66

www.elektro.info.pl

2/2003

normy

Materia³ ten jest kontynuacj¹ publikacji
o normalizacyjnych informacjach
w „elektro.info”, w którym podajemy
wybrane nowo ustanowione Polskie
Normy z zakresu instalacji elektrycznych
i elektroenergetycznych w obiektach
budowlanych. W rozszerzeniu tematyki
normalizacyjnej z ww. zakresu zamiesz-
czamy wykaz Polskich norm wycofanych.

Nowo ustanowione Polskie Normy dotycz¹ce instalacji elektrycznych
i elektroenergetycznych w obiektach budowlanych

PN-EN 50090-2-1:2002
Domowe i budynkowe systemy elektroniczne (HBES). Czêœæ 2-1: Przegl¹d sy-
stemu. Arhitekture Home and Building Electronic Systems (HBES). Part 2-1:
System overview. Architecture 50090-2-1:1994
PN-EN 500-90-2-2:2002
Domowe i budynkowe systemy elektroniczne (HBES). Czêœæ 2-2: Przegl¹d systemu.
Ogólne wymagania techniczne. Home and Building Electronic Systems (HBES). Part
2-2: System overview. General technical requirements.
PN-EN 50174-2:2002
Technika informatyczna. Instalacja okablowania. Czêœæ 2: Planowanie i wyko-
nawstwo instalacji wewn¹trz budynków. Information technology. Cabling installa-
tion. Part 2: Installation planning and practices inside buildings.
PN-EN 50310:2002
Stosowanie po³¹czeñ wyrównawczych i uziemiaj¹cych w budynkach z zainsta-
lowanym sprzêtem informatycznym. Application of equipotential bonding and
earthing in building with information technology equipment.
PN-EN 60255-25:2002
PrzekaŸniki energoelektryczne. Czêœæ 25: Badanie zaburzeñ elektromagne-
tycznych emitowanych przez przekaŸniki pomiarowe i urz¹dzenia zabezpiecze-
niowe. Electrical relays. Part 25: Electromagnetic emission tests for measuring
and protection equipment.
PN-EN 60947-1:2002
Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapiêciowa. Czêœæ 1: Postanowienia ogólne. Low-
voltage switchgear and controlgear. General rules. Zastêpuje: PN-90/E-06150.10
PN-EN 60947-5-2:2002
Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapiêciowa. Czêœæ 5–2: Aparaty i ³¹czniki ste-
rownicze. £¹czniki zbli¿eniowe. Low-voltage switchgear and controlgear. Part 5-2: Con-
trol circuit devices and switching elements. Proximity switches.
PN-EN 60947-6-2:2002
Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapiêciowa. Czêœæ 6–2: £¹czniki wielozadaniowe.
£¹czniki (lub urz¹dzenia) sterownicze i zabezpieczeniowe (CPS). Low-voltage switchgear and
controlgear. Part 6-2: Multiple function equipment. Control and protective switching devices (or
equipment) (CPS) Zastêpuje: PN-EN 947-6-2 + AC: 1997
PN-EN 60999-1:2002
Osprzêt po³¹czeniowy. Miedziane przewody elektryczne. Wymagania bezpieczeñstwa
dotycz¹ce gwintowanych i bezgwintowych elementów zaciskowych. Czêœæ 1: Wymaga-
nia ogólne i wymagania szczegó³owe dotycz¹ce elementów zaciskowych do przewodów
od 0,2 mm

2

do 35 mm

2

(w³¹cznie). Connecting devices. Electrical copper conductors.

Safety requirements for screw type and screwless type clamping units. Part 1: General re-
quirements and particular requirements for clamping units for conductors from 0,2 mm

2

up to 35 mm

2

(included).

PN-IEC 998-2-3:1997/Ap 1:2002 (poprawka)
Osprzêt po³¹czeniowy do obwodów niskiego napiêcia do u¿ytku domowego
i podobnego. Wymagania szczegó³owe dotycz¹ce z³¹czek z zaciskami ostrzo-
wymi. Connecting devices for low voltage circuits for household and similar pur-
poses. Part 2-3: Particular requirements for connecting devices as separate en-
tities with insulation piercing clamping units.
PN-IEC 60364-5-52:2002
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i monta¿ wyposa¿enia elek-
trycznego. Oprzewodowanie Electrical installations of buildings. Part 5: Selection and
erection of electrical equipment. Section 52: Wiring systems.
PN-IEC 60364-7-702:1999/Ap 1:2002 (poprawka)
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotycz¹ce spe-
cjalnych instalacji lub lokalizacji. Baseny p³ywackie i inne. Electrical installa-
tions of buildings. Part 7: Requirements for special installations or locations.
Section 702: Swimming pools and other basins.
PN-E-02051:2002
Izolatory elektroenergetyczne. Terminologia, klasyfikacja i oznaczenia. Electrical insula-
tors. Terminology, classification and designation Zastêpuje: PN-84/E-02051
PN-E-05115:2002
Instalacje elektroenergetyczne pr¹du przemiennego o napiêciu wy¿szym od 1
kV. Power installations exceeding 1 kV a.c.

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i monta¿
wyposa¿enia elektrycznego. Omówienie wybranych wymagañ ujê-
tych w normie PN-IEC 60364-5-54: 1999.

Ww. norma zosta³a opracowana przez Komitet Techniczny nr 64 IEC: Instalacje
elektryczne w obiektach budowlanych i jest t³umaczeniem angielskiej wersji nor-
my miêdzynarodowej IEC 364-5-54:1980 za zmian¹ A1:1982 i jest wydana ja-
ko identyczna z wprowadzon¹ norm¹ miêdzynarodow¹. W normie zastosowano
odsy³acze krajowe. Norma zawiera za³¹cznik krajowy NA, którego treœci¹ jest wy-
kaz aktualnych wydañ norm, na które powo³ano siê w normie miêdzynarodowej
i ich odpowiedników krajowych.

Omówienie wybranych wymagañ dla wyposa¿enia elektrycznego

1. Dobór i monta¿ wyposa¿enia instalacji uziemiaj¹cych powinien byæ wg
ww. normy taki, aby:

n

wartoœæ rezystancji uziemieñ odpowiada³a trwale wartoœciom wynikaj¹cym
z wymagañ bezpieczeñstwa i wymagañ funkcjonalnych,

n

pr¹dy zwarciowe doziemne i pr¹dy up³ywowe nie powodowa³y zagro¿enia
wynikaj¹cego z ich oddzia³ywania cieplnego i dynamicznego,

n

zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi, mog¹cymi wystêpo-
waæ w danych warunkach œrodowiskowych, mia³y wystarczaj¹c¹ wytrzy-
ma³oœæ lub dodatkow¹ ochronê.

2. Jako uziomy mog¹ byæ stosowane:

n

prêty lub rury metalowe w ziemi,

n

taœmy lub druty metalowe w ziemi,

n

p³yty metalowe w ziemi,

n

elementy metalowe umieszczone w fundamentach,

n

zbrojenia metalowe betonu,

n

systemy metalowych rur wodoci¹gowych, pod warunkiem uzyskania zgody
jednostki eksploatuj¹cej te wodoci¹gi,

n

inne nadaj¹ce siê do tego celu urz¹dzenia umieszczone w ziemi.

3. W normie s¹ podane wymagania dla przewodów uziemiaj¹cych i ich znor-
malizowane przekroje.

Instalacje elektryczne

w obiektach budowlanych

67

2/2003

www.elektro.info.pl

normy

Po³¹czenie przewodu uziemiaj¹cego z uziomem powinno byæ wykonane w sposób pew-
ny i trwa³y pod wzglêdem mechanicznym i elektrycznym. W przypadku zastosowania
zacisku nie powinien on powodowaæ uszkodzenia uziomu (np. rury) lub przewodu uzie-
miaj¹cego. W sk³ad ka¿dej instalacji powinna wchodziæ g³ówna szyna uziemiaj¹ca lub
g³ówny zacisk uziemiaj¹cy, do których nale¿y przy³¹czyæ:

n

przewody uziemiaj¹ce,

n

przewody ochronne,

n

po³¹czenia wyrównawcze g³ówne,

n

przewody uziemieñ funkcjonalnych (je¿eli s¹ wymagane).

4. Jako przewody ochronne mog¹ byæ stosowane;

n

¿y³y w przewodach (kablach) wielo¿y³owych,

n

izolowane lub go³e przewody prowadzone we wspólnej os³onie z przewo-
dami czynnymi,

n

u³o¿one na sta³e przewody go³e lub izolowane,

n

metalowe os³ony, jak np. pow³oki, ekrany i pancerze niektórych rodzajów przewo-
dów (kabli) – bardziej szczegó³owe wymagania s¹ opracowywane,

n

metalowe rury lub inne metalowe os³ony przewodów (bardziej szczegó³o-

we wymagania s¹ opracowywane),

n

odpowiednie czêœci przewodz¹ce obce.

5. Minimalne przekroje przewodów po³¹czeñ wyrównawczych

n

Przewody po³¹czeñ wyrównawczych g³ównych powinny mieæ przekroje nie mniejsze
ni¿ po³owa najwiêkszego przekroju przewodu ochronnego w danej instalacji, lecz nie
mniejsze ni¿ 6 mm

2

. Przekrój nie musi byæ jednak wiêkszy ni¿ 25 mm

2

, je¿eli prze-

wód wyrównawczy jest miedziany, a w przypadku innego metalu, od przekroju zapew-
niaj¹cego co najmniej tak¹ sam¹ obci¹¿alnoœæ pr¹dow¹.

n

Przekrój przewodu po³¹czenia wyrównawczego dodatkowego, ³¹cz¹cego ze sob¹ dwie czê-
œci przewodz¹ce dostêpne, powinien byæ nie mniejszy ni¿ najmniejszy przekrój przewodu
ochronnego przy³¹czonego do tych czêœci przewodz¹cych dostêpnych.

n

Przekrój po³¹czenia wyrównawczego dodatkowego, ³¹cz¹cy czêœci przewodz¹ce
dostêpne z czêœciami przewodz¹cymi obcymi, powinien mieæ przekrój nie mniej-
szy ni¿ po³owa przekroju odpowiedniego przewodu ochronnego.

n

Jako po³¹czenia wyrównawcze dodatkowe mog¹ byæ wykorzystane czêœci prze-
wodz¹ce obce o trwa³ym charakterze, takie jak stalowe konstrukcje budowlane
lub przewody dodatkowe lub kombinacje wymienionych konstrukcji i przewodów.

6. Uziemienia i przewody ochronne urz¹dzeñ zabezpieczaj¹cych przed na-
piêciem zak³óceniowym

n

Uziom pomocniczy powinien byæ wykonany jako elektrycznie niezale¿ny od
innych uziemionych czêœci metalowych, takich jak: konstrukcje, rury, po-
w³oki kabli. Wymaganie to uwa¿a siê za spe³nione, je¿eli uziom ten jest
usytuowany w okreœlonej odleg³oœci od wszystkich innych wymienionych
uziemionych czêœci metalowych.

n

Przewód uziemiaj¹cy prowadzony do uziomu pomocniczego powinien byæ tak
izolowany, aby unikn¹æ styku elektrycznego z przewodem ochronnym i czê-
œciami do niego przy³¹czonymi, a tak¿e z czêœciami przewodz¹cymi obcymi,
sk³adaj¹cymi siê lub mog¹cymi siê stykaæ z tym przewodem.

L.p.
1
2
3
4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14
15

16

17

18

19

20
21
22

23

24

25

Normy wycofane
PN-91/E05009.01
PN-91/E-05009.02
PN-91/E-05009.03
PN-92/E-05009.41

PN-91/E-05009.42

PN-91/E-05009.43

PN-92/E-05009.45

PN-93/E/05009.47

PN-92/E-05009.47

PN-93/E-05009.51

PN-93/E-05009.53

PN-92/E-05009.54

PN-92/E-05009.56

PN-93/E-05009.61
PN-93/E-05009.443

PN-91/E 05009.473

PN-91/E-05009.482

PN-91/E-05009.537

PN-91/E-05009.701

PN-91/E-05009.702
PN-91/E-05009.704
PN-91/E-05009.705

PN-91/E-05009.708

PN-IEC 614-2-1+A1:1998

PN-IEC 614-2-2+A1:1998

Tytu³
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Terminologia
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalenie ogólnych charakterystyk
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Ochrona przeciwpora¿eniowa
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Ochrona przed skutkami oddzia³ywania cieplnego
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Ochrona przed pr¹dem przetê¿eniowym
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Ochrona przed spadkiem napiêcia
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Od³¹czanie i ³¹czenie
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo. Postanowienia

ogólne. Œrodki ochrony przed pora¿eniem pr¹dem elektrycznym
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Dobór i monta¿ wyposa¿enia elektrycznego. Postanowienia

ogólne
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Dobór i monta¿ wyposa¿enia elektrycznego. Aparatura

³¹czeniowa i sterownicza
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Dobór i monta¿ wyposa¿enia elektrycznego. Uziemienia i

przewody ochronne
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.Dobór i monta¿ wyposa¿enia elektrycznego.

Instalacje bezpieczeñstwa
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Sprawdzanie. Sprawdzanie odbiorcze
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Ochrona przed przepiêciami. Ochrona przed przepiêciami atmosferycznymi lub ³¹czeniowymi
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Œrodki ochrony przed pr¹dem przetê¿eniowym
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo.

Dobór œrdoków ochrony w zale¿noœci od wp³ywów zewnêtrznych. Ochrona przeciwpo¿arowa
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i monta¿ wyposa¿enia elektrycznego. Aparatura

³¹czeniowa i sterownicza. Urz¹dzenia do od³¹czania izolacyjnego i ³¹czenia
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Pomieszczenia wyposa¿one w wannê

lub/i basen natryskowy
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Baseny p³ywackie (niecki basenowe)
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje placów budów i robót rozbiórkowych
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w gospodarstwach

rolniczych i ogrodniczych
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne na kempngach

i pojazdach wypoczynkowych
Wymagania dotycz¹ce rur do instalacji elektrycznych. Wymagania szczegó³owe dotycz¹ce rur.

Rury metalowe
Wymagania dotycz¹ce rur do instalacji elektrycznych. Wymagania szczegó³owe dotycz¹ce rur.

Rury sztywne z materia³ów izolacyjnych

Zast¹pione przez
PN-IEC 60364-1:2000
PN-IEC 60050-826:2000
PN-IEC 60364-3:2000
PN-IEC 60363-4-41:2000

PN-IEC 60364-4-42:1999

PN-IEC 60364-4-43:1999

PN-IEC 60364-4-45:1999

PN-IEC 60364-4-46:1999

PN-IEC 60364-4-47:1999

PN-IEC 60364-5-51:2000

PN-IEC 60364-5-53:1999

PN-IEC 60364-5-54:1999

PN-IEC 60364-5-56:1999

PN-IEC 60364-6-61:2000
PN-IEC 60364-4-443:1999

PN-IEC 60364-4-473:1999

PN-IEC 60364-4-482:1999

PN-IEC 60364-5-537:1999

PN-IEC 60364-7-701:1999

PN-IEC 60364-7-702:1999
PN-IEC 60364-7-704:1999
PN-IEC 60364-7-705:1999

PN-IEC 60364-7-708:1999

PN-EN 50086-2-1:2001

PN-EN 50086-2-1:2001