Sektory inżynieryjne gospodarki komunalnej
Znaczenie sektorów inżynieryjnych gospodarki komunalnej w funkcjonowaniu miast jest
ogromne, a zakłócenia w działaniu sektorów
powodują duże utrudnienia dla mieszkańców.
Podsystem infrastruktury technicznej składa się z sektorów o charakterze inżynieryjnym, których
zadaniem jest świadczenie usług takich jak:
•dostawa wody i odprowadzenie ścieków,
•dostawa ciepła, gazu i energii elektrycznej,
•utrzymanie stanu technicznego istniejących dróg (na poziomie zgodnym z obowiązującymi w tym
zakresie standardami, jak również modernizacja i budowa nowych dróg),
4. zapewnienie przewozu pasażerów środkami zbiorowego transportu (np. metro, szybka kolej
miejska, autobusy, tramwaje, taksówki),
5. zbieranie, segregowanie i magazynowanie odpadów, ich transportowanie na wysypiska lub ich
utylizacja oraz utrzymanie czystości dróg i placów publicznych (np. w okresie letnim koszenie
trawy, w okresie jesiennym zamiatanie liści, natomiast w okresie zimowym zwalczanie śliskiej
jezdni itp.)
6. pielęgnacja i konserwacja terenów zielonych (w parkach, ogrodach, lasach, pasach
drogowych) oraz konserwacja fontann i oczek wodnych,
7. ochrona miast przed szkodliwym nadmiarem wód oraz obniżanie ich nadmiernie wysokiego
poziomu w celu zapobiegania powodzi, zalewania terenów itp.,
8. udostępnianie usług telekomunikacyjnych oraz kontrolowanie tej działalności (gromadzenie i
przechowywanie informacji).
Sektory inżynieryjne (główne cechy):
1. Spełniają one dużą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu miast i w ich rozwoju.
2. Istnieją mocne powiązania i zależności wewnątrzsektorowe i międzysektorowe
oraz z otoczeniem.
3. W większości sektorów obowiązuje zasada konkurencyjności i wolnorynkowej gospodarki (z
wyjątkiem zieleni miejskiej i melioracji miejskich).
4. Sektory te wyróżniają się ciągłością
ś
wiadczenia usług.
5. Większość sektorów podlega samorządowi
gminnemu.
6.Wszystkie sektory inżynieryjne gospodarki
komunalnej niepełnej kontrolowane są
w
zakresie jakości świadczonych usług przez instytucje administracji rządowej.
Sektory inżynieryjne gospodarki komunalnej posiadają wiele cech specyficznych,
wśród których najważniejsze to:
•
Niepodzielność techniczna,
•
Dość długie okresy powstawania,
•
Bardzo długie okresy użytkowania,
•
Wysoka majątkochłonność i
kapitałochłonność,
•
Duże nakłady inwestycyjne (na budowę,
zakup
nowych
dóbr
itp.)
w
początkowym okresie ich powstawania,
•
Monopolistyczny charakter działalności sektorów inżynieryjnych.
•
Oddziaływanie na środowisko naturalne,
•
Całodobowy charakter prowadzonej
działalności,
•
Obowiązek uzyskania pozwolenia na
prowadzenie działalności, np. wodociągi,
ciepłownictwo, telekomunikacja,
•
Istnienie regulatorów w zakresie prowadzonej działalności (np. energetyka,
telekomunikacja),
•
Różnorodność organów nadzorujących i kontrolujących (np. wodociągi, kanalizacja,
ciepło i inne – administracja samorządowa;
energia
elektryczna,
gaz,
telekomunikacja i inne – administracja rządowa),
•
Występowanie różnych form organizacyjno-
prawnych prowadzenia działalności w
poszczególnych sektorach,
• Wysoki poziom ryzyka w prowadzeniu działalności.
Inne cechy mające istotny wpływ na funkcjonowanie sektorów inżynieryjnych:
•Losowość zdarzeń występujących w poszczególnych sektorach,
•Wysoki stopień złożoności struktur technicznych i technologicznych,
•Występowanie wszystkich rodzajów awarii (nagłe, pełne, niepełne, stopniowe, zależne,
niezależne, wykrywalne, trudno wykrywalne itp.),
•Wysoki stopień automatyzacji i komputeryzacji procesów technicznych i technologicznych w
poszczególnych sektorach,
•Stały rozwój sektorów inżynieryjnych (rozbudowa, przebudowa, modernizacja, renowacja itp.),
•Nieprzerwana, ciągła praca większości instalacji, urządzeń i obiektów sektorów inżynieryjnych,
•Konieczność stałej koordynacji działań w zakresie omawianych sektorów.
Większość sektorów infrastruktury technicznej należy do systemów infrastruktury
podziemnej miast
(np. wodociągi i kanalizacja,
energia elektryczna, ciepło, gaz, telekomunikacja,
niektóre elementy dróg – tunele, metro
oraz urządzenia melioracyjne – drenaże, rowy kryte).
Bibliografia:
1. Denczew S.: Organizacja i zarządzanie infrastrukturą komunalną w ujęciu systemowym.
Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa, 2006.
2. Denczew S.: Podstawy gospodarki komunalnej. Współczesne zagadnienia sektorów
inżynieryjnych. Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok, 2004.
3. Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 9, poz. 43, z
późn. zm.)