„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Natalia Wysocka

Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego
322[03].Z1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

lek. med. Konrad Szymczyk
mgr Katarzyna Zarębska

Opracowanie redakcyjne:
mgr Natalia Wysocka

Konsultacja:
mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[03].Z1.03
„Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu higienistka stomatologiczna.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

4

3.

Cele kształcenia

5

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

6

5. Ćwiczenia

10

5.1 Wpływ odżywiania na stan zdrowia ludzi w różnym wieku.

Przeciwdziałanie nowotworom

10

5.1.1. Ćwiczenia

10

5.2. Profilaktyka próchnicy, periodontologiczna. Higiena jamy ustnej

12

5.2.1. Ćwiczenia

12

5.3. Zasady planowania profilaktyczno-leczniczego, oraz higiena jamy

ustnej u osób w różnym wieku

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

5.4. Zasady leczenia ortodontycznego, profilaktyka dla potrzeb

ortodontycznych

19

5.4.1. Ćwiczenia

19

5.5 Programy komputerowe w opiece zdrowotnej

22

5.5.1. Ćwiczenia

22

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

23

7. Literatura

36

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie higienistka stomatologiczna.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne, umiejętności jakie powinien posiadać uczeń przed przystąpieniem
do realizacji jednostki modułowej,

–

cele kształcenia, umiejętności jakie uczeń opanuje podczas realizacji programu jednostki
modułowej,

–

przykładowe scenariusz zajęć,

–

ć

wiczenia zawierające polecenie, wskazówki do realizacji, sposób wykonania, zalecane

metody nauczania-uczenia

się oraz środki dydaktyczne do wykonania ćwiczenia, które

pomogą ukształtować umiejętności praktyczne i zweryfikować nabytą wiedzę teoretyczną,

–

sprawdzian osiągnięć, po zrealizowaniu programu jednostki modułowej pozwoli ocenić
poziom nabytych umiejętności,

–

wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np.: dyskusji dydaktycznej
metody projektu, metody ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

do zespołowej pracy uczniów.

Schemat układu jednostek modułowych

322[03].Z1.01

Prowadzenie wywiadu chorobowego

322[03].Z1

Badania stomatologiczne

322[03].Z1.02

Wykonywanie badań jamy ustnej

322[03].Z1.03

Opracowywanie planu

profilaktyczno-leczniczego

322[03].Z1.04

Prowadzenie dokumentacji

stomatologicznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

posługiwać się podstawową terminologią stomatologiczną,

–

stosować zasady higieny jamy ustnej,

–

rozróżniać choroby jamy ustnej,

–

przeprowadzać analizę wywiadu z pacjentem,

–

rozwiązywać problemy w zakresie badań podmiotowych,

–

planować profilaktykę chorób jamy ustnej,

–

komunikować się z uczestnikami procesu pracy,

–

rozwiązywać problemy w zakresie wykonywania zadań zawodowych,

–

wykorzystać komputer,

–

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określić zadania profilaktyki w opiece stomatologicznej,

−

scharakteryzować modele organizacji opieki zdrowotnej w Polsce,

−

określić rolę opieki zdrowotnej w profilaktyce stomatologicznej,

−

scharakteryzować postawy pacjentów wobec własnego zdrowia, choroby i leczenia,

−

określić znaczenie sposobu odżywiania, higieny jamy ustnej i uzębienia dla zdrowia
człowieka,

−

określić cele postępowania profilaktyczno-leczniczego,

−

dostosować postępowanie higieniczno-profilaktyczne do pacjentów z różnych grup
wiekowych i dyspanseryjnych,

−

określić formy i metody realizacji planu profilaktyczno-leczniczego,

−

dokonać analizy wyników badania podmiotowego i przedmiotowego,

−

określić zakres leczenia w próchnicy zębów, zgodnie z systemem Billingsa,

−

opracować plan higieny jamy ustnej i uzębienia dla osób w różnym wieku,

−

opracować plan profilaktyczno-leczniczy we współpracy z pacjentem i pod nadzorem
lekarza dentysty,

−

opracować plan zapobiegania próchnicy zębów,

−

opracować plan profilaktyki chorób przyzębia oraz błony śluzowej jamy ustnej,

−

opracować plan profilaktyki nieprawidłowości i wad rozwoju zgryzu,

−

określić efekty planowanego postępowania profilaktyczno-leczniczego,

−

zaplanować żywienie osób w zależności od ich wieku oraz potrzeb profilaktycznych
i leczniczych,

−

scharakteryzować postępowanie terapeutyczne dotyczące urazów

−

opracować plan profilaktyki czynnościowych i morfologicznych zaburzeń w narządzie
ż

ucia występujących w następstwie braków w uzębieniu,

−

zaplanować postępowanie z pacjentem skierowanym do leczenia protetycznego,

−

określić rolę higienistki stomatologicznej w profilaktyce onkologicznej,

−

posłużyć się programem komputerowym podczas opracowywania planu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Higienistka stomatologiczna 322[03]
Moduł:

Badania stomatologiczne 322[03].Z1.

Jednostka modułowa:

Opracowywanie

planu

profilaktyczno-leczniczego

322[03].Z1.03

Temat: Wpływ odżywiania na stan zdrowia ludzi w różnym wieku oraz przeciwdziałanie

nowotworom.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności opracowania planu racjonalnego odżywiania.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

uzasadnić konieczność odżywiania,

−

wymienić elementy podstawowe w odżywianiu,

−

scharakteryzować częste schorzenia związane z niewłaściwym odżywianiem,

−

uzasadnić wybór odpowiednich metod odżywiania,

−

sporządzić harmonogram prawidłowego odżywiania ludzi w różnym wieku,

−

przedstawić plan prawidłowego, racjonalnego odżywiania.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

praca w zespole,

−

przydział zadań zawodowych,

−

ocena stopnia wykonania zadania.

Metody nauczania – uczenia się:

−

pogadanka,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ć

wiczenie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w 3-4 osobowych grupach.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

plansze

−

arkusze papieru,

−

mazaki,

−

rzutnik multimedialny,

−

komputer,

−

poradnik dla ucznia.

Zadanie dla ucznia

Opracuj plan racjonalnego odżywiania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1.

Podanie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie uczniom celu ogólnego i celów szczegółowych zajęć.

3.

Podział uczniów na grupy zadaniowe i wybór lidera.

4.

Wyjaśnienie zasad pracy w grupie, metodą projektu.

Faza właściwa.

Faza I. Informacje

1.

Nauczyciel omawia istotę prawidłowo zaplanowanego odżywiania, przedstawia jego
strukturę.

2.

Nauczyciel omawia poszczególne elementy piramidy żywienia.

3.

Nauczyciel daje uczniom możliwość zadawania pytań.

Faza II. Konstrukcja planu w grupach zadaniowych.
1.

Grupy określają rodzaje pytań do poszczególnych schorzeń, wynikających z zaburzeń
odżywiania.

2.

Dyskusja w grupach nad treściami, jakie powinny znajdować się w poszczególnych
elementach piramidy żywienia i o rodzajach odżywiania.

3.

Lider grupy przydziela każdemu członkowi do opracowania dwa dialogi do
przedstawienia.

4.

Uczniowie pracują samodzielnie, zapisując na kartkach treści, jakie powinny znaleźć się
w racjonalnym odżywianiu, wyszukują też jak niewłaściwe odżywianie wpływa na
organizm.

5.

Uczniowie w ramach grupy wymieniają się kartkami i ewentualnie dopisują swoje
propozycje.

6.

Lider zbiera wszystkie karteczki i wspólnie z grupą ustala ostateczną wersję zasad
racjonalnego odżywiania.

Faza III. Prezentacja w formie multimedialnej: „ Odżywiaj się zdrowo”.
1.

Każda grupa w ciągu tygodnia ma przygotować prezentację multimedialną wpływu
dotyczącą odżywiania na stan zdrowia ludzi.

2.

Na zajęciach każda grupa przedstawia prezentację multimedialną, omawiając
i uzasadniając treści zawarte w racjonalnym odżywianiu oraz określa rodzaje schorzeń,
które mogą wystąpić jeśli dieta nie będzie przestrzegana.

Faza IV. Ocena projektów.
1.

Nauczyciel wraz z uczniami ocenia prezentację zasad zdrowego żywienia pod kątem
poprawności i atrakcyjności prezentacji.

2.

Nauczyciel przydziela każdemu uczniowi punkty.

Faza V. Podsumowanie
1.

Uczniowie uzasadniają potrzebę tworzenia planu racjonalnego żywienia, zwłaszcza
w sytuacji, kiedy żywienie traktuje się jako profilaktykę prozdrowotną.

2.

Uczniowie omawiają trudności, jakie napotkali w trakcie realizacji zadania.

Praca domowa

Wyszukaj w Internecie przykłady najczęściej popełnianych błędów w odżywianiu.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca realizacji zajęć oraz nabytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Higienistka stomatologiczna 322[03]
Moduł:

Badania stomatologiczne 322[03].Z1

Jednostka modułowa:

Opracowywanie

planu

profilaktyczno-leczniczego

322[03].Z1.03

Temat:

Profilaktyka próchnicy, periodontologiczna. Higiena jamy ustnej.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności sporządzenia planu profilaktyki stomatologicznej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wskazać źródła informacji o profilaktyce stomatologicznej,

−

rozróżnić dobre nawyki higieniczne i profilaktyczne,

−

przeprowadzić analizę zabiegów higienicznych,

−

rozróżnić zalety przestrzegania higieny jamy ustnej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

dyskusja dydaktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupie.

Czas: 3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru,

−

mazaki,

−

komputer,

−

rzutnik multimedialny,

−

Panorama firm,

−

katalogi branżowe.

Przebieg zajęć:
Etap I
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie tematu, celu ogólnego i celów szczegółowych.

3.

Przypomnienie zasad pracy w grupie.

4.

Podział uczniów na zespoły zadaniowe.

5.

Przydział ról poszczególnym zespołom:
–

dwie grupy pełnią rolę stomatologów wyjaśniających zalety profilaktycznych działań
jamy ustnej, pozostałe pełnią rolę pacjentów, którzy twierdzą, że profilaktyka nie jest
potrzebna.

6.

Grupy zadaniowe opracowują strategię działania.

7.

Grupy poszukują informacji o karcie dolegliwościach pacjenta, oraz zabiegach
profilaktycznych.

8.

Grupy pełniące rolę pacjentów z chorobami jamy ustnej wybierają najczęściej popełniane
błędy w zabiegach higienicznych jamy ustnej,

9.

Pozostałe zespoły opracowują informacje o dokumentacji i prezentację multimedialną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Etap II
1.

Prezentacja informacji o zabiegach higienicznych oraz profilaktycznych jamy ustnej.

2.

Wybór grupy, który najlepiej określiła metody profilaktyki.

3.

Wybór grupy, która najlepiej zdefiniowała i przedstawiła zabiegi higieniczne jamy ustnej

oraz profilaktyki.

4.

Nauczyciel ocenia pracę grup przydzielając im punkty, które uczniowie rozdzielają

w zależności od stopnia zaangażowania w przygotowanie i prezentację.

Zakończenie zajęć

Nauczyciel przypomina uczniom gdzie można uzyskać informacje na temat profilaktyki

jamy ustnej.

Praca domowa

Wyszukaj przykłady zabiegów higienicznych stosowanych u małych dzieci oraz u osób

starszych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca realizacji zajęć oraz nabytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

5. ĆWICZENIA

5.1. Wpływ odżywiania na stan zdrowia ludzi w różnym wieku.

Przeciwdziałanie nowotworom.

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie analizy przypadków zidentyfikuj, która z wymienionych kobiet przestrzega

racjonalnej diety.

Opisy przypadków

Przypadek A

Ania nie lubi owoców, na obiad spożywa tłuste mięso, jada nieregularnie, zapomina

o jogurcie na śniadanie, codziennie zjada 2 czekoladowe batoniki.

Przypadek B

Sylwia jada regularnie, nie lubi tłustych potraw, ani słodyczy, uwielbia owoce, warzywa.

Przypadek C

Dorota często jada batoniki, na śniadanie zjada jogurty i płatki, stroni od tłustych potraw

i pojadania wieczorami, nie przepada za owocami.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wpływu odżywiania na stan zdrowia,

2)

przeprowadzić analizę przypadków,

3)

zidentyfikować cechy pozytywne najkorzystniejszej diety,

4)

zidentyfikować kobietę, która prawidłowo się odżywia,

5)

wyniki przedstawić na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda analizy przypadków,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Ćwiczenie 2

Wstaw w brakujące miejsca wyrażenia: pozajelitowe, racjonalna, onkologiczna,

węglowodany, tak, aby zdania były prawidłowo sformułowane.

Dieta , która jest bogata w witaminy, białko, sole mineralne to dieta ……………..
Pobieranie wycinka z tkanek zmienionych chorobotwórczo to profilaktyka ………..……
Sposób podawania pokarmu bezpośrednio przez układ żylny to żywienie ……….…….
Dieta bogata w ………………………… jest często przyczyną zmiany pH jamy ustnej
i w konsekwencji przyczyną próchnicy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki,

2)

przeczytać zdania do uzupełnienia,

3)

wpisać brakujące wyrazy,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Zidentyfikuj czynniki wpływające na podjęcie żywienia parenteralnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wpływu żywienia na stan zdrowia,
2) wybrać dwie sytuacje opisujące żywienie parenteralne,
3) wskazać czynniki wpływające na konieczność żywienia parenteralnego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadków,

−

dyskusja dydaktyczna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Zaplanuj żywienie osób w zależności od wieku oraz potrzeb profilaktycznych

i leczniczych. Wyjaśnij jaki wpływ ma sposób odżywiania na stan jamy ustnej i uzębienia
człowieka.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP. Ćwiczenie należy wykonać w 2-3 osobowych grupach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wpływu żywienia na zdrowie,

2)

ustalić przedziały wiekowe pacjentów,

3)

przydzielić każdej grupie odpowiedni przedział wiekowy,

4)

zaplanować żywienie dla osób z przydzielonego przedziału wiekowego,

5)

przedstawić wyniki ćwiczenia,

6)

wyjaśnić jaki wpływ ma sposób odżywiania na stan jamy ustnej i uzębienia człowieka.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadków,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

książka kucharska,

−

komputer z dostępem do Internetu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Profilaktyka próchnicy, periodontologiczna. Higiena jamy

ustnej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wstaw w brakujące miejsca wyrażenia: Actiomyces, szczoteczka, irygacja, metoda Roll,

profilaktyka domowa, tak aby zdania były prawidłowo sformułowane.

1. …………….. powinno zmieniać się co 2, 3 miesiące i przechowywać w miejscu suchym,
nie zamkniętym.
2. Przyczyną paradontozy mogą być bakterie ……………………. .
3. Metoda, która usuwa część płytki nazębnej z przestrzeni międzyzębowych to
…………….. .
4. Właściwa higiena, racjonalny tryb życia, wizyty kontrolne to cechy ………………. .
5. …………………. to płukanie pod ciśnieniem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki próchnicy do uzupełnienia,

2)

przeczytać zdania,

3)

wstawić brakujące wyrazy,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Ćwiczenie 2

Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i określ czy są one prawdziwe czy fałszywe.

Tabela do ćwiczenia 2

ZDANIA

TAK

NIE

Dieta nie ma wpływu na profilaktykę.

Badania profilaktyczne są potrzebne.

Szczoteczkę każdy powinien mieć taką samą.

Należy nitkować zęby.

Nie wolno płukać jamy ustnej.

Węglowodany mają wpływ na rozwój próchnicy.

Dla dzieci stosuję się metodę szczotkowania
Jonesa.

Krwawiące dziąsła to objaw próchnicy.

Ból zęba to objaw próchnicy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki próchnicy,

2)

przeczytać uważnie zdania zawarte w tabeli,

3)

zaznaczyć X w odpowiedniej kolumnie,

4)

porównać wyniki w grupie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Przeprowadź analizę profilaktyki chorób jamy ustnej i zębów.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki chorób jamy ustnej zębów,
2) poszukać w różnych źródłach informacje o profilaktyce,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z prawidłowej higieny jamy ustnej,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metaplan,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

– komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

– arkusz papieru.

Ćwiczenie 4

Uwzględniając klasyfikację próchnicy według Billingsa podaj metody jej leczenia:

−

stopień I …………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..

−

stopień II – ………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...

−

stopień III – ………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..

−

stopień IV – ………………………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………..

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki próchnicy,
2) przeanalizować klasyfikację próchnicy według Billingsa,
3) przeanalizować sposoby leczenia próchnicy w zależności od stopnia zaawansowania,
4) przeprowadzić dyskusję w grupie,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3. Zasady planowania profilaktyczno-leczniczego oraz higiena

jamy ustnej u osób w różnym wieku

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź analizę zapobiegania pierwotnego chorobom jamy ustnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym planowania profilaktyczno-leczniczego,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z zapobiegania pierwotnego,
4) sporządzić wykres słupkowy dotyczący korzyści i negatywnych aspektów prawidłowego

zapobiegania pierwotnego i wtórnego,

5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

– komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

– arkusz papieru.

Ćwiczenie 2

Zidentyfikuj czynniki wpływające na prawidłową higienę jamy ustnej u osób w różnym

wieku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz źródła informacji. Nauczyciel powinien przypomnieć
uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie z przepisami
BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem ćwiczeniowym dotyczącym prawidłowej higieny jamy ustnej,
2) wybrać dwie sytuacje opisujące higienę jamy ustnej u starszej osoby i u dzieci,
3) określić czynniki wpływające na higienę jamy ustnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i określ czy są one prawdziwe czy fałszywe.

Tabela do ćwiczenia 3

ZDANIA

TAK

NIE

Dieta wpływa na stan zębów.

Im więcej cukru tym zdrowiej.

Witamina A wpływa na stan jamy ustnej.

Zapobieganie wtórne jest najważniejsze.

Zapobieganie pierwotne nie jest ważne.

Gumy bezcukrowe są zdrowe.

Słodkie gumy są najzdrowsze.

Profilaktyka jest ważna.

Osoby starsze nie muszą dbać o higienę jamy
ustnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się materiałem nauczania dotyczącym higieny jamy ustnej,

2)

przeczytać uważnie zdania zawarte w tabeli,

3)

postawić X w odpowiedniej kolumnie,

4)

porównać wyniki w grupie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.4. Zasady leczenia ortodontycznego, profilaktyka dla potrzeb

ortodontycznych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź analizę prowadzania profilaktyki ortodontycznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki ortodontycznej,
2) poszukać w różnych źródłach informacji o ortodoncji,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z profilaktyki ortodontycznej,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Uporządkuj w prawidłowej kolejności etapy leczenia protetycznego.

regularne kontrole, gipsowe modele, higiena jamy ustnej, zdjęcia RTG, dokładna
charakterystyka uzębienia pacjenta, wybranie najodpowiedniejszego aparatu

1.

…………………………………………………………………………………………

2.

…………………………………………………………………………………………

3.

…………………………………………………………………………………………

4.

…………………………………………………………………………………………

5.

…………………………………………………………………………………………

6.

…………………………………………………………………………………………

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym leczenia ortodontycznego,
2) przeanalizować etapy leczenia protetycznego i uporządkować je w prawidłowej

kolejności,

3) wyniki przedstawić na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia indywidualne,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Wpisz do diagramu podstawowe cechy profilaktyki ortodontycznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać dostępne dla ucznia źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki ortodontycznej,
2) przeprowadzić analizę cech profilaktyki ortodontycznej,
3) uzupełnić diagram,
4) wnioski przedstawić na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Profilaktyka

ortodontyczna

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.5. Programy komputerowe w opiece zdrowotnej

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i określ czy są one prawdziwe czy fałszywe.

Tabela do ćwiczenia 1

ZADANIA

TAK

NIE

Opieka zdrowotna nie obowiązuje w Polsce.

Programy komputerowe są istotne w rozwijającym
się biznesie.

Dostawcą jest firma farmaceutyczna.

Organizacje edukacyjne i badawcze to fundacje
prywatne.

Produkcja to etap utworzenia nowego leku.

Digora to program komputerowy.

Molium to program komputerowy.

Zarządzanie polega na przystosowaniu się.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać dostępne dla ucznia źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wykorzystania programów

komputerowych w opiece zdrowotnej,

2)

przeczytać uważnie zdania zawarte w tabeli,

3)

wstawić X w odpowiedniej kolumnie,

4)

porównać wyniki w grupie,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź analizę zapotrzebowania na systemy komputerowe w opiece zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wykorzystania programów

komputerowych w opiece zdrowotnej,

2) poszukać w różnych źródłach informacji o programach komputerowych,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z zastosowania programów komputerowych w

opiece zdrowotnej,

4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Przeprowadź analizę modeli organizacji opieki zdrowotnej i określ, który z nich jest

najbardziej zbliżony do modelu opieki zdrowotnej w Polsce.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącej opieki zdrowotnej,
2) przeprowadzić analizę czterech modeli organizacji opieki zdrowotnej,
3) wskazać najlepszy model,
4) wskazać model, do którego jest zbliżony model organizacji opieki zdrowotnej w Polsce,
5) wyniki dyskusji zaprezentować na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„

Opracowywanie planu

profilaktyczno-leczniczego”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 8, 9, 15, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. a 4. b, 5. b, 6. d, 7.b, 8. c, 9. a, 10. a, 11. b,
12. b, 13. c, 14. a, 15. a, 16. b, 17. b, 18. b, 19. b, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zidentyfikować

profilaktykę

onkologiczną

A

P

c

2 Rozróżnić rodzaje diet

B

P

b

3

Zidentyfikować

metody

ż

ywienia

chorych

A

P

a

4 Zidentyfikować skład Zymafluoru

C

PP

b

5

Określić częstotliwość stosowania
preparatów o małym stężeniu fluoru

C

PP

b

6 Rozróżnić choroby dziąseł

B

P

d

7

Wskazać przyczyny wpływające na
częstotliwość stosowania płukanek
jamy ustnej

B

P

b

8

Rozróżnić

metody

szczotkowania

zębów

C

PP

c

9

Określić cel stosowania prawidłowej
diety

C

PP

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

10 Określić cel leczenia ortodontycznego

B

P

a

11

Określić przyczyny deformacji
twarzy

B

P

b

12

Zidentyfikować przyczyny chorób
przyzębia

A

P

b

13

Rozróżnić elementy badania
ortodontycznego

A

P

c

14

Wskazać sposoby profilaktyki jamy
ustnej

B

P

a

15

Zidentyfikować czynniki wywołujące
choroby jamy ustnej

C

PP

a

16 Rozróżnić irygację

B

P

b

17

Zidentyfikować metody
szczotkowania zębów

C

PP

b

18

Wskazać czynniki wpływające na
wybór szczoteczki do zębów.

C

PP

b

19

Zidentyfikować przyczyny
paradontozy

B

P

b

20

Rozróżnić narzędzia wspomagające
w stomatologii

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielenia odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Pobieranie wycinka ze zmienionych chorobotwórczo tkanek to

a)

profilaktyka przeciwzawałowa.

b)

profilaktyka kardiologiczna.

c)

profilaktyka onkologiczna.

d)

profilaktyka urazowa.

2. Dieta bogata w białko, witaminy, minerały, regularne posiłki to dieta

a)

nieracjonalna.

b)

racjonalna.

c)

profilaktyczna.

d)

sezonowa.

3. śywienie chorych drogą żylną to żywienie

a)

parenteralne.

b)

jelitowe.

c)

pozajelitowe.

d)

niepokarmowe.

4. Zymafluor to preparat zawierający

a)

potas.

b)

fluor.

c)

magnez.

d)

vit C.

5. Preparaty o małym stężeniu fluoru przeznaczone są do

a)

rzadkiego stosowania.

b)

częstego stosowania.

c)

stosowane w wyjątkowych sytuacjach.

d)

raz na dwa lata.

6. Paradontoza to choroba

a)

zębów.

b)

uszu.

c)

mięśni.

d)

przyzębia.

7. Częstość stosowania płukanek fluorowych zależy od

a)

ceny.

b)

ilości jonów fluorkowych.

c)

ilości jonów siarczanowych.

d)

barwy preparatu.

8. Jedną z metod szczotkowania zębów jest metoda

a)

mycia na sucho.

b)

tarcia.

c)

wibracyjna.

d)

okrążania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

9. Prawidłowa dieta powinna

a)

utrzymywać stałą ilość śliny w jamie ustnej.

b)

składać się z węglowodanów.

c)

być zmieniana co 5 lat.

d)

składać się tylko z białek.

10. Leczenie ortodontyczne obejmuje

a)

założenie aparatu.

b)

program komputerowy.

c)

nic nie obejmuje, jest to leczenie incydentalne.

d)

badania okresowe.

11. Zmiana rysów twarzy może być spowodowana nieprawidłową profilaktyką

a)

ginekologiczną.

b)

ortodontyczną.

c)

stomatologiczną.

d)

pediatryczną.

12. Zanik przyzębia jest spowodowany

a)

zanikiem przyrostka.

b)

zanikiem wyrostka.

c)

dodatkowym wyrostkiem.

d)

dodatkowym przyrostkiem.

13. Czynności koniecznie przy badaniu ortodontycznym to

a)

osłuchanie.

b)

zapłata.

c)

RTG.

d)

osłuchanie i RTG.

14. Profilaktyka powinna obejmować

a)

walkę z płytką nazębną.

b)

walkę z płytką nazębną i żucie gumy z cukrem.

c)

ż

ucie gumy z cukrem i płukanie.

d)

stosowanie diety bogatej w węglowodany.

15. Czynnikiem szkodliwym jest

a)

płytka nazębna.

b)

płyn do płukania i szczoteczka ze sztucznego włosia.

c)

szczoteczka z naturalnego włosia i płukanie jamy ustnej.

d)

pasta z fluorem.

16. Irygacja to

a)

mycie.

b)

płukanie.

c)

mycie i płukanie.

d)

program komputerowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

17. Metoda szczotkowania zębów dla dzieci to

a)

roll.

b)

Fonesa.

c)

płukanie.

d)

roll i płukanie.

18. Wybór szczoteczki zależy od

a)

wieku.

b)

wieku i higieny.

c)

higieny.

d)

upodobań.

19. Obrzęk dziąseł to objaw

a)

próchnicy.

b)

paradontozy.

c)

alergii.

d)

próchnicy i paradontozy.

20. W stomatologii

a)

stosuje się tylko narzędzia wirnikowe.

b)

stosuje się komputerowe oprogramowanie.

c)

nie stosuje się oprogramowania komputerowego.

d)

nie stosuje się narzędzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Test 2
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„

Opracowywanie planu

profilaktyczno-leczniczego”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 5, 9, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. b, 4. a, 5. b, 6. d, 7. d, 8. a, 9. a, 10. a, 11. a,
12. a, 13. a, 14. b, 15. b, 16. c, 17. b, 18. c, 19. c, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zidentyfikować objawy próchnicy

A

P

b

2

Określić wpływ diety na zdrowie

B

P

a

3

Wskazać sposób dbania o jamę ustną.

A

P

b

4

Zidentyfikować wpływ witamin na
organizm

C

PP

a

5

Określić znaczenie zapobiegania
wtórnego

C

PP

b

6

Rozróżnić rodzaje zapobiegania
chorobom jamy ustnej.

B

P

d

7

Określić wpływ cukru na dietę

B

P

d

8

Rozróżnić rodzaje dostawców

C

P

a

9

Rozróżnić organizacje edukacyjne.

C

PP

a

10

Zdefiniować zarządzanie

B

P

a

11

Rozróżnić sprzęt do diagnozowania
stanu jamy ustnej

B

P

a

12

Uzasadnić konieczność stosowania
systemów komputerowych w stomatologii

A

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

13

Rozróżnić sposoby higieny jamy ustnej

A

P

a

14

Określić znaczenie profilaktyki

B

P

b

15

Zidentyfikować rodzaje zabiegów
higieny jamy ustnej

C

P

b

16

Wskazać źródła informacji
o racjonalnym żywieniu

B

P

c

17

Rozróżnić metody odżywiania
w zależności od wieku

C

PP

b

18

Zidentyfikować skutki braku higieny
jamy ustnej

C

PP

c

19

Określić czynniki wpływające na
zakup środków higieny

B

P

c

20

Rozróżnić sposoby higieny jamy ustnej
w zależności od wieku

A

P

c

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielenia odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Ból zęba to objaw

a)

paradontozy.

b)

próchnicy.

c)

zapalenia zatok.

d)

bólu głowy.

2. Wpływ diety na choroby zębów

a)

jest bardzo duży.

b)

jest niewielki.

c)

jest ważny tylko czasami.

d)

zależy tylko od wieku.

3. Guma bez cukru

a)

jest zdrowa tylko jeśli jest określonej firmy.

b)

jest zdrowa dla zębów.

c)

nie jest zdrowa.

d)

czasami tylko jest zdrowa.

4. Witaminy A i E mają wpływ na

a)

nawilżanie krtani.

b)

osteoporozę.

c)

menopauzę.

d)

choroby reumatyczne.

5. Zapobieganie wtórne

a)

jest najważniejsze.

b)

nie jest najważniejsze.

c)

czasami jest ważne.

d)

w ogóle jest nieistotne.

6. Zapobieganie pierwotne

a)

nie jest ważne.

b)

czasami nie jest ważne.

c)

ważne jest zawsze.

d)

jest najważniejsze.

7. Zawartość cukru w diecie

a)

jest korzystne dla zdrowia..

b)

powinna być wysoka.

c)

w rozwoju próchnicy.

d)

sprzyja rozwojowi próchnicy.

8. Dostawcą jest

a)

firma farmaceutyczna.

b)

handlowiec.

c)

sklep.

d)

apteka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

9. Organizacja edukacyjna to

a)

fundacja prywatna.

b)

fundacja państwowa.

c)

fundacja krajowa.

d)

fundacja zagraniczna.

10. Zarządzanie polega na

a)

rządzeniu i przewodzeniu.

b)

tylko rządzeniu.

c)

tylko przewodzeniu.

d)

manipulowaniu.

11. Kamera wewnątrzustna jest

a)

wykorzystywana w stomatologii.

b)

nie jest wykorzystywana.

c)

czasami jest wykorzystywana, ale bardzo rzadko.

d)

używana poza granicami kraju.

12. Systemy komputerowe są

a)

stosowane w stomatologii.

b)

nie są wykorzystywane w stomatologii.

c)

były kiedyś wykorzystywane w stomatologii.

d)

jeszcze nie są wykorzystywane w stomatologii.

13. Nitkowanie, mycie, płukanie

a)

podstawowe elementy higieny.

b)

dodatkowe elementy higieny.

c)

były kiedyś stosowane w sporcie.

d)

były kiedyś wykorzystywane w medycynie katastrof.

14. Profilaktyka jest ważniejsza od

a)

mycia.

b)

leczenia.

c)

ząbkowania.

d)

bólu zęba.

15. Płukanie jamy ustnej pod ciśnieniem to

a)

iryguacja.

b)

irygacja.

c)

torbulacja.

d)

sterylizacja.

16. Reguły racjonalnego żywienia zawarte są w

a)

farmakopei.

b)

pharmindexie.

c)

piramidzie żywienia.

d)

encyklopedii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

17. Odżywianie dla dzieci i osób starszych

a)

powinno być takie same.

b)

nie powinno być takie samo.

c)

polega na tym, że dzieci odżywia się tylko warzywami, zaś starszych tylko mięsem.

d)

polega na tym, że dzieci odżywia się tylko mięsem, a starszych tylko warzywami.

18. Brak higieny jamy ustnej wywołuje

a)

bóle głowy.

b)

zaparcia.

c)

próchnicę , paradontozę.

d)

bóle nerek.

19. Wybór szczoteczki do zębów zależy od

a)

ceny.

b)

upodobań kolorystycznych.

c)

wieku i anatomii układu żucia.

d)

pory roku.

20. Higiena jamy ustnej jest różna u

a)

osób starszych.

b)

małych dzieci.

c)

osób starszych i dzieci.

d)

mężczyzn.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

7. LITERATURA

1.

Jańczuk Z.: Podręcznik dla higienistek stomatologicznych. PZWL, Warszawa 1994

2.

Jańczuk Z.: Profilaktyka profesjonalna w stomatologii. PZWL, Warszawa 2001

3.

Krajewski W.: Zagadnienia współczesnej profilaktyki stomatologicznej. WM, Warszawa
1995,

4.

Piątkowska D.: Kompendium próchnicy zębów. Med Tour Pres International, 1999

5.

Rosłan-Szulc K.: Abc Twoich zębów. Endirpol, Gdańsk 1994

6.

Studzińska – Pasieka A. : Angielski dla stomatologów. Bestom, Łódź 2005

7.

www. stomatologia.pl

8.

www.zdrowie.pl

Literatura metodyczna
1.

Figurski J., Symela K. (red.): Modułowe programy nauczania w kształceniu zawodowym.
Wydawnictwo ITeE, Radom 2001

2.

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP S.A., Warszawa 1999

3.

Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie „śak”,
Warszawa 2003

4.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

5.

Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych, cz. I i II.
Wydawnictwo ITeE, Radom 1999