63

E l e k t r o n i k a d l a W s z y s t k i c h

Czerwiec 2002

Kompresor dynamiki

O kompresorach dynamiki, zasadzie ich działania, możliwych zasto−
sowaniach pisano parokrotnie w różnych czasopismach elektronicz−
nych. Dość dużo na ten temat można znaleźć w EdW 8/98. Konkret−
ny przykład takiego układu podaje rysunek obok. Układ taki można
podłączyć do wyjścia przedwzmacniacza (np. wzmacniającego napię−
cie indukowane w cewce z dużą ilością zwojów, która umieszczona
na obudowie telefonu domowego pozwoli odsłuchiwać i rejestrować
rozmowę) lub wzmacniacza mocy (np. na LM386). Podane wartości
elementów można zmieniać.

Nadesłał Dariusz Knull z Zabrza.

G

e

n

i

a

l

n

e

s

c

h

e

m

a

t

y,

czyli co by było, gdyby...

W tej rubryce prezentujemy schematy
nadesłane przez Czytelników. Są to za−
równo własne (genialne) rozwiązania
układowe, jak i ciekawsze schematy z li−
teratury, godne Waszym zdaniem publicz−
nej prezentacji bądź przypomnienia. Są
to tylko schematy ideowe, niekoniecznie
sprawdzone w praktyce, stąd podtytuł

„co by było, gdyby...”. Redakcja EdW nie
gwarantuje, że schematy są bezbłędne
i należy je traktować przede wszystkim
jako źródło inspiracji przy tworzeniu wła−
snych układów.
Przysyłajcie do tej rubryki przede wszy−
stkim schematy, które powstały jedynie
na papierze, natomiast układy, które

zrealizowaliście w praktyce, nadsyłajcie
wraz z modelami do Forum Czytelników
i do działu E−2000. Nadsyłając godne
zainteresowania schematy z literatury,
podawajcie źródło. Osoby, które nadeślą
najciekawsze schematy oprócz satysfak−
cji z ujrzenia swego nazwiska na łamach
EdW, otrzymają drobne upominki.

Mikrofon

Przesyłam do was dosyć ciekawy układ. Jest to prosty mikrofon bez−
przewodowy (podsłuch). Działa on na falach UKF 67 − 73MHz. Zasięg
tego nadajnika wynosi 10 − 100m w zależności od napięcia zasilającego.
„Sercem” układu jest generator w.cz. o sprzężeniu pojemnościowym

(układ Colpittsa) z tranzystorem T1
i obwodem rezonansowym L1, CT,
D1. Dioda pojemnościowa D1 jest
sterowana sygnałem z mikrofonu
elektretowego M1, co zapewnia
duży zakres zmian częstotliwości
przy niewielkim natężeniu dźwię−
ku. Częstotliwość podstawową
nadajnika (nośną) ustawia się try−
merem CT podczas uruchamiania
i strojenia mikrofonu. Trymer CT
jest jedynym elementem regulacyj−
nym. Ilość zwojów trzeba dobrać
eksperymentalnie.

Nadesłał

Marcin Schachtschneider

z Włocławka.

Prosta przetwornica lampy EL

Jakiś czas temu miałem przyjem−
ność otrzymać w ramach „Klubu
Konstruktorów”, lampę EL − świe−
cący kondensator wraz z układem
scalonym IMP528, który pozwala
łatwo zbudować przetwornicę do
lampy. Nie każdy ma jednak szansę
zdobyć taki scalak. Mając chwilę
czasu wykonałem bardzo prosty
układ przetwornicy jak na rysunku.
Zastosowałem „jakiekolwiek” ele−

menty − m.in. duży 50−watowy transformator toroidalny (można za−
stosować mniejszy, np. TS2/XX lub nawinąć kilkaset zwojów na ma−
łym transformatorze głośnikowym od strony uzwojenia pierwotnego
i kilkanaście ... kilkadziesiąt od strony wtórnego). Z nowej baterii al−
kalicznej 1,5V układ pobierał ok. 0,12A prądu.
Zachęcam do eksperymentów: warto zmieniać wartości elementów,
aby sprawdzić, przy jakich wartościach przetwornica będzie pobie−
rała najmniejszy prąd przy największej jasności lampy EL (zasada
działania świecących kondensatorów została podana w EdW 11/99).
Zasilanie 1,5V nie jest przesądzone − można zastosować np. 12−wol−
towe (wtedy oczywiście trzeba zwiększyć wartości rezystorów
i wymienić T2 na np. BD243 + radiator lub dołączyć transformator
za pośrednictwem MOSFET−a, np. BUZ11).

Nadesłał Dariusz Knull z Zabrza.

Wykaz elementów:

T1 . . . . . . . . . .BF414,440,441
T2 . . . . . . . . . .BF199,240,241
C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1nF
C2,C3,C6 . . . . . . . . . . . .10nF
C4 . . . . . . . . . . . . .6,8...8,2pF
C5 . . . . . . . . . . . . . . 22...33pf
D1 . . . . . . . . . . . . . . . . BB105
R1,R3,R4 . . . . . . . .10...15k

Ω

R2 . . . . . . . . . . . . . 22...47k

Ω

R5 . . . . . . . . . . . . 3,3...4,7k

Ω

R6 . . . . . . . . . . . . .1,5...3,3k

Ω

CT . . . . . . . . . trymer 5...25pF
M1 . . . . . mikrofon elektretowy