58

E l e k t r o n i k a d l a W s z y s t k i c h

Luty 2002

G

e

n

i

a

l

n

e

s

c

h

e

m

a

t

y,

czyli co by było, gdyby...

W tej rubryce prezentujemy schematy
nadesłane przez Czytelników. Są to za−
równo własne (genialne) rozwiązania
układowe, jak i ciekawsze schematy z li−
teratury, godne Waszym zdaniem pu−
blicznej prezentacji bądź przypomnienia.
Są to tylko schematy ideowe, nieko−
niecznie sprawdzone w praktyce, stąd

podtytuł „co by było, gdyby...” Redakcja
EdW nie gwarantuje, że schematy są bez−
błędne i należy je traktować przede
wszystkim jako źródło inspiracji przy
tworzeniu własnych układów.
Przysyłajcie do tej rubryki przede wszy−
stkim schematy, które powstały jedynie
na papierze, natomiast układy, które zre−

alizowaliście w praktyce, nadsyłajcie
wraz z modelami do Forum Czytelników
i do działu E−2000. Nadsyłając godne za−
interesowania schematy z literatury, po−
dawajcie źródło. Osoby, które nadeślą
najciekawsze schematy oprócz satysfak−
cji z ujrzenia swego nazwiska na łamach
EdW, otrzymają drobne upominki.

Miernik współczynnika mocy

Jak wiadomo, współczynnik mocy związany jest z tak zwanym kosinu−
sem fi, czyli przesunięciem fazowym prądu i napięcia w sieci energetycz−
nej. Przeciętny użytkownik nie zastanawia się nad współczynnikiem mo−
cy urządzeń zainstalowanych w gospodarstwie domowym. Płaci za po−
braną energię czynną, niezależnie od współczynnika mocy. Kiedyś spra−
wą współczynnika mocy zainteresowani byli tylko dyspozytorzy i kie−
rownicy zakładów przemysłowych. Dziś problem jest bardziej znany
i muszą go uwzględniać konstruktorzy sprzętu powszechnego użytku.

Zamieszczony schemat pokazuje sposób pomiaru przesunięcia mię−

dzy prądem i napięciem. Wykorzystuje się tu układ mnożący − jest nim
woltomierz ICL710X. Napięciem odniesienia jest drobny ułamek na−
pięcia sieci. Na wejście pomiarowe podawane jest napięcie z prostow−
nika synchronicznego z dwoma kluczami analogowymi 4066. Klucze
są sterowane na przemian w takt zmian biegunowości prądu.

Nadesłał Witold Szymański

Wzmacniacz

Warto przypomnieć układy scalone wzmacniaczy mocy, które można cza−
sem tanio kupić. Na przykład BA5406. Jest to wzmacniacz stereofoniczny,
dający moc 5W. Może byćużyty jako wzmacniacz samodzielny albo jako
dopałka, gdy trzeba zastąpić zepsuty wzmacniacz innego typu.

Od Redakcji.
Wzmacniacz BA może pracować w zakresie napięć zasilania 5...18V. Przy
napięciu 12V z głośnikami 4

Ω daje typowo 2x4,2W mocy. Przy mocach

wyjściowych powyżej 2x1W niezbędny jest radiator.

Nietypowy

multiwibrator

Pokazany schemat ideowy zawiera nietypo−
we połączenie trzech generatorów.

Częstotliwość i czas trwania błysków
można zmieniać przez zmianę warto−
ści kondensatorów.

nadesłał Piotr Podczarski