Czerwiec 2007

www.towary-niebezpieczne

23

Transport kolejowy w roku 2006 – dane i bezpieczeństwo.

W nawiązaniu do tekstu „Statystyka Sprawozdawczości Rocznej w Transporcie Drogowym” z marcowego wydania „Towarów Nie-
bezpiecznych” koniecznym uzupełnieniem jest zaprezentowanie danych o transporcie kolejowym.

Bezpieczeństwo

Tradycyjnie, przewozy kolejowe są stosunko-
wo dobrze udokumentowane – to samo mo-
żemy powiedzieć o statystyce wypadkowej.
Rok 2006 zaowocował czterema zdarzeniami.
Ilość wypadków i awarii na kolei jest, zatem
porównywalna z analogicznymi danymi za
lata 2004-2005. Stan bezpieczeństwa należy
ocenić jako dobry i stabilny, szczególnie,
jeżeli weźmie się pod uwagę fakt braku uwol-
nienia się w trakcie awarii większych ilości
materiałów niebezpiecznych i w konsekwen-
cji zapobiegnięcie dużym skażeniom środo-
wiska naturalnego.

Spróbujmy porównać dane.
W transporcie kolejowym przemieszczono
19 674 972 ton towarów uznanych za niebez-
pieczne w transporcie. Podczas transportu
miały miejsce 4 wypadki.
W transporcie drogowym przemieszczono
zgodnie z naszymi szacunkami prawie
84 863 514 ton.
Zgodnie z uzyskanymi przez Redakcje dany-
mi przesłanymi przez Komendą Główną PSP
w roku 2006 w transporcie drogowym miało
miejsce (tylko) 17 zdarzeń z udziałem towa-

rów niebezpiecznych. Wiemy, że nie są to wszystkie zdarzenia. Obowiązek nałożony na
doradców, by składali oni raporty nie jest (niestety) powszechnie wykonywany. Syntetyczne
zestawienie przedstawiamy poniżej.

ZESTAWIENIE DANYCH ZA ROK 2006

Analiza tabeli mogła by pozwolić na wysunięcie tezy, że transport drogowy jest bezpiecz-
niejszy. Nic bardziej błędnego. Po prostu o transporcie drogowym mniej wiemy…

Dokładana statystyka przewozów kolejowych została przedstawiona poniżej.

Główne obciążenie stanowiły przewozy materiałów w klasie 3 – czyli cieczy zapalnych. W
następnej kolejności przewożone były gazy (klasa 2) i materiały żrące (klasa1). W przypad-
ku materiałów w klasie 1 - materiały i przedmioty wybuchowe oraz w przypadku materia-
łów promieniotwórczych (klasa 7) podano wartości w wadze całego przedmiotu a nie w
wartościach netto.

Rodzaj transportu

Ilość przewiezio-

nych materiałów

w Mg

Dane z raportów doradców

Ilość wypad-

ków

Ilość awarii

RAZEM

Transport kolejowy

19 674 972

4

30

47

Transport drogowy

84 863 514

17

17

Czerwiec 2007

www.towary-niebezpieczne

24

Wypadkowość

Podczas transportu kolejowego w 2006r.
odnotowano cztery awarie z taborem załado-
wanym towarami niebezpiecznymi, z czego 2
wypadki i 2 awarie poważniejsze z rozszczel-
nieniem wagonów cystern, ubytkiem ła-
dunku i stosunkowo nieznacznym skaże-
niem środowiska. Przykłady:

- 13 lutego 2006r. - na stacji Tarnowskie
góry stwierdzono wyciek benzyny na sku-
tek skorodowania rury spustowej, utrata
ładunku 0,86t,

•

7 marca 2006r. – na stacji Jaworz-
no Szczakowa stwierdzono wyciek
kwasu siarkowego z powodu sko-
rodowanego spawu na rurze spu-
stowej, utrata ładunku 0,15t,

•

- 22 marca 2006r. – na stacji Zajączkowo
Tczewskie doszło do starcia wagonu cy-
sterny w ukresie z pociągiem, doszło do
przewrócenia wagonu na lewy bok i wycie-
ku benzyny spod dławika pokrętła zaworu
głównego, utrata ładunku 1,5t,

- 5 grudnia 2006r. – na szlaku Poznań
Wschód-Czerwonak, w pobliżu stacji Po-
znań Wschód na przejeździe kolejowym
kategorii D na samochód ciężarowy, które-
go kierowca nie zastosował się do znaku
drogowego „Stop”, najechał pociąg. W
wyniku najechania na ciężarówkę nastąpiło

Bezpieczeństwo

wykolejenie lokomotywy i czterech pierw-
szych wagonów cystern, w wyniku uderzenia
zderzaka jednego z wagonów w dennicę
zbiornika drugiego nastąpił wyciek 1,5 tony
oleju napędowego.
Co ważne, w sprawozdaniach doradców zgło-
szono ok. 30 drobniejszych awarii polegają-

cych głównie na wycieku kropelkowym sub-
stancji niebezpiecznych, przy czym do pod-
stawowych przyczyn należy zaliczyć nie-
szczelności zaworów spustowych spowodo-
wane uszkodzeniami, korozją armatury lub
niedokręceniem śrub zaworów przez obsługę
lub otwarcie zaworów bezpieczeństwa na

Lp.

Klasa

towaru

Przewozy

2004r.

Przewozy

2005r.

Przewozy

2006r.

2006/2005

%

1.

1

12 127

27 701

14 310

51,7

2.

2

1 960 891

2 094 309

3 016 677

144,0

3.

3

14 543 705

13 055 974

12 953 276

99,2

4.

4.1

719 483

744 922

590 335

79,2

5.

4.2

139 798

129 846

125 882

96,9

6.

4.3

22 658

16 950

13 240

78,1

7.

5.1

204 766

237 313

332 181

140,0

8.

5.2

112

67

979

-

9.

6.1

294 527

312 627

261 135

83,5

10.

7

157

314

268

85,4

11.

8

1 898 280

2 450 484

2 086 885

85,2

12.

9

212 326

243 731

279 804

114,8

OGÓŁEM:

20 008 830

19 314 238

19 674 972

101,9

Zestawienie ilości przewiezionych w transporcie kolejowym towarów w podziale na klasy

15 marca Br. Hajnówka. Zbiorniki po zakończeniu akcji.
Źródło: serwisy internetwe

Czerwiec 2007

www.towary-niebezpieczne

25

skutek wzrostu ciśnienia spowodowanego
znacznym wzrostem temperatury lub zbyt
długim czasem przewozu. Jako przyczyny
wykazywano też awarie i korozję instalacji
grzewczej.

Ku przestrodze – czy rok 2007 bę-
dzie bezpieczniejszy?

Pożar cysterny kolejowej z gazem.
(Opracowano na podstawie serwisu interne-
towego PSP i PLK)

W dniu 15 marca 2007 roku około godz.
16:30 do Powiatowego Stanowiska Kierowa-
nia PSP w Hajnówce wpłynęło zgłoszenie o
pożarze cysterny kolejowej z gazem na tere-
nie Bazy Paliw Nr 15 w Narewce. W skutek
rozszczelnienia zaworu dennego w jednej z
cystern kolejowych zawierającej około 40 ton
płynnego gazu propan-butan doszło do jego

wycieku i parowania. Powstała chmura gazu
rozprzestrzeniała się z kierunkiem wiatru.
Nastąpił zapłon gazu, prawdopodobnie od
niewygaszonego ogniska. Ustalono na pod-
stawie rejestru kamer przemysłowych, iż o
godz. 16.22 nastąpiło rozszczelnienie cyster-
ny, a o godz. 16.26 powstał pożar powierzch-
niowy, który następnie przekształcił sie w
strumieniowy samej cysterny. Zapaliła się
także ściółka w lesie znajdującym się nieopo-
dal na terenie zakładu. Jednostki straży po-
żarnej skupiły się na jak najszybszym zgasze-
niu cysterny, aby nie dopuścić do jej prze-
grzania się. Ugaszono palące się poszycie w
lesie oraz odholowano na bezpieczną odle-
głość sąsiadujące z palącym się wagonem
pozostałe cysterny z gazem. Znajdowały się
one w chwili zdarzenia na bocznicy w bezpo-
średnim sąsiedztwie palącej się cysterny. Po
ugaszeniu i wstępnym schłodzeniu cysterny
strażacy zabezpieczyli nieszczelny zawór

powstrzymując dalszy wypływ gazu. Bezpo-
średnia akcja ratownicza, w której brało
udział 11 samochodów gaśniczych straży
pożarnej trwała około 2 godzin. W trakcie
próby gaszenia pożary poparzeniu uległ pra-
cownik bazy paliw - odwieziony przez pra-
cowników do SPZOZ w Hajnówce. Spaleniu
uległa izolacja cysterny i około 1 ha poszycia
w lesie.

Główną przyczyną awarii był w tym przypad-
ku problem techniczny. Jak pokazuje staty-
styka, stan techniczny jest jednym z głów-
nych czynników wpływającym na bezpie-
czeństwo ruchu kolejowego. Miejmy nadzie-
ję, że w obecnym roku ilość wypadków nie
zwiększy się.

Bezpieczeństwo

15 0arca Br Hajnówka. Akacja gaśnicza.
Źródło: serwisy internetwe