roku, średnioterminowe do 5 lat i długoterminowe powyżej 5

lat.

Rynek instrumentów pochodnych – inaczej rynek terminowy, na którym obraca się

instrumentami powstałymi w oparciu o tak zwane instrumenty bazowe takie jak

akcje, indeksy giełdowe, waluty. Instrumenty terminowe głównie służą do

zabezpieczania się przez zmiennością instrumentów bazowych, np. eksporter

narażony na zmiany waluty może być zainteresowany kontraktami lub opcjami na

waluty, a kopalnia danego surowca kontraktem lub opcją na surowiec, który

wydobywa.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

9

Ponieważ główny tematem książki są akcję dalej będą przytaczane wiadomości

wyłącznie dotyczące tych papierów wartościowych. Scharakteryzujmy, więc

szczegółowo rynek akcji, jego uczestników i rolę, jaką pełni w gospodarce.

Rynek akcji – Jest to jeden z najbardziej popularnych segmentów rynku

kapitałowego, jak nazwa wskazuje na tym rynku obraca się akcjami. Alokacja kapitału

w te papiery wartościowe daje możliwość efektywnego wykorzystania swoich

nadwyżek finansowych gdyż charakteryzuje się wysokimi stopami zwrotu. Akcje to

najpowszechniejsze papiery wartościowe wykorzystywane do inwestycji. Emitowane

są przez spółki akcyjne i stanowią odpowiednik części kapitału spółki. W odróżnieniu

od obligacji, która jest formą pożyczki, podlegającej zwrotowi w ustalonym terminie,

wartość akcji nie jest zwracana akcjonariuszowi przez spółkę. Zamiast tego

akcjonariusz, – czyli posiadacz akcji może je spieniężyć sprzedając innym inwestorom.

Inwestorzy kupujący akcje mogą liczyć na prawo do części zysków firmy np. z tytułu

dywidendy, prawa do kierowania spółką lub liczą na wzrost wartości udziałów spółki.

Inwestorzy inwestując w akcje oczywiście przyjmują ryzyko poniesienia strat w

przypadku obniżenia wartości aktywów, czyli akcji, w które zainwestowali, ale

również mogą osiągnąć dochód w przypadku sprzedaży akcji innym uczestnikom

rynku, gdy ich wartość wzrośnie na rynku wtórnym. Z rynkiem wtórnym akcji mamy

do czynienia w tedy, kiedy inwestor odsprzedaje akcje nabyte w emisji pierwotnej

innym inwestorom np. na giełdzie. Zwykle zachodzi to po cenie odmiennej niż po

cenie, jakiej inwestorzy kupowali je w czasie emisji pierwotnej.

Ryzyko jest, więc nierozerwalnie związane z inwestycjami w ten rodzaj aktywów. To

czy mamy większe szanse na zarobek czy utratę kapitału w czasie kupna w emisji

pierwotnej mówi nam analiza finansowej kondycji przedsiębiorstwa oraz badania

sektora gospodarczego, w którym spółka funkcjonuje.

Kiedy spółka jest notowana już jakiś czas na giełdzie możemy posiłkować się w ocenie

opłacalności inwestycji analizą techniczną, czyli badaniem popytu na akcje za pomocą

śledzenia wykresu jej notowań.

Kiedy spółka wyemituje akcje na giełdzie staje się spółką publiczną i nabywa pewne

prawa i obowiązki z tym związane. Zasadniczym powodem wejścia na giełdę jest

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

10

sprzedaż akcji na rynku pierwotnym, czyli inwestorom zapisującym się na emisje akcji.

Inwestorzy dokonują wtedy zakupu po cenie określonej przez ekspertów i zarząd

spółki. Kapitał uzyskany przy emisji na rynku pierwotnym służy zwykle do

finalizowania bieżącej działalności firmy bądź realizowanie rozwojowych projektów.

W porównaniu z np. kredytem bankowym jest to o wiele korzystniejsza forma

finansowania. W przypadku potrzeby większej ilości gotówki przedsiębiorstwa mogą

przeprowadzić ponowne emisje – wyemitować i sprzedać kolejne transze akcji.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

11

3.

Etapy wchodzenia spółki na giełdę

Zanim akcjami spółki będzie można handlować na giełdzie musi ona przejść przez

szereg etapów, które są nie zbędne by wyemitować publicznie swoje udziały.

1.

Podjęcie decyzji o upublicznieniu spółki i wprowadzeniu akcji na giełdę do

ogólnego obrotu.

Zasadniczym celem tego procesu jest zwiększenie kapitalizacji firmy, czyli

pozyskanie kapitału od inwestorów kupujących akcje na finansowanie bieżącej

działalności bądź rozwój spółki i realizacje nowych projektów.

2.

Opracowanie prospektu emisyjnego

Podstawowym dokumentem, na którego podstawie dokonujemy oceny ryzyka

inwestycji jest prospekt emisyjny przedsiębiorstwa wchodzącego na giełdę.

Jest to dokument informujący przyszłych inwestorów o profilu działalności

firmy. Prospekt przedstawia charakterystykę firmy, potencjalne ryzyka

związane ze stabilnością działalności, potencjalny wpływ przeszłości spółki na

cenę akcji oraz plany na rozwój działalności. W prospekcie możemy się

również zapoznać z sylwetkami najważniejszych osób prowadzących spółkę

tak, aby inwestorzy mogli kompleksowo ocenić opłacalność oraz ryzyko

związane z angażowaniem środków finansowych w jej akcje. Prospekt

przygotowuje spółka razem z fachową opieką specjalisty np. z domu

maklerskiego. Zamiast prospektu może być wydane memorandum w

przypadku mniejszych emisji. Komisja papierów wartościowych musi następnie

zatwierdzić taki prospekt według pewnych wymogów prawnych.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

12

3.

Po drugim etapie następuje przeprowadzenie oferty publicznej, – czyli sprzedaż

akcji za pośrednictwem np. domu maklerskiego, w którym inwestorzy zapisują

się na akcje nowej emisji. Spółki często przeprowadzają kampanię promocyjną

przed debiutem, aby zwiększyć zainteresowanie potencjalnych inwestorów w

telewizji, prasie, Internecie tak, aby sprzedać jak najwięcej akcji i pozyskać

kapitał od inwestorów. Przed ofertą publiczną akcje muszą być

zdematerializowane i zapisane w krajowym depozycie papierów

wartościowych, w związku z tym, że rejestracja akcji może potrwać nawet kilka

tygodni, do obrotu dopuszcza się tak zwane prawa do akcji PDA.

Po zarejestrowaniu PDA zamieniają się w akcje. Dodatkowym atutem debiutu

giełdowego jest automatyczna reklama działalności, zwiększenie zaufania i

wiarygodności Se strony klientów i kontrahentów. Odbiorcami nowych emisji

mogą być za równo inwestorzy instytucjonalni np. fundusze a także inwestorzy

indywidualni. Na cenę emisji akcji może wpływać księga popytu, na której

przedstawione jest zainteresowanie inwestorów instytucjonalnych.

Kiedy już spółka jest dopuszczona do debiutu na giełdzie przedsiębiorstwo

musi przekształcić spółkę w akcyjną, gdy nią nie jest i zdematerializować akcje

do formy elektronicznej, które są przechowywane w Krajowym Depozycie

Papierów Wartościowych.

Forma zdematerializowana występuje głownie po to by usprawnić handel

akcjami, obniżyć koszta i czas obrotu oraz zwiększyć bezpieczeństwo

zawierania transakcji.

4.

Debiut na giełdzie

Po zakończeniu wszystkich niezbędnych procedur następuje debiut akcji na

giełdzie, – czyli pierwszy dzień notowań. Po debiucie w czasie każdej sesji

giełdowej cena notowanych akcji może się zmieniać w zgodzie z aktualną

wyceną rynkową przez inwestorów wtórnie handlujących tymi akcjami. Po tym

okresie jednak spółka nabywa pewne obowiązki. Musi ponosić dodatkowe

koszta związane z obecnością na giełdzie, np. administracyjne i księgowe a

także jest zobligowana do podawania publicznie swoich wyników finansowych

w postaci raportów.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

13

Po upublicznieniu spółki na giełdzie przedsiębiorstwo jest zobowiązane do

prowadzenia przejrzystej polityki zarządzania spółką aby utrzymywać swoją

wiarygodność i zaufanie publiczne. Innymi obowiązkami między innymi są:

•

Publikowanie raportów bieżących i komunikatów

•

Publikowanie raportów okresowych: kwartalnych, półrocznych, rocznych

•

Organizowanie walnych zgromadzeń

Raporty - inaczej sprawozdania finansowe prezentują wyniki finansowe.

Raporty bieżące i komunikaty - prezentują informacje o zmianach w spółce, które

mogą mieć wpływ na kurs akcji czyli cenę po jakiej akcje można kupić lub sprzedać.

Forma raportów jest standaryzowana by ułatwić inwestorom czerpanie

interesujących ich informacji i porównywanie pomiędzy różnymi spółkami. W ten

sposób analitycy mogą szacować kondycję finansową firmy i prognozować przyszły

rozwój lub stagnację w spółce lub nawet określać koniunkturę w całej branży.

Raporty okresowe się dzielą na kwartalne publikowane, co 3 miesiące, półroczne oraz

roczne. Są dystrybuowane bezpośrednio przez spółki za pomocą prasy, Internetu

bądź przez agencje informacyjne do wszystkich zainteresowanych.

Ponadto publiczna spółka akcyjna powinna:

•

Powiadamiać inwestorów o planach rozwoju i ważnych zamierzeniach

związanych z prowadzeniem działalności.

•

Przekazywać ważne wiadomości (w tym raporty i komunikaty) za pomocą

oficjalnych agencji informacyjnych, gdyż uniemożliwia to powstawania

informacji poufnych, których wykorzystanie może prowadzić do uzyskania

przewagi informacyjnej nad pozostałymi akcjonariuszami, co jest prawnie

zabronione.

•

Informować o zmianach w składzie zarządu, co może mieć wpływ pozytywny

lub negatywny ze względu na interpretacje inwestora a co za tym idzie wycenę

rynkową papierów wartościowych.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

14

4.

Giełda Papierów Wartościowych

Poznajmy teraz, czym zajmuje się sama giełda i jak organizuje obrót papierami

wartościowymi

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie w skrócie (GPW) powstała w 1991. Na

początku notowanych było tylko 5 spółek – Tonsil S.A., Kable Śląskie S.A., Exbud S.A.,

Próchnik S.A. oraz Krosno S.A. W 2010 roku skarb państwa przeprowadził publiczną

ofertę sprzedając akcje giełdy.

Giełda współpracuje ze sporą liczbą tak zwanych członków giełdy, którzy dodatkowo

organizują proces składania i przekazywania zleceń na giełdę np. z domami

maklerskimi oraz podmiotami bezpośrednio oddziaływającymi na zachowanie się

instrumentów finansowych są to między innymi fundusze inwestycyjne i skarb

państwa. Inwestorzy obecni na GPW między innymi mogą wykorzystywać poprzez

handel różnice wartości notowanych walorów w tym akcji w celu o osiągania zysków

kapitałowych. Giełda stanowi także źródło możliwości zabezpieczania się

przedsiębiorstw przed niekorzystnymi zmianami cen surowców lub walut.

Giełda prowadzi obrót instrumentów na trzech rynkach:

Rynek główny – Tu notowane są między innymi: akcje, obligacje, prawa poboru,

prawa do akcji, certyfikaty inwestycyjne, instrumenty strukturyzowane a także

instrumenty pochodne takie jak kontrakty terminowe, jednostki indeksowe oraz

opcje.

Rynek alternatywny NewConnect – Rynek ten zrzesza głównie spółki o niskiej

kapitalizacji, młode przedsiębiorstwa, których działalność gospodarcza związana jest

często z innowacyjnymi technologiami, ale tym samym ryzykownymi

przedsięwzięciami. Notuję się tu również akcje, prawa do akcji oraz prawa poboru.

Rynek instrumentów dłużnych Catalyst – Rynek ten organizuje obrót obligacji

korporacyjnych, obligacji komunalnych oraz listów zastawnych.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

15

4.1.

Rola giełdy

Głównymi działaniami i celem powołania giełdy jest:

•

Wprowadzanie instrumentów finansowych do publicznego obrotu

•

Organizowanie obrotu instrumentów finansowych

•

Publikowanie informacji dotyczących aktualnych i historycznych kursów

notowanych walorów

•

Prowadzenie kampanii edukacyjnej związanej z rynkiem kapitałowym.

Tym samym giełda staje się centralnym ośrodkiem ścierania się popytu i podaży

wywołanych przez obecność i aktywność uczestników rynku oraz miejscem prawnego

nadzoru handlu instrumentami finansowymi oraz ośrodkiem organizacji tego handlu

na rynku kapitałowym.

Koncentracja popytu i podaży daje handlu akcjami wysoką płynność, czyli

występowanie odpowiednio dużej grupy inwestorów zainteresowanych kupnem i

sprzedażą tak, że w konsekwencji zawarcie transakcji jest możliwe praktycznie w

każdym momencie trwania sesji po cenie zbliżonej bądź identycznej do ceny

rynkowej.

Ponadto giełda umożliwia Efektywną Alokację kapitału inwestorów i sprawne

funkcjonowanie rynku Publicznego, na którym strony transakcji nawzajem są sobie

całkowicie anonimowe. Informacje o cenach i warunkach większych transakcji mogą

być publikowane przez giełdy i rozpowszechniane za pomocą mediów.

Rynek publiczny, który jest organizowany na giełdzie jest zawsze nadzorowany i

regulowany przez organy państwowe, co często nie dotyczy rynku prywatnego. Służą

do tego akty prawne, które determinują charakterystykę sposobu obrotu akcji.

KNF - Komisja Nadzoru Finansowego sprawia kontrole oraz wydaje licencje na

prowadzenie działalności związanej z pośrednictwem obrotu papierami

wartościowymi.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

16

Kontroli tej podlegają m.in. fundusze inwestycyjne, domy maklerskie, maklerzy. KNF

nadzoruje na bieżąco również ich działalność. Może nakładać kary i sankcje,

przygotowuje akty prawne i prowadzi działalność edukacyjną, daje także uprawnienia

do wykonywania zawodu maklera giełdowego przeprowadzając odpowiednie

egzaminy. Makler giełdowy jest odpowiedzialny między innymi za obsługę zleceń

giełdowych lub zarządzania portfelem klienta.

Warto dodać, iż ważną role w organizowaniu rynku publicznego odgrywają biura

maklerskie, z którymi giełda ściśle współpracuje. Biura maklerskie uczestniczą w

przekazywaniu zleceń klientów indywidualnych na giełdę i wprowadzają spółki w

ofercie publicznej.

4.2.

Segmenty i indeksy akcji

Akcje podzielone są na segmenty i tworzą indeksy

Akcje wszystkich spółek notowanych na giełdzie możemy zakwalifikować do pewnych

segmentów ze względu na wielkość kapitalizacji przedsiębiorstwa, które je

wyemitowało. Poniżej znajduje się podstawowy podział akcji.

Segmenty według wielkości kapitalizacji:

• Segment 250 PLUS – akcje spółek o kapitalizacji przekraczającej 250 mln euro

• Segment 50 PLUS – akcje spółek o kapitalizacji przekraczającej 50 mln euro i nie

wyższej niż 250 mln euro

• Segment 5 PLUS – akcje spółek o kapitalizacji przekraczającej 5 mln euro i nie

wyższej niż 50mln euro

• Segment MINUS 5 – akcje spółek o kapitalizacji nieprzekraczającej 5 mln euro

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

17

Innego rodzaju podział akcji stanowią indeksy. Indeksy to pewnego rodzaju średnie

skupiające grupy akcji na podstawie pewnych cech emitentów, na przykład branży

bądź kraju pochodzenia lub wysokość kapitalizacji. Zatem możemy stwierdzić, że

indeksy prezentują trendy i sposób zachowania akcji należących do pewnego

segmentu. Stąd rozpoznajemy:

•

WIG - Warszawski Indeks Giełdowy - W skład tego indeksu wchodzą wszystkie

spółki z rynku podstawowego, których notowania odbywają się w systemie

notowań ciągłych

•

WIG20 – odzwierciedla zmiany cen akcji 20 spółek o największej wartości

rynkowej (kapitalizacji) i największych obrotach na giełdzie spoza indeksów

mWIG40 i sWIG80.

•

mWIG40 – odzwierciedla zmiany cen grupy kolejnych 40 spółek giełdowych, z

wyłączeniem spółek z indeksów WIG20 i sWIG80 oraz spółek zagranicznych

notowanych jednocześnie na GPW i innych rynkach o wartości rynkowej

powyżej 1 mld euro.

•

sWIG80 – odzwierciedla zmiany cen grupy kolejnych 80 spółek giełdowych, z

wyłączeniem spółek z indeksów WIG20 i mWIG40

Indeksy jak wspomniałem mogą grupować akcje należące do pewnych sektorów

gospodarczych stąd wyróżniamy między innymi indeks WIG-budownictwo skupiający

spółki zajmujące się działalnością budowlaną lub WIG-informatyka grupujący

przedsiębiorstwa związane z branżą IT. Inne indeksy to na przykład.:

•

WIG-spożywczy

•

WIG-telekomunikacja

•

WIG-media

•

WIG-paliwa

•

WIG -deweloperzy

•

WIG- chemia

•

WIG-budownictwo

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

18

Na wykresach nr 1, 2, 3 poniżej widzimy spółki chemiczne znajdujące się w trendach

wzrostowych i indeks WIG-chemia, który prezentuje stan koniunktury w tym sektorze

w roku 2010. Inaczej mówiąc indeks ten obrazuje sytuację, jaka występuje na akcjach

spółek z branży chemicznej.

Diagram 1. Wykres jednodniowy, Azoty Tarnów

Diagram 2. Wykres jednodniowy, Puławy

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

19

Diagram 3. Wykres jednodniowy, Synthos

Diagram 4. Wykres jednodniowy, WIG-chemia

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

20

Łatwo zauważyć, że indeks WIG-chemia w doskonały sposób prezentuje zachowanie

się poszczególnych spółek z tego segmentu. Jest to dla nas wskazówka, że należy się

szczególnie interesować spółkami chemicznymi przy podejmowaniu decyzji o zakupie

akcji.

Dla porównania indeks budowlany na wykresie poniżej znajdując się w trendzie

spadkowym podpowiada nam to, że spółki budowlane tracą na wartości i nie należy

inwestować w ten segment gospodarki. Widzimy, że indeksy są wartościowymi

wskaźnikami i narzędziami ułatwiającymi orientacje na giełdzie i proces dokonywania

analizy koniunktury i inwestycji.

Diagram 5. Wykres jednodniowy, WIG-budownictwo

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

21

4.3 Sesja giełdowa i harmonogram

Sesja to czas, w którym dokonywane są pewne operacje związane z obrotem akcjami.

jest ona podzielona na fazy, w których odbywają się różne operacje: m.in. kontrolne,

dotyczące nadzoru bezpieczeństwa lub fazy, w których ustalany jest kurs walorów.

Faza przed otwarciem – W tym czasie na podstawie zleceń wysłanych przez

uczestników rynku wyznaczany jest teoretyczny kurs otwarcia (TKO). W tej fazie nie

można zawrzeć transakcji. Zlecenia inwestorów mogą być w tej fazie anulowane bądź

modyfikowane.

Faza notowań ciągłych – W tym czasie zlecenia inwestorów są kojarzone ze sobą

nawzajem i realizowane są transakcje. Nie wszystkie zlecenia oczywiście są

wypełniane gdyż musi znaleźć się druga strona handlu, ktoś musi mieć wystawione

przeciwne zlecenie. Bezpośredni napływ zleceń na parkiet wywołuje ścieranie się

popytu i podaży, co kształtuje cenę kursu akcji. Faza ta rozpoczyna się teoretycznym

kursem otwarcia (TKO) a kończy kursem zamknięcia

Faza dogrywki – W tym czasie kurs akcji nie zmienia już swojej wartości, jednak osoby

chcące kupić lub sprzedać papiery mogą to zrobić, ale wyłącznie po cenie zamknięcia

fazy sesji. W przypadku notowań jednolitych z tak zwanym „fixingiem” jest to jedyny

czas, w którym gracze mogą zrealizować swoje zlecenia po cenie ustalonej przez

giełdę na podstawie TKO.

Harmonogram sesji dla akcji spółek notowanych w systemie ciągłym oraz PP i PD

tych akcji a także akcji rynku Newconnect notowanych w systemie ciągłym oraz PP i

PDA tych akcji:

Faza przed otwarciem 8:00 – 9:00

Faza sesji 9:00 - 17:20

Faza II przed otwarciem 17:20 – 17:30

Faza dogrywki 17:30 – 17:35

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

22

Harmonogram sesji dla akcji spółek notowanych w systemie jednolitym a także dla

akcji rynku Newconnect notowanych w systemie jednolitym oraz PP i PDA tych akcji:

Faza przed otwarciem 8:00 – 11:00

Faza dogrywki 11:00 – 11:30

Faza II przed otwarciem 11:30 – 15:00

Faza II dogrywki 15:00 – 15:30

Faza III przed otwarciem 15:30 – 17:35

Akcje mogą być notowane w Systemie notowań Jednolitych bądź notowań ciągłych.

W systemie notowań ciągłych cena waloru może się zmienić w dowolnym czasie

notowań natomiast w systemie notowań jednolitych kurs jest ustalany 2 razy na

fixingu w czasie fazy dogrywki.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

23

Popyt rośnie - Więcej

inwestorów jest

zainteresowanych kupnem

akcji niż sprzedażą - Cena

rośnie

Popyt maleje - Więcej

inwestorów jest

zainteresowanych

sprzedarzą akcji niż

kupnem - Cena spada

5.

Handel akcjami na giełdzie

Handel akcjami na giełdzie dotyczy rynku publicznego, regulowanego i rządzą nim

prawa popytu i podaży widoczne na schemacie 2.

Schemat 2. Popyt i podaż

Jak wspomniałem wcześniej cena akcji kształtowana jest przez zlecenia wystawiane

na giełdzie przez uczestników rynku? Dla inwestorów indywidualnych giełda i akcje

mają znaczenie generalnie z dwóch powodów. Są oni zainteresowani osiąganiem

zysków z wzrostu wartości posiadanych akcji lub otrzymywaniem dywidendy z tytułu

posiadania akcji. W Polsce dywidendy są wypłacane dość sporadycznie i ich wysokość

jest przeważnie nieznaczna w stosunku do nawet krótkoterminowych zmian cen akcji

na giełdzie, więc nawet, jeśli zarobimy poprzez wypłatę dywidendy, podobną kwotę

łatwo możemy utracić w wyniku obniżenia wartości rynkowej akcji, dlatego należy

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

24

mieć świadomość, że rynkowa wartość posiadanych aktywów jest pierwszorzędną,

jakością jaką powinniśmy monitorować.

Przykład udanej inwestycji widoczny jest na diagramie 6. Opis transakcji znajduje się

poniżej.

Zakup 1000 akcji KGHM 17-go marca 2009 roku po cenie 44zł

Sprzedaż posiadanych akcji po cenie 95zł 3-go lutego 2010 roku

Wartość początkowa inwestycji = 1000 akcji x 44zł = 44 000 zł

Przychody ze zbycia papierów wartościowych = 1000 akcji x 95zł = 95 000zł

Osiągnięty dochód = 95 000zł - 44 000zł = 51 000zł

Zysk netto = 51 000zł – 347.50zł prowizji – 9690zł podatku = 40 962.50zł

Zysk netto wyrażony w procentach z inwestycji wynosi 93%

Diagram 6. Wykres jednodniowy, wzrost wartości akcji KGHM

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

25

6.

Czynniki kształtujące popyt i podaż

Popyt i podaż mogą być stymulowane poprzez zachowanie różnych grup inwestorów.

Są oni nazywani uczestnikami rynku. Główne grupy uczestników rynku są widoczne

poniżej

•

Instytucjonalni inwestorzy strategiczni - są związani profesjonalnie z

działalnością spółki, zgłaszają długookresowy popyt na akcje. Nabywają akcje

spółek w celu przejęcia ich na własność, kontroli ich działalności i przejęcia ich

zarządzania.

•

Zagraniczni Instytucjonalni inwestorzy sektora finansowego – mają podobne

cele jak wyżej wspomniani

•

Instytucjonalni inwestorzy sektora finansowego - Fundusze działające na

polskim rynku kapitałowym aktywnie inwestujące środki finansowe swoich

klientów. O stopniu wpływu na rynek decydują wielkości sum przekazanych

przez klientów do menadżerów funduszy i sposób nimi zarządzania np. stopień

tolerancji na ryzyko.

•

Skarb państwa i jego agencje - Jest to jedna z najbardziej nieobliczalnych grup

inwestorów. Dysponująca potężnym kapitałem, nieobarczona tak dużą

odpowiedzialnością poniesienia straty, niebędąca pod presją konieczności

osiągnięcia jak największego zysku, kieruje się w swoich decyzjach innymi, na

ogół politycznymi, kryteriami, a nie racjonalnym rynkowym

maksymalizowaniem dochodu, czy przyrostu majątku.

•

Duzi inwestorzy prywatni - Założyciele, bądź faktyczni właściciele i zarządzający

spółkami. Również oni mogą zgłaszać popyt na akcje, zwłaszcza w okresie

niskiego kursu, w celu podnoszenia wartości akcji lub interwencji. Mogą

założyć spółdzielnie inwestorów, która zwiększa znacznie wpływ tej grupy

inwestorów na rynek akcji.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

26

Inne czynniki kształtujące ceny na giełdzie:

•

Wprowadzenie nowych akcji na giełdę –wzmacnia podaż w czasie konieczności

uzyskania przez spółki nowego kapitału.

•

Realizacja wysokich zysków przez dotychczasowych właścicieli i motywy gry

spekulacyjnej wysokiego ryzyka.

•

Należy pamiętać również, że duże znaczenie w ostatnich dekadach nabrała

sama informacja o tym jak inni inwestorzy spostrzegają dany rynek i papiery

wartościowe, jak szacują ryzyko inwestycji w poszczególne aktywa a także

świadomość stosowania popularnych metod analitycznych przez innych

uczestników rynku.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

27

7.

Dlaczego to ma sens? - Procent składany

Procent składany to sposób re-inwestycji wkładu pieniężnego polegający na tym, że

dochody otrzymane z udanych i zaksięgowanych inwestycji są doliczane do puli

środków inwestycyjnych i w następnym okresie realizacji zysków bezpośrednio

wpływają na wzrost osiąganych dochodów ze względu na powiększoną początkową

kwotę inwestycji.

Wzór na procent składany

K - wartość kapitału

r – uzyskiwany % zwrotu kapitału

n - ilość okresów stóp zwrotu np., co rok, co miesiąc

Stopa zwrotu jest wyrażana procentowo z wzoru

Dochód = wartość końcowa inwestycji / wartość początkowa inwestycji * 100%

Wolne środki można wykorzystać w różny sposób. Możemy je ulokować między

innymi w:

•

Lokatach - dają ok 4% zysku

•

Obligacjach - dają zyski w zależności od stopnia ryzyka, przeważnie do kilku

procent.

•

Funduszach – zdają zmienne stopy zwrotu zależne przeważnie od stanu

koniunktury.

Samodzielna spekulacja bądź inwestycja w fundusze w dobrym czasie koniunktury ( w

czasie hossy) wydaje się najlepszą alternatywą ulokowania wolnych środków

finansowych. Poniżej znajduje się tabela z długoletnią symulacją dochodów z giełdy.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

28

Tabela 1. Symulacja dochodów przy 25% rocznej stopie zwrotu

Rozważmy przebieg długoterminowej inwestycji na rynku akcji przy rocznej stopie

zwrotu równej 25%. Spoglądając na tabele Widzimy, że osiągając już około 25%

rocznej stopy zwrotu jesteśmy w stanie podwoić nasze oszczędności w nieco ponad 3

lata. Dzieje się tak ze względu na efekt procentu składanego, w którym każda

uzyskana suma zwrotu z inwestycji jest aktywnie reinwestowana. W ten sposób 25%

osiągnięte w pierwszym roku inwestycji z początkowej kwoty przynosi nam dochód w

wysokości 50 000 zł, ale w kolejnych latach kwota jest już większa gdyż uzyskane

50 000zł doliczamy puli inwestycyjnej i kolejne przychody są większe gdyż sama

Kapitał

Zysk w kolejnych latach

Kwota początkowa

200 000 zł Rok

200 000

Roczny zysk w %

25,0% rok 1

250 000 zł

50 000 zł

rok 2

312 500 zł

62 500 zł

rok 3

390 625 zł

78 125 zł

rok 4

488 281 zł

97 656 zł

rok 5

610 352 zł

122 070 zł

rok 6

762 939 zł

152 588 zł

rok 7

953 674 zł

190 735 zł

rok 8

1 192 093 zł

238 419 zł

rok 9

1 490 116 zł

298 023 zł

rok 10

1 862 645 zł

372 529 zł

rok 11

2 328 306 zł

465 661 zł

rok 12

2 910 383 zł

582 077 zł

rok 13

3 637 979 zł

727 596 zł

rok 14

4 547 474 zł

909 495 zł

rok 15

5 684 342 zł

1 136 868 zł

rok 16

7 105 427 zł

1 421 085 zł

rok 17

8 881 784 zł

1 776 357 zł

rok 18

11 102 230 zł

2 220 446 zł

rok 19

13 877 788 zł

2 775 558 zł

rok 20

17 347 235 zł

3 469 447 zł

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

29

kwota początkowa się zwiększyła. W ten sposób w po drugim roku inwestycji i

osiąganiu systematycznie 25% zwrotu uzyskujemy dochód 62 500 tyś, w następnym

roku 78 125 tys. Po siedmiu latach inwestycji jesteśmy w stanie powiększyć nasze

oszczędności do wartości blisko 1 000 000 zł. Jeżeli posiadamy jakiekolwiek

oszczędności i nie będziemy ich konsumować w najbliższych latach lub nawet

miesiącach zależnie od naszego horyzontu inwestycyjnego warto pomyśleć o

efektywnej alokacji i wykorzystaniu czasu i procentu składanego na naszą korzyść.

Kapitał

Zysk w kolejnych latach

Kwota początkowa

200 000 zł

Rok

200 000 zł

Roczny zysk w %

50,0% rok 1

300 000 zł

100 000 zł

rok 2

450 000 zł

150 000 zł

rok 3

675 000 zł

225 000 zł

rok 4

1 012 500 zł

337 500 zł

rok 5

1 518 750 zł

506 250 zł

rok 6

2 278 125 zł

759 375 zł

rok 7

3 417 188 zł

1 139 063 zł

rok 8

5 125 781 zł

1 708 594 zł

rok 9

7 688 672 zł

2 562 891 zł

rok 10

11 533 008 zł

3 844 336 zł

rok 11

17 299 512 zł

5 766 504 zł

rok 12

25 949 268 zł

8 649 756 zł

rok 13

38 923 901 zł

12 974 634 zł

rok 14

58 385 852 zł

19 461 951 zł

rok 15

87 578 778 zł

29 192 926 zł

rok 16

131 368 167 zł

43 789 389 zł

rok 17

197 052 251 zł

65 684 084 zł

rok 18

295 578 376 zł

98 526 125 zł

rok 19

443 367 564 zł

147 789 188 zł

rok 20

665 051 346 zł

221 683 782 zł

Tabela 2. Symulacja dochodów przy 50% rocznej stopie zwrotu

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

30

W drugiej tabeli została powiększona rocznie stopa zwrotu do 50%. Wpływ procentu

składanego sprawił, że w tym przypadku po 2krotnym zwiększeniu stopy zwrotu z 25

do 50% w 8 roku inwestycji nie otrzymamy 2 milionów, czyli 2 krotnie więcej niż przy

25% rocznego zysku, otrzymamy znacznie więcej, ponad 5 milionów zł.

Dzieje się tak, ponieważ nasze pieniądze przy pomocy procentu składanego rosną w

skali logarytmicznej. Im szybciej zaczniemy efektywnie inwestować i im większe stopy

zwrotu będziemy otrzymywać tym szybciej będziemy osiągać naprawdę imponujące

dochody z inwestycji kapitałowych.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

31

8.

Cele inwestycji, po co inwestujemy?

Gdy zrozumiemy opłacalność i korzyści związane z gromadzeniem wiedzy i praktyki

inwestycyjnej i zamierzamy zaangażować się w ten proces powinniśmy określić

pewne wytyczne bądź cele tego przedsięwzięcia.

•

Niezależność finansowa. Powinna być podstawową motywacją inwestycji.

•

Inwestycja na przyszłość. Są to różnego rodzaju świadome bądź mniej

świadome inwestycje na przyszłe potrzeby: dla nas samych dla dzieci, na

emeryturę, na czarną godzinę itd. Wiele osób inwestuje w ten sposób długo

terminowo za pomocą polis ubezpieczeniowych, funduszy stabilnego wzrostu

lub innych rozwiązań umożliwiających systematyczne oszczędzanie z nadzieją

na długoterminowy przyrost odkładanych sum.

•

Stabilne bogacenie się. Moim zdaniem to jedno z najrozsądniejszych podejść

do tematu giełdy. Wiąże się reagowaniem na określone sygnały inwestycyjne,

dążeniem do osiągania systematycznych zysków i unikaniem nadmiernego

ryzyka.

•

Pragnienie osiągnięcia szybkiego bogactwa. Jest to agresywna i aktywna

spekulacja nastawiona na szybki przyrost kapitału, horyzont czasowy jest tutaj

zwykle krótszy, o kilku dni do kilku miesięcy.

•

Zaspakajanie innych potrzeb np. hazard, potrzeba emocji. Czytając książki

przedstawiające psychologiczną sylwetkę gracza giełdowego dowiadujemy się,

że pewni ludzie na giełdzie znajdują możliwość zaspakajania hazardowych

pociągów i szukają rozrywki bądź emocji związanych z szybką wygraną. Zwykle

prowadzi to jednak do utraty pieniędzy i nie ma wiele wspólnego z prawdziwą

spekulacją.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

32

9.

Samodzielna spekulacja na rynku akcji, – na czym

ona polega?

Dowiemy się teraz, w jaki sposób można samodzielnie spekulować i jakie style gry są

najbardziej popularne wśród graczy giełdowych.

Zagłębiając się w temat giełdy można się spotkać z terminami inwestycja, spekulacja,

trading. Sam trading się dzieli na daytrading, swing trading czy skalping.

Wszystkie te określenia dotyczą tego samego – zarabiania pieniędzy przez

wykorzystanie zmiany wartości akcji lub innych walorów w czasie.

Jedynymi różnicami jest długość trwania transakcji i sposób dokonywania decyzji

kupna i sprzedaży.

•

Inwestycja – zwykle długoterminowa, oparta na danych fundamentalnych, –

czyli informacji publikowanych przez spółkę, i analizy całego sektora

gospodarczego lub nawet światowych trendów. Horyzont czasowy to zwykle

od kilkunastu miesięcy nawet do kilkunastu lat. Akcje często dobiera się za

pomocą analizy portfelowej.

•

Spekulacja – kojarzy się ją zwykle z grą średnioterminową od kilku tygodni do

miesięcy. W takiej ramie czasowej większego znaczenia nabywa analiza

techniczna, – która króluje na małych interwałach czasowych, analiza

techniczna jest to po prostu prognozowanie ruchu ceny na podstawie wymowy

i dynamiki kursów akcji w przeszłości.

•

Trading (z angielskiego handel), przyjęło się rozważać grę krótko terminową

często w obrębie jednego dnia, taką inwestycje nazywamy daytradingiem

Jest to gra w obrębie jednej sesji, tutaj również analiza techniczna ma spore

znaczenie.

W czasie sesji inwestorzy mogą spontanicznie reagować na publikowane w

czasie sesji komunikaty spółek–, czyli dane fundamentalne a to również

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

33

stwarza okazję złapania szybkiego, lecz krótkiego ruchu ceny i szanse na

zarobek. Ekstremalna forma tradingu to skalping. Polega ona na

przeprowadzaniu transakcji trwających od kilku sekund do kilku minut.

Gdy zdecydujemy się jednak na inwestycje poprzez fundusze należy wiedzieć, że

Inwestycje za pomocą funduszy również wymagają pewnych podstawowych

wiadomości gdyż wyniki funduszy zwykle podążają za cyklem hossa/bessa/ fundusze

czasie hossy osiągają zwykle znakomite wyniki następnie w czasie bessy jednostki

uczestnictwa zaczynają tracić na wartości, więc przynajmniej fundamentalna wiedza

jest konieczna do określenia momentu, kiedy należy się wycofać z funduszy i dokonać

transferu środków w celu ich ochrony bądź znalezienia bardziej perspektywicznej

alokacji np. surowce bądź waluty.

Wiele ludzi o tym zapomina i powierza w pełni zarządzanie swoimi pieniędzmi

menadżerom, którzy nie ochronią nas jednak przed bessą, sami musimy wycofać

pieniądze w czasie bessy i uchronić je przed stratami.

Na wykresach poniżej widzimy jak duży wpływ na wydajność funduszy może mieć

stan koniunktury na giełdzie.

Diagram 7. Wykres przedstawiający zachowanie indeksu WIG.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

34

Diagram 8. Wykres przedstawiający wycenę jednostek uczestnictwa funduszu

inwestującego w akcje.

Diagram nr 7. przedstawia zachowanie indeksu WIG a poniżej diagram nr 8. pokazuje

notowania jednostek uczestnictwa przykładowego funduszu inwestującego w polskie

akcje. Widzimy, że stan koniunktury bezpośrednio wpływa na wyniki wielu funduszy

inwestycyjnych, w ten sposób, osoby indywidualne korzystające z funduszy, które nie

posiadają odpowiedniej wiedzy i nie wiedzą, kiedy kupować i sprzedawać jednostki

uczestnictwa są narażone na przypadkowe zmiany cen akcji na giełdzie, co może

doprowadzić do szybkich i nie potrzebnych strat.

Cała sztuka gry giełdowej polega na tym by zarabiać w czasie hossy i unikać strat w

czasie bessy tak by konsekwentnie osiągać zyski, nie zaś być wciąż uzależniony od

nastrojów światowych giełd i polskich inwestorów instytucjonalnych, którzy w dużej

mierze kształtują zachowanie się indeksów.

Dlatego nie powinniśmy pozwolić by poziom naszych oszczędności zmieniał się bez

żadnej kontroli wyłącznie na podstawie ruchu indeksów. Zachęcam tym samym do

edukowania się zanim przystąpimy do inwestycji w fundusze.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

35

10.

Przegląd biur maklerskich i dyspozycji

Tabela pokazuję większość domów maklerskich działających na polskim rynku, po

prawej stronie znajdują się adresy do stron internetowych. Ogólnie mówiąc mamy do

wyboru kilkadziesiąt biur maklerskich, niektóre biura pobierają opłatę roczną od

prowadzenia rachunku maklerskiego, inne prowadzą go za darmo, zwykle otwarcie

rachunku jest pozbawione opłat.

Alior Bank S.A.

http://www.aliorbank.pl/pl/biuro_maklerskie

Bank BPH S.A.

http://www.bph.pl

Bank DnB Nord S.A.

http://www.bmdnbnord.pl

Bank Gospodarki Żywnościowej S.A.

http://www.bgz.pl

Bank Polska Kasa Opieki S.A.

http://www.dm.pekao.com.pl

Centralny Dom Maklerski Pekao S.A.

http://www.cdmpekao.com.pl

Copernicus Securities S.A.

http://www.copernicus.pl

DB Securities S.A.

http://www.dbsecurities.pl

Dom Inwestycyjny BRE Banku S.A.

http://www.dibre.com.pl

Dom Maklerski Amerbrokers S.A.

http://www.amerbrokers.pl

Dom Maklerski Banku BPS SA

http://www.dmbps.pl

Dom Maklerski BOŚ S.A.

http://www.bossa.pl

Dom Maklerski Banku Handlowego S.A.

http://www.dmbh.pl.pl

Dom Maklerski BDM S.A.

http://www.bdm.com.pl

Dom Maklerski BZ WBK S.A.

http://www.dmbzwbk.pl

Ipopema Securities S.A.

http://www.ipopema.pl

Dom Maklerski IDM S.A.

http://www.idmsa.pl

Erste Securities Polska S.A.

http://www.esp.pl

ING Securities S.A.

http://www.ingsecurities.pl

Millennium Dom Maklerski S.A.

http://www.millenniumdm.pl

Noble Securities S.A.

http://www.noblesecurities.pl

Opera Dom Maklerski Sp. z o.o.

http://www.opera.pl

PKO Bank Polski S.A.

http://www.pkobp.pl

Trigon Dom Maklerski S.A.

http://www.trigon.pl

UniCredit CAIB Poland S.A.

http://www.ca-ib.pl

X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A.

http://www.xtb.pl

Tabela 3. Lista biur maklerskich

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

36

Najczęstszą stawką prowizji jest ok. 0.39% od wartości zlecenia kupna i sprzedaży. W

daytradingu często prowizje ulegają zmniejszeniu.

Niektóre domy maklerskie umożliwiają prowadzenie rachunku w formie konta IKE

czyli dodatkowego konta emerytalnego, na którym możemy zaoszczędzić nie płacąc

podatku. Dodatkowymi zaletami niektórych rachunków są dodatkowe usługi np.

publikowane biuletyny bądź specjalne rekomendacje. Wybór domu maklerskiego,

dlatego też jest sprawą indywidualną i powinien być rozważony ze względu na

oczekiwania i potrzeby danego inwestora.

Trzy słowa o zleceniach giełdowych (dyspozycjach maklerskich)

Inwestorzy stosują zlecenia giełdowe, aby kontrolować dokładnie swoje pozycje

inwestycyjne oraz aby posiadać gwarancje zrealizowania transakcji dokładnie po

ustalonych według swojej analizy cenach. Niektóre zlecenia mogą być tylko

stosowane autonomicznie inne stosuję się często w sprzężeniu z pozostałymi

zleceniami. W ten sposób gracze giełdowi potrafią precyzyjnie określić warunki, jakie

cena akcji musi spełnić by ich zlecenie było aktywne oraz zasięg czasowy, w którym

inwestor jest skłonny zawrzeć transakcje.

Poniżej znajdują się opisy najpopularniejszych rodzajów zleceń.

- Zlecenie „po każdej cenie” PKC

To najprostszy rodzaj zlecenia, służy do natychmiastowej sprzedaży lub kupna akcji.

Można je stosować razem z limitem aktywacji. Ograniczeniem zakresu potencjalnych

cen transakcyjnych są w tym przypadku „widełki statyczne” lub „dynamiczne”

ustalane przez giełdę. Plusem tego rozwiązania jest pewność, że transakcja dojdzie do

skutku, choć czasami nie po najlepszych dla nas kursach.

- Zlecenie „po cenie rynkowej” PCR

Zlecenia te przyjmowane są tylko w fazie notowań ciągłych i dokonują dla nas

transakcji na jak najlepszych warunkach. Inaczej niż w przypadku zlecenia PKC

zlecenie PCR może nie być zrealizowane z powodu braku na rynku korzystnych dla

nas ofert przeciwnych.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

37

- Zlecenie „z limitem ceny” Limit

W tym rodzaju zleceń inwestor dokładnie określa, po jakiej maksymalnej cenie chce

zakupić akcje lub po jakiej minimalnej cenie chce sprzedać posiadane akcje. Wadą

tego rozwiązania jest to, iż może nikt na rynku nie być zainteresowany taką ofertą,

rynek znacznie wzrośnie lub spadnie a my nie przeprowadzimy interesującej nas

transakcji.

- Zlecenie „obronne” (Tnij straty, Stop loss)

Jest to rodzaj zlecenia z sprzedaży z limitem aktywacji. Po podaniu konkretnej ceny,

niższej od obecnej wartości kursu waloru i po zarejestrowaniu jej przez system

notujący. Zlecenie to automatycznie wyśle na giełdę zlecenie „sprzedaż po każdej

cenie” lub „sprzedaż z limitem ceny” odpowiednio według naszych preferencji i

założeń spekulacyjnych.

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

38

11.

Etapy rozwoju spekulanta

1.

Zainteresowanie się giełdą i spekulacją. Zrozumienie sensu i korzyści

inwestowania.

Z różnych powodów dana osoba może zacząć zagłębiać się z sztukę

spekulowania, m.in. chęć zabezpieczenia się na przyszłość, odkrycie nowej pasji

w swoim życiu, chęć pozyskania szybko dodatkowego kapitału, potrzeba

odczuwania emocji związanych z ryzykiem itd.

Aby zacząć grać na giełdzie dobrze by było gdybyś posiadał następujące cechy:

•

Chęć podjęcia nauki i rozwoju.

•

Posiadanie kapitału przeznaczonego na inwestycje.

•

Chęć poświęcenia pewnej ilości czasu na edukacje, analizę i zarządzanie

portfelem.

•

Odpowiedni charakter, opanowanie, cierpliwość, dyscyplina w realizowaniu

strategii, analityczny umysł.

2.

Zdobywanie wiadomości i wiedzy

Głównie ten etap objawia się poprzez:

Czytanie książek, poszukiwanie wiedzy, przeglądanie forów, konsultowanie się

z doradcami inwestycyjnymi itd.

3.

Aktywny trading

To próba wykorzystania zdobytych informacji w realnych warunkach. Jest to

kluczowy etap. Zwykle na początku rynek sprawia wrażenie całkowicie nie

zrozumiałego i przypadkowego a cała nabyta wiedza wydaję się nieprzydatna.

Wiele osób kończy na tym etapie przygodę z giełdą. Zaczyna do niego

Wprowadzenie do inwestycji w akcje Wiktor Moskalewicz

www.

polskie-

a

kcje

.pl

| Serwis o inwestowaniu na giełdzie

39

przemawiać, że cały mit o inwestycjach i realnym wzbogaceniu się są jakimiś

nieprawdziwymi historiami. Decydująca jest na tym etapie wytrwałość i ciągłe

doskonalenie własnych umiejętności i znalezienie własnego stylu gry.

4.

Powrót do podstaw

Ponowne poszukiwanie „guru”, który nauczy Cię poprawnego podejścia do

rynku. Również tu osobiste angażowanie i wytrwałość ma wyjątkowe

znaczenie.

5.

Pierwsze sukcesy

Wytrwałość zaczyna popłacać. Nabieramy pewności do własnych przekonań.

Dochodzimy do wniosków, że nasza opinia jest najważniejsza, gdyż tak

naprawdę wraz ze zdobywanym doświadczeniem wypracowujemy

indywidualny profil inwestycji. Przestajemy reagować na komentarze innych

graczy, analizy przedstawiane przez domy maklerskie czy ekspertów w

telewizyjnych komentarzach.

6.

Dalsze doskonalenie umiejętności lub kształcenie innych

Po osiąganiu systematycznych zysków przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa

ochrony kapitału takie osoby decydują się na nauczanie innych i szerzenie

wiedzy o spekulacji i prowadzą własne badania rynku.

Pozdrawiam i życzę sukcesów na GPW

Wiktor Moskalewicz