Rząd polski na emigracji:
W 1939 rząd polski ucieka do Rumunii i tam zostaje inernowany. Jednak ani państwo
ani armia nie kapitulują. Prezydent Mościcki na mocy konstytucji mianuje swojego
następcę. Zostaje mni ostatecznie 30.wrz.'39 Władysław Raczkiewicz. On tego samego
dnia powołuje rząd, premierem zostaje Władysła Sikorski. Zostaje on też ministrem
spraw wojskowych, a od 7.list również naczelnym wodzem armii. Rząd był koalicyjny,
wszystkie partie brały udział w jego pracach. Pierwotnie siedzibą rządu był Paryż i
Anglels(?), a później Londyn. Na emigracji powołano 9.gr'39 Radę Narodową (skł. z 22
osób). Reprezentowane były partie, które udzielały swego poparcie rządowi
emigracyjnemu: PPS, Str. Ludowe, Str. Narodowe, Str. Pracy i politycy sanacyjni.
Przewodniczącym został I.Paderewski, a po jego śmierci S.Grabski. Zostaje
sformowany program rządu. Uznano, że III Rzesza jest głównym wrogiem Polski,
należy walczyć z Niemcami u boku sojuszników. Trzeba było stworzyć armię polską na
zachodzie. Rząd ogłaszał też, że jest w stanie wojny ze Zw. Radzieckim. Rząd stoi na
stanowisku nienaruszalności granic polskich, wysuwał też program powojenny jeśli
chodzi o poszerzenie naszych granic na pn. i zach. Chciał włączenia Gdańska, Prus
Wsch., i Opolszczyzny. Kolejnym zadaniem miało być organizowanie i kontrolowanie
walki podziemnej kraju. Rząd określa też cele powojenne np. Polska powojenna ma być
krajem demokratycznym. Już w 1939 zaczęto tworzyć armię we Francji tzw. Polskie Siły
Zbrojne na zachodzie. W maju'40 (kiedy Niemcy atakują Francję) armia polska liczy
sobie 84 tys. żołnierzy. Klęska Francji powoduje że armia przepada, gdyż do Anglii
przedostaje się tylko ok. 30 tys. żołnierzy. Teraz w Szkocji powstaje I Korpus, którego
dowódcą był gen. Anders. W okresie kiedy rząd przebywa w Londynie prowadzone są
rozmowy pomiędzy Polską a Czechosłowacją dotyczące zawarcia federacji (po wojnie).
Miała być wspólnym frontem przeciw potędze Zw.Radzieckiego. Rozmowy jednak
zostają zerwane w 1943. Pod naciskiem Churchilla Sikorski w czerwcu'40 ogłasza
memoriał, w którym wyraża chęć poprawy stosunków ze Zw.Radzieckim. Doprowadza
to do kryzysu rządowego, a Sikorski dostaje dymisję od Raczkiewicza. Lecz pod
naciskiem Churchilla Sikorski ponownie zostaje premierem rządu. 30 lipca'41 dochodzi
do podpisania układu Sikorski - Majski (ambasador radziecki w Londynie).
Postanowienia: anulowanie traktatu rosyjsko - niemieckiego dotyczącego podziału
Polski, amnestia dla wszystkich więźniów przebywających w Rosji,
wymianaambasadorów, utworzenie polskiej armii w Zw.Radzieckim. Nie poruszono
kwestii granic. 14.kwietnia'41 podpisano umowę wojskową między Polską a
Zw.Radzieckim. Na jej mocy armia polska miała liczyć 30 tys., podlegać polskiemu
rządowi, pod względem operacyjnym podlegać ZSRR. Dowódcą zostaje gen. Anderas.
Sikorski spotyka się ze Stalinem w Moskwie - uzyskuje zgodę na powiększenie liczby
żołnierzy do 96 tys. (grudzień'39?)
Przyczyny zerwania stosunków polsko - radzieckich:
- kwestia wsch. granicy Polski - Stalin nie chciał oddać terenów wschodnich
- kwestia armii w ZSRR - Anderas odmawia w lutym'42 wysłania na front V dywizji, a w
odpowiedzi Rosjanie zmniejszają racje żywnościowe do 30 tys.
[Anderas nie chciał uderzać jednostkowo, uważał że ZSRR przegra wojnę, nie lubił
Ruskich]
Churchill uznał, że nadwyżkę wojsk należy wysłać do Iranu. Tak zrobiono.
W sierp.'42 następuje ostateczna ewakuacja armii polskiej z Rosji. Dlaczego Stali się
zgodził? Bo zaczął już sobie przybotowywać komunistycznyu wariant dla Polski
- kwestia obywatelstwa
- Rosjanie zamykają polskie konsulaty, szkoły itp.
- kwestia katyńska - w kwietniu'43 Niemcy ogłaszają że znaleziono w lasach katyńskich
groby pomordowanych oficerów polskich.
25 kwietnia'43 zerwano stosunki polsko-radzieckie. 4 lipca'43 ginie Sikorski w
katastrofie lotniczej. Kolejnym premierem zostaje S.Mikołajczyk, nowym naczelnym
wodzem został gen. Kazimierz Sosnkowski. Mikołajczyk pełnił funkcje premiera do
listopada'44 kiedy to podał się do dymisji. Ostatnim premierem rządu emigracyjnego
zostaje Tomasz Arciszewski. W czerwcu'45 mocarstwa zachodnie wycofały uznanie
rządowi emigracyjnemu.