w w w . e l e k t r o . i n f o . p l
n r 3 / 2 0 0 4
p r e z e n t a c j a
64
B
udując dom, o którym zawsze ma-
rzyliśmy, staramy się zabezpie-
czyć nas i naszą rodzinę przed wpły-
wami zewnętrznych czynników atmos-
ferycznych. Jednym z takich czynni-
ków są wyładowania atmosferyczne
mogące powodować znaczne straty
materialne, jak również mogące stwa-
rzać zagrożenia zdrowia lub życia do-
mowników. Stosując ochronę podsta-
wową, jaką jest instalacja odgromo-
wa, zabezpieczamy się od bezpośred-
niego trafienia wyładowania atmosfe-
rycznego w obiekt, ale nie chronimy
przed przenikaniem części prądów pio-
runowych do wnętrza obiektu.
Skuteczną ochronę urządzeń znaj-
dujących się wewnątrz budynku oraz
bezpieczeństwo osób tam przebywają-
cych możemy uzyskać, stosując kom-
pleksowo środki ochrony, jakie przewi-
dują Normy Polskie, a więc:
zewnętrzna ochrona odgromowa,
ekwipotencjalizacja i ekranowanie,
ograniczniki przepięć wprowadza-
ne w instalacjach elektrycznych i
torach sygnałowych.
Poniżej przedstawiono możliwości
nowej generacji ogranicznika przepięć
DEHNventil
®
, którego włączenie do
instalacji elektrycznej jest jednym ze
sposobów realizacji zaproponowanych
w normie środków ochrony.
W obiektach o niewielkiej kubatu-
rze, wyposażonych w jedną rozdzielni-
cę elektryczną, z której wyprowadzo-
ne są obwody do zasilania wszystkich
urządzeń w ramach budynku, optymal-
nym rozwiązaniem jest zainstalowanie
ogranicznika przepięć typu kombino-
wanego DEHNventil
®
. Ogranicznik ten
posiada właściwości, które dotychczas
uzyskiwaliśmy przez stosowanie ukła-
dów ograniczników klasy I i II z dodat-
kowymi indukcyjnościami sprzęgający-
mi. To, co odróżnia stare rozwiązanie od
nowego, to zastosowanie sterowane-
go iskiernika nowej konstrukcji w połą-
czeniu równoległym z warystorem, za-
stępującego indukcyjności odsprzęgają-
ce koordynujące pracę ograniczników I
i II stopnia. Nowa konstrukcja iskier-
nika wprowadziła działanie ściskające i
wydłużające łuk, zwiększając jego rezy-
stancję, powodując zmniejszenie war-
tości przepływającego prądu zwarcio-
wego następczego. Ten nowy sposób
działania iskiernika wpłynął na unik-
nięcie przypadkowych wyłączeń bez-
pieczników w głównym torze zasila-
jącym obiekt. Nowa metoda gaszenia
łuku (RADAX-flow technology) ograni-
cza wartość prądów zwarciowych na-
stępczych do kilkuset A. Pełna koordy-
nacja pracy ogranicznika z zabezpiecze-
niem w torze głównym następuje już od
wartości zabezpieczenia równej 32 A –
przy prądach zwarcia 25 kA. Ponieważ
w budownictwie jednorodzinnym takie
prądy nie występują, ten poziom koor-
dynacji jest wystarczający przy zasilaniu
obiektów budownictwa jednorodzinne-
go. Przeważnie najniższa wkładka bez-
piecznikowa przed licznikiem energii,
podawana w technicznych warunkach
przyłączenia to 32 A.
Przyspieszenie dzia-
łania wspomagane przez
układ sterujący iskiernika
obniżyło poziom zadziała-
nia iskiernika i umożliwi-
ło efektywne jego współ-
działanie z warystorami
(rys. 1a i 1b).
Ze względu na hy-
brydową obudowę,
opracowano trzy wer-
sje ograniczników do typowych sys-
temów sieci DEHNventil
®
TNC, DEH-
Nventil
®
TNS, DEHNventil
®
TT. Ich do-
datkową zaletą jest niewielka szerokość
6-8 modułów, w zależności od syste-
ochrona przeciwprzepięciowa
w budownictwie jednorodzinnym
z zastosowaniem nowej generacji
ograniczników przepięć DEHNventil
®
Andrzej Białorusow – DEHN Polska
Rys. 1b Schemat ogólny 1 fazy ogranicznika
Rys. 1a Przekrój ogranicznika DEHNventil
®
a
b
Fot. 2a i 2b Porównanie powierzchni zapotrzebowanej w rozdzielnicy: a|przy zabudowie w roz-
dzielnicy domku jednorodzinnego ogranicznika DEHNventil
®
TNS oraz b|równoważ-
nego rozwiązania klasycznego
65
mu sieci. Niewielkie gabaryty ogranicz-
ników DEHNventil
®
zapewniają oszczęd-
ność miejsca w rozdzielnicy nawet do
70% w porównaniu z układami zawie-
rającymi indukcyjności odsprzęgające
(fot. 2 a,b).
Dla wyeliminowania spadków na-
pięć, na przewodach łączących ogra-
niczniki z przewodami fazowymi, neu-
tralnym oraz z szyną wyrównania po-
tencjału, ograniczniki DEHNventil
®
wy-
posażono w podwójne zaciski do przy-
łączenia przewodów, stwarzając możli-
wość realizacji połączenia w układzie V.
Jest to szczególnie wygodne przy ma-
łych i płytkich rozdzielnicach mieszka-
niowych (rys. 3).
Podsumowując zalety ogranicz-
nika DEHNventil
®
, przy zastosowa-
niu w obiektach budownictwa jedno-
rodzinnego, należy podkreślić nastę-
pujące cechy:
ograniczenie działania prądów pio-
runowych oraz wszelkiego rodza-
ju przepięć do poziomu poniżej 1,5
kV;
montaż w układzie szeregowym –
układ V i wyeliminowanie spadków
napięć na przewodach łączących;
zastosowana metoda gaszenia
łuku powoduje obniżenie warto-
ści prądu zwarciowego następcze-
go i zapewnia poprawną koordyna-
cję pracy między bezpiecznikiem i
ogranicznikiem przepięć, co za-
pewnia ciągłość zasilania obiektu;
obudowany iskiernik wewnątrz
urządzenia eliminuje zagrożenia
uszkodzenia sąsiednich urządzeń
technicznych w rozdzielnicy (bez
wydmuchu gazów po wyładowaniu
w iskierniku);
ogranicznik zajmuje niewielką prze-
strzeń w rozdzielnicy (6 modułów
układu TN-C, 8 modułów układu
TN-S i TT);
pomimo zastosowania warysto-
rów, ogranicznik nie wprowadza
prądów upływu w instalacji elek-
trycznej.
Zalety i możliwości, jakimi charak-
teryzują się ograniczniki nowej genera-
cji, wpływają na powszechne zastoso-
wanie w obiektach budownictwa jed-
norodzinnego, które wyposażone są w
drogi i wrażliwy na przepięcia sprzęt au-
diowizualny, gospodarstwa domowego
oraz różnego rodzaju systemy nadzo-
ru i kontroli obiektu.
Rys. 3 Połączenie ogranicznika przepięć DEHNventil
®
w układzie V
DEHN Polska Sp. z o.o.
Platan Park, wejście F
ul. Poleczki 23, 02-822 Warszawa
tel. (0-22) 843 86 67 do 69
faks (0-22) 843 86 66
e-mail: dehn@dehn.pl
www.dehn.pl