63

E l e k t r o n i k a   d l a   W s z y s t k i c h

Czerwiec 2002

Kompresor dynamiki

O kompresorach dynamiki, zasadzie ich działania, możliwych zasto−
sowaniach pisano parokrotnie w różnych czasopismach elektronicz−
nych. Dość dużo na ten temat można znaleźć w EdW 8/98. Konkret−
ny przykład takiego układu podaje rysunek obok. Układ taki można
podłączyć do wyjścia przedwzmacniacza (np. wzmacniającego napię−
cie indukowane w cewce z dużą ilością zwojów, która umieszczona
na obudowie telefonu domowego pozwoli odsłuchiwać i rejestrować
rozmowę) lub wzmacniacza mocy (np. na LM386). Podane wartości
elementów można zmieniać.

Nadesłał Dariusz Knull z Zabrza.

G

e

n

i

a

l

n

e

s

c

h

e

m

a

t

y,

czyli co by było, gdyby...

W tej  rubryce  prezentujemy  schematy
nadesłane  przez  Czytelników.  Są  to  za−
równo  własne  (genialne)  rozwiązania
układowe, jak i ciekawsze schematy z li−
teratury, godne Waszym zdaniem publicz−
nej  prezentacji  bądź  przypomnienia.  Są
to tylko schematy ideowe, niekoniecznie
sprawdzone  w praktyce,  stąd  podtytuł

„co by było, gdyby...”. Redakcja EdW nie
gwarantuje,  że  schematy  są  bezbłędne
i należy  je  traktować  przede  wszystkim
jako źródło inspiracji przy tworzeniu wła−
snych układów.
Przysyłajcie  do  tej  rubryki  przede  wszy−
stkim  schematy,  które  powstały  jedynie
na  papierze,  natomiast  układy,  które 

zrealizowaliście  w praktyce,  nadsyłajcie
wraz z modelami do Forum Czytelników
i do  działu  E−2000.  Nadsyłając  godne 
zainteresowania  schematy  z literatury,
podawajcie źródło. Osoby, które nadeślą
najciekawsze schematy oprócz satysfak−
cji z ujrzenia swego nazwiska na łamach
EdW, otrzymają drobne upominki.

Mikrofon

Przesyłam  do  was  dosyć  ciekawy  układ.  Jest  to  prosty  mikrofon  bez−
przewodowy (podsłuch). Działa on na falach UKF 67 − 73MHz. Zasięg
tego nadajnika wynosi 10 − 100m w zależności od napięcia zasilającego.
„Sercem”  układu  jest  generator  w.cz.  o sprzężeniu  pojemnościowym

(układ Colpittsa) z tranzystorem T1
i obwodem rezonansowym L1, CT,
D1. Dioda pojemnościowa D1 jest
sterowana  sygnałem  z mikrofonu
elektretowego  M1,  co  zapewnia
duży  zakres  zmian  częstotliwości
przy  niewielkim  natężeniu  dźwię−
ku.  Częstotliwość  podstawową
nadajnika  (nośną)  ustawia  się  try−
merem  CT podczas  uruchamiania
i strojenia  mikrofonu.  Trymer  CT
jest jedynym elementem regulacyj−
nym.  Ilość  zwojów  trzeba  dobrać
eksperymentalnie.

Nadesłał 

Marcin Schachtschneider

z Włocławka.

Prosta przetwornica lampy EL

Jakiś  czas  temu  miałem  przyjem−
ność  otrzymać  w ramach  „Klubu
Konstruktorów”,  lampę  EL −  świe−
cący  kondensator  wraz  z układem
scalonym  IMP528,  który  pozwala
łatwo  zbudować  przetwornicę  do
lampy. Nie każdy ma jednak szansę
zdobyć  taki  scalak.  Mając  chwilę
czasu  wykonałem  bardzo  prosty
układ przetwornicy jak na rysunku.
Zastosowałem  „jakiekolwiek”  ele−

menty − m.in. duży 50−watowy transformator toroidalny (można za−
stosować mniejszy, np. TS2/XX lub nawinąć kilkaset zwojów na ma−
łym transformatorze głośnikowym od strony uzwojenia pierwotnego
i kilkanaście ... kilkadziesiąt od strony wtórnego). Z nowej baterii al−
kalicznej 1,5V układ pobierał ok. 0,12A prądu.
Zachęcam do eksperymentów: warto zmieniać wartości elementów,
aby sprawdzić, przy jakich wartościach przetwornica będzie pobie−
rała najmniejszy prąd przy największej jasności lampy EL (zasada
działania świecących kondensatorów została podana w EdW 11/99).
Zasilanie 1,5V nie jest przesądzone − można zastosować np. 12−wol−
towe  (wtedy  oczywiście  trzeba  zwiększyć  wartości  rezystorów
i wymienić T2 na np. BD243 + radiator lub dołączyć transformator
za pośrednictwem MOSFET−a, np. BUZ11).

Nadesłał Dariusz Knull z Zabrza.

Wykaz elementów:
T1  . . . . . . . . . .BF414,440,441
T2  . . . . . . . . . .BF199,240,241
C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1nF
C2,C3,C6  . . . . . . . . . . . .10nF
C4  . . . . . . . . . . . . .6,8...8,2pF
C5  . . . . . . . . . . . . . . 22...33pf
D1  . . . . . . . . . . . . . . . . BB105
R1,R3,R4  . . . . . . . .10...15kΩ
R2  . . . . . . . . . . . . . 22...47kΩ
R5  . . . . . . . . . . . . 3,3...4,7kΩ
R6  . . . . . . . . . . . . .1,5...3,3kΩ
CT  . . . . . . . . . trymer 5...25pF
M1  . . . . . mikrofon elektretowy