Pedagogium - Wyższa Szkoła Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie

00-102 Warszawa, ul. Marszałkowska 115

www.pedagogium.edu.pl

1

Przygotowała: dr Anna Jeznach

PODSTAWY PEDAGOGIKI OGÓLNEJ

MATERIAŁY DLA STUDENTÓW STUDIÓW ZAOCZNYCH ROK II dla grup 301; 302; 303

Wykład 2
PODSTAWOWE POJĘCIA PEDAGOGIKI OGÓLNEJ; EDUKACJA; WYCHOWANIE;
KSZTAŁCENIE; NAUCZANIE; UCZENIE SIĘ; SOCJALIZACJA; OSOBOWOŚĆ;

ŚRODOWISKO WYCHOWAWCZE; KULTURA

1.Edukacja jako pojęcie o najwyższym stopniu ogólności i niejednorodności.

2. Kształcenie jako system działań zmierzających do tego, aby uczącemu się
człowiekowi umożliwić poznanie świata i przygotowanie do zmieniającego się

świata.

3. Czy człowieka można i należy wychowywać?; czy wychowanie to bardziej

urabianie czy stymulowanie rozwoju?; co wpływa na skuteczność wychowania?

• pojęcia wychowania w pedagogice

• cechy procesu wychowania

• cele wychowania a zadania wychowania

• tradycyjne i współczesne koncepcje celów wychowania

• wychowanie rozpatrywane w różnym aspekcie rozwojowym,

• społecznym, kulturowym, religijnym

• przymus i swoboda w wychowaniu

• metody wychowania / w jaki sposób możemy wywierać wpływ

• wychowawczy?/

• pojęcie interioryzacji i internalizacji

• warunki skuteczności wychowania

• formy pracy wychowawczej

• wychowanie jako szczególny przykład interwencji pedagogicznej; rola

• doświadczenia i postrzegania świata w wychowaniu

4. Nauczania jako proces kierowania uczeniem się uczniów w toku planowej
pracy nauczyciela z uczniami.

5. Dlaczego socjalizacja jest uznawana za najistotniejszy proces społeczny dla

człowieka? Czy socjalizacja ogranicza wolność człowieka?

6. Środowisko wychowawcze – cechy, klasyfikacja środowisk wychowawczych
pozaszkolnych

• naturalne: rodzina, grupa rówieśnicza, środowisko lokalne

• intencjonalne: placówki opiekuńcze, placówki wspomagające rozwój dzieci

i młodzieży; placówki oświaty dorosłych; placówki typu resocjalizacyjnego

7. Definiowanie pojęcia „osobowość” przez naukowców i laików.

8. Kultura jako byt autonomiczny, samoistny, całościowy i funkcjonujący na

poziomie teoretycznym mimo konkretnych empirycznych wariantów kultur
zmiennych w czasie i rozrzuconych w przestrzeni.

Pedagogium - Wyższa Szkoła Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie

00-102 Warszawa, ul. Marszałkowska 115

www.pedagogium.edu.pl

2

LITERATURA
1. Debesse M. „Etapy wychowania”; Warszawa Wydawnictwo Akademickie „Żak”;

2. Delorse J. „Edukacja jest w niej ukryty skarb”; Warszawa 1998 (raport UNESCO);

3. Gordon T. „Wychowanie bez porażek”; Warszawa 1993, Instytut Wydawniczy PAX;

4. Kunowski S. „Podstawy współczesnej pedagogiki”; Warszawa 2004, Wydawnictwo

Salezjańskie;

5. Kwieciński Z., Śliwierski B. „Pedagogika”; I Warszawa 2004, PWN;

6. Leppert R. red. „Edukacja w świecie współczesnym”; Kraków 2000, Oficyna

Wydawnicza „Impuls”;

7. Lalak D., Pilch T. red. „Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej”;

Warszawa 1999, Wydawnictwo Akademickie „Żak”;

8. Łobocki M. „ABC wychowania”; Lublin 2003, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie

Skłodowskiej;

9. Neill A.S. „Nowa Summerhill”; Poznań 1994, Wydawnictwo Zysk i S-ka;

10. Pilch T. red. „Encyklopedia pedagogiczna XXI w.”; Warszawa 2003, Wydawnictwo

Akademickie „Żak”;

11. Suchodolski B. „Wychowanie mimo wszystko”; Warszawa 1990, Wydawnictwo Szkolne i

Pedagogiczne.

Kłoskowska A. „Socjologia kultury”; Warszawa 1983; PWN,

Nowicka E. „Świat człowieka - świat kultury”; Warszawa 2001; PWN Kultura,
Czarnowski S. ”Studia z historii kultury”; Warszawa 1956; PWN,

Linton R. „Kulturowe podstawy osobowości człowieka”; Warszawa 2000; PWN,
Zaborowski Z. ”Świadomość i samoświadomość człowieka”; Warszawa 1998; ”ENETEIA”

Osobowość,
Hall C.S.; Lindzey G. ”Teorie osobowości”; Warszawa 1994;PWN,
Zimbardo P.G.; Ruch F.L. ”Psychologia i życie”; Warszawa 1995;PWN,

Nęcko E. „Psychologia twórczości”; Gdańsk 2001; GWP,
Giddens A. „Socjologia”; Warszawa2006; PWN,

Goodman N. „Wstęp do socjologii”; Poznań 1997; Socjalizacja Wydawnictwo Zysk i S-ka.

• Proszę pamiętać o obowiązkowym przeczytaniu dowolnie wybranej

książki na temat wychowania / np.T. Gordon „Wychowanie bez

porażek”; A.S. Neill „Nowa Summerhill”/ i zastanowieniu się nad
rodzajami wpływów wychowawczych, zaprezentowanymi w przeczytanej
lekturze!