Wydany przez
G
u n ia
.®
we współpracy z:
lek. med. Krystyna Łudzik-Kmierik
mgr Izabela Mendzelewska
Jak po praw ić pam ięć? - kilka stów wstępu
Pamięć to jedna z funkcji ludzkiego umysłu, która dała nam
przewagę nad innymi gatunkami. O gólnie mówiąc jest to zdolność do
przechowywania i odtwarzania informacji o naszych doświadczeniach.
Kształtuje ona nasze życiowe doświadczenie.
Problemem dla nas jest to, że nasza pam ięć zmienia się w ciągu życia
i wraz z wiekiem ulega osłabieniu. Po 60 roku życia słabnie zdolność
n aszego m ózgu d o przyswajania nowych informacji (zapamiętywania),
wykorzystywania już nabytej wiedzy, słabnie myślenie abstrakcyjne
(kojarzenie), mniej słabnie przypom inanie zdarzeń z przeszłości.
Kłopoty z pamięcią m o g ą p o latach prowadzić d o tzw.
„łagodnych
zaburzeń poznawczych",
które czasami przechodzą w choroby
zwyrodnieniowe m ózgu, z których najczęstszą jest
Choroba Alzheimera.
Problem łagod nych zaburzeń poznawczych dotyczy kilkunastu
procent ludzi p o 60 roku życia i stanowi wskazanie d o konsultacji
z lekarzem. Często podłożem zaburzeń pamięci m o gą być czynniki, na
które sam i m am y w pływ np. choroby sercowo-naczyniowe, nadciśnienie
tętnicze, depresja itp. Wczesne leczenie tych schorzeń może zapobiec
deficytom pamięci w późniejszym wieku.
Nie należy zrzucać występujących zaburzeń pamięci u ludzi
starszych na wiek!
Nie należy także zapom inać w profilaktyce zaburzeń
pamięci, tak o aktywności ruchowej, odpowiedniej diecie i wadze ciała,
jak również o aktywności
psychicznej i intelektualnej.
Pamiętajmy, że nasz m ó zg musi być poddaw any treningowi poprzez
zwiększanie aktywności psychicznej i intelektualnej, a wówczas dłużej
i mocniej opiera się on upływ owi czasu.
Jeżeli już zaczynasz m ieć p ro b lem z pam ięcią podejmij proste kroki
abyTw ój u m ysł starzałsię wolniej. Chcesz, że by Twój u m ysł d łu g o zachow ał
spraw ność, ćwicz g o regularnie!
Zastosuj ćwiczenia umysłowe zawarte w tym zeszycie, a ponadto
pamiętaj:
• Prowadź aktywny tryb życia, spotykaj się z przyjaciółmi.
• O glądaj telewizję, słuchaj radia, czytaj g a z e ty -z d o b y w a n ie w iedzy
to doskonały trening dla mózgu!
• Oglądaj zdjęcia rodzinne, wracaj pamięcią do minionych wydarzeń
w sw oim życiu, przypomnij sobie jak najwięcej szczegółów
i faktów. Możesz to robić z rodziną lub przyjaciółmi a wtedy będzie
przyjemnie i pożytecznie.
• Oglądaj obrazy, rysunki, rozglądaj się po ulicy którą idziesz i staraj
się zapamiętać jak najwięcej szczegółów z te go co widzisz.
• Przypomnij sobie stare przepisy kulinarne na potrawy, które
niegdyś przyrządzałeś - może spróbujesz zapisać dla dzieci,
w nuków ?
• Spróbuj nauczyć się obsługi komputera, telefonu komórkowego,
wysyłaj maile, SMS-y.
• Kontaktuj się z ludźmi, rozwijaj swoje pasje.
• Rozwiązuj krzyżówki.
Zeszyty ćwiczeń funkcji poznawczych zostały opracowane dla
osób, które doświadczają trudności w funkcjonowaniu poznawczym.
Przeznaczone są d o codziennych ćwiczeń dla osób z łagodnym i
zaburzeniami pamięci jak i dla osób z chorobą Alzheimera. M o g ą być
także inspiracją dla Bliskich by w spom agały i aktywizowały na różnych
płaszczyznach funkcjonowania Korzystającego z ćwiczeń.
Lek. Med. Krystyna Łudzik-Kmiecik specjalista psychiatra
m gr Izabela Mendzelewska - psycholog
ĆWICZENIE 1
M o i Bliscy
Wklej i podpisz zdjęcia bliskich Ci osób, napisz w jakich okolicznościach
ich poznałeś - spróbuj podać jak najwięcej szczegółów.
ĆWICZENIE 2
Co przysłow ie Ci pow ie - codziennie o m aw ia m y
w yb ran e przysłowie.
Powiedz co znaczy przysłowie:
1.
Cierpliwością i pracą ludzie się bogacą.
2.
Cudze chwalicie, sw e g o nie znacie.
3.
Czym skorupka za m łodu nasiąknie, tym na starość trąci.
4.
D ob ry towar sam się chwali.
5.
Dziurawej kieszeni n ig d y nie napełnisz.
6.
Kogut pieje, p o go d a się chwieje.
7.
Kto sieje wiatr, ten zbiera burzę.
8.
Lepiej winę darow ać niż się prawować.
9.
Lepszy rydz niż nic.
10.
Najlepsza jesień te go nie zrodzi, czego w iosna nie zasiała.
11.
Plotka wyleci wróblem, a wraca wołem.
12.
W sw oim do m u i kąty pomagają.
13.
Z bajki śmiech, z prawdy gniew.
14.
Ziarnko d o ziarnka, a zbierze się miarka.
15.
Apetyt rośnie w miarę jedzenia.
ĆWICZENIE 3
„Rysunek pokoju" - znajdź 5 różnic:
5
ĆWICZENIE 4
Przejdź labiryntem.
ĆWICZENIE 5
Znajdź i w ykreśl z ta b licy nazw y mebli.
Użyj k o lo ro w e go p isak a - będzie Ci łatwiej.
1 p ! o
K
Ł
A
W
P
J
N
0
S
A
F
1
R
N
1
F
ć
R
0
E
c
E
A
W
D
K
N
0
P
z
A
Z
K
c
0
D
s
Z
A
F
A
W
M
R
B
S
N
Y
E
A
J
N
K
M
1
N
G
P
z
A
Y
A
P
N
D
A
R
Ę
P
M
A
N
E
Y
Z
C
N
0
K
Ł
Ó
Z
K
0
A
P
S
Z
B
1
U
R
K
o
A
C
H
R
Z
P
A
R
T
0
R
M
E
Ż r 1
W
K
W
A
p
B
o
Z
N
M
A
P
T
I I
T
j
A
P
C
Z
A
N
R
U
Z
1
U
Z
D
C
A
W
E
N
s
P
A
Z
E
M
N
Y
Z
E
B
S
C
Z
K
1
R
P
T
Ł
E
D
A
1
K
0
M
0
D
A
N
Y
M
S
A
R
Ę
S
0
U
R
W
N
K
D
R
T
Y
T
E
K
1
Z
N
Ś
E
H
J
D
0
G
N
M
Ó
J
T
0 A
L 1
E
T
K
A
K
R
Z
E
S
Ł
0
TABORET
K O M O D A
KRZESŁO
STÓŁ
ŁÓŻKO
KAN APA
- B I URKO
SZAFA
TAPCZAN
ŁAWA
TOALETKA
ĆWICZENIE 6
Wykonaj następujący ciąg działań:
11 + 4 = ....... + 4 = ....... + 4 = ....... + 4 = ....... + 4
53 - 3 = ....... - 3 = ....... - 3 = ....... - 3 = ....... - 3
36 + 8 = ....... + 8 = ....... + 8 = ....... + 8 = ....... + 8
ĆWICZENIE 7
ĆWICZENIE 8
Skreśl jak najszybciej, mierząc czas, w szystkie liczby 44.
6 7 5 3 7 4 4 9 8 1 2 1 1 6 3 8 7 6 4 4 1 9 0 2 7 3 6 1 2 4 4 7
5 8 9 0 3 7 6 5 1 9 3 4 4 1 9 0 2 3 6 6 1 8 2 9 0 8 3 5 4 4 1 8
2 9 2 1 0 9 2 3 4 9 8 7 1 1 0 0 5 7 8 2 4 9 1 7 6 4 5 2 4 4 9 1
2 8 9 3 0 0 9 8 7 7 7 6 8 1 6 5 7 2 4 6 7 2 9 3 5 4 4 1 8 9 2 7
6 1 0 8 7 2 9 3 6 5 5 3 7 4 8 2 2 2 4 4 9 0 7 8 5 6 4 9 8 3 2 4
4 7 9 7 4 3 5 4 2 2 8 9 5 7 6 2 0 9 8 4 7 6 4 3 4 3 1 9 8 7 6 3
9 8 3 6 5 2 7 4 4 8 4 4 9 8 3 6 5 5 1 2 8 3 6 1 4 0 4 4 8 7 1 9
8 2 6 7 5 3 7 8 5 1 6 4 5 3 6 4 4 8 3 7 6 1 5 8 9 3 6 7 2 6 4 3
6 3 8 4 6 5 1 8 2 2 4 4 8 2 6 6 8 7 4 7 4 0 2 8 7 3 6 6 2 5 8 1
ĆWICZENIE 9
W p o d an y ch niżej zestaw ach zaznacz ten wyraz,
k tó ry N IE PASUJE d o po zo stałych , a następn ie
sp ró b u j w yjaśnić dlaczego.
1.
filiżanka, szklanka, gwóźdź, kubek, butelka
2.
krokus, lilia, żelazko, słonecznik, róża
3.
marzec, kwiecień, czerwiec, wiatr, listopad
4.
autobus, długopis, pociąg, tramwaj, prom,
5.
Bożena, Jolanta, Monika, Wiktoria, Stanisław
B
jagoda, kapusta, truskawka, poziomka, porzeczka
i ?
marchewka, seler, cebula, skarpeta, pietruszka
8.
niebieski, czerwony, but, żółty, biały
i i
lipa, akacja, klon, dąb, jodła
10.
krokodyl, Świnia, krowa, owca, koń
11,
zima, lato, wiosna, notes, jesień
12.
karp, telefon, lin, szczupak, pstrąg
ĆWICZENIE 10
Nazwij i p o d p isz to co widzisz na obrazku.
Pora roku:
Mieszkanie:
\LJ-
i
Mieszkanie:
13
Ubrania:
14
Spróbuj teraz dobrać odpowiednie ubranie do sytuacji:
1. Kiedy jest zima, za k ła d am ......................................................
2. Latem lubię chodzić w ..........................................................
3. Wiosną, kiedy pada deszcz, w k ła d a m .........................................
4. Jesienią należy założyć cieplejszą.............................................
5. Naim ieninyzakładam ............................................................
6. Gdy marzną mi ręce, potrzebuję
............................................
7. Gdy jest ciepło chodzę w .......................... z krótkim rękawkiem.
A teraz spróbuj samodzielnie wymyślić kilka zdań:
ĆWICZENIE 11
Podaj przykład przedmiotu o określonym kolorze,
np.: fioletowy ja k śliwka.
jak
ĆWICZENIE 12
„Krajobraz z wiatrakiem" - Znajdź 5 różnic:
ĆWICZENIE 13
Znajdź i wykreśl z tablicy nazwy warzyw.
Użyj kolorowego pisaka - będzie Ci łatwiej.
r
s
T
P
~ ć T z "
N
M
S
K
Y
F
U
S
Y
M
u
N
E
z
E
P
0
M
1 D
0
R
W
H
A
R
0
D
o
M
W
H
0
K
E
G
Ł
p
0
R
P
C
0
p
B
P
J
W
P
1 Ó
A
E
R
C
Q
W
M
1
E
R
A
K
G
F
R
0
N
A
H
N
z
S
E
L
E
R
A
K
G
E
S
1
Ł
E
G
c
1
T
1
P
A
P
R
Y
K
A
K
E
W
A
E
K
R
N
R
J
u
D
A
S
K
L
1
K
L
T
E
U
J
F
C
S
1
D
0
L
G
R
A
U
F
A
s
O
L
A
T
M
0
R
E
B
0
P
W
B
T
z
K
Z
T
A
1
C
E
B
U
L
A
A
Ź
R
K
M
E
Y
F
E
T
N
S
R
M
N
D
J
S
A
Ł
A
T
A
N
Y
U
W
A
E
T?
H
K
U
R
L
G
W
T
M
N
0
l i K
A
0
Lu
A - 0
l.U
0
K
A
L
A
R
E
P
A
Ś
D
PAPRYKA
KAPUSTA
PIETRUSZKA
CEBULA
MARCHEWKA
SELER
POR
FASOLA
SAŁATA
OGÓREK
BURAK
POM8DOR
KALAREPA
18
ĆWICZENIE 14
Przeczytaj napisy przy obrazkach i zapam iętaj te nazw y:
M A SŁO
SZUFELKA
KOPERTA
TELEWIZOR
S A M O C H Ó D
N Ó Ż
!
JEZIORO
Nazwij te przedmioty i spróbuj je zapamiętać:
ĆWICZENIE 15
Podaj nazwy tych przedmiotów dokańczając ich nazwy:
ma..
szu.
ko.
tele.
sam.
n.
21
ĆWICZENIE 16
Dokończ zdanie przypominając sobie
wcześniej widziane przedmioty:
1.
Smarujemy nim chleb
2.
Przedmiot pomocny przy sprzątaniu
3.
Wkładamy do niej list
4.
Oglądam y w nim wiadomości
5.
Możemy nim podróżować
6.
Służy do krojenia
7.
Niejedno na Mazurach
ĆWICZENIE 17
Wskaż te przedmioty, które udało Ci się zapamiętać:
W
l
u
ĆWICZENIE 18
Dojdź do środka labiryntu.
24
ĆWICZENIE 20
Połącz liczby nieparzyste kolorem czerwonym
(od najmniejszej do największej).
Połącz liczby parzyste kolorem zielonym
(od najmniejszej do największej).
ĆWICZENIE 21
W yrazy w grupach m ają ze sob ą coś wspólnego.
Spróbuj o d g ad n ą ć w yraz łączący je,
np.: ptak, kot, ważka to zwierzęta.
1.
wieżowiec, pałac, chata to
2.
chleb, bagietka, bułka to
3.
nauczyciel, ślusarz, sprzedawca to
4.
malarstwo, rzeźba, poezja to
5.
bawełna, len, jedwab to
6.
czosnek, tymianek, pieprz to
7.
pokój, łazienka, kuchnia to
8.
śledź, karp, szczupak to
27
ĆWICZENIE 22
Jakie przedm ioty widzisz na obrazku?
ĆWICZENIE 23
Z podanych sylab utwórz po 4 wyrazy,
np.: R U - RUMIANEK, RUINA, RUMOR, RULETKA.
T A -
B A -
W IO-
S T O -
R A M -
L E P -
S U -
B U -
29
ĆWICZENIE 24
Policz ile czw orokątów jest w każdej figurze.
ĆWICZENIE 25
Policz w pam ię ci p o n iższ e ró w n ania:
5x 14 =
70 : 2 - ............
3 5
-
7
=
....................
28 + 9 g s.:.^ .....
2 X 6 = ............
12+18= ........
30 : 2 = ............
1 5
-
4
=
....................
31
ĆW ICZENIE 26
W p is z s ło w o o zn a cza ją ce p r z e c iw ie ń stw o p o d a n e g o w y ra zu .
S p r ó b u j s a m o d z ie ln ie s tw o rz y ć k ilk a d o d a t k o w y c h par.
leniwy - ...........................
potwierdzać - ...........................
zwycięstwo - .............................
hojny - ' ................
jasny - ...........................
brzydki - ................
wypukły - ....................... ..J :
m
interesujący - ...........................
radosny - ...........................
mężny -
ĆWICZENIE 27
Z n a jd ź i w ykre śl z ta b lic y zn an e afry k a ń sk ie zwierzęta.
Użyj k o lo ro w e g o p isa k a będzie Ci łatwiej.
J
C
B
1
E
A
F
K
L
A
Y
W
A
Z
K
ś
U
1
M
R
Ż
A
K
N
1
Z
1
R
E
K
R
o
K
O
D
Y
L
R
A
E
H
W M
c s
z
A
0
E
Z
R
G
H
C
L
D
N
1
s
G
W
s
M
L
D
A
T
0
W
B
M
F
Ą
T
X
H
*
H
Ł
K
A
F
C
J
F
Ł
A
U
Z
R
F
1
0
L
K
A
D
N
L
Ą
0
R
E
U
N
P
S
Z
Y
M
P
A
N
S
D
1
0
B
Ś
K
0
T R
0
S
K
P
Z
0
J
L
W
R
A
R
P
1
A
W
Ł
Z
ż
P
H
1
E
N
A
Z
N
0
s
0
R
0
Ż
E
c
0
U W
K
0
ź
Ó
T
K
L
Z
Ń
0
U
ś
P
K
G
R
S
A
G
A
W
Z
A
L
K
B
E
R
i
L
0
Ą
0
F
M
A
G
S
R
D
Y
P
G
1 M
C
1
Z _N
j
B
L
R
0
A
N
T
Y j
0
P
A
HIPOPOTAM
KROKODYL
HIENA
ŻYRAFA
SŁOŃ
NOSOROŻEC
ZEBRA
ANTYLOPA
LEW
STRUŚ
WIELBŁĄD
SZYMPANS
ĆWICZENIE 28
Wpisz z czym kojarzą Ci się nazw y państw,
np.: Austria - narty, strudel, lodowiec.
1.
Wielka Brytania - ..............
2.
Stany Zjednoczone - ........
3.
Finlandia - ............
4.
Norwegia - .........................................................
5.
N ie m c y -.............................................................
6.
Grecja - ..............................................................
7.
Hiszpania - ..........................................................
8.
Egipt - ................................................................
9.
Francja - .............................................................
10. Włochy - ............................................................
11. R o s ja -................................................................
12. C h in y - ..................................... ..........................
13.
I n d i e - ................................................................
14. A u stra lia-...........................................................
15.
H o la n d ia -..........................................................
34
ĆWICZENIE 29
Zaznacz wskazówkami na zegarze godzinę:
15:45
18:38
8:40
13:23
ĆW ICZENIE 30
Z n a jd ź i w y k re śl z ta b lic y z n a n e m ia s ta .
Użyj k o lo r o w e g o p is a k a b ę d z ie C i łatw ie j.
s
A
T
O
R
U
Ń
1 1 E
K
A
F
A
W
O l
p
Ł
E
W
A
ż
E : S
K
0
L
O
1
s
L
S
Y
1
0
G
K
A
Z
P
R
1
J
1
Ł
A
K
R
A
K
Ó
W
R
P
Ł
O
C
K
J
R
B
A
J
Ó
W
P
W
0
0
ó
K
S
A
H
s
A
G
W
G
D
A
R
K
c
Z
B
T
P
E
M
D
L
O
G
o
o
W
Ź
s
K
0
O
S
S
Y
T
R
T
1
C
0
E
B
K
O
W
K
Z
A
N
N
Z
1
E
Ł
p
R
O
S
1
1
E
c
Ó
1
Ś
E| U
R
A
c
Z
Ę
M
N
c
E
z
W
A
R
S
Z
A
W
A
1
A
Ą
D
E
N
E
P
N
E
Z
A
K
0
B
T
K
L
Y
S
L
c
A
T
K
ó
W
A
S
U
X
Y
L
E
K
0
1
Z
Ł
L
w
A
0
A
L
N
L
U
B
L
1
N
A
R
C
Y
K , Z
C
A
D
E
H
1
0
u
A
KRAKÓW
PŁOCK
TORUŃ
W ARSZAW A
LUBLIN
GDYN IA
RZESZÓW
W ROCŁAW
KATOWICE
SZCZECIN
36
ĆWICZENIE 31
Z p o d an ych słó w utw óż co najm niej 4 now e wyrazy,
np.; ELEKTRONIKA - kronika, tor, lektor, kino.
1.
PA N T O M IM A
2.
KALKULATOR
3.
D Z W O N N IC A
4.
K A R M N IK
5.
TELEW IZOR
6.
BO AZERIA
7.
W IERTARKA
8.
O K IEN N IC A
9.
M A SK O T K A
10. KSIĘG AR N IA
11. PRZEŚCIERADŁO
ĆWICZENIE 32
D obierz o dp o w ie d n ią liczbę liter z końca pierw szego w yrazu
i początku d ru g ie g o - utw órz now e słowo,
np.: KSIĄŻKA K A M A WAŻKA (4 kreski, bo 4 litery).
S K U T K U ____________ FELGA
4.
P I A N I N O ____________ SEK U N D A
K O L O R O W O ____________ CEKIN
7.
P O J A Z D ____________ R Ó W NIK
D Ł U G O P I S ____________ M O TYL
10.
K O Ł D R A ______________ T W A R Ó G
W ARAN
ĆWICZENIA PRAKTYCZNE
Inne ćwiczenia praktyczne,
które możesz w ykonyw ać codziennie:
• staraj się jak najwięcej rozmawiać
• słuchaj muzyki i jak lubisz - śpiewaj
• rozwiązuj krzyżówki
• nazywaj przedmioty w okół siebie
• spotykaj się z bliskimi i przyjaciółmi
• pamiętaj ocodziennej gim nastyce dostosowanej doTwoich możliwości
• zaglądaj codziennie d o kalendarza by sprawdzić datę
• znajdź swoje własne sp oso by by pamiętać - opisz je:
39
W U iSflA '
Z ak ład y Farm aceutyczne .U N IA “ S p ó M z M n ia Pracy
u L C hłodn a 56/60,00-872 W arszawa
tel. (22) 6 2 0 9 0 8 1 -8 6 , e-m ail: unlaeunlapharm .pl