Temat numeru
Pakiety kolejkowy i onkologiczny
wprowadzają wiele kontrowersyjnych zapisów,
które budzą sprzeciw środowisk medycznych.
Czy wprowadzenie „Karty diagnostyki
i leczenia onkologicznego” uprzywilejuje
jedną z grup pacjentów i czy jest to zgodne
z konstytucją?
str. 10
PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ
PAŹDZIERNIK
2014
Numer 10 (59)
ISSN 2353-2580
S E R W I S M E N E D Ż E R Ó W , W Ł A Ś C I C I E L I I K A D R Y Z A R Z Ą D Z A J Ą C E J
ZARZĄDZANIE
ZARZĄDZANIE
DYŻUR TELEFONICZNY
– STANDARDY JAKOŚCI
W OCHRONIE ZDROWIA
23 października, godz. 15.30–17.30,
tel. 22 31 80 762
Nowość!
SPIS TREŚCI
w w w . s e r w i s z o z . p l
Redaktor prowadzący:
Anna Rubinkowska
Kierownik marketingu i sprzedaży:
Julita Lewandowska-Tomasiuk
Menedżer produktu: Alina Sulgostowska
Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć
ISSN: 2353-2580
Drukarnia: MDruk
Nakład: 1500 egz.
Projekt graficzny: Dominika Raczkowska
Skład: Raster studio, Norbert Bogajczyk
Prenumerata:
Zarządzanie placówką medyczną
Centrum Obsługi Klienta
tel.: 22 518 29 29
z
e-mail: cok@wip.pl
www.serwiszoz.pl
Masz pytanie? Skontaktuj się z nami:
serwiszoz@wip.pl
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa
NIP: 526-19-92-256
KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy
dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy
XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł
Biuro reklamy
Menedżer projektu:
Agnieszka Zduńczyk
tel.: 660 404 122,
e-mail: azdunczyk@wip.pl
„Zarządzanie placówką medyczną” chronione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji
z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w „Zarządzaniu placówką medyczną”
wskazówek, przykładów informacji itp. do konkretnych przypadków.
Partner magazynu
Stowarzyszenie Menedżerów Opieki Zdrowotnej
Spis treści
AKTUALNOŚCI
Łatwiejszy i szybszy dostęp do onkologów ...................................................................................
3
Sejm poparł transgraniczną opiekę zdrowotną ............................................................................
3
Nowe uprawnienia pielęgniarek i położnych ................................................................................
4
Trwa nabór wniosków do programu IMI 2 .....................................................................................
4
Nowe konkursy w programie Horyzont 2020 ...............................................................................
5
WYWIAD
Stop dyskryminacji prywatnych placówek – wywiad z
ANDRZEJEM SOKOŁOWSKIM
,
prezesem Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali Prywatnych ................................................
6
TEMAT NUMERU
Pakiet onkologiczny może dyskryminować pacjentów .................................................................
8
FINANSE
Korekta faktury bez zwolnienia z VAT ............................................................................................
11
Optymalizacja kosztów musi być rozsądna ...................................................................................
17
ZARZĄDZANIE
Lekarz kontraktowy odpowie nie tylko za błędy w sztuce ............................................................
20
Jak ustalić limit godzin nadliczbowych ..........................................................................................
25
KONTROLE
NIK krytycznie o realizacji programu walki z rakiem ....................................................................
28
Jakie uprawnienia kontrolne ma organ prowadzący ....................................................................
31
PACJENT
Sekretarka może prowadzić dokumentację medyczną ...............................................................
33
Czy można gromadzić dane bez zgody pacjenta ..........................................................................
35
NORMY I SANEPID
Jak przygotować placówkę na zagrożenie epidemią ....................................................................
36
Jak informować o obowiązku szczepienia ....................................................................................
38
DOBRE PRAKTYKI
Nowy system gospodarki lekowej ..................................................................................................
39
ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ
l i s t o d r e d a k c j i
NASI EKSPERCI
Janusz Atłachowicz – wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Menedżerów
Opieki Zdrowotnej STOMOZ
Dobrawa Biadun – radca prawny, ekspert Konfederacji Lewiatan
Małgorzata i Maciej Capikowie – eksperci z zakresu ubezpieczeń
Michał Culepa – prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy
Agnieszka Pietrzak
–
adwokat, specjalizuje się w doradzwie w zakresie finanso-
wania świadczeń zdrowotnych przez NFZ
Jarosław Rosłon – dyrektor Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie
Arkadiusz Trela
–
pełnomocnik oraz trener systemów zarządzania wg ISO
w ochronie zdrowia
Anna Zubkowska – adwokat, specjalista z zakresu prawa procesowego
Pełna lista ekspertów dostępna na www.serwiszoz.pl
Drogi Czytelniku!
Jedną z licznych kontrowersji tzw. pakietu kolejkowego jest zapis określający, że
pacjenci, u których lekarz podstawowej opieki zdrowotnej stwierdzi podejrzenie
nowotworu złośliwego, będą mieć prawo do diagnostyki onkologicznej na pod-
stawie „Karty diagnostyki i leczenia onkologicznego” bez skierowania. Również
pacjenci, u których w wyniku diagnostyki onkologicznej stwierdzono nowotwór
złośliwy lub u których lekarz udzielający ambulatoryjnych świadczeń specjali-
stycznych lub świadczeń szpitalnych stwierdził taki nowotwór, będą mogli leczyć
się onkologicznie na podstawie „Karty diagnostyki i leczenia onkologicznego” bez
skierowania. O ile w przypadku tej drugiej grupy lekarzy wydanie takiej karty
nie będzie skomplikowane – stwierdzony złośliwy nowotwór będzie upoważniał
danego lekarza do wydania takiej karty – o tyle lekarz POZ będzie musiał ocenić,
czy u danego pacjenta zachodzi podejrzenie nowotworu. Kwestia ta może być
skomplikowana, bo trudno będzie ocenić, kiedy zachodzi podejrzenie nowotworu,
a kiedy nie, zwłaszcza w sytuacji, w której wydanie wymienionej karty będzie
przyznawało przywileje niektórym pacjentom.
O tym, co zmiany wprowadzone przez tzw. pakiet kolejkowy oznaczają dla pla-
cówek i jakie niosą za sobą zagrożenia, piszemy w Temacie numeru pt. „Pakiet
onkologiczny może dyskryminować pacjentów” zamieszczonym na str. 8.
Może się wydawać, że system szafy lekowej jest drogi, nieopłacalny, a jej zakup
przy dzisiejszych realiach finansowych mija się z celem. Czy to prawda? Czy
każdy z zarządzających ma konkretną wiedzę na temat kosztów instalacji takiego
systemu? Co takie rozwiązanie oznacza dla zarządzającego podmiotem leczni-
czym, personelu, kierownika apteki i pacjenta? Na ten temat – na przykładzie
SPZOZ w Gostyniu, który przeprowadził takie wdrożenie – piszemy w Dobrych
praktykach pt. „Nowy system gospodarki lekowej” na str. 39.
Przy okazji zachęcam do skorzystania z nowej, bezpłatnej usługi dla naszych
prenumeratorów – dyżuru telefonicznego. Kolejny odbędzie się już 23 paździer-
nika w godz. 15.30–17.30. Tematyka to Standardy jakości w ochronie zdrowia.
Na pytania pod nr. tel. 22 318 07 62 będzie odpowiadać Arkadiusz Trela, ekspert
oraz trener systemów zarządzania, menedżer jakości.
Życzę udanej lektury
ANNA
RUBINKOWSKA
redaktor prowadzący
KONSULTACJA MERY TORYCZNA
RENATA MARIA JAŻDŻ-ZALESKA
, ekspert
w zakresie przekształceń w ochronie zdrowia,
pomysłodawczyni, inicjatorka i prezes Ogól-
nopolskiego Stowarzyszenia Niepublicznych
Szpitali Samorządowych
w w w . s e r w i s z o z . p l
AK TUALNOśCI
październik 2014
3
Od 1 stycznia 2015 r. pacjenci onko-
logiczni będą mogli zgłaszać się do
swojego lekarza podstawowej opieki
zdrowotnej, który określi, czy wizyta
u specjalisty jest konieczna. Lekarz
POZ, po przeprowadzeniu dokład-
nego wywiadu oraz ocenie dolegli-
wości pacjenta, zleci wykonanie
niezbędnych badań. Jeśli u pacjenta
zostanie stwierdzone podejrzenie
wystąpienia nowotworu złośliwego,
pacjent otrzyma „Kartę diagnostyki
i leczenia onkologicznego” i zosta-
nie skierowany do onkologa bądź
innego specjalisty. Karta będzie włas-
nością pacjenta i da mu możliwość
zapisu na odrębną listę oczekujących
wystawić receptę niezbędną do kon-
tynuacji leczenia oraz zlecenie na
zaopatrzenie w wyroby medyczne
jako kontynuację zaopatrzenia.
Zgodnie ze zmianami prezes Naro-
dowego Funduszu Zdrowia oraz
członkowie Rady Funduszu będą
powoływani i odwoływani przez mini-
stra właściwego do spraw zdrowia.
Ustawa z 22 lipca 2014 r. o zmianie
ustawy o świadczeniach opieki zdro-
wotnej finansowanych ze środków
publicznych oraz niektórych innych
ustaw wejdzie w życie 1 stycznia
2015 r., z wyjątkiem kilku przepisów,
które mają wejść w kolejnych latach.
PODSTAWA PRAWNA:
X
ustawa z 22 lipca 2014 r. o zmia-
nie ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środ-
ków publicznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. poz. 1138).
W bieżącym numerze polecamy rów-
nież temat numeru pt. „Pakiet onkolo-
giczny może dyskryminować pacjentów”
zamieszczony na str. 8.
ŁATWIEJSZY I SZYBSZY DOSTĘP
DO ONKOLOGÓW
Wyższe standardy opieki nad pacjentami onkologicznymi
oraz lepsze zarządzanie listami oczekujących na udzielenie
świadczeń opieki zdrowotnej to oczekiwane efekty nowelizacji
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, jednej z tzw.
pakietu kolejkowego i onkologicznego.
na udzielenie świadczenia opieki
zdrowotnej.
Ustawa rozszerza zakaz dotyczący
wpisywania się na więcej niż jedną
listę na podstawie skierowania
bądź na listę dotyczącą świad-
czeń udzielanych bez skierowa-
nia. Świadczeniobiorcy mają być
informowani o pierwszym wolnym
terminie udzielenia świadczenia.
Jeśli pacjent nie zgłosi się na wizytę
w ustalonym terminie w celu
uzyskania świadczenia, zostanie
skreślony z listy oczekujących.
Dodatkowo, lekarz znając stan
pacjenta, będzie mógł bez prze-
prowadzenia osobistego badania
Przyjęta przez Sejm 29 sierpnia
nowelizacja ustawy o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych oraz nie-
których innych ustaw implementuje
dyrektywę Parlamentu Europejskiego
i Rady nr 2011/24/UE, która odnosi
się do praw pacjentów w transgra-
nicznej opiece zdrowotnej. Noweli-
zacja reguluje między innymi zwrot
kosztów leczenia za granicą.
Podstawą do uzyskania zwrotu
od NFZ będzie rachunek wysta-
wiony przez zagraniczną placówkę
opieki medycznej. Ponadto pacjenci
będą mogli uzyskać zwrot kosztów
leków i/lub wyrobów medycznych
kupionych w innym państwie człon-
kowskim UE na podstawie polskiej
recepty lub recepty wystawionej za
granicą, a także kupionych w pol-
skich aptekach na podstawie recept
SEJM POPARŁ TRANSGRANICZNĄ OPIEKĘ
ZDROWOTNĄ
Pacjenci korzystający z odpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej
w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej będą mogli
ubiegać się o zwrot kosztów tych świadczeń.
wystawionych przez lekarzy innych
państw.
Gdy pacjenci będą musieli uzyskać
świadczenia, które wymagają zasto-
sowania specjalistycznej i kosztow-
nej infrastruktury medycznej lub
stwarzają szczególne ryzyko, będą
mogli ubiegać się o zwrot kosz-
tów. W takiej sytuacji zaistnieje
konieczność wydania zgody przez
dyrektora oddziału wojewódz-
kiego NFZ. Nie będą one mogły
być wydane w przypadku świad-
czeń niewymienionych w koszyku
świadczeń gwarantowanych.
z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą
AK TUALNOśCI
4
październik 2014
Zgodnie z nowelizacją ustawy
o zawodach pielęgniarki i położnej,
która wchodzi w życie 11 września,
w ramach samodzielnego wyko-
nywania świadczeń zapobiegaw-
czych, diagnostycznych, leczniczych
oraz rehabilitacyjnych pielęgniarka
i położna mające dyplom ukoń-
czenia studiów drugiego stopnia
na kierunku pielęgniarstwo lub
położnictwo, a także pielęgniarka
i położna z tytułem specjalisty
w dziedzinie pielęgniarstwa lub
położnictwa mogą samodzielnie:
z
z
ordynować leki, które zawierają
określone substancje czynne,
z wyłączeniem jednak leków
zawierających substancje bardzo
silnie działające, środki odurza-
jące i substancje psychotropowe,
a także ordynować środki spo-
żywcze specjalnego przeznacze-
nia żywieniowego, w tym również
wystawiać na nie recepty;
z
z
ordynować określone wyroby
medyczne, w tym również wysta-
wiać na nie recepty.
Warunkiem skorzystania z tego
uprawnienia jest ukończenie spe-
cjalistycznego kursu.
Pielęgniarki i położne z dyplomem
ukończenia studiów co najmniej
pierwszego stopnia na kierunku
pielęgniarstwo lub położnictwo
w ramach realizacji zleceń lekar-
skich w procesie diagnostyki, lecze-
nia i rehabilitacji zyskały prawo do
wystawiania recept na leki, z wyłą-
czeniem leków zawierających sub-
stancje bardzo silnie działające,
NOWE UPRAWNIENIA
PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH
TRWA NABÓR WNIOSKÓW DO PROGRAMU IMI 2
środki odurzające i substancje psy-
chotropowe oraz środki spożywcze
specjalnego przeznaczenia żywie-
niowego niezbędne do kontynu-
owania leczenia. Również w tym
przypadku wymagane jest ukoń-
czenie specjalnego kursu.
Pielęgniarki i położne będą mogły
również ordynować leczenie na pod-
stawie wyników badań lub doku-
mentacji medycznej i po uprzednim
wykonaniu badania fizykalnego.
To, jakie leki i wyroby medyczne
będą mogły przepisywać pielęg-
niarki i położne, a także, do wyko-
nania jakich badań diagnostycznych
będą uprawnione, określi minister
zdrowia w porozumieniu z preze-
sem NFZ, w drodze rozporządze-
nia. Będzie ono również zawierało
druki recept.
PODSTAWA PRAWNA:
X
ustawa z 22 lipca 2014 r. o zmia-
nie ustawy o zawodach pielęgniar-
ki i położnej oraz niektórych innych
ustaw (Dz.U. poz. 1136).
Pielęgniarki będą mogły ordynować niektóre leki oraz badać
pacjentów. Umożliwia to nowelizacja ustawy o zawodach
pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw.
Do 12 listopada można składać wnioski o dofinansowanie
z pierwszej transzy programu IMI 2. Tematem pierwszej edycji
naboru są cukrzyca i choroby oczu.
Wartość pierwszej transzy programu
IMI 2 wynosi 49 milionów euro,
a cały budżet IMI (Innovative Medi-
cine Initiative) na lata 2014–2024
3,3 mld euro.
IMI jest partnerstwem publiczno-pry-
watnym między Komisją Europejską
a Europejską Federacją Przemysłu
i Stowarzyszeń Farmaceutycznych
(EFPIA).
IMI działa na rzecz poprawy zdro-
wia poprzez przyspieszanie rozwoju
i dostępu pacjentów do innowa-
cyjnych leków. Swoje cele realizuje
poprzez ułatwianie współpracy mię-
dzy kluczowymi podmiotami zajmu-
jącymi się badaniami w dziedzinie
ochrony zdrowia, w tym uniwersy-
tetami, przedstawicielami branży
farmaceutycznej, małymi i śred-
nimi przedsiębiorstwami, organiza-
cjami pacjentów oraz regulatorami
rynków leków.
Na całym świecie na cukrzycę typu
1 choruje 17 milionów ludzi. Wie-
dza i narzędzia powstałe w ramach
projektu pomogą badaczom zop-
tymalizować proces projektowania
badań klinicznych poświęconych
sposobom zapobiegania i leczenia
tej wyniszczającej choroby.
Choroby siatkówki, drugi temat pierw-
szego zaproszenia do składania ofert,
są główną przyczyną utraty wzroku
na całym świecie. Projekt jest prze-
znaczony na opracowanie nowych
metod i narzędzi, które dokładnie
odzwierciedlą wpływ wymienio-
nych chorób na zdolność pacjen-
tów do wykonywania codziennych
zadań. Wypracowane rozwiązania
można będzie wykorzystać w bada-
niach klinicznych do oceny efektyw-
ności potencjalnych terapii.
Szczegóły na stronie www.imi.
w w w . s e r w i s z o z . p l
AK TUALNOśCI
październik 2014
5
W programie szczegółowym
pt. „Zrozumienie chorób: systemy
medyczne” (oznaczenie konkursu:
PHC-2-2015) można składać pro-
jekty z uwzględnieniem medycyny,
nauk biologicznych, matema-
tycznych, obliczeniowych, które
pozwolą na stosowanie w prak-
tyce systemów biomedycznych.
KE oczekuje m.in. przedstawie-
nia nowych kierunków diagno-
styki chorób, prognoz oraz rozwoju
terapii.
Z kolei program szczegółowy
pt. „Zrozumienie wspólnych mecha-
nizmów chorób i ich znaczenia
we wzajemnym współistnieniu”
(PHC-3-2015) za cel stawia lepsze
zrozumienie mechanizmów wspól-
nych dla wielu chorób oraz wyty-
czenie nowych kierunków badań
na rzecz lepszego zapobiegania
chorobom, promocji zdrowia, roz-
woju terapii oraz zarządzania cho-
robami współistniejącymi.
Celem programu pt. „Promocja
zdrowia i profilaktyka zdrowotna:
udoskonalona międzysektorowa
współpraca na rzecz interwencji
opartych na aspektach środowi-
ska i zdrowia” (PHC-4-2015) jest
zachęcanie różnych środowisk,
medycznych i pozamedycznych
do edukacji obywateli w zakre-
sie profilaktyki zdrowotnej i zna-
czenia zdrowia we współczesnym
świecie. Finansowane będą wszel-
kiego rodzaju akcje informacyjne
i promocyjne.
W programie szczegółowym
pt. „Rozwój nowych narzędzi i tech-
nologii diagnostycznych: technolo-
gie in vivo” (PHC-11-2015) chodzi
głównie o rozwój innowacyjnych
technologii in vivo, które mają na
celu ulepszenie m.in. diagnostyki
i monitoringu stanu pacjenta.
Z kolei konkurs pt. „Nowe terapie
dla chorób rzadkich” (PHC-14-2015)
adresowany jest do placówek
medycznych i instytucji badaw-
czych, które zajmują się pacjentami
z chorobami rzadkimi. Głównym
celem konkursu jest rozwój nowych
opcji terapii dla pacjentów cierpią-
cych na choroby, które nie są do
końca zdiagnozowane i nieznane
jest źródło ich pochodzenia.
W programie pt. „Narzędzia i tech-
nologie dla terapii zaawansowa-
nych” (PHC-16-2015) konieczne
jest zastosowanie nowoczesnych
technologii, będących kompila-
cją propozycji z różnych sektorów
NOWE KONKURSY
W PROGRAMIE HORYZONT 2020
W ramach nowego programu ramowego Komisji Europejskiej
na rzecz badań i innowacji Horyzont 2020 na lata 2014–2020
trwają konkursy, w których brać mogą udział m.in. placówki
medyczne z naszego kraju.
Terminy i wysokość dofinansowania
Wstępne propozycje pomysłów należy składać
do 14 październi-
ka 2014 r. Po zakwalifikowaniu do drugiego etapu
do 21 kwietnia
2015 r. trzeba będzie złożyć kompletny wniosek o dofinansowa-
nie. Projekty otrzymają 100% finansowania, co oznacza, że bene-
ficjenci nie muszą wnosić tzw. wkładu własnego. KE zamierza
finansować najlepsze projekty w kwotach od 4 do 6 mln euro.
medycyny i przemysłu, w celu stwo-
rzenia lepszych, bezpieczniejszych
i przyjaznych pacjentom produk-
tów medycznych.
Ciekawą propozycją dla placówek,
których działalność koncentruje
się wokół pomocy małym pacjen-
tom, jest konkurs pt. „Stworzenie
efektywnych interwencji w zakre-
sie opieki zdrowotnej w populacji
pediatrycznej” (PHC-18-2015). Pro-
jekty powinny zawierać najlepsze
rozwiązania, które muszą być dosto-
sowane do potrzeb małych pacjen-
tów, lekarzy, ale także – wymogów
stawianych przez europejski system
ochrony zdrowia przed placówkami.
Do placówek specjalizujących się
w opiece psychiatrycznej i profi-
laktyce chorób psychiatrycznych
skierowany jest konkurs pt. „Pro-
mocja psychicznego dobrostanu
w starzejącej się populacji” (PHC-
-22-2015). Propozycje projektów
powinny koncentrować się m.in.
na prowadzeniu wielodyscyplinar-
nych badań w celu poprawy zapo-
biegania chorobom psychicznym.
Praktycznie do wszystkich insty-
tucji i placówek ochrony zdrowia
adresowana jest propozycja kon-
kursu pt. „Pilotażowa, spersona-
lizowana medycyna w systemach
opieki zdrowotnej” (PHC-24-2015).
Oczekiwane są wnioski, w których
opisane będą nowe, innowacyjne
modele opieki, oparte na indywi-
dualnym podejściu do pacjenta,
ale także prezentujące podejście
wielodyscyplinarne, łączące m.in.
zagadnienia medyczne, psycholo-
giczne i socjologiczne.
Szczegółowe informacje znajdują
się na stronie:
participants/portal/desktop/en/
opportunities/h2020/calls/h2020-
Magdalena Pokrzycka-Walczak
6
październik 2014
z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą
W Y WIAd
Stop dyskryminacji
prywatnych placówek
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne to szansa dla regionów i placówek
ochrony zdrowia, które mają realizować inwestycje wspólnie. Jednak
znowu mamy do czynienia z dyskryminacją, bo w niemal połowie kraju
w ZIT nie uwzględniono prywatnych placówek medycznych.
Wywiad z
ANDRZEJEM SOKOŁOWSKIM
, prezesem Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali
Prywatnych
Chociaż nie zostały jeszcze ogło-
szone pierwsze nabory wniosków
do konkursów w nowej perspekty-
wie finansowej 2014–2020, coraz
częściej pojawiają się informacje,
że w regionalnych programach
operacyjnych poszczególnych
województw prywatne placówki
ochrony zdrowia – w przeciwień-
stwie do publicznych przychodni
i szpitali – nie będą mogły być
beneficjentami tych programów.
Czy faktycznie istnieje takie
niebezpieczeństwo?
Niestety, jest to bardzo realny sce-
nariusz, dlatego jako Ogólnopolskie
Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych
podejmujemy wiele ważnych ini-
cjatyw. Ich zadaniem jest przede
wszystkim nawiązanie kontaktu
ANDRZEJ SOKOŁOWSKI
Lekarz medycyny, specjalista chorób wewnętrznych.
W 1979 roku ukończył Akademię Medyczną w Gdańsku.
Założyciel i pierwszy prezes zarządu utworzonego w 2002
roku w Gdyni Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali
Niepublicznych, członek, założyciel i członek prezydium
Europejskiej Unii Szpitali Prywatnych (EUHP) z siedzibą
w Brukseli, prezes zarządu Centrum Rehabilitacji i Odnowy
Biologicznej sp. z o.o. W III kadencji Okręgowej Rady Lekarskiej
w Gdańsku wiceprzewodniczący Okręgowej Rady Lekarskiej.
z ekspertami Komisji Europejskiej,
odpowiedzialnymi za negocjacje
programów z zakresu ochrony zdro-
wia. Zależy nam na tym, aby poka-
zać, że propozycje, przedstawione
przez polski rząd i polskie regiony
październik 2014
7
w w w . s e r w i s z o z . p l
W Y WIAd
powinien być równy – co oznacza,
że placówki publiczne i prywatne,
działające w obszarze ochrony zdro-
wia powinny mieć równe szanse
w dostępie do zewnętrznego finanso-
wania. Przecież placówki prywatne
świadczą także usługi medyczne
w ramach kontraktów z NFZ, który
nie dyskryminuje szpitali i przy-
chodni, tak jak obecnie w przypadku
– pośrednio – Komisji Europejskiej.
Jakie działania planuje podjąć
OSPP, by stanowisko polskich
szpitali prywatnych zostało
usłyszane?
Nawiązaliśmy przede wszystkim
kontakt z pracownikami Komisji
Europejskiej, odpowiedzialnymi
za negocjacje Regionalnych Pro-
gramów Operacyjnych. O prob-
lemie poinformowane zostało już
także Ministerstwo Zdrowia, które
przekazało stosowne pisma do Mini-
sterstwa Infrastruktury i Rozwoju.
Choć stosowne rekomendacje zostały
przesłane regionom, nie wszystkie
zarządy województw zdecydowały
się na dokonanie zmian w regional-
nych programach operacyjnych. Dla-
tego np. placówki ochrony zdrowia
na Lubelszczyźnie nie dostaną dota-
cji na inwestycje infrastrukturalne.
I wiele wskazuje na to, że powtó-
rzy się w tym przypadku scenariusz
z poprzedniej perspektywy, czyli
prywatne placówki medyczne będą
traktowane jak przedsiębiorcy i sta-
wiane na równi z piekarniami, wypo-
życzalniami rowerów czy siłowniami.
Takie podejście jest krzywdzące dla
nas, dlatego zrobimy wszystko, co
tylko możliwe, aby udało się zwró-
cić uwagę Komisji Europejskiej na
ten problem.
Czy jest jeszcze szansa na to,
aby odwrócić te wyjątkowo nie-
korzystne dla sektora prywat-
nego procedury przyznawania
środków finansowych?
Przede wszystkim o to chcemy zabie-
gać w Komisji Europejskiej. Zinte-
growane Inwestycje Terytorialne
to z jednej strony wielka szansa dla
regionów i placówek ochrony zdro-
wia, które mają realizować inwestycje
wspólnie i w celu osiągnięcia kon-
kretnych efektów społeczno-eko-
nomicznych. Co istotne – szpitale
i przychodnie spełniające określone
kryteria, zawarte w dokumentacji
ZIT otrzymają fundusze bez koniecz-
ności ubiegania się o dotacje w pro-
cedurze konkursowej. To znaczne
uproszczenie procedur, ale znowu
mamy tu do czynienia z dyskrymi-
nacją, bo w niemal połowie kraju
w ZIT nie uwzględniono prywat-
nych placówek medycznych. Także
w tym przypadku przywołane wcześ-
niej województwo lubelskie znajduje
się na straconej pozycji – szpitale
i przychodnie prywatne nie będą
uwzględnione w ZIT. To kolejna
strata, już w kolejnej perspektywie,
dla Lubelszczyzny.
Rozmawiała:
Magdalena Pokrzycka-Walczak
w zakresie finansowania projek-
tów w perspektywie 2014–2020,
są nie do przyjęcia i mogą rodzić
wiele nieprzyjemnych konsekwen-
cji. Ale dziś jeszcze za wcześnie
o tym mówić – na razie podejmu-
jemy działania i będziemy czekać
na odpowiedź z Komisji Euro-
pejskiej. Obawiamy się, że zbyt
szczegółowe informacje w mediach
mogą zaszkodzić naszym stara-
niom i – czego byśmy nie chcieli
– spowodować, że lobbing regio-
nów i polskiego rządu skutecznie
zablokuje nasze działania.
Problem braku konkursów adre-
sowanych do prywatnych pla-
cówek ochrony zdrowia był już
znany w minionej perspekty-
wie finansowej 2007–2013
i dotyczył np. województwa
lubelskiego. Placówki te trak-
towane były jak grupa małych
i średnich przedsiębiorstw i tyl-
ko w ramach tej grupy mogły
ubiegać się o dofinansowanie.
Istotnie, nie sposób oceniać inno-
wacji produktowej w firmie usługo-
wej i placówce ochrony zdrowia, ale
takie były realia, przynajmniej jeżeli
chodzi o Lubelszczyznę. O fundusze
unijne ubiegały się NZOZ-y, prak-
tyki stomatologiczne i np. piekarze
czy salony kosmetyczne. Niestety,
wiele wskazuje na to, że ten przy-
kry dla ochrony zdrowia scenariusz
powtórzy się w kolejnym rozdaniu
unijnych funduszy. Dlatego jesz-
cze przed pierwszymi konkursami
w nowej perspektywie finansowej
postanowiliśmy, jako stowarzysze-
nie, zaprotestować także przeciwko
takim jak na Lubelszczyźnie prak-
tykom, które poniekąd aprobuje
Komisja Europejska, zatwierdza-
jąc regionalne programy opera-
cyjne. Dostęp do funduszy unijnych
Placówki działające w obszarze ochrony
zdrowia
powinny mieć równe szanse
w dostępie do zewnętrznego finansowania.
z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą
TEMAT NUMERU
8
październik 2014
W
iększość zmian prze-
widzianych w pakiecie
kolejkowym ma wejść
w życie od 1 stycznia 2015 r., czy-
li już za niespełna pół roku. Jedną
z licznych kontrowersji jest zapis
określający, że pacjenci, u któ-
rych lekarz podstawowej opieki
zdrowotnej stwierdzi podejrzenie
nowotworu złośliwego, będą mieć
prawo do diagnostyki onkologicz-
nej na podstawie karty diagnosty-
ki i leczenia onkologicznego bez
skierowania (art. 1 pkt 25 noweliza-
cji ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środ-
ków publicznych oraz niektórych
innych ustaw). Natomiast pacjenci,
u których w wyniku diagnostyki
onkologicznej stwierdzono nowotwór złośliwy lub u któ-
rych lekarz udzielający ambulatoryjnych świadczeń spe-
cjalistycznych lub świadczeń szpitalnych stwierdził taki
nowotwór, będą mogli leczyć się onkologicznie na pod-
stawie „Karty diagnostyki i leczenia onkologicznego” bez
skierowania. Te przepisy nie będą mieć zastosowania do
nowotworów złośliwych skóry, z wyjątkiem czerniaka.
Czy będzie stygmatyzacja pacjentów
„Kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego” będzie
wydawał lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, lekarz
udzielający ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych
lub świadczeń szpitalnych, który stwierdził nowotwór
złośliwy. O ile w przypadku tej drugiej grupy lekarzy
wydanie takiej karty nie będzie skomplikowane – stwier-
dzony złośliwy nowotwór będzie upoważniał danego leka-
rza do wydania takiej karty – o tyle lekarz POZ będzie
musiał ocenić, czy u danego pacjenta zachodzi „jedy-
nie” podejrzenie nowotworu. Kwestia ta może być o tyle
skomplikowana, że trudno będzie ocenić, kiedy istotnie
zachodzi podejrzenie nowotworu, a kiedy nie, zwłaszcza
w sytuacji, w której wydanie wymienionej karty będzie
przyznawało przywileje niektórym pacjentom. I to przy-
wileje nie byle jakie – pierwszeństwo przy udzielaniu
świadczeń diagnostycznych. Nietrudno wyobrazić sobie
ewentualne rozgoryczenia pacjentów, którzy takiej karty
nie otrzymają, a przecież ich „stan zdrowia” może być
Pakiet onkologiczny może
dyskryminować pacjentów
Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(jedna z ustaw z tzw. pakietów onkologicznego
i kolejkowego) wprowadza wiele kontrowersyjnych
zapisów, które budzą sprzeciw środowisk
medycznych. Zwraca się przede wszystkim uwagę
na niekonstytucyjność niektórych rozwiązań.
Lekarz POZ będzie musiał
ocenić, czy u danego
pacjenta
zachodzi
podejrzenie nowotworu
.
KAROLINA
KORNBLIT
aplikant
radcowski
w Kancelarii
GACH, HULIST,
MIZIŃSKA,
WAWER
– adwokaci
i radcowie prawni
sp. p.
październik 2014
9
w w w . s e r w i s z o z . p l
TEMAT NUMERU
mają prawo do świadczeń z zakresu
badań diagnostycznych na pod-
stawie skierowania. W dodatku
zmiana przepisów przewiduje
wydawanie skierowań do leka-
rza okulisty i dermatologa, do
których dotychczas skierowania
nie były potrzebne.
Ponadto dla pacjentów onko-
logicznych będzie prowadzona
oddzielna kolejka oczekują-
cych. Będą zatem dwie kolejki:
dla „zwykłych” pacjentów i tych
z podejrzeniem lub rozpoznaniem
nowotworu złośliwego. Pacjenci
onkologiczni będą przyjmowani
w pierwszej kolejności przed
pacjentami cierpiącymi na inne
choroby i schorzenia, które wszak
także mogą nieść za sobą ryzyko
śmierci, lub przed pacjentami,
u których nie zachodziło podej-
rzenie nowotworu złośliwego.
Wydaje się zatem, że pacjenci tak
jak czekali w kolejkach, w dalszym
Pakiet onkologiczny może
dyskryminować pacjentów
objawem nowotworu. Z czasem
zaś pacjent nieonkologiczny ocze-
kujący w kolejce na świadczenie
medyczne może stać się pacjen-
tem onkologicznym, zanim to
świadczenie uzyska.
Wprowadzenie wymienionej karty
będzie dzieliło pacjentów na tych
„onkologicznych” i pozostałych.
Pacjent, który będzie chciał sko-
rzystać ze swoich „onkologicznych
uprawnień”, będzie musiał przeka-
zać świadczeniodawcy swoją kartę
diagnostyki i leczenia onkologicz-
nego. Tym samym pozostali pacjenci
rejestrujący się równocześnie z nim
będą już wiedzieli, że pacjent ten
ma „podejrzenie” lub jest wręcz
chory na nowotwór. Może zatem
dojść tutaj do pewnej stygmaty-
zacji pacjentów. Trzeba pamiętać,
że nie każdy pacjent jest skory do
ujawniania swojego stanu zdro-
wia pozostałym pacjentom, prze-
pisy ustawy z 6 listopada 2008 r.
o prawach pacjenta i Rzeczniku
Praw Pacjenta przewidują zaś prawo
pacjenta do poszanowania intym-
ności i godności, w szczególności
w czasie udzielania mu świadczeń
zdrowotnych (art. 20 ust. 1).
Dyskryminacja pacjentów
Nowelizacja ustawy przewiduje, że
tzw. pacjenci onkologiczni będą
przyjmowani bez skierowań na
badania i zabiegi. W przeciwień-
stwie do pozostałych pacjentów,
którzy przede wszystkim zgod-
nie z dotychczasowym brzmie-
niem przepisów, tj. art. 32 ustawy
z 27 sierpnia 2004 r. o świadcze-
niach opieki zdrowotnej finanso-
wanych ze środków publicznych,
WAŻNE
Nowe przepisy nałożą
zatem na lekarzy POZ
większą odpowiedzialność
w zakresie rozpoznawania
przypadków onkologicznych
oraz postawią ich w niekom-
fortowej roli dokonujących
selekcji pacjentów na tych
„z pierwszeństwem w diag-
nozie” i tych, którzy będą
czekać w kolejce na badania
diagnostyczne i zabiegi.
Karta diagnostyki i leczenia onkologicznego powinna być przywilejem
w systemie, ponieważ to jest dobre rozwiązanie. Nie powinna natomiast
znakować pacjentów. Przypominam, że nie tak dawno likwidowaliśmy
różowe recepty, żeby pacjent nie czuł się oznaczony w systemie, a teraz,
gdziekolwiek idąc, będzie znakowany książeczką. To jest dokładnie
to samo. Podkreślam, że to nie jest mój głos, tylko pacjentów. Oni
by woleli, żeby szybsze leczenie onkologiczne odbywało na zasadzie fak-
tycznej dostępności, a nie znakowania pacjenta.
KOMENTARZ EKSPERTA
LEK. BOŻENA JANICKA
prezes Porozumienia Pracodawców
Ochrony Zdrowia