Tekst pochodzi z antysemickiej strony Historia Niebezpieczna . Autorzy strony zajmują się
tropieniem Żydów i żydowskich spisków. Niezależnie od ich
in
http://free.of.pl/h/historianiebezpieczna/
tencji trzeba przyznać, że wykonali kawał dobrej
roboty - bo stworzyli ogromną komunistyczną encyklopedię, gdzie można znaleźć nazwiska,
daty urodzenia życiorysy i zajmowane funkcje różnych komunistów. Dla nas jako historyków
ruchu robotniczego autor źródła czy opracowania nie jest ważny. Czy to są archiwa policyjne
czy antysemickie -korzystamy z nich gdy tylko mogą się nam do czegoś przydać. Jeszcze
mała uwaga, która jest oczywista - w poniższych artykułach jest wiele przekłamań.
Komunizm a Żydzi -Rosja i
ZSRR
Komunizm a Żydzi w Rosji do 1917
I. Okres do rozpadu SDPRR
Ruch rewolucyjno-komunistyczny i wywrotowy rozwijał się w Rosji od lat 60-tych XIX w.
Pionierami tego ruchu byli Rosjanie, tacy jak utopijny komunista Nikołaj Czernyszewski,
duchowy patron organizacji Ziemla i Wola (Ziemia i Wolność, pierwszej); bracia Sierno-
Sołojowiczowie, A.A. Slepcow, N.N. Obruczew, A. Hercen, N.P. Ogariow, M.A. Bakunin, jej
przywódcy, wśród których tylko Nikołaj Utin był Żydem. Rozwijał się ruch narodnicki, o
ideologii socjalistycznej, którego ideologami byli Hercen i Czernyszewski, także P.Ł.
Ławrow i P.N. Tkaczow. Działalność komunistyczną prowadzili Rosalia Bogard, Meir
Mołodecki, Władimir Jochelson, Grigorij Abramowicz Perets. W 1876 powstała masowa
organizacja narodników Ziemla i Wola (druga). W niej już czołową postacią był Mark
Andriejewicz Natanson (Bobrow) 1850-1919, poza tym Dmitrij Klemenc, Osip Wsiljewicz
Aptekman 1849-1926 i Aaron Zundelewicz. Wewnętrzne konflikty dotyczące działań
terrorystycznych spowodowały rozpad ruchu na Wolność Ludu (Narodna Wola) z programem
terroru indywidualnego (na czele jego zwolenników stał Lew Tichomirow) i Czarny Podział
(Czornyj Pieredieł) jemu przeciwny. Do Komitetu Wykonawczego Wolnści Ludu należała
m.in. Wiera N. Finger. Działaczka ta, wraz z Hesią Helfmann, zorganizowała udany zamach
na życie cara Aleksandra II, dokonany przez Polaka Hryniewieckiego. Wyrazem terroru obcej
mniejszości był Grigorij Dawidowicz Goldenberg, który zabił w 1879 księcia Kropotkina.
Czarnym Podziałem kierowali Gieorgij Plechanow (ros), Pawieł Borysowicz Akselrod i
Wiera Iwanowna Zasulicz 1849-1919, która po 1903 została liderką mienszewików. Po
zamachu na cara ruch narodnicki został zlikwidowany, przestała istnieć Wolność Ludu. Na
początku lat osiemdziesiątych wielu członków Czarnego Podziału wyemigrowało do
Szwajcarii. W 1883 Plechanow, Akselrod, Zasulicz i Lew Grigorijewicz Deich 1855-1941
założyli pierwszą "rosyjską" organizację marksistowską Wyzwolenie Pracy (Oswobożdienije
Truda), która miała na celu propagowanie marksizmu w Rosji, m.in. przez tłumaczenie i
kolportaż prac komunistycznych. W 1894 z ich inicjatywy powstał Związek Rosyjskich
Socjaldemokratów za Granicą. Plechanow był przywódcą Wyzwolenia Pracy do 1901. Jego
uczniem został Władimir Iljicz Lenin (Blank), potem przeciwnik Plechanowa, który przybył
do Szwajcarii w 1895 i spotkał się z członkami Wyzwolenia Pracy. Wrócił do Rosji z Julijem
Martowem (Cederbaumem). W 1895 w Petersburgu stworzył nielegalny Związek Walki o
Wyzwolenie Klasy Robotniczej (Sojuz Bor'by za Oswobożdienije Raboczego Klassa) zalążek
partii komunistycznej. W grudniu 1895 większość przywódców aresztowano. Głównymi
działaczami, prócz Lenina, byli Julij Martow 1873-1923, Gleb Maksymilianowicz
Krzyżanowski, Nadieżda Krupska, P. Zaporożec, , A.N. Potriesow (ros), S.I. Radczenko (ros).
W lutym 1897 Lenin został zesłany na Syberię. Polityczni zesłańcy, w przeciwieństwie do
kryminalnych, nie byli tam więzieni, co więcej, dostawali od państwa zapomogę i mogli
podjąć pracę. Lenin, Martow i Potriesow w okresie tym stworzyli plan połączenia marksistów
w jeden ruch i wydawania gazety. W 1898 na I zjeździe w Mińsku utworzona została
Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji, w skład której wszedł ZWoWKR Lenina,
grupa "Gazety Robotniczej" z Kijowa i etnicznie żydowski Bund - Ogólny Żydowski
Związek Robotniczy na Litwie, w Rosji i w Polsce. W lutym 1900 Lenin, Krupska i Martow
opuścili Rosję i wyjechali do Szwajcarii, gdzie przyłączyli się do członków Wyzwolenia
Pracy. W grudniu zaczęła wychodzić "Iskra". W redakcji pracowali Lenin, Martow, Zasulicz,
Akselrod, Lew Trocki (Bronstein), Krupska, Plechanow i Potriesow. Dodatkowo w gazecie
pisywali inni Żydzi: Parwus (Izrael Łazarewicz Gelfand) i Róża Luksemburg. Wydawcą innej
komunistycznej gazety, "Sprawa Robotników" ("Raboczoje Dieło"), był Fedor Iljicz Dan
(Gurwich) 1871-1947. Na emigracji przebywały setki żydowskich komunistów, którzy
uciekali przed aresztowaniami w Rosji. Burżuazyjne pochodzenie społeczne i zasobne
portfele pozwalały im na podróżowanie po całej Europie i prowadzenie kosztownej
działalności. Za typowy przykład może posłużyć jedna z czołowych postaci ruchu - Dawid
Szub.
II. II Zjazd SDPRR 1903 w Brukseli
Jego celem było doprowadzenie do zjednoczenia wszystkich marksistów, czego nie udało się
dotąd dokonać. Wśród delegatów tylko czterech było kiedyś robotnikami, reszta składała się
w większości z wykształconych żydowskich inteligentów i drobnomieszczan. Byli nimi m.in.
Martow (Cederbaum), Trocki (Bronstein), Dan (Gurwicz), Martynow (Pikker), Liber
(Goldmann), Abramowicz (Rein), Goriew (Goldmann) - potem mienszewicy, oraz Borodin
(Gruzenberg), Frumkin, Hanecki (Fuerstenberg), Jaroslawski (Gubelmann), Kamieniew
(Rosenfeld), Łasewicz, Litwinow (Finkelstein), Liadow (Mandelstamm), Zinowiew
(Apfelbaum), Sokolnikow (Brilliant), Swierdłow (Ginzburg) i Lenin (Blank) - potem
bolszewicy. Swą reprezentację przysłały grupy założycielskie z 1898r. oraz SDKPiL Róży
Luksemburg. Zjazd został przerwany przez belgijską policję i musiał przenieść się do
Londynu. Efektem zjazdu był rozłam w partii na bolszewików Lenina i mienszewików
Martowa, Dana i Akselroda. Koncepcje Lenina (dyktatura proletariatu, powstanie zbrojne,
centralizm demokratyczny, dyscyplina partyjna, oparcie na robotnikach) zaakceptowała
większość delegatów po opuszczeniu zjazdu przez żydowskich komunistów z Bundu (chcieli
partii federacyjnej) i SDKPiL (sprzeciw wobec leninowskiej koncepcji narodowościowej).
Odłamy te nie należały do żadnej frakcji, potem poparły bolszewików.
III. Terror
Za metodę walki z Rosją niektórzy rewolucjoniści wybrali terror. Należeli do nich m.in.
bolszewik Urinson, Nikołaj Ernestowicz Bauman 1873-1905, Derental - morderca z bandy
Sawinkowa, Naumow (Purkin), Trauberg, Aleksandr Iljicz Ulianow (Blank) 1866-1887. Na
przełomie 1901 i 1902 utworzona została partia socjalistów-rewolucjonistów, czyli
eserowców, kierowana m.in. przez Aleksandra Fiodorowicza Kiereńskiego (Adlera) i
Michaiła Rafaiłowicza Gotza 1866-1906. Powstała z organizacji narodnickich. Organizacja
Bojowa eserowców kierowana była kolejno przez Grigorija Andriejewicza Herszuniego 1870-
1908, Jewno Fiszelewicza Azefa i Borisa Wiktorowicza Sawinkowa (Ropszyna) 1879-1925.
Zamordowano wysokich funkcjonariuszy caratu: Karpowicz ministra szkolnictwa
Bogolepowa (1901), ministra spraw wewnętrznych Sipiagina (1902), gubernatora Ufy
Bogdanowicza (1903), Sazonow minista spraw wewnętrznych Von Pleve (1904), generała
Dubrasowa (1906), ponadto księcia Sergiusza Aleksandrowicza (1905). Żydowscy mordercy
dokonali również zamachów na premiera Loris-Melikowa w 1901 (Młodicki) i gubernatora
wileńskiego w 1902 (Hirsz). Także żydowscy bundowcy nie próżnowali. Podczas rewolty w
Odessie w 1904, Stillman zamordował szefa miejscowej Policji.
IV. Rewolucja 1905 i jej konsekwencje
W Rosji narastały wysiłki rewolucjonistów takiej kategorii jak Jakob Zalmanowicz Itkin,
Pergament, Ratner, Finkelstein, Grigorij Izaakowicz Czudnowski 1890-1918, Abel Szmerling
(Lejba Girszew), Moisiej Lurie, A.I. Sammer, Iwan Samuelowicz Kadomcew 1884-1918,
Michaił Samuelowicz Kadomcew 1886-1918, Erazm Samuelowicz Kadomcew 1881-1965,
Semen Michajłowicz Nahamkes (Nahimson) 1885-1918 - organizator żydowskich band w
latach rewolucji 1905 roku, czy B.L. Edelman. Na początku 1905 Rosja poniosła klęskę w
wojnie z Japonią, co spowodowało w kraju stan wrzenia. W dniu 22 stycznia doszło do
wydarzenia początkującego rewolucję. Rząd carski, zwalczając już wcześniej żydowskich
komunistów, zalegalizował związki zawodowe, do których nie mieli oni wstępu. Po upadku
Fortu Artura w zakładach Putiłowa wynikł konflikt między kierownictwem a załogą.
Przywódca związkowy, pop Gapon, zdecydował oddać spór w ręce cara. Pokojowa
manifestacja robotników szła pod pałac z petycją (zawierającą też postulaty polityczne),
śpiewając pieśni religijne, niosąc ikony i sztandary wyrażające wierność carowi. Przy
bramach policja i wojsko zastrzeliły ok. 1000 osób. Mikołaja II nie było wtedy w
Petersburgu, jednak propaganda komunistyczna oskarżyła go o masakrę. Rosję zalała fala
strajków i wystąpień. Eserowcy zintensyfikowali zamachy na funkcjonariuszy. Mienszewicy i
bolszewicy organizowali Rady Delegatów Robotniczych i Chłopskich. Bolszewicy pod
wodzą Lenina wszczynali powstania zbrojne, z których największe wybuchło w Moskwie w
grudniu 1905. Utworzono Rewolucyjną Radę Petersburga (w większości mienszewicy), która
uznała się za rząd. 9 grudnia na jej czele stanął Lew Trocki (wtedy jeszcze mienszewik),
jednak po kilku dniach został aresztowany wraz z 300 członkami. Wówczas kierownictwo
komitetu wykonawczego rady objął Parwus, organizator powstania w Moskwie i Petersburgu.
W okresie rewolucji pogłębiły się różnice między mienszewikami a bolszewikami. Ci pierwsi
rewolucję chcieli oprzeć na burżuazji, drudzy na robotnikach i chłopstwie. Po zdławieniu
rewolucji Rosja stała się monarchią konstytucyjną. Premier Piotr Stołypin przeprowadził
reformę rolną (prawo nabywania ziemi dla chłopów, nadał im prawa cywilne, ułatwienia w
kupnie ziemi dzięki pożyczkom rządowym). Został zamordowany we wrześniu 1911r przez
Mordechaja Herszowicza Bogrowa 1887-1911. Jego dalsze reformy wprowadzono
pośmiertnie (ubezpieczenia zdrowotne, system szkół publicznych).
V. Okres do rewolucji lutowej
W 1907 w Londynie odbył się piąty zjazd SDPRR, ostatni przed 1917. Wzięli w nim udział
bolszewicy (99) kierowani przez Lenina, mienszewicy (89) kierownani przez Martowa i
Dana, SDKPiL (44) kierowana przez Różę Luksemburg, Bund (55) kierowany przez Rafaela
Abramowicza i M. Liebera (Goldmana) oraz łotewscy socjaldemokraci kierowani przez
Daniszewskiego (Hermana). Wśród 312 delegatów było 116 robotników. Oprócz
wymienionych przybyli Plechanow, Akselrod, Deich, Zasulicz, Trocki, Zinowiew
(Apfelbaum), Kamieniew (Rozenfeld) i jeszcze niewiele znaczący Stalin. Ostatnia trójka
odegra olbrzymią rolę w przyszłośći. Jesienią 1908 bolszewicy rozpoczęli wydawanie pisma
"Proletariat" w składzie: Lenin, Zinowiew, Kamieniew, Dubrowiński, natomiast
mienszewickim organem został "Głos Socjaldemokracji", redagowany przez Plechanowa,
Akselroda, Martowa, Dana, Martynowa (Pikiela). Trocki wydawał "Wiedeńską Prawdę". Już
rok później wykształciła się "trojka" bolszewików złożona z Lenina, Zinowiewa i
Kamieniewa. Stanie się najściślejszym przywództwem ruchu i przetrwa do śmierci wodza
rewolucji w 1924. W styczniu 1910 nastąpiło spotkanie dziewiętnastu przywódców partii na
plenum Komitetu Centralnego. Podjęto próby porozumienia się dwóch frakcji. Gazeta
"Socjaldemokracja", redagowana przez Lenina, Zinowiewa, Martowa i Dana została
centralnym organem partii. Na VI Ogólnorosyjskiej Konferencji SDPRR w Pradze w 1912
następuje jednak ostateczny rozłam. Skrzydło leninowskie przyjmuje nazwę SDPRR
(bolszewików). W 1911 Lenin, Zinowiew i Kamieniew wyjechali do Francji, gdzie w małej
wiosce Longuejumeaux pod Paryżem zorganizowali szkołę agentów komunistycznych,
wysyłanych do pracy w Rosji. Powstał tu plan przejęcia kontroli nad partią na konferencji w
Pradze, co doprowadziło do wykluczenia mienszewików. W bolszewickiej szkole nauczali
też: Jurij Stekłow (Nahamkes), Riazanow (Goldendach), Dawidson, Rappoport. W 1913
Lenin przeniósł się do Galicji, gdzie w sierpniu zorganizował konferencję dla przywódców
partyjnych. Po wybuchu wojny został na krótko aresztowany, po czym pozwolono mu
wyjechać do Szwajcarii. Uznał on wojnę za imperialistyczną i nakreślił wizję przekształcenia
tej wojny w wojnę domową i rewolucyjną (konferencje w Zimmerwaldzie 1915 i Kientalu
1916). Powstała też koncepcja "słabego ogniwa" w obozie imperialistycznym, gdzie można
przeprowadzić rewolucję. Rosja w miarę wojny pogrążała się w kryzysie, ponosząc
milionowe ofiary. W kraju narastał chaos, wykorzystany potem przez garstkę zawodowych
komunistów.
VI. Podsumowanie
Nie jest celem tego krótkiego wstępu wskazanie wszystkich Żydów prowadzących
działalność rewolucyjną (stan wiedzy na to nie pozwala), lecz tylko tych najważniejszych.
Nie jest też celem dokładny i szczególowy opis historyczny wydarzeń, ogólnie dostępny dla
zainteresowanych, lecz tylko nakreślenie zamilczanej roli tej grupy. Informacje na temat
działań przed 1917 poszczególnych komunistów zawarte są w ich notach biograficznych,
jeżeli je posiadają.
Wypada jeszcze zwrócić uwagę na położenie ludności żydowskiej w Europie Środkowo-
Wschodniej. Przez 900 lat państwa i narody tej części Europy bezmyślnie i naiwnie zezwalały
na napływ Żydów usuwanych z krajów Zachodu ze względu na swój wrogi, nienawistny
stosunek do tamtejszych społeczeństw i chrześcijaństwa (zobacz Szowinizm i rasizm
Talmudu) oraz niezwykle negatywne doświadczenia we współżyciu. Wystarczy wspomnieć
przymusową emigrację Żydów z Hiszpanii przeprowadoną przez żydowskiego neofitę,
Tomasza de Torquemadę, który pełnił funkcję Wielkiego Inkwizytora Kastylii i Aragonii i z
autopsji znał treści judaizmu i praktykę życia swych ziomków. Znaleźli oni schronienie i
niezwykle dogodne warunki we wschodniej części naszego kontynentu. Trudno naprawdę
zrozumieć, jak mogło dojść do sytuacji, gdzie ludność napływowa posiadała przywileje
(nadawane przez władców), o których chłopi autochtoni mogli tylko marzyć. W krajach tych
wystąpiło katastrofalne zjawisko zdominowania przez obcą ludność handlu i pośrednictwa.
Nie wykształciło się, jak na Zachodzie, propaństwowe i narodowe mieszczaństwo będące
motorem rozwoju gospodarczego i dobrobytu, mogące stanowić równowagę dla szlachty.
Ludność żydowska dominowała w miastach, na wsi, prócz zajęć handlowych, nie
występowała. Klinicznym przykładem takiego chorego państwa była Polska, o której
mawiano "paradis Judeorum" ("raj Żydów"). Stanowiła największe skupisko Żydów na
świecie. Po upadku większość z nich znalazła się w obrębie Cesarstwa Rosyjskiego. Państwo
broniło się przed zdominowaniem przez ustalenie obszaru osiedlenia, poza którym Żydom nie
wolno było zamieszkiwać. Wdrożono program asymilacji, m.in. udostępniając im publiczne
szkoły, na co ogrom Rosjan (85% żyło na wsi) nie mógł sobie pozwolić. W 1914 tylko 55%
rdzennej ludności Cesarstwa mogło uczęszczać do szkół. Żydzi stanowili najlepiej
wykształconą warstwę w kraju. W drugiej połowie XIX w. carat zezwolił wykształconym
Zydom na zajmowanie się dowolnym zawodem i osiedlanie się na całym terytorium.
Doprowadziło to do tego, iż na ośmiu w wolnych zawodach było ich siedmiu. Bunt przeciwko
ograniczeniom chroniącym Rosjan doprowadził do wspomnianego zabójstwa cara Aleksandra
II, co spowodowało reakcję przeciwko żydowskiemu szowinizmowi. Ograniczono ich
dominację w gospodarce, wprowadzono proporcjonalność liczby Żydów w szkołach w
stosunku do ich ogólnej liczby, by umożliwić naukę ludności Cesarstwa. Chciano rozładować
napięcia wynikające z nikczemnych praktyk ekonomicznych Żydów i odwetu Rosjan w
postaci rabunków i zamieszek antyżydowskich. Posunięcia caratu wzbudziły jeszcze większą
niż dotąd nienawiść intruzów. Zaczęły zdobywać popularność dwie ideologie: komunizm
Marksa i syjonizm Teodora Herzla, niemieckich Żydów. W 1914, wg Uniwersalnej
Encyklopedii Żydowskiej, w Rosji mieszkało niecałe siedem milionów Żydów, stanowiących
4,2% ludności, przy czym główne skupisko na terenach rozbiorów Polski.
Komunizm a Żydzi w Rosji roku 1917
Rewolucja lutowa i październikowa 1917
Klęski armii rosyjskiej na froncie, kryzys gospodarczy i towarzyszący mu brak żywności,
rozkład systemu państwowego, wzrost sprzeciwu wobec dalszego prowadzenia walki, to
wszystko spowodowało wybuch rewolucji, która rozpoczęła się 3 marca (18 lutego wg
kalendarza juliańskiego) w St. Petersburgu strajkiem i walkami z wojskiem. 12 marca (27
lutego) aresztowany został carski rząd. 15 (2) marca abdykował Mikołaj II na rzecz brata
Michała, który następnego dnia zrzekł się korony. Wcześniej, bo 12 marca (27 lutego),
rozpoczęła działalność Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, a rady
powstawały na terenie całego kraju. 12 marca powstał także Tymczasowy Komitet Dumy
Państwowej, z którego powstał burżuazyjno-ziemiański Rząd Tymczasowy na czele z
księciem Gieorgijem Lwowem. Nastał okres dwuwładzy tych dwu ośrodków. W radach
uczestniczyli eserowcy, mienszewicy i bolszewicy, ci ostatni sprzeciwili się współpracy z
Rządem. Jednym z pierwszych posunięć Rządu Tymczasowego była deklaracja o
demokratyzacji życia w państwie. W jej ramach ogłoszono amnestię dla przestępców
politycznych. Od 6 sierpnia premierem był Aleksander Kiereński (Adler), eserowiec, a
podczas wojny przywódca Partii Pracy (trudowicy). Poprzednio posiadał tekę ministra
sprawiedliwości i wojny. Następował wyraźny konflikt z komunistami, sytuacja wewnętrzna
kraju była katastrofalna, postanowiono jednak prowadzić dalej działania zbrojne. Do
zachodniej Rosji na mocy amnestii wróciło blisko 100 tysięcy wywrotowców i ekstremistów,
między innymi Józef Stalin, Jakob Swierdłow (Ginzburg), Grigorij Jewsiejewicz Zinowiew
(Apfelbaum) przybyli z Syberii. Lenin (Blank) z Martowem (Cederbaumem), podobnie jak w
roku 1905, o rewolucji dowiedzieli się za granicą w Szwajcarii. Lew Trocki (Bronstein)
przebywał w Nowym Jorku. Powrót Lenina, Martowa, Karola Radka (Sobelsona), Lwa
Kamieniewa (Rozenfelda) i innych członków bandy do kraju zorganizowały służby
niemieckie tuż po abdykacji cara, w nadziei na chaos i zakończenie wojny na froncie
wschodnim.
W kwietniu 1917, z Berna w neutralnej Szwajcarii wyruszyło około 200 zawodowych,
wyselekcjonowanych, doskonale wyszkolonych bolszewickich bandytów. Wśród nich byli:
Abramowicz Maja Zelikowna
Ajzenbund Meer Kiwowich
Armand Inessa Fedorowna
Goberman Michaił Wulfowich
Grebelska Fania
Kohn Elena Feliksowna
Konstantinowicz Anna Jewgienijewna
Krupska Nadieżda Konstantinowna
Lenin (Uljanow-Blank) Władimir Iljicz
Linde Jogan (Arnold Joganowicz)
Miringof Ilja Dawidowicz
Miringof Maria Efimowna
Mortoczkina Walentina Siergiejewna
Pejneson Semen Herszowicz
Rawicz Sara Naumowna
Radek (Sobelson) Karl Bernardowicz
Radomylska Złata Jewnowna
Radomylski-Zinowiew (Apfelbaum) Grigorij Jewsiejewicz
Radomylski Stefan Owsiejewicz
Riwkin Zalman (Berk Oserowicz)
Rozenblum Dawid Mordkowicz
Safarow (Wołdin) Georgij Iwanowicz
Skowno Abram Ancziłowicz
Slusarewa Nadieżda Michajłowna
Sokolnikow (Brilliant) Hirsh Jankielewicz
Suliaszwili Dawid Sokratowicz
Usiewicz Grigorij Aleksandrowicz
Haritonow Moisiej Motkowicz
Szakaja Michaił Grigoriewicz
Awdiejew Iwan Ananewicz (z żoną i synem)
Akselrod Towia Lejzerowicz (z żoną)
Aptekman Josif Wasiljewicz
Asiriani Sosipatr Samsonowicz
Astrow (Powes) Izaak Sergiejewicz
Baugidze Samuel Grigorjewicz
Bielenski
Belenski Zahar Dawidowicz (z żoną i dzieckiem)
Bogrowa Walentina Leonidowna
Bronsztejn Roza Abramowna
Wanadze Aleksandr Semenowicz
Wojkow (Wajner) Pinkus Łazarewicz
Heronimus Josif Borisowicz
Gerszten
Giszwaliner Petr Josifowicz
Gogiaszwili Polikarp Dawidowicz (z żoną i dzieckiem)
Gohblit Matwiej Josifowicz
Gudowicz
Dobrowicki Zahar Lwowicz
Doidze Salomon Jassewicz
Zhwif (Makar) Semen Moisiejewicz
Joffe Dawid Naumowicz (z żoną i dzieckiem)
Kogan Władimir Abramowicz
Kogan Izrail Jeremiewicz (z żoną i dzieckiem)
Kopelman
Kristi Michaił Petrowicz
Lebiediew (Poljanski) Pawieł Iwanowicz (z żoną i dzieckiem)
Lewina
Lewin Johim Dawidowicz
Lewitman Liba Berkowna
Łunaczarski (Balich-Mandelstam) Anatolij Wasiljewicz
Liudninska
Manewicz Abram Jewel Izrailewicz (z żoną)
Manuilski Dmitrij Zaharowicz
Martow (Cederbaum) Julij Osipowicz
Martynow (Pikker) Semen Julijewicz (z żoną i dzieckiem)
Mgeładze Własa Dżarismanowicz
Mowszowicz Moisiej Salomonowicz (z żoną i dzieckiem)
Muntjan Siergiej Fedorowicz (z żoną)
Nazarjew Michail Fedorowicz
Orzerowski Mark (z żoną i dzieckiem)
Orłow (Mender) Fedor Iwanowicz
Ostaszkinska Roza Hirsh-Arapowna
Pewzaja Wiktor Wasiljewicz
Psziborowski Stefan Władisławowicz
Plastinin Nikanor Fedorowicz (z żoną i dzieckiem)
Pozin Władimir Iwanowicz
Rabinowicz (Skenrer) Pilja Josifowna
Rajtman (z żoną i dzieckiem)
Rozenblum German Haskielewicz
Rohlin Mordechaj Wuhlfowicz
Ruzer Leonid Izaakowicz (z żoną)
Riazanow (Goldendah) Dawid Borisowicz
Sagredo Nikołaj Petrowicz (z żoną)
Sadokaja Josif Bezanowicz
Semkowski (Bronsztejn) Semen Julijewicz (z żoną)
Sokolinska Gitlja Łazarewna (z mężem)
Sokolnikowa (z dzieckiem)
Strojewa
Turkin Michaił Pawłowicz
Finkel Moisiej Adolfowicz
Haperija Konstantin Aleksiejewicz
Szejkman Aaron Lwowicz
Szifrin Natan Kalmanowicz
Erenburg Ilja Łazarewicz
Abramowicz (Rejn) Rafaił Abramowicz (z żoną i dwojgiem dzieci)
Alster Estera Izrailewna (z dzieckiem)
Barak
Boltin Lejzer Haimowicz
Wejnberg Markus Aaronowicz
Galperin
Diment Lejzer Naumowicz
Drankin Wuhlf Meerowicz (z żoną i dzieckiem)
Drejzensztok Anna Meerowna
Zanin Majrom Monaszewicz
Idelson Mark Linmanowicz
Joffe Pinkus Joselewicz
Klawir Lew Solomonowicz
Kantorski Samuel Dawidowicz
Lewit (Gellert) Ejdel Meerowna (z dzieckiem)
Lerner Dawid
Lipnin Juda Lwowicz
Liubinski Mieczisław (Abram) Osipowicz (z żoną i dzieckiem)
Luksemburg Moisiej Salomonowicz
Mahlin Tajwa-Zejlik Zelmanowicz
Meerowich Mowsza Gilelewicz
Nahimzon Meer Ickowicz
Pinlis Meer Bencianowicz
Rakow Moisiej Iljicz
Rozen Chaim Judowicz (z żoną)
Sweticki A.A.
Skeptor Jakob Lejbinowicz
Słobodski Walentin Osipowicz
Tuseniew Izaak Markowicz
Hefel Abram Jakubowicz
Cukiersztejn Salomon Srulewicz (z dwojgiem dzieci)
Szejnberg
Szejnis Iser Chaimowicz
Bezzemielny (Ustinow) Aleksiej Michajłowicz
Bielajewa (Ures) Maria Aleksandrowna (z dzieckiem)
Bobrow (Natanson) Mark Andriejewicz (z żoną)
Wesnsztejn Izrael Aaronowicz
Winogradowa Elizawieta Jewrowna
Gawronski Dimitrij Osipowicz
Dahlin Dawid Grigorjewicz (z żoną i dzieckiem)
Kljan Jewgienija Nikołajewna
Kliuszin Boris Izrailewicz (z żoną)
Lewinson Meer Abramowicz (z żoną i dzieckiem)
Łunkiewicz Zoja Pawłowna
Perel Rebekka
Proszjan Tron Perszowicz
Rosenberg Lew Josifowicz (z żoną i dwojgiem dzieci)
Uljanow Grigorij Karlowicz
Tendelewicz Leonid Abramowicz (z żoną i dwojgiem dzieci)
Frejfeld Lew Władimirowicz (z żoną i dzieckiem)
Bucewicz Aleksandr Stanisławowicz
Wjugin Jakob (z żoną i dziećmi)
Giterman Abram Moisiejewicz (z żoną i dzieckiem)
Goldsztejn Abram Borisowicz
Lipdic Olga (z dzieckiem)
Maksimow (Jastrzembski) Timofiej Fedorowicz
Miller Abram Lipowicz (z żoną i dwojgiem dzieci)
Riwkin Abram Jakubowicz
Rubinczik Efraim Abram Aaronowicz
Segałow Abram Wulfowiczh (z żoną)
Skutelski Josif Izaakowicz
Tojbiseman Wetia Izrailewna
Szmulewicz Ester Izaakowna
Justin Dawid
Goldblum Roza Mawrikiewna
Urban Ernst Iwanowicz (z żoną i dzieckiem)
Szuster Iwan Germanowicz
Kohn Feliks Jakubowicz
Łapinski (Lewinson) Meer Abramowicz
Szpakowski Jan Ignatij Aleksandrowicz
Wołownina Ałassa Owsiejewna
Kara
Dines Riwka Chaimowna
Rosenberg Lew Josifowicz
Martna Michaił Jurewicz
Awerbuch Szmul Lew Josifowicz
Bałabanowa Angelika Izaakowna
Braginski Monus Osipowicz
Goniondskij Josif Abramowicz
Zifeld Artur Rudolfowicz
Karadzaj Georgij Artemiewicz (z żoną)
Kimmel Jogan Wołdemarowicz
Makarowa Olga Michajłowna
Mararam Elja Ewelszewna
Mejsner Iwan (z żoną i dwojgiem dzieci)
Odojewski (Sewerow) Afanasij Semenowicz
Okudżawa Władimir Stepanowicz
Raszkowski Chaim Punkusowicz
Słobodski Salomon Mordkowicz
Sokołow Pawieł Jakubowicz
Stuczeski Pawieł Władimirowicz
Trojanowski Konstantin Michajłowicz
Szapiro Mark Leopoldowicz
Przyszłych władców Rosji przewieziono zaplombowanymi wagonami. W chwili ich powrotu
Rada Piotrogrodzka była zdominowana przez mienszewików (na czele rady stał Czeidze,
wiceprzewodniczył Skobelew) i eserowców. W skład Komitetu Centralnego Sowieta
wchodzili m.in. Dan (Gurwicz), Michaił Izaakowicz Liber (Goldman) 1880-1937, Abram
Rafaiłowicz Goc 1882-1940, Gendelman, Kamieniew(Rozenfeld). Jednak mienszewicy
dzielili się na frakcję Dana (Gurwicha) i Libera z Bundu oraz grupę Martowa. Lenin 16
kwietnia ogłosił tzw. tezy kwietniowe, wysuwając hasło przejęcia przez rady pełni władzy.
Potem uznał, iż jedyną drogą do tego jest powstanie zbrojne. Bolszewicy stanęli naprzeciw
Rządu, któremu udzielali poparcia mienszewicy i eserowcy, od maja uczestniczący w nim. 3
czerwca miał miejsce I Ogólnorosyjski Zjazd Rad w celu zjednoczenia poszczególnych
komórek, na którym bolszewicy stanowili mniejszość. Od 8 do16 sierpnia odbył się VI zjazd
SDPRR. Wybrać miano Komitet Centralny. Lew Trocki w książce "Stalin" podaje, iż
największą ilość głosów uzyskali Lenin (133), Zinowiew (132), Kamieniew (131) i on sam
(131). W sierpniu miał też miejsce pucz gen. Ławra Korniłowa, który został stłumiony przez
władze. Równocześnie rozpoczęły się aresztowania komunistów. Ta sytuacja spowodowała
dodatkowy chaos. We wrześniu ciągle rosła siła bolszewików, którzy zdobyli większość w
radach delegatów, jednak Lenin był zmuszony do emigracji, z której potajemnie powrócił. 5
listopada (23 października) Komitet Centralny SDPRR(b) podjął na jego wniosek uchwałę o
powstaniu zbrojnym i ustanowieniu władzy radzieckiej. 12 października (29 września)
bolszewicy utworzyli pod pretekstem obrony rewolucji przed obcą interwencją Czerwoną
Gwardię, własną siłę zbrojną, z inicjatywy Trockiego, nowego przewodniczącego
Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich. 25(12) października Komitet
Wykonawczy Piotrogrodzkiej Rady Delegatów stworzył Komitet Wojskowo-Rewolucyjny na
czele z Adolfem Abramowiczem Joffe, pod kontrolą przewodniczącego Rady. Zamach stanu
zaplanowano na dzień przed II Ogólnorosyjskim Zjazdem Rad, 7 listopada (25 października).
5 listopada (23 października) poparcie dla przewrotu zadeklarował garnizon stolicy. Dzień
później Kiereński wydał rozkaz aresztowania członków Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego,
zakazu propagandy bolszewickiej i zmiany żołnierzy w garnizonie, jednak rozkazy nie zostały
wypełnione. Z 6 na 7 (24/25 października) Czerwona Gwardia, żołnierze i marynarze zajęli
główne punkty Piotrogrodu. 7 listopada (25 października) Lenin ogłosił obalenie Rządu
Tymczasowego, a Rada Delegatów oznajmiła przejęcie władzy w kraju. Rząd przebywał w
Pałacu Zimowym pod słabą ochroną. Szturm nastąpił z 7 na 8 listopada (26 października),
zakończył się jego zdobyciem oraz aresztowaniem ministrów. Obradujący II Zjazd Rad
usankcjonował przejęcie władzy przez rady. Mienszewicy i prawica eserowców opuściła
zebranie. Potem przywódcy Martow, Dan, Potriesow, Michaił Goldman, Rafaił Abramowicz
uciekli z kraju przed represjami. Zjazd ustanowił rewolucyjne organy władzy: Ogólnorosyjski
Centralny Komitet Wykonawczy Rad (bolszewicy i lewicowi eserowcy) pod
przewodnictwem Lwa Kamieniewa, którego po 13 dniach zastąpił Jakob Swierdłow oraz
Radę Komisarzy Ludowych (bolszewicy) na czele z Leninem. W listpoadzie odbyły się
wybory do nowej Piotrogrodzkiej Rady Delegatów, której przewodniczącym został Grigorij
Zinowiew. Do końca listopada bolszewicy opanowali główne ośrodki przemysłowe. W kraju
miały odbyć się wybory do Zgromadzenia Konstytucyjnego, który miał zatwierdzić
postanowienia II Zjazdu. Wybory przeprowadzone 25 (12) listopada wygrali eserowcy.
Konstytuanta została jednak rozpędzona i rozwiązana dekretem RKL z 18 na 19 stycznia
1918. Zwołano III Zjazd Rad, który ustanowił nowy Centralny Komitet Wykonawczy i
zatwierdził powstanie nowego państwa - Rosyjskiej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki
Rad. Wyżej wymienieni najwyżsi przywódcy rewolucji nie osiągnęliby zwycięstwa, gdyby
nie byli wspomagani przez innych żydowskich komunistów, kierujących rewolucją. Możemy
tu wymienić chociażby takie nazwiska: Jurij Stekłow (Nahamkes) 1873-1941, Izrail
Łazarewicz Parwus (Helfand) 1869-1924, Martinow (Zibar), Abraham Sagierski (Krochmal),
Sołtancew (Bleichmann), Akselrod (Ortodoks), Glazunow (Schultze), Łapiński (Loewenson),
Zuriesan (Weinstein), Bogdanow (Silberstein), Kamkow (Katz), Moisiej Czernomorski
(Czernomordik), Makłakowski (Rosenblom), Garin (Garfeld), Kamneff (Goldberg),
Meszkowski (Goldberg), Gusiew (Drabkin), Goriew (Goldman), Wołodarski (Goldstein),
Zerwdicz (Fonstein), Litwinow (Finkelstein), Kamieński (Hoffmann), Naout (Ginzburg),
Igojew (Goldman), Władimirow (Feldman), Bounskow (Fundamencki), Dmitrij Zaharowicz
Manuilski, Lebiediewa (Simson), Liadow (Mandelstam), Szkłowski, Saltz, Rozalia
Samojłowna Zemliaczka (Załkind) 1876-1947, Helena Rozmirowicz, Serafima Gopner,
Jarosławski (Gubelman), Jakowlew (Epstein), Samuel Agurski, Grigorij Jakowlewicz
Sokolnikow (Brilliant) 1886-1938, Jakob Stanisławowicz Hanecki (Furstenberg) 1879-1937,
Riaznanow (Goldendach), Moisiej Salomonowicz Urycki, Julij Łarin (Lourie) i tysiące
pomniejszych.
Żydowscy komuniści w aparacie terroru i
ludobójstwa
Aparat terroru i ludobójstwa: Czeka, GPU (OGPU), NKWD, Gułag, Smiersz, NKGB, MGB,
KGB. Armia Czerwona. Wywiad i kontrwywiad.
I. Organy
Czeka - Ogólnorosyjska Nadzwyczajna Komisja Do Walki Z Kontrrewolucją I Sabotażem
(Wsierossijskaja czriezwyczajnaja komissija po bor'bie s kontrriewolucyjej i sabotażem, czyli
WCzK) - została powołana 20 XII 1917 na polecenie Lenina i z inicjatywy Feliksa
Edmundowicza Dzierżyńskiego (Rufina) dla ochrony i umacniania władzy sowieckiej.
Wprowadziła terror i eksterminację potencjalnych i rzeczywistych przeciwników władzy
bolszewickiej. Po zamachu na Lenina dokonanym przez eserówkę Fanię Kaplan, Rada
Komisarzy Ludowych uchwaliła 5 listopada 1918 dekret o likwidacji wrogów rewolucji
nawet bez zbrodniczego, doraźnego wyroku trybunału rewolucyjnego. Czeka wykształciła się
z Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego. Z niego to pochodzili najbliżsi współpracownicy
Dzierżyńskiego, w późnejszych latach zajmujący najwyższe kierownicze stanowiska w
aparacie terroru: Martyn Iwanowicz Łacis (Ian Friedrichowicz Sundrabs), Wiaczesław
Mienżyński (prawdopodobnie pochodzenia polskiego), Stanisław Messing, Grigorij Moroz
(Morozow), Jakob Christoforowicz Peters, Michaił Abramowicz Moskwin (Meer Trillisser),
Józef Unszlicht i Gienrich Grigoriewicz Jagoda (Herszel Jehuda).
GPU (OGPU) - Państwowy Zarząd Polityczny (Gosudarstwiennoje politiczeskoje
uprawlenije) - powstał 6 lutego 1922, w praktyce zmieniono tylko nazwę z Czeka, co
oznaczało nowy rozdział państwowego ludobójstwa. Czeka z samej nazwy miała być
instytucją nadzwyczajną i przejściową. W 1922 władza bolszewicka była już ugruntowana.
GPU zostało utworzone dekretem Centralnego Komitetu Wykonawczego, a po utworzeniu 30
grudnia 1922 ZSRR zmieniło nazwę na OGPU - Objedinnoje GPU, Zjednoczone GPU.
Stanowiło centralny organ radzieckich władz bezpieczeństwa podległy bezpośrednio Radzie
Komisarzy Ludowych. Na czele GPU (OGPU) stał Dzierżyński, a po jego śmierci w 1926r.
Mienżyński. Stanowisko ich zastępcy pełnił Jagoda. 10 lipca 1934. OGPU zostało włączone
do NKWD.
NKWD - Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych (Narodnyj komissariat wnutriennich
dieł) - centralny organ administracji państwowej (1917-1924) i od 1934, po wchłonięciu
OGPU, samoistny aparat terroru i eksterminacji. W skład NKWD wchodziły wszystkie siły
policyjne i porządkowe (milicja, służba ochrony pogranicza, specjalne jednostki wojskowe,
więziennictwo, straż pożarna, urzędy stanu cywilnego), Gułag i wywiad. Komisariat otrzymał
uprawnienia sądownicze, które realizowały kolegia prowadzące tajne przewody sądowe bez
apelacji. Funkcję ludowego komisarza spraw wewnętrznych pełnili: Gienrich Jagoda (1934-
1936), Nikołaj Iwanowicz Jeżow (1936-1938), Ławrientij Pawłowicz Beria (1938-1945). W
1941 i w latach 1943-1946 wyłączono z niego polityczną policję NKGB. W 1946 został
przekształcony w Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Ministierstwo wnutriennich dieł,
MWD).
GUŁAG - Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy (Gławnoje uprawlenije isprawitielno-
trudowych łagieriej) - wydział sowieckiego aparatu terroru (1917-1922 w Czeka, 1922-1934
OGPU, 1934-1946 NKWD, 1946-1954 MGB, 1954-1991 KGB) kierujący systemem obozów
koncentracyjnych, w których prowadzono likwidację więźniów głównie poprzez niewolniczą
pracę, głód, zbrodnicze traktowanie i warunki biologicznego wyniszczenia.
Smiersz - Śmierć szpiegom (Smiert' szpionam) - powstał w 1943 jako organ kontrwywiadu
wojskowego. Na jego czele stał Wiktor Siemionowicz Abakumow (Aba Kum). Podlegał
bezpośrednio Państwowemu Komitetowi Obrony, czyli Stalinowi.
NKGB - Ludowy Komisariat Bezpieczeństwa Państwowego (Narodnyj komissariat
gosudarstwiennoj biezopasnosti) - policja polityczna wyodrębniona w 1941 i w latach 1943-
1946 z NKWD. Odpowiadał za terror i działalność wywiadowczą. Dowódcą NKGB był bliski
współpracownik Berii, Wsiewołod Mierkułow.
MGB - Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego (Ministierstwo gosudarstwiennoj
biezopasnosti) - zastąpiło NKGB w 1946, kiedy zmieniono komisariaty w ministerstwa.
Ministrem został Abakumow (1946-1951), następnie S. Ignatjew (1951-1953).
Zapoczątkowało powojenny terror, po czym zostało zlikwidowane po śmierci Stalina.
KGB - Komitet Bezpieczeństwa Państwowego (Komitiet gosudarstwiennoj biezopasnosti) -
powstał w 1954 przy Radzie Ministrów ZSRR z MGB. Kierował siłami bezpieczeństwa
wewnętrznego, kontrwywiadem i wywiadem. Kierownikami byli: Iwan Aleksandrowicz
Sierow (1954-1958), Aleksandr Nikołajewicz Szelepin (Shoen) 1958-1961, W.J.
Siemiczastny (1961-1967), Jurij W. Andropow (Lieberman) 1967-1982, W.M. Czebrikow
(1982-1988), W.A. Kriuczkow (1988-1991).
II. Kierownictwo aparatu terroru.
1.Skład centrali Czeka w Moskwie w 1918:
Feliks Edmundowicz Dzierżyński - przewodniczący Czeka
Jakob Peters - zastępca przewodniczącego
Szkłowski
Kneifiss
Zeistine
Elena Fedorowna Razmirowicz (Trojanowska)1886-1953
Kronberg
Maria Chaikina
Karlson - łotewski
Schaumann - łotewski
Leontowicz
Jakob Goldine
Galperstein
Kniggisen
Łacis (Sundrabs) - łotewski
Schillenkus
Janson - łotewski
Riwkine
Antonow - Rosjanin
Delafabre
Cytkine
Roskirowicz
G. Swierdłow (Ginzburg)
Bieneński
Jakob Grigorijewicz Blumkin (Blum) 1898-1929
Aleksandrowicz - Rosjanin
Jakob Model
Routenberg
Pines
Sachs
Daybol - łotewski
Saissoune - Ormianin
Deylkenen - Łotysz
Liebert
Fogel - niemiecki
Zakiss - Łotysz
Ogółem 35 Żydów, 2 Rosjan, 1 Ormianin, 2 Łotysze.
2. Skład centrali Czeka w Moskwie w 1919:
Feliks Edmundowicz Dzierżyński - przewodniczący Czeka
Jakob Peters - zastępca przewodniczącego
Limbert - dyrektor więzienia Tagańskiego w Moskwie - katowni, gdzie mordowano carskich
ministrów, arystokrację, generalicję, dyplomatów, artystów i pisarzy, ogólnie mówiąc
rosyjską elitę
Fogel
Deipkin
Bieneński
Elena Fedorowna Razmirowicz (Trojanowska) 1886-1953
G. Swierdłow (Ginzgurg)
Janson
Kneifiss
Pines
Delawanoff
Ziskin
Jacob Goldine
Szkłowski
Routenberg
Galperstein
Zakiss Łotysz
Kniggisen
Skeltizian - Ormianin
Jakob Grigorijewicz Blumkin (Blum) 1898-1929
Grunberg
Latz
Maria Chaikina
Riwkine
Boris Kamkow (Katz)
Aleksandrowicz - Rosjanin
Jacks
Woinstein (Zwesdin)
Leontowicz
Gleistein
Parwus (Helfand)
Schillenkus
Jacob Model - dowódca komanda śmierci
Ogółem 32 Żydów, 1 Łotysz, 1 Ormianin, 1 Rosjanin.
3. Skład komisarzy oddziału Czeka w Piotrogrodzie z lat 1919-1924:
Iselewicz
Anwelt
Meichman
Judit Rosmirowicz
Giller
Buhan Ormianin
Sispper (Disperoff)
Chaim Model
Krasnik
Kozłowski - Polak
Mehrbej
Pajkis
Ogółem 10 Żydów, 1 Polak, 1 Ormianin.
4. NKWD - rok 1936 - środek ludobójczego okresu w sowieckim komunizmie:
Ludowy komisarz spraw wewnętrznych ZSRR - Gienrich Jagoda
Pierwszy zastępca ludowego komisarza spraw wewnętrznych ZSRR - Jakob Saulowicz
Agranow (Soronson)
Zastępca ludowego komisarza spraw wewnętrznychw ZSRR - G.E. Prokofiew
Kierownik działu kontrwywiadu - Mark Gay
Kierownik działu gospodarczego - Samuel Mironow
Kierownik działu zagranicznego - Abram Słucki
Kierownik działu transportu - Abram Moisiejewicz Szanin
Kierownik działu operacyjnego - Karl Beniaminowicz Pauker
Kierownik działu specjalnego - Beniamin Izaakowicz Dobrodicki
Kierownik działu zwalczania relgii - Isaj Lwowicz Joffe
Kierownik działu kryminalno-śledczego - Leonid Josifowicz Wuhl
Kierownik Głównego Urzędu Milicji Robotniczo-Chłopskiej - Lew Naumowicz Bialski
Urząd ochrony zewnętrznej i wewnętrznej NKWD:
Kierownik - Boris Efimowicz Mogilski
Inspektor wojsk ochrony pogranicza NKWD - Semen Szirwindt
5. Mordercy Rosjan, Ukraińców, Białorusinów, Polaków, Litwinów, Łotyszy, Estończyków,
Tatarów, Kozaków, Ormian, Czeczenów, Inguszów, Azerów, Gruzinów, Kazachów,
Uzbeków, Tadżyków, Turkmenów, Kirgizów, Niemców Nadwołżańskich oraz członków
dziesiątek innych ludów, które zamieszkiwały najbardziej zbrodnicze państwo historii:
Schulmann (Gruzja), Steinberg, Deutsch (Saratow), Ewgienija Bogdanowna Bosch 1879-
1929 (Pensa), Rebeka Meisel-Plastenina (Archangielsk), Braude (Moskwa), Larisa
Michajłowna Rejsner 1895-1926, M.V. Rotkin - dowódcy Czeka
Artemik Bagratowicz Chałatow - dowódca Czeka odpowiedzialny za zaopatrzenie państwa;
organizator zbrodniczych karnych ekspedycji przeciwko chłopom i konfiskaty żywności, co
doprowadziło do Wielkiego Głodu 1920-1921
Feldmann, Portugeis, Liwszitz, Szwarcman, Łacis, Rosa Schwarz (Towarzyszka "Wiera"),
Harkawyj, Katowski, Frinowski, Litwinow - dowódcy Czeka na Ukrainie
Jakob Agranow (Soronson) - zastępca Jagody 1934-1936, Moisiej Gorb, Lew Elbert -
generałowie Czeka/GPU/NKWD
Karl Danker, Izaak Salomonowicz Feffer, Szlawa Okudżawa, Józef Stanisławowicz
Unszlicht, Abraham Izaakowicz Rottenberg, Aleksander Goldberg, Michaił Brener, Olga
Dawidowna Bronstein 1883-1941 (siostra Trockiego), Mogilewski, Artusow, Breslau,
Safarow, Kohn, Nachimson, Weinberg, Schwarz, Ehlenkrieg, Grünstein, Meisel-Kedrow,
Kwaśnicki, Brodski - wysocy funkcjonariusze Czeka/GPU/NKWD
Michaił Siergiejewicz Kedrow (Zederbaum) 1878-1941- kierownik od marca 1919 działu
kontrwywiadu Czeka, ludobójca słowiańskich powstańców
Timofiej Samsonow - szef tajnego wydziału Czeka ds. zwalczania religii - list do
Dzierżyńskiego z 4 grudnia 1920: "(...) Zniszczyć religię może jedynie aparat Czeka. (...) W
ostatnich czasach w swoich planach likwidacji cerkwi Czeka skupia całą uwagę na klerze.
Tylko poprzez żmudną i niewdzięczną pracę z masami popów zdołamy ostatecznie
wykorzenić i zlikwidować religię."
Karl Lander - łotewski Żyd, jeden z głównych kierowników Czeka, dowódca terroru na
Kaukazie i nad Donem
Moisiej Salomonowicz Urycki - przewodniczący Czeka w Piotrogrodzie w 1918
Mark Iljicz Gay - jeden z głównych dowódców NKWD (na czele działu) podczas "Wielkiego
terroru" 1934-1938, kierował masowymi mordami, aresztowaniami i wysyłką do łagrów
Karl Beniaminowicz Pauker - szef wydziału operacji NKWD, zastępca Jagody 1934-1936,
szef ochrony Stalina
Abram Aaronowicz Słucki (zastępca Jagody 1934-1936) i Boris (Baruch) Berman (brat
Matwieja, ludobójca Białorusi) - główni dowódcy działań wywiadowczo-szpiegowskich
NKWD za granicą w latach 30-tych
Siergiej Michajłowicz Spiegelglas i Leonid (Naum) Izaakowicz Eitingon - dowódcy działu do
zadań specjalnych NKWD, jego członkiem był też Grigorij Rabinowicz
Jakob Michajłowicz (Jankiel Chaimowicz) Jurowski 1878-1938 - komendant "domu
specjalnego przeznaczenia", Chaim (Szaja) Izaakowicz Gołoszczekin 1874-1941, Lew
Semenowicz Sosnowski, Petr Łazarewicz Wojkow (Pinkus Wainer) 1888-1927, Petr
Zaharowicz Jermakow, Grigorij Iwanowicz Safarow (Woldin), Fedor Fedorowicz
Siromołotow - zabójcy na polecenie Swierdłowa rodziny carskiej w Jekaterynburgu
Zahar Iljicz Wołowicz, Moisiej Bogusławski, Jakob Weinshtok, Mark Gay, Matwiej Gerzon,
Moisiej Gorb, Ilja Grach, Jakob Deich, Grigorij Rapoport, Abram Ratner, Abram Słucki
(zastępca Jagody 1934-1936), Dawid Sokoliński, Salomon Stoibelman, Meer Trilisser,
Samuel Firin, Władimir Cesarski, Leonid Chertok, Izaak Szapiro, Grigorij Jakubowski -
dyrektorzy NKWD
Generałowie Arkady Gercowski, Beniamin Gulst, Ilja Iljuszin-Edleman, Matwiej Potasznik,
Salomon Milsztein (dyrektor transportu NKWD zajmujący się deportacjami, m.in.
Czeczenów i Inguszów), Lew Nowobracki, Leonid Fedorowicz Raichman, Leonid Naum
Eitingon - najbliżsi współpracownicy dowódcy NKWD Ławrientija Berii Pułkownicy Boris
Rodos, Lew Aaronowicz Szwarcman, Izajasz Babicz, Josif Babicz, Josif Lorkisz, Mark
Szpekter , Szneidman - najwyżsi oficerowie śledczy NKWD
Rozalia Samojłowna Zemliaczka (Załkind) 1876-1947, Feldman i Bela Kun (Kohen) -
dowódcy terroru Czeka na południu Ukrainy (Krym), którego ofiarą padło od 60 do 70
tysięcy ludzi
Lew Romanowicz Szejnin - sędzia śledczy w procesach moskiewskich
Aleksander Orłow (Lew Łazarewicz Feldbin) - krewny Z. Kancelsona, dowódca misji NKWD
w Hiszpanii podczas wojny domowej, organizator ludobójstwa ludności cywilnej i
duchowieństwa; potem nauczyciel prawa na uniwersytecie w Michigan (!!!)
Mendel Chatajewicz - dowódca NKWD w obwodzie Kubania
Wsiewołod Apollonowicz Balicki (1892-1937) - ludowy komisarz spraw wewnętrznych
Ukraińskiej SRR, Zinowij B. Kancelson - zastępca Balickiego - zastępcy Jagody 1934-1936;
wraz z Dawidem Sokolińskim szefowie NKWD na Ukrainie
Chaim Apeter - kierownik więziennictwa NKWD w latach 30-tych, kierownik zarządu
miejscami zsyłek w latach 20-tych
Kogenmann - kapitan wojsk bezpieczeństwa NKWD, zastępca szefa zarządu operacyjnego
Gułagu
Naftalij Aaronowicz Frenkel - twórca Gułagu
Matwiej Dawidowicz Berman - kierownik Gułagu w latach 30-tych, podległy komisarzowi
spraw wewnętrznych
Łazar Josifowicz Kogan - naczelny funkcjonariusz Gułagu, naczelnik budowy Kanału
Białomorskiego w latach 30-tych, zastępca M. Bermana, zarządca obozów w okręgu
karelskim
Semen Grigoriewicz Firin 1898-1937 - naczelny funkcjonariusz Gułagu, zastępca kierownika
Gułagu M. Bermana w latach 30-tych, kierownik łagru
Finkelstein - naczelny funkcjonariusz Gułagu, zarządca obozów w północnej części ZSRR w
latach 30-tych
L.B. Solin - naczelny funkcjonariusz Gułagu, zarządca obozów i obszarów dla
deportowanych w Kazachstanie w latach 30-tych
Serpuchowski - naczelny funkcjonariusz Gułagu, kierownik obozu na Wyspach Sołowieckich
w latach 30-tych
Matwiej Pogrebiński - naczelny funkcjonariusz Gułagu, zarządca obozów i obszarów zesłania
na Uralu (obwód swierdłowski) w latach 30-tych
Mendel Kerman, Nachimson, Firsh, Abramson, Bikson (Sibłag), Jakob Moisiejewicz Moroz
(łagry nad Peczorą) - funkcjonariusze Gułagu
Sabo - zarządca obozów w obwodzie zachodniosyberyjskim
Volin - zarządca obozów w Kazachstanie
Mezner - kierownik więzienia izolacyjnego na Uralu
Jakob Dawidowicz Rappaport - naczelny funkcjonariusz Gułagu, kierownik łagru w latach
30-tych, zastępca Ł. Kogana, szef działu gospodarczego Gułagu
Lew Inzhir - główny księgowy i administrator Gułagu w latach 30-tych Łazar Berenson - szef
działu finansowego NKWD, zarządca finansowy Gułagu w latach 30-tych
Siergiej Zhuk - szef wydziału technicznego Gułagu w latach 30-tych
Aaron Aleksandrowicz Soltz, Samuel Leonidowicz Kogan, Samuel Jakubowicz Firin -
kierownicy łagrów
Ginsburg (lekarz); Dorfmann, Kagner, Angert (sekcja finansowa) - funkcjonariusze Gułagu
Abraham Izaakowicz Rottenberg - dyrektor więzienia izolacyjnego i jeden z przywódców
działalności bezbożniczej
Andriej Zakowski - szef NKWD w obwodzie leningradzkim w okresie "Wielkiego terroru"
Błat - szef NKWD w obwodzie zachodnim
Ritkowski - szef NKWD w kraju siewierskim
Fridberg - szef NKWD w kraju azowsko-czarnomorskim
Pilljar - szef NKWD w kraju saratowskim
Rappoport - szef NKWD w okręgu stalingradzkim
Rajski - szef NKWD w obwodzie orenburskim
Abrampolski - szef NKWD w kraju gorkowskim
Fajwiłowicz - szef NKWD w kraju północnokaukazkim
Szkljar - szef NKWD w obwodzie swierdłowskim
Zelikman - szef NKWD Baszkirskiej ASRR
Gogol - szef NKWD Zachodniej Syberii
Trocki - szef NKWD Wschodniej Syberii
T.G. Deribas - szef NKWD kraju dalekowschodniego
Krukowski - szef NKWD Średniej Azji
Izrael M. Leplewski - Ludowy komisarz spraw wewnętrznych Białoruskiej SRR
K.M. Karlson - szef NKWD w okręgu charkowskim
Purkisz - szef NKWD na zakaukaziu
Semen Dukielski- szef NKWD w Woroneżu
A.I. Uspenski - szef NKWD w Orenburgu
Raiberg, Kaspers, Preobrażeński - szefowie NKWD na północy ZSRR
Drabkin, Litwin, Szapiro - szefowie NKWD w północno - zachodnim ZSRR
Ławrientij F. Canawa - ludowy komisarz spraw wewnętrznych Białoruskiej SRR
Sołonicyn, Artuzow, Arschakuni, Słominski, Meier, Kurmin, Zalin, Rywkin, Grodis,
Formeister, Rozenberg, Minkin, Kładowski, Kac, Szpigelman, Pater, Dorfman, Sotnikow, I.
Iwanow, Jusis, Gindin, B. J. Zaidman, D. J. Zaidman, Wolfson, Dyment, I. G. Weisman, M.
M. Weicman, B. W. Ginzburg, Baumgart, Joganson, Wodarskii, A. A. Abramowicz,
Wainsztein, Kudrik, Lebedź, Putilik, Goldsztein, Goszkin, Kurin, Jezuitow, N.M. Lerner, S.B.
Puzicki, M.A. Kagan, R.A. Listengurt, I.A. Mikelson, S.A. Messing, I. Reingold -
kierowniczy funkcjonariusze NKWD
Nikołaj Puzicki - kierownik GPU/NKWD odpowiedzialny za przesiedleńców
N. Rosental - inspektor Zarządu Oddziałów Specjalnych Czeka
Zarajski - pracownik księgowy Czeka
Samuel Mironow - kierownik działu gospodarczego NKWD
L.G. Mironow - kierownik departamentu NKWD ds. zwalczania szpiegostwa
Raichman - dowódca GPU/NKWD w okręgu Charkowa
Bronstein - komisarz spraw wewnętrznych w Jekaterinodarze w 1918
Wichman, Galperin (śledczy), Deich, Dora Jawlińska - funkcjonariusze kierowniczy Czeka w
Odessie
L.B. Zalkis - kierownik NKWD w Kazachstanie w latach 30-tych
Kogan, J. A. Deich - dowódcy rostowskiego NKWD
Stanisław Francewicz Redens (1892-1939) - ludobójca z Czeka podczas pacyfikacji Krymu w
1920 r.; pełnomocnik GPU/NKWD w okręgu moskiewskim; kierownik NKWD Kazachskiej
SRR
Michaił Petrowicz Frinowski (1898-1940) - zastępca ludowego komisarza spraw
wewnętrznych 1936-37
Szapiro - sekretarz ludowego komisarza spraw wewnętrznych 1936-37
Leonid Michajłowicz Zakowski - kierownik moskiewskiego NKWD po Redensie
Nikołaj Pietrowski, Michaił Jakubowicz, Pawieł A. Karutski - kolejni kierownicy
moskiewskiego NKWD po Zakowskim
Jokob Olski - przewodniczący Czeka na Białorusi
Josif Aleksandrowicz Adamowicz 1896-1937 - ludowy komisarz spraw wewnętrznych
Białorusi
Josif Ostrowski - kierownik działu NKWD w latach 30-tych
Boris Samojłowicz Utewski 1887-1970 - w aparacie terroru od 1920 r., konsultant urzędu do
spraw miejsc zesłania i deportacji
E.G. Szirwindt - kierownik urzędu ds. miejsc zesłania ludowego komisariatu sprawiedliwości
RSFRR
Majranowski - kierownik laboratorium bakteriologicznego NKWD
Josif Isajewicz Jokelles - pomocnik najwyższego prokuratora ZSRR
Dmitrij Dmitrijewicz Greszua (Greszuin) - kierownik rostowskiego NKWD w 1938
Siergiej Szwarc - sekretarz Nikołaja Jeżowa
Wuhl - kat z Łubianki
Apeter - kierownik urzędu ds. miejsc zsyłek i deportacji ludowego komisariatu
sprawiedliwości ZSRR
Behterew, Golenkiewicz, Brodowski, Golc, Kessler, Kornblitt, Jakubson - kierownicy
działów urzędu ds. miejsc zsyłek i deportacji
Blauberg, Wojcicki, Miller - inspektorzy urzędu ds. miejsc zsyłek i deportacji
Bogdan Zaharewicz Kobułow 1894-1953 - zastępca ludowego komisarza spraw
wewnętrznych ZSRR
Djorka (Zorka) - komisarz Czeka w Piotrogrodzie
III. Armia Czerwona
Lew Dawidowicz Trocki (Bronstein) - ludowy komisarz armii i marynarki w pierwszej
Radzie Komisarzy Ludowych (1917); twórca i najwyższy dowódca Armii Czerwonej;
przewodniczący Rady Wojenno-Rewolucyjnej
Witalij Markowicz Primakow 1897-1937 - dowódca komunistycznego korpusu kazachskiego,
ludobójca rosyjskich chłopów, generał
Hieronim Petrowicz Uborewicz 1896-1937 - żydowski bolszewik, generał, pacyfikował
powstanie Antonowa (1921), wiceprzewodniczący Rady Wojenno-Rewolucyjnej ZSRR,
kierownik działu uzbrojenia (1930-1931)
Gen. Jona Emmanuelowicz Jakir 1896-1937 - w partii bolszewickiej od 1917; 1925-37
dowódca okręgów wojskowych, m.in. Kijowskiego Okręgu Wojskowego; w latach 1930-34
członek Rady Wojenno-Rewolucyjnej ZSRR, w latach 20-tych kierował szkoleniem
wojskowym
Gen. Dimitrij Arkadijewicz Schmidt (Dawid Gutman)
Gen. Jakob (Jankiel) Kreiser
Gen. Miron Semenowicz (Meer Salomonowicz) Wowsi 1897-1960 - profesor kardiologii,
główny lekarz Armii Czerwonej (Radzieckiej) 1941-1950
Gen. Dawid Abramowicz Dragoński 1910-1993 - dwukrotny bohater ZSRR, przewodniczący
Komitetu Antysyjonistycznego, członek Komisji Rewizyjnej KC KPZR
Gen. Grigorij Sztern
Gen. Michaił Chazkielewicz
Gen. Szimon Kirwoszejn
Gen. Robert Eideman
Gen. Fred Feldman
Gen. Jakob Smuszkiewicz - dowódca sowieckich sił powietrznych w II w.ś.
Gen. Lew Michajłowicz Dowator 1903-1941 - Bohater ZSRR
Arseni Raskin
Chaim Fomin
Samuel Schwarzbart - komisarz Armii Czerwonej, morderca ukraińskiego przywódcy
niepodległościowego - Semena Petlury (1926r. w Paryżu)
Siergiej Iwanowicz Gusiew (Jakob Dawidowicz Drabkin) - wysoki komisarz polityczny
Armii Czerwonej w 1918, następnie przewodniczył działowi prasowemu KC WKP(b) 1925-
1927
Efraim Markowicz Skliański 1892-1925 - żydowski bolszewik, zastępca Trockiego w Radzie
Wojenno-Rewolucyjnej (1918-1924)
Petr Hermogenowicz Smidowicz 1874-1935 - przewodniczący Trybunału Rewolucyjnego
Armii Czerwonej
B.P. Pozern - członek Rady Wojenno-Rewolucyjnej
Józef Stanisławowicz Unszlicht 1879-1938 - wiceprzewodniczący Czeka i GPU (1921-1923),
wicekomisarz wojny (1925-1930)
Lata 20-te:
Askoldow - dowódca wojsk inżynieryjnych 1922-1924
Rozengolc - dowódca wojsk powietrznych; jego zastępcą był Smuszkiewicz
Barski - dowódca wojsk specjalnego przeznaczenia
Ludowy komisariat armii i marynarki (1918r.):
Szorodak, Slanks, Petz, Gerszfeld - osobiści doradcy Trockiego
Fruntze - najwyższy dowódca armii południa
Fischmann - szef rewolucyjnego sztabu głównego armii północnej
Potzern - prezydent Sowieta armii frontu zachodniego
Szutzman (Szusmanowicz) - doradca wojskowy w moskiewskim okręgu wojskowym,
komisarz oddziału rekwizycyjnego okręgu moskiewskiego
Gubelman - komisarz polityczny moskiewskiego okręgu wojskowego
Lewienson - doradca prawny Armii Czerwonej
Dietz - doradca polityczny witebskiego okręgu wojskowego
Glusman - doradca wojskowy Komunistycznej Brygady w Samarze
Beckman - komisarz polityczny samaryjskiego okręgu wojskowego
Kalmanowicz - doradca wojskowy komunistycznych sił zbrojnych Słucka i komisarz
rekwizycji wojennych
Romm - komisarz wojenno-sądowy 12. Armii
Meiczik - komisarz polityczny 12. Armii
Liwenson - komisarz polityczny sztabu 4. Armii
Gleizer - komisarz Szkoły Straży Granicznej
Polonski - komisarz polityczny 15. Dywizji
Lehtiner - komisarz wojennego sowieta armii Kaukazu
Bruno, Schullman - nadzwyczajni komisarze frontu wschodniego
Rozengolc, Meigof, Nazengolc - członkowie wojennego sowieta kazańskiego
Anatolij Iljicz Gekker 1888-1938 - dowódca Armii Czerwonej w Jarosławiu
Ceiger - kierownik Piotrogrodzkiego Komisariatu Wojennego
Gittis - komisarz polityczny piotrogrodzkiego okręgu wojskowego
Lazimer - członek sowieta komuny wojennej
Kollman (były oficer C.K. armii) - kierownik komuny wojennej
Metkaz - komisarz wojenny Moskwy
Zak - dowódca obrony Krymu
Słuzin, Zilberman - dowódcy frontu kurskiego
Szpiro - komisarz polityczny frontu rumińskiego
Dawidowicz - pełnomocnik do rokowań pokojowych z Niemcami
Ludowy komisariat obrony - połowa lat 30-tych:
Jankiel Borisowicz Gamarnik 1894-1937 - zastępca ludowego komisarza obrony i szef
kierownictwa politycznego Armii Czerwonej 1930-1937
Funkcjonariusze polityczni komisariatu - Ozol, Bulin, Blumenthal, Reisin, Berlin, Reitam,
Politmann, Katzeson, Meises (komisarz armii na Ukrainie), Szyfres (komisarz armii Kaukazu)
Komisarze polityczni w armii: Izaak Moisiejewicz Grinberg, Larz Jakubowicz Bruber,
Morduch Lajbowicz Chorosz, Moisiej Pawłowicz Bergard, Izydor Dawidowicz Weineros,
Grigorij Isajewicz Gorin, Michaił Moisiejewicz Zeldowicz, Izaak Abramowicz Mustafin,
Grigorij Salomonowicz Szymanowski, Lew Izrailewicz Szczegolew, Lew Grigorjewicz
Jakubowski, Aleksander Salomonowicz Aleksandrow, Moisiej Jefimowicz Piwowarow, Boris
Izaakowicz Pugaczewski, Semen Borisowicz Reisin, Izydor Mojsiewicz Szubin, Markus
Grigorjewicz Altszu, Władimir Markowicz Berlin, Emmanuel Michaiłowicz Chanin, Josef
Isajewicz Szfran, Josef Borisowicz Powzner, Josef Borisowicz Ajzenberg, Izaak Lwowicz
Zelenow, Władimir Dawidowicz Lipiec, Efraim Chaimowicz Gerszon.
Arkadij Lwowicz Szifres - kierownik akademii wojskowej, Gregorij Izaakowicz Stern -
zwierzchnik komisarzy wojennych, Samuel Aaronowicz Gekker - kierownik działu ds.
stosunków zewnętrznych w komisariacie, Jewgenij Szymonowicz Kozanski, Jakob
Moisiejewicz Fischmann - kierownik działu chemicznego Armii Czerwonej, Petr
Moisiejewicz Aszlej - kierownik działu finansowego Armii Czerwonej, Naum Jozjaszewicz
Rogowski - kierownik zarządu gospodarki zbrojeniowej, Moisiej Moisiejewicz Landa -
redaktor naczelny gazety "Czerwona Gwiazda", Szymon Jakubowicz Turowski - kierownik
zarządu politycznego lotnictwa bojowego Armii Czerwonej, Moisiej Jakubowicz
Germanowicz - komisarz polityczny dowództwa północnokaukaskiego okręgu wojskowego,
Salomon Uricki - komisarz polityczny dowództw okręgów wojskowych Kaukazu, G.
A.Tairow - komisarz polityczny dowództw okręgów wojskowych Syberii, Łazar Naumowicz
Aaronstam - komisarz polityczny dowództwa armii dalekowschodniej, Aaron Samuelowicz
Griszin (Rabinowicz) - komisarz polityczny floty bałtyckiej
Lew Zaharowicz Meklis - wicekomisarz obrony, szef kierownictwa politycznego Armii
Czerwonej 1937-1940
IV. Wywiad i szpiegostwo
Michaił Moskwin (Meer Abramowicz Trilisser) 1883-1940 - żydowski bolszewik, w latach
1921-1929 kierownik wywiadu sowieckiego za granicą, organizator eksterminacji Rosjan w
początkach władzy bolszewickiej
Lew Leopold Trepper - szef siatki szpiegowskiej "Czerwona Orkiestra" w Niemczech
Izajasz Bir, Alter Strom - szefowie siatki szpiegowskiej we Francji w latach 30-tych
Lew Grosswogel, Jules Jasper, Abracham Raichman, kpt. Gurewicz - członkowie siatki
Treppera
Ignatij Reiss (Natan Porecki) - rezydent sowieckiego wywiadu w Polsce i Francji
Walter Kriwicki (Samuel Ginsberg) - generał NKWD, szef GRU i wywiadu na Zachodzie w
latach 30-tych
Gen. Moisiej Milstein - wiceszef służb dezinformacji GRU
Szymon Iwanowcz Arałow - szef GRU w latach 50-tych
A.M. Nikonow (Nikonson) - szef wywiadu wojskowego w latach 20-tych
Jakob Mraczkowski (Gorew), Moisiej Milstein, Ruth Werner, Rolf Werner, Lew Manewicz,
Karl Ramm - współpracownicy szefa GRU, Jana Karlowicza Berzina
Józef Stanisławowicz Unszlicht - zastępca szefa GRU od 1923
Salomon Petrowicz Uricki - przejściowy szef GRU podczas absencji Berzina
Matwiej Wasiljewicz Zacharow - szef GRU na początku lat 50-tych
Gen. Iwan Sierow - szef GRU 1958-1962, członek KC 1956-1961
Izrael Beer - szpieg w Izraelu
Samuel Kagan - szpieg w Wielkiej Brytanii
Otto Katz - szpieg Czeka i asasyn Smiersza
Ruth Kuczyńska - szpieg w Chinach, Szwajcarii i Wlk. Brytanii
Paweł Monat - szpieg z Polski
Gertruda Schildbach - agentka NKWD we Włoszech
Jakob Blumkin - agent NKWD w Turcji
Mark Zborowski - agent wszechczasów ZSRR (m.in. Francja), asasyn dysydentów w latach
30-tych, potem imigrant do USA i profesor uniwersytecki (!!!)
Żydowscy komuniści w aparacie
państwowym, propagandzie, sztuce, kulturze i
nauce bolszewickiej Rosji i ZSRR
I. Władze państwowe
Rada Komisarzy Ludowych - połowa 1918:
Przewodniczący - W.I. Lenin (Blank)
Komisarz ludowy spraw zagranicznych - Georgij Wasiljewicz Cziczerin (Mejerdorf) 1872-
1936
Komisarz ludowy narodowości - Józef Wissarionowicz Stalin (Dżugaszwili) - Gruzin
Komisarz ludowy rolnictwa - Protjan - Ormianin
Komisarz ludowy gospodarki - Julij Łarin (Michaił Aleksandrowicz 'Zalmanowicz' Lourie)
1882-1932 - teoretyk komunizmu wojennego, członek sowieta piotrogrodzkiego, jego siostra
- Anna Michajłowna Łarina - była żoną Bucharina
Komisarz ludowy aprowizacji - Aleksandr Grigorijewicz Schlichter 1868-1940 -
przewodniczący tambowskiego gubernialnego komistetu wykonawczego (1920-1921), jeden
z kierowników bestialskiej pacyfikacji powstania Antonowa
Komisarz ludowy Armii Czerwonej i marynarki - L.D. Trocki (Bronstein)
Komisarz ludowy kontroli państwowej - Karl Iwanowicz Lander 1883-1937
Komisarz ludowy gruntów państwowych - Samuel Kaufman
Komisarz ludowy pracy - Beniamin Schmidt
Komisarz ludowy opieki społecznej - E. Lilina (Kniggisen) 1882-1929 - pierwsza żona
Zinowiewa
Komisarz ludowy oświaty - Anatolij Wasiljewicz Łunaczarski (Balicz Mandelstam) 1875-
1933
Komisarz ludowy wyznań religijnych - Spitzberg
Komisarz ludowy spraw wewnętrznych - G. Zinowiew (Apfelbaum)
Komisarz ludowy zdrowia - Anwelt
Komisarz ludowy finansów - Isidor Emmanuiłowicz Goukowski 1871-1921 - potem
ambasador w Estonii
Komisarz ludowy prasy - W. Wołodarski (Moisiej Markowicz Goldstein) 1891-1918
Komisarz ludowy sprawiedliwości - Izaak Zaharowicz Steinberg 1888-1957
Komisarz ludowy wyborów - Moisiej Salomonowicz Urycki
Komisarz ludowy handlu - Kukorski (Kukor)
Komisarz ludowy ds. uchodźców - Moisiej Fenigstein
Asystenci komisarza ludowego ds. uchodźców - Rawicz, Zasłowski
Ludowy komisariat spraw wewnętrznych 1918:
Ederer - przewodniczący komisji gospodarczej Sowieta Piotrogrodu
Rosental - komisarz bezpieczeństwa Moskwy
Goldenrubin - dyrektor urzędu propagandy lk spraw zagranicznych
Krasikow - komisarz prasowy Moskwy
Rudnik - wiceprezes lk zdrowia
Abraham Sagurski (Krohmal) - pierwszy sekretarz lk ds. uchodźców
Martinson - dyrektor biura prasowego lk spraw wewnętrznych
Pfeierman - naczelny komisarz Czeka w Piotrogrodzie
Schneider - komisarz polityczny Piotrogrodu
Minnor - komisarz polityczny Moskwy (z USA)
Goldenrudin - kierownik propagandy
Rudin - wiceprzewodniczący komisji zdrowia
Ludowy komisariat spraw zagranicznych:
Karahan - doradca Cziczerina
Margolin - dyrektor biura paszportowego
Fritz - dyrektor komisariatu
Joffe - sowiecki ambasador w Berlinie
Lewin - pierwszy sekretarz ambasady sowieckiej w Berlinie, następnie komisarz ludowy
Bawarskiej Republiki Rad
Askerlod - dyrektor biura prasy i informacji ambasady sowieckiej w Berlinie
Beck - specjalny poseł rządu sowieckiego w Londynie i Paryżu
Benitler (Beintler) - sowiecki ambasador w Oslo
Martius - sowiecki ambasador w Waszyngtonie
Lew Kamieniew (Rosenfeld) - sowiecki ambasador w Wiedniu
Wacław Worowski - sowiecki ambasador w Rzymie
Petr Łazarewicz Wojkow - sowiecki ambasador w Warszawie
Malkin - sowiecki konsul w Glasgow
Kain Rako (Rokiewski) - prezes Komitetu Pokojowego w Kijowie
Manuilski - współpracownik Rako i wysoki dygnitarz na Ukrainie
Astcumb-Ilssen - pierwszy doradca prawny ludowego komisariatu spraw zagranicznych
Abel Beck - konsul generalny w Odessie
Grundbaum (Cewinski) - konsul generalny w Kijowie
Gillerson - ambasador w Pradze
Szkłowski - ambasador w Sztokholmie
Iwan Abramowicz Załkind 1885-1928 - funkcjonariusz kompletujący skład pierwszego
komisariatu spraw zagranicznych, na którego czele stał L.D. Trocki
Delegacja sowiecka na rozmowy pokojowe z Niemcami w Brześciu Litewski (10 lutego
1918): L.D. Trocki - przewodniczący; Bicenko, Karelin, Joffe, Pokrowski - członkowie;
Miedwiediew - przewodniczący CKW Ukrainy; Szachraj - ludowy komisarz wojny Ukrainy;
Lew Michajłowicz Karahan (Karahanjan) 1889-1937 - sekretarz delegacji
Ludowy komisariat gospodarki:
Mierzwinski (Merzwin) - pierwszy komisarz handlu
Solwein - sekretarz Merzwina
Haskjin - sekretarz generalny komisariatu handlu
Berta Hinewitz - asystentka Haskjina
Isidor Gurko (Gurkowski) - drugi komisarz handlu
Zaks (Gładneff) - sekretarz Gurko
Latz (Latsis) - prezes rady handlowej
Weisman - sekretarz rady handlowej
Zaks (brat Gładneffa) - administracja banków ludowych
Akselrod (Ortodoks) - administracja banków ludowych
Michelson - administracja banków ludowych
Hanecki (Furstenberg) - komisarz urzędu sowiecko-niemieckich stosunków handlowych;
głównym jego zadaniem były kontakty z żydowskimi grupami bankowymi na Zachodzie, tj.
Kuhn-Loeb & Co. w Nowym Jorku, bankiem Warburga w Sztokholmie, Speyer & Co. w
Londynie, Lazar Freres z Paryża i innymi, finansującymi rewolucjonistów.
Kogon (jeden z braci Ł. M. Kaganowicza) - pierwszy sekretarz Furstenberga
Kahn - główny rewizor banków
Gorenstein - doradca Kahna
Rada ds. jakości produkcji - Trocki - przewodniczący, Szuchalter - sekretarz, Grincer, Galina
Konstantinowna Flakserman 1888-1958 - żona lidera mienszewików Suchanowa, wcześniej
członkini sekretariatu KC SDPRR(b) w 1917, Szein.
Członkowie komisji ds. konfiskaty, wywozu i sprzedaży zagrabionych dzieł sztuki i
kosztowności za granicą: L.D. Trocki - przewodniczący, Grigorij Dmitrijewicz Bazilewicz
1889-1939 - wiceprzewodniczący, F.A. Weis - reprezentant komisariatu finansów i pracownik
Gohrana (Państowej Ochrony Cenności), Igor Emmanuelowicz Grabar (artysta, restaurator,
znawca sztuki) 1871-1960 - reprezentant komisariatu oświaty, S.N. Trojnicki - przedstawiciel
Muzeum Głównego.
Przedstawiciele handlowi RFSRR za granicą:
Abraham Shekman - przedstawiciel handlowy w Sztokholmie przy Banku Warburga i Nya
Banken
Landau - przedstawiciel handlowy w Berlinie
Worowski - przedstawiciel handlowy w Kopenhadze
Georgij Aleksandrowicz Solomon (Isecki) 1868-1923 - przedstwiciel handlowy ZSRR na
Łotwie
Członkowie Najwyższej Rady Gospodarstwa Ludowego - Moskwa:
Kamieniew (Rosenfeld) - przewodniczący Rady
Krassikow - wiceprzewodniczący Rady
Abraham Schotman - wiceprzewodniczący moskiewskiej rady gospodarstwa ludowego
Heikina - sekretarka Schotmana
Eismondt - przewodniczący piotrogrodzkiej rady gospodarstwa ludowego
Landeman - wiceprzewodniczący piotrogrodzkiej rady gospodarstwa ludowego
Kreinitz - dyrektor piotrogrodzkiej rady gospodarstwa ludowego
Abel Alperowicz - komisarz ds. wyrobu stali
Hertz (Herzen) - komisarz transportu
Schilmon - sekretarz Hertza
Tawrid - komisarz ds. zbiorów słonecznika
Rotemberg - komisarz ds. wydobycia węgla
Klammer - komisarz przemysłu rybnego
Kisswalter - komisarz odbudowy gospodarczej
N.A. Rozenberg - obserwator odbudowy gospodarczej
Sandicz - pomocnik Rosenberga
Członkowie sekcji ekonomicznej Najwyższej Rady Gospodarstwa Ludowego:
Rabinowicz, Weinberg, Larin, Galalt, Kreitman, Zupper, Krasnin (ros), Alperowic, Łomow
(ros)
Członkowie komitetu donieckiego Najwyższej Rady Gospodarstwa Ludowego:
Połoński, Rosental, Krunze (niem), Kogan (Bernstein), Zimanowicz, Klassen (łot), Ochkis,
Wichter, Kirsch (niem), Lipszyc, Bisk (łot)
Członkowie sekcji spółdzielczej Najwyższej Rady Gospodarstwa Ludowego:
Sidelgeim, Heikin, Lubomirski, Krizewski (Kritzer), Tager, Kintsztuk
Członkowie sekcji wydobycia węgla Najwyższej Rady Gospodarstwa Ludowego:
Kosior, Goldman, Lengnic, Holcman, Shmit, Falkner, Rudzutak, Sortel, Smit, Blum, Kacel,
Sul, Czetkow (ros)
Ludowy komisariat sprawiedliwości:
Josef Steinberg - brat ludowego komisarza, główny doradca
Jakob Berman - przewodniczący Trybunału Rewolucyjnego Moskwy, prowadzącego
zbrodnicze doraźne procesy
Lewendorf, Słucki - śledczy Trybunału
Fridkin - prokurator Trybunału
Łuck (Łucki) - komisarz sądowy sił zbrojnych
Berg - komisarz sądowy Piotrogrodu
Goinbark - dyrektor departamentu ds. tworzenia prawa
Scherwin - sekretarz komuny ludowej w Moskwie
Glausman - przewodniczący komisji kontrolnej komisariatu sprawiedliwości i komisji
śledczej przy Trybunale
Schrader - główny komisarz Sądu Najwyższego w Moskwie, zajmujący się kasacjami
Trocki (Bronstein) - przewodniczący najwyższej komisji rewolucyjnej republiki
Sędziowie "ludowi" w Moskwie:
Jakob Dawidow, Paul Bitzk, Jakob Antokolski, Josef Bejer, Abraham Gundram, Kastariaz
(orm), Beniamin Aronowicz
Najwyżsi sędziowie w państwie:
Katsell, Goldman, Walkperr, Kasior, Schnell, Schorteil, Sercow (ros), Schmidt, Blum,
Rudzistarck
Ludowy komisariat oświaty:
Pozner - dyrektor działu
Eihengolc - główny sekretarz komisariatu
Groinim - komisarz oświaty południowej Rosji
Lourie (brat Michaiła) - dyrektor działu szkolnictwa podstawowego w komisariacie
O. Z. Rosenfeld - dyrektorka sekcji ds. teatru komisariatu - żona Kamieniewa
Rebeka Zatz - sekretarz sekcji ds. teatru
Sternberg - dyrektor działu rzeźbiarstwa komisariatu
Jakob Zołotin - prezes Rządowej Rady Instytutu Edukacji Komunistycznej
Grünberg - komisarz oświaty północnej Rosji
Alter - kierownik działu
A.B. Załkind - funkcjonariusz komisariatu oświaty, bolszewizator kultury
Ludowy komisariat zdrowia:
Dauge - wicekomisarz komisariatu
Wempertz - prezes Komitetu Zwalczania Chorób Wenerycznych
Rappoport - dyrektor departamentu farmaceutycznego komisariatu, potem komisarz
polityczny Piotrogrodu
Fuchs - sekretarz Rappoporta
Bloschon - prezes Komitetu Zwalczania Chorób Zakaźnych
Sowiecki Czerwony Krzyż:
Przewodniczący KC Czerwonego Krzyża w Moskwie - Beniamin Mowszewicz Swierdłow
Zagraniczni przedstawiciele sowieckiego Czerwonego Krzyża:
Karol Radek (Sobelson) - Berlin
Neinsenbaum - Bukareszt
Bergman - Wiedeń
Abraham Baum - Kopenhaga
Wesełowski, Alter, Klotzman - Warszawa
Członkowie komisariatu pracy w Moskwie:
Radus - pomocnik ludowego komisarza
Zencowicz - sekretarz Schmidta, ludowego komisarza
Raskjin - główny sekretarz komisariatu
Zarch - dyrektor departamentu zaopatrzenia dla robotników
Woltman - komisarz budów publicznych
Kaufman - asystent komisarza budów publicznych
Goldbark - przewodniczący komisji budów publicznych
Kuchner - doradca komisji robót publicznych
Ludowy komisariat opieki społecznej:
Pauzner - dyrektor komisariatu
Gelfman - główny sekretarz komisariatu
Roza Kaufman - pomocnica sekretarza
Lewin - kierownik działu płac
K.F. Rozental - dyrektor kancelarii
Biuro Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich w Moskwie:
Przewodniczący pierwszej Rady Delegatów Żołnierskich - Lew Kunicz
Przewodniczący Rady Dalegatów Robotniczych - Szmidowicz
Przewodniczący pierwszej RDRiŻ - Model
Członkowie:
Rozengolc - dyrektor biura, Sarh, Klammer, Gronberg, Sheinkman, Rotsztein, Lewinson,
Krasnopolski, Martow (Cederbaum), Riwkin, Simson, Tapkin, Schik, Falin, Anderson (łot),
Vimba (łot), Solo (łot), Michelson, Ter-Michan (orm), Klauzner - sekretarz, Katzstein
Władze partyjne:
Komitet Centralny partii bolszewickiej:
Trocki (Bronstein), Lenin (Blank), Zinowiew (Apfelbaum), Łarin (Lourie), Krylenko (ros),
Łunaczarski (Balich-Mandelstam), Uricki, Wołodarski (Goldstein), Kamieniew (Rosenfeld),
Smidowicz, Swierdłow (Ginzburg), Stekłow (Nahamkes)
Komitet Centralny partii mienszewików:
Dimand, Nikołaj Nikołajewicz Suchanow (Himmer) 1882-1940, Straus, Ratner, Liber, Zonn,
Dan, Abramowicz, Rappoport, Martow (Cederbaum), Lewicki (Zederbaum)
Komitet Centralny partii eserowców:
Kiereński (Adler), Aronowicz, Gissler, Lwowicz-Dawidowicz, Gurewicz, Abram Goc,
Goldstein, Lihach, Knitshuk, Berlinrut, Distler, Cherniawski, Czajkowski (ros), Rozenberg,
Ratner
Komitet Centralny lewego skrzydła eserowców (po rozpadzie):
Szternberg, Lewin, Fishman, Lenberg, Stica, Lander, Kagan (Gresser-Kamkow), Katc
(Bernsztein), Fajga Ostrowska, Nachman, Karelin (ros), Maria Spiridonowa (ros)
Komitet anarchistów w Moskwie:
Krupenin (ros), Jakob Gordin, Lew Czernyj, Bleichman, Jampolski
Działalność anarchistyczną na gruzach Rosji próbował też prowadzić Boris Volin
Inni członkowie Komitetu Centralnego RKP(b) 1918-1923:
Suchanow (Himmer), Kauner, Rappoport, Wilken, Siatroff, Grabner, Diamandt
Centralny Komitet Wykonawczy Zjzdu Rad - najwyższa władza państwa sowieckiego:
Członkowie I Centralnego Komitetu Wykonawczego:
Swierdłow - przewodniczący, Awanessof (orm) - sekretarz, Bruno (łot), Babchinski, Bukharin
(ros), Weinberg, Gailiss, Ganzburg, Daniszewski, Starck, Sachs, Scheinmann, Erdling,
Landauer, Linder, Wolach (czech), Dimanstein, Encukidze (gru), Ermann, Joffe, Karkline,
Knigissen, Kameniew (Rosenfeld), Zinowiew (Apfelbaum), Krylenko (ros), Krassikow,
Kaprik, Kaul (łot), Lenin, Latsis, Lander, Łunaczarski, Peterson (łot), Peters, Rudzutas (łot),
Rosine, Smidowicz, Stucka (łot), Stekłow (Nahamkes), Sosnowski, Skrytnik, Trocki
(Bronstein), Teodorowicz, Terian (orm), Uricki (Radomylski), Telechkin (ros), Feldmann,
Froumkine, Curiupa (ukr), Czawczewadze (gru), Scheikmann, Rosental, Aszkenazi, Karahan,
Rose, Radek (Sobelson), Schlichter, Schikolini, Szkliański, Prawdine (Lewine)
Członkowie IV Centralnego Komitetu Wykonawczego:
Jakob Swierdłow (Ginzburg) - przewodniczący, Trocki (Bronstein), Kamkow (Katz),
Goldstein, Abelman, Lewiński (Zederbaum), Uricki (Radomylski), Abramowicz, Smidowicz,
Ceibusch, Riwkin, Schirota, Cernin Czerniłowski, Lewinski (Lewin), Pawłowicz (Weltman),
Akselrod (Ortodoks), Lunberg, Zinowiew (Apfelbaum), Fischman, Krassikow, Knitshuk,
Ratner, Haskin, Goldenrubin, Frich, Sołencew (Bleichman), Lander, Liszac, Lenin (Blank),
Wołodarski (Goldstein), Suchanow (Himmer), Aaranowicz, Berlinraut, Distler
Członkowie V Centralnego Komitetu Wykonawczego:
Karol Radek (Sobelson) - przewodniczący, Breslau, Babchinski, Bukharin (ros), Weiberg,
Gailes, Gaincberg, Daniszewski, Starck, Zaks, Lingeg, Erdling, Langer, Shteinman, Wołach
(czech), Dimenstein, Lewin, Ehrman, Joffe, Harklin, Kniggisen, Kamieinew (Rosenfeld),
Zinowiew (Apfelbaum), Krilenko (ros), Krassikow, Samuel Kaprik, Kaul (łot), Lenin, Latsis,
Knitshuk, Łunaczarski, Peterson (łot), Peters, Rudzutas (łot), Rozin, Smidowicz, Stucka (łot),
Swierdłow, Smilga, Stekłow (Nahamkes), Sosnowski, Skripnik (ukr), Bronstein,
Teodorowicz, Terian (arm), Uricki (Radomylski), Tegielskin (ros), Feldman, Bruno (łot),
Frumkin, Curiupa (łot), Circiwadze (gru), Scheikman, Rosental, Askenazi, Karahan, Roze,
Schlichter, Shhikolini, Szkliański, Awanessof (orm)
Komunistyczni komisarze i wysocy funkcjonariusze terenowi:
Izaak Łack - najwyższy komisarz Republiki Dońskiej
Reichenstein - komisarz polityczny Republiki Dońskiej
Schmulker - sekretarz Reichensteina
Lewinson - przewodniczący sowieta dońskiego
Hajtis - komisarz Syberii
Dretling - przewodniczący sowieta kijowskiego
Ziumperger - asystent Dretlinga
Zickheim - przewodniczący sowieta jarosławskiego
Sheikman - przewodniczący sowieta kazańskiego
Willing - przewodniczący sowieta orenburskiego
Berlinski (Berlin) - przewodniczący sowieta sireńskiego
Limberson - przewodniczący sowieta penzańskiego
Somur - komisarz handlu na Kaukazie
Słuski (Schultz) - przewodniczący sowieta taurydzkiego
Herman - przewodniczący sowieta caryńskiego
Rotganzen - przewodniczący sowieta białocerkiewskiego
Lemberg - sekretarz Rotganzena
Daumann - przewodniczący sowieta narwskiego
Prasa:
Redaktorzy gazet "Prawda", "Ekonomiczeskaja Zizin", "Izwiestia":
Stekłow (Nachamkes), Jacob Golin, Kohn, Samuel Daument, Ilin Tziger, Maksim Gorki
(ros), Dinn, Bitner, Kleisner, Bergman, Alperowicz, Laurie (Rumianzeff), Brahmon, Rozin
(Grossman), Abraham Torbeth
Redaktorzy gazety "Znamya Truda":
Szteinberg, Lander, Jarosławski, Efron, Shumann, Lewin, Billin, Dawidson, Maksim Gorki
(ros)
Redaktorzy gazety "Torgwopromislewnoj gazeta":
Abel Pretz, Rafałowicz, Kogan, Bastell, Grochmann, Bernstein, Moch, Abraham Salomon
Emanson, Goldenberg, Slawenson, Beniamin Rosenberg, Gahman, Schusman, Kulliser,
Goldman, Jacob Gilew (Giler)
Redaktorzy gazety "Sztandar Pracy" w 1920:
Schumaker, Dawid (Dawidow), Jarin (Jarosławski), Lander, Samson Lewin, Steinbeck, Bilin,
Ewron
Redaktorzy gazety "Wiola Truwas":
Kamkow (Katz), Zacks, Eisenberg (Polianski)
Członkowie komisji zajmującej się aresztowaniami i likwidacją zwolenników caratu:
Murawiow (ros) - przewodniczący komisji
Salomon
Edelson
Goldstein
Gruzenberg
Tanker
Członkowie komitetu centralnego korporacji rzemieślniczej:
Raetz, Smirnow (ros), Gitzemberg, Dawidson, Brilliante
Kadra naukowa komunistycznej akademii w Moskwie:
Skentenberg, Nadieżda Krupska (Krupp), Kraskowsko, Gleitzner - kochanek drugiej żony
Stalina, rozstrzelany za to w 1932, oczywiście oficjalnie z powodu trockizmu; Keltsman,
Szucka, Schirolla, Finnish, Rotstein, Reisner, Josif Rakowski, Jacob Lurie, Rozin, Pokrowski
(ros), Karl Lewin, Suhanow (Himmer), Budin, Ehrperg, Nemirowicz, Coikburg, Rappoport,
Grossmann, Fritz, Nahamkes, Ludberg, Dauzewski (Dand), Riazanow (Goldendach),
Kuusinen (fin), Weltman, Salomon Olański, Ursinow (Ursiner), Gurowicz, Róża
Luksemburg, Elchenkolc, Cerkina, Gatze, Moisiej Ulańsk, Broito (Broitman)
Stali komisarze najwyższego sowieta w Moskwie:
Piatnicki (Ziwin), Dan (Gurewicz), Bogdanow (Silberstein), Garin (Garfeld), Makłakowski
(Rosenblum), Czernomordik, Lowenshein, Meszkowski (Goldenberg), Martinow (Cibar)
Doradcy wojskowi z ramienia sowieckiego rządu:
Leontiner - doradca wojskowego sowieta armii na Kaukazie
Watsertisz - dowódca frontu zachodniego przeciw Czechosłowacji
Bruno - specjalny doradca na froncie wschodnim
Schulman - drugi doradca z ramienia RKL na froncie wschodnim
Schmidowicz - dowódca komunistycznych sił zbrojnych na Krymie
Jack - drugi dowódca komunistycznych sił zbrojnych na Krymie
Meigor - przewodnicący wojskowego sowieta w Kazaniu
Nazurkolc, Rosenkelz - komisarze wojskowego sowieta w Kazaniu
Samuel Gleitzer - komisarz i kierownik szkoły straży granicznej
Kolman - dowódca komuny wojskowej Moskwy
Łazinow (Katzmer) - adiutant Kolmana
Dullis, Steinger - doradcy wojskowi RKL
Gitiz - komisarz polityczny piotrogrodzkiego okręgu wojskowego
Dzenitz - komisarz polityczny 15. Brygady
Bitziss - dowódca moskiewskiego okręgu wojskowego
Gecker - dowódca komunistycznej armii Jarosławia
Mitkac - doradca wojskowy moskiewskiego okręgu wojskowego
Ceiger - dowódca wojskowego sowieta Piotrogrodu
Członkowie komisariatu ds. likwidacji prywatnych banków:
Henrick - specjalny komisarz rządu
Moisiej Kowsz - asystent Henricka
Kahan - kontroler depozytów w prywatnych bankach
Jacob Giftling, Natan Elliasewicz - służba techniczna komisariatu
Sara Elliasewicz - asystentka w służbie technicznej
Abraham Ranker, Plat (łot), Abraham Rosenstein, Lemerich - doradcy komisariatu
Biuro literackie moskiewskiego Proletkulta (Proletariacka Organizacja Kultury i Edukacji):
Eihengolc
Lebiediew (Poljański)
Beniamin Zeicer
Brender
Hodasewicz
Szwarc
Pozner
Maksim Gorki (ros)
Alter
Kelinin
Kersońska
Członkowie pokazowej "komisji śledczej" w sprawie mordu na rodzinie carskiej:
Swierdłow (Ginzburg), Sosnowski, Teodorowicz, Smidowicz, Rozengolc, Rozin,
Władimirski - Hirszfeld, Awanessow (orm), Maksimow (ros), Mitrofanow (ros)
Członkowie Komitetu Centralnego WKP(b) w 1935:
W. Balicki
Karl Janowicz Baumann
Josif Michajłowicz Wareikis
Jankiel Gamarnik
I. Egow
Izaak Zieleński
I. D. Kabakow
Łazar Moisiejewicz Kaganowicz
Wilhelm G. Knorin (Hugo)
Maksim Maksimowicz Litwinow (Finkelstein)
Isidor Liubimow
Dimitrij Manuilski
Jakob P. Nossow
Grigorij Leonidowicz Piatakow (Kijewski)
Osip Piatnicki (Ziwin)
Michaił O. Aazumow
Moisiej L. Ruchimowicz
K. Rindin
Michaił M. Chatajewicz
Michaił Siemionowicz Czoudow
Nikołaj Michajłowicz Schwernik
Robert Iwanowicz Eiche
Gienrich Jagoda (Jehuda)
Jona Emmanuiłowicz Jakir
Jakob Arkadijewicz Jakowlew (Epstein)
F. P. Griadiński
G. K. Kamiński
Józef Unszlicht
A. S. Boulin
Michaił Kalmanowic
D. S. Beika
Moisiej Zifrinowicz
Abraham Trachter
Bitner
Grigorij Kanner
Lew Krichman
A. K. Lepa
Salomon Łozowski
H. P. Pozern
T. D. Deribas
K. Striewski
N. N. Popow
S. Schwarc
E. I. Weger
Lew Zaharowicz Mechlis
A. I. Ugarow
G. Błagonrawow
Arkadij Pawłowicz Rosenholz
A. P. Serebrowski
A. M. Steingart
I. Pawłonowski
Grigorij Jakubowicz Sokolnikow (Brilliant)
C. I. Braido
W. I. Poloński
G. D. Weinberg
Michaił Moisiejewicz Kaganowicz
S. S. Labow
W. Osiński
J.W. Stalin
Dygnitarze sowieckiego rządu w 1936 i 1937:
Ludowy komisariat spraw zagranicznych - Maksim Maksimowicz Litwinow (Finkelstein)
Ludowy komisariat obrony - Jankiel Borysowicz Gamarnik - wicekomisarz i najwyższy
komisarz polityczny Armii Czerwonej
Ludowy komisariat przemysłu zbrojeniowego - Michaił Moisiejewicz Kaganowicz -
wicekomisarz, kierownik głównego zarządu przemysłu lotniczego
Moisiej L. Ruchimowicz
Ludowy komisariat spraw wewnętrznych - N.I. Jeżow - 1937
Ludowy komisariat handlu zagranicznego - Arkadij Pawłowicz Rosenholz - komisarz
Samuel Gurewicz
Abram Izraelewicz Diwowicz
Dawid Aaronowicz Rosow
Jakob Moisiejewicz Barit - główny księgowy komisariatu
Moisiej A. Briskin - przedstawiciel handlowy ZSRR w Finlandii
Jakob Moisiejewicz Gendin - kierownik działu importu komisariatu
Chaim Moisiejewicz Sabeliszinski - kierownik działu kadr komisariatu
R. Izraelewicz Krajewski - przewodniczący drzewnej firmy eksportowej
M. J. Lewin - kierownik działu przedstawicielstw handlowych komisariatu
Aleksander Moisiejewicz Lewin - kierownik giełdy drzewnej w Archangielsku
Stanisław Adamowicz Messing - kierownik działu kontaktów gospodarczych ZSRR i
Mongolii, członek Rady Handlu Zagranicznego
Łazar L. Niepomniasczastny - przedstawiciel handlowy ZSRR w Szwecji
Josef M. Pewsner - przewoniczący naftowej firmy eksportowej
Jakob Abramowicz Pickmann - przedstawiciel handlowy na Litwie
P. J. Rabinowicz - kierownik działu eksportu komisariatu
M. I. Tajiz - kierownik działu planowania gospodarczego komisariatu
Ludowy komisariat handlu wewnętrznego - Izrael Jakubowicz Weizer - komisarz
Michaił Abramowicz Lewinson - wicekomisarz
Zahar Salomonowicz Bołotin
Grigorij Naumowicz Aronstamm - kierownik państwowej inspekcji handlowej
Samuel B. Bedezski - kierownik dziłu państwowego
Łazar Abramowicz Weschner - kierownik handlu galanterią i tkaninami dzianymi
Izrael E. Ganelin - dyrektor zakładów hodowlanych związku moskiewskich jadłodajni
Izrael Abramowicz Gittis - dyrektor związku moskiewskich jadłodajni
Dawid M. Goldmann - kierownik zrzeszenia jadłodajni obwodu dońskiego
Łazar G. Gordon - dyrektor handlu towarami przemysłowymi w obwodzie moskiewskim
Tejfel Lwowicz Gumnicki - kierownik handlu wewnętrznego obwodu kalininskiego
Nachman Hirszowicz Gurewicz - ludowy komisarz handlu wewnętrznego Białoruskiej SRR
Salomon Izaakowicz Guchmann - dyrektor organizacji "Mostorg"
Beniamin A. Dawidson - kierownik głównego zarządu lokalnych licytacji
Moisiej Izaakowicz Salinski - ludowy komisarz handlu wewnętrznego Tatarskiej ASRR
Izaak Abramowicz Zieleński - przewodniczący Prezydium Centralnego Związku
Spółdzielczego USRR i RSRR
G. A. Süssmann - kierownik handlu wewnętrznego obwodu odeskiego
Lew Naumowicz Kaganowicz - kierownik kijowskiego zarządu zakładu "Sojusprodmag"
Sophie Kapłan - dyrektor jadłodajni Fruzenskiego w Moskwie
Łazar Izaakowicz Kremin - dyrektor handlu artykułami żywnościowymi na Białorusi
Wolf Abramowicz Nodel - redaktor naczelny gazety "Sowieckaja Torgowlja"
Efim Moisiejewicz Smorgoński - kierownik handlu wewnętrznego w Baku
H. L. Szalamejser - dyrektor handlu towarami przemysłowymi w obwodzie rostowskim
Naum J. Schinkarewski - dyrektor państwowego handlu drobnymi artykułami importowymi
Meier Samuelowicz Epstein - kierownik moskiewskiego zarządu handlu wewnętrznego
Ludowy komisariat transportu - Łazar Moisiejewicz Kaganowicz - komisarz
Ludowy komisariat przemysłu ciężkiego - A. J. Gurewicz - kierownik głównego zarządu
przemysłu metalurgicznego
I. B. Kagan - kierownik i naczelny inżynier wielkich budów oraz główny zarządca przemysłu
węglowego
A.I. Izraelowicz - kierownik głównego zarządu przemysłu gazowego
S. S. Ginsburg - kierownik głównego zarządu przemysłu budowniczego
E. J. Galperin - naczelny inżynier przemysłu azotowego
G. S. Bitker - kierownik głównego zarządu przemysłu syntetycznego
D. A. Buskin - dyrektor fabryki traktorów w Czelabińsku
A. M. Fuschmann - kierownik głównego zarządu przemysłu kolejowego
E. M. Alperowicz - kierownik głównego zarządu przemysłu maszynowego
J. G. Figatner - kierownik sekcji pracy przy komisariacie
W.G. Fainberg - kierownik głównego zarządu przemysłu maszyn kopalnianych
B. D. Kagan - kierownik trustu "Prodmaschina"
M. L. Frumkin - kierownik trustu chemicznego "Sojuszimplastmas"
M. B. Bierenzweig - kierownik sekcji kontaktów zagranicznych komisariatu
E. J. Izraelewicz - naczelny inżynier głównego zarządu przemysłu maszyn rolniczych
S. B. Słucki - kierownik azerskiego kombinatu naftowego
S. L. Rosenojer - kierownik trustów naftowych i wydobycia gazu na Kaukazie
S.J. Fałkowicz - kierownik fabryki maszyn "Ordżonikidze" w Kramasorsku
M.G. Lewenberg - naczelny inżynier fabryki maszyn "Ordżonikidze"
J. B. Schejmann - dyrektor fabryki lokomotyw w Woroszyłowgrad
Josef Izaakowicz Izszaken - dyrektor fabryki generatorów w Charkowie
A. M. Fränkel - dyrektor techniczny kombinatu aluminiowego w Dniepropietrowsku
Ilja Jozjaszowicz Słoczewski - dyrektor techniczny makiewskiego zakładu metalurgicznego
Ljubim Izaakowicz Granberg - dyrektor zakładu metalurgicznego "Dzierżyński"
Efim Moisiejewicz Rowikowicz - jeden z kierowników fabryki zbrojeniowej w Tuli
Wolf Awerbuch - dyrektor fabryki traktorów w Rostowie
Przykład z końca lat 40-tych:
S. Arszawski - kierownik działu finansowego kuźnieckiego kombinatu metalurgicznego
A.J. Dehtjar - kierownik działu technicznego w kuźnieckim kombinacie metalurgicznym
G.S. Zelcer - kierownik działu planowania kuźnieckiego kombinatu metalurgicznego
S.A. Liberman - jeden z kierowników kuźnieckiego kombinatu metalurgicznego
J.G. Minc - wicedyrektor kuźnieckiego kombinatu metalurgicznego
Ludowy komisariat przemysłu lekkiego - Isidor Eliselewicz Liubimow (Kozielski)
Ludowy komisariat przemysłu spożywczego - Mark Natanowicz Bieleński - wicekomisarz
Lewitin
Hirsz Josefowicz Dukor - kierownik działu finansowego komisariatu
Abram Szatsan - kierownik zarządu planowania gospodarczego
Lew Saulowicz Strikowski - kierownik głównego zarządu przemysłu mięsnego
B. W. Gieber - kierownik głównego zarządu przemysłu tłuszczowego
G. A. Bronstein - kierownik głównego zarządu przemysłu mleczarskiego
G. S. Margolin - kierownik głównego zarządu przemysłu tłuszczów syntetycznych
Abram Łazarewicz Gliński - kierownik przemysłu gorzelnianego
I. S. Sawodnik - kierownik głównego zarządu przemysłu mącznego
Abram Ananiaszewicz Kissin - kierownik głównego zarządu przemysłu Bierhefeindustrie
Miron Izaakowicz Simin - pełnomocnik komisariatu w obwodzie leningradzkim
Lew Salomonowicz Nikołajewski - pełnomocnik komisariatu na Ukrainie
Aleksander Salomonowicz Breitmann - kierownik przemysłu konserwowego na Ukrainie
Ludowy komisariat przemysłu papierniczego i drzewnego - Beniamin Gantmann, Łazar
Kogan
Ludowy komisariat poczty i telegrafów - Gienrich Jagoda (Jehuda) - 1937
Ludowy komisariat żeglugi morskiej - Rosental
Ludowy komisariat rolnictwa - Aaron Izraelewicz Geister
Ludowy komisariat rezerw państwowych - Moisiej Josifowicz Kalmanowicz, Grigorij
Łazarewicz Ostrowski
Ludowy komisariat finansów - Lew Borysowicz Lewin - wicekomisarz, Kagan
Ludowy komisariat sprawiedliwości - Isaj Borysowicz Solz - wicekomisarz
Ludowy komisariat zdrowia - Grigorij Naumowicz Kamiński - 1936, M. G. Gurewicz - 1937
Ludowy komisariat oświaty - Moisiej Salomonowicz Epstein - wicekomisarz
Ludowy komisariat łączności - Aaron Moisiejewicz Liubowicz - wicekomisarz
Ludowy komisariat transportu wodnego - Epoh Fridrichowicz Rozental - wicekomisarz
Ludowy komisariat leśnictwa - Grigorij Jakubowicz Sokolnikow (Brilliant) - wicekomisarz
Kierownik urzędu rachunkowego gospodarki - Josif Antonowicz Krawal
Przewodniczący komisji kontroli państwowej - Zahar Moisiejewicz Bieleński, Roisemann -
jego współpracownik
Salomon Łazarewicz Kruglikow - jeden z kierowników Banku Państwowego
Jakob Josifowicz Bojarski, Baruch Szumjacki - komisja spraw artystycznych
Sąd pracy - Filip Isajewicz Gołoczokin - prezes, Michaił Josifowicz Liwszyc - wiceprezes
Dyplomacja:
Przedstawicielstwo ZSRR w Lidze Narodów:
Litwinow (Finkelstein) - głowa delegacji, Rozenberg, Stein, Markus, Brenner, Hirshfeld,
Halfand, Swanidze (gru) - członkowie delegacji
Korpus dyplomatyczny - lata 30-te:
Iwan Michajłowicz Majski (Steinman) - Wielka Brytania
Jakob Zaharewicz Suritz - Niemcy (w karierze Afganistan, Turcja, Francja)
Boris Efimowicz Stein - Włochy (w karierze Finlandia)
Jewgienij Władimirowicz Rubinin - Belgia
Arkadij Iwanowicz Lorenc - Austria
Michaił Beniaminowicz Kobecki - Grecja (1924-1933 w Danii)
Moisiej Semenowicz Ostrowski - Rumunia
Leonid Borisowicz Brodowski - Łotwa
Aleksandr Aleksiejewicz Karski (Beiman) - Litwa
Ignatij Moisiejewicz Jakubowicz - Norwegia
Kołłontaj Aleksandra Michajłowna (ros) - Szwecja
Nikołaj Siergiejewicz Timeniew (ros) - Dania
Karahan - Turcja
Iwan Michajłowicz Ustinow (ros) - Estonia
Erik Adolfowicz Asmus (łot) - Finlandia
Jakob Christoforowicz Dawatjan (orm) - Polska
Artemij Moisiejewicz Bekzadjan - Węgry
Fedor Fedorowicz Raskolnikow (ros) - Czechosłowacja
Siergiej Siergiejewicz Aleksandrowski (ros) - Bułgaria
Władimirr Petrowicz Potemkin (ros)- Francja
S.J. Bagocki 1879-1953 - Szwajcaria
Bogomołow Dmitrij Wasiljewicz (ros) - Chiny
Louritz - Francja
Jureniew (Ganfman) - Japonia, Niemcy
Trojanowski (ros) - USA
Boris Isajewicz Tairow - Mongolia
Minkine - Urugwaj
Marcel Rosenberg - Hiszpania (w czasie wojny domowej)
Inni żydowscy komuniści 1917-1953:
Iwan Adolfowicz Teodorowicz 1875-1937 - przyjaciel Swierdłowa, ludowy komisarz
aprowizacji (1917)
Izaak Reingold - przewodniczący Dońskiego Komitetu Rewolucyjnego, organizator
ludobójstwa ludności kozackiej w 1919
Georgij Hipolitowicz Łomow (Oppokow) 1888-1938 - ludowy komisarz sprawiedliwości
(1918), członek Politbiura KC KP USRR
Organizatorzy pierwszego sowieckiego banku zagranicznego Ruskombanku (1922): Olof
Aschberg - pierwszy kierownik banku, Szejnman - kierownik Gosbanku, Szlezinger -
dyrektor przedrewolucyjnego banku handlowego w Moskwie, Kałaszkin - dyrektor
przedrewolucyjnego banku "Junkier", Ternowski - były dyrektor Banku Syberyjskiego
Izaak Zieleński - sekretarz komitetu moskiewskiego partii bolszewickiej w latach 20-tych
Arkadij Pawłowicz Rozengolc 1889-1938 - ambasador w Wlk. Brytanii, ludowy komisarz
handlu wewnętrznego (1929)
Jakob Liwszyc (1896-1937) - trockista, wicekomisarz komunikacji
Isidor Eliselewicz Liubimow (Kozielski) - ludowy komisarz przemysłu lekkiego, członek KC
Robert Iwanowicz Eiche - sekretarz komitetu partii bolszewickiej w kraju syberyjskim
Petr Ananiaszewicz Krasikow 1870-1939 - członek komisariatu sprawiedliwości i komisji
antyreligijnej, zastępca przewodniczącego Sądu Najwyższego ZSSR (1933-1938)
Salomon Abramowicz Łozowski (S.A. Dridzo) 1878-1952 - wicekomisarz spraw
zagranicznych (1936-1946), przywódca Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego.
Kierownik Czerwonej Międzynarodówki Związków Zawodowych podporządkowanej
Kominternowi. Rzecznik prasowy rządu ZSRR w okresie II wojny światowej, kierownik
Radzieckiego Biura Informacji
Iwan Michajłowicz Majski (Steinman, Lachowiecki) 1884-1975 - członek SDPRR od 1903,
następnie we frakcji mienszewickiej. W latach 1907-1918 przebywał zagranicą. W 1921
wstąpił do RKP(b), został dyplomatą ZSRR w Japonii i Finlandii od 1927, a 1932-1943 w
Wielkiej Brytanii. 1936-1939 przedstawiciel ZSRR w Komitecie do Spraw Nieinterwencji w
Hiszpanii. Brał udział w konferencjach jałtańskiej i poczdamskiej. Był wicekomisarzem
spraw zagranicznych (1943-1946). Od 1946 członek AN ZSRR, profesor historii. W 1953
pod zarzutem szpiegostwa dla Wielkiej Brytanii skazany na 6 lat.
Georgij Iwanowicz Safarow (Woldin) 1891-1941 - żydowski bolszewik, wiceprzewodniczący
prezydium sowieta uralskiego, współsodpowiedzialny za mord na rodzinie carskiej
Grigorij Jakubowicz Sokolnikow (Brilliant) 1888-1939 - trockista, ludowy komisarz finansów
(1921-1926), poseł w Anglii 1929, od 1934 wicekomisarz spraw zagranicznych
Aron Aleksandrowicz Solz 1872-1945 - przewodniczący Centralnej Komisji Rozdzielczej
Więźniów (lata 20-te), zastępca Wyszyńskiego, członek Sądu Najwyższego ZSRR (do 1934)
Fedor Fedorowicz Syromołotow 1877-1949 - komisarz finansów obwodu uralskiego, członek
uralskiego sowieta, współsodpowiedzialny za mord na rodzinie carskiej
Szejnman - dyrektor Gosbanku (Banku Państwowego) RSFRR
Wasilij Władimirowicz Szmidt 1886-1940 - wiceprzewodniczący RKL ZSRR i STO (1928-
1930), wicekomisarz rolnictwa (1930-1931)
Pawieł Karlowicz Szternberg 1865-1920 - przewodniczący moskiewskiego rewkomu w
okresie rewolucji
Jakob Arkadijewicz Epstein (Jakubowicz) 1896-1938 - ludowy komisarz rolnictwa (1929-
1934), kierował ludobójczym ukołchozowieniem i rozkułaczaniem wsi, współodpowiedzialny
za ludobójstwo Wielkiego Głodu
Michaił Chatajewicz - pierwszy sekretarz partii obwodu dniepropietrowskiego, jeden z
organizatorów głodu na Ukrainie
Walerij Iwanowicz Mezlauk - kierownik Komitetu Planowania Państwowego (Gospłanu) od
25 kwietnia 1934 do 25 lutego 1937 i 17 października 1937 do 1 grudnia 1937
Maksim Zaharowicz Saburow - kierownik Gospłanu od 5 marca 1949 do 5 marca 1953 i od
29 czerwca 1953 do 25 maja 1955
Lew Michajłowicz Karahan (1889-1937) - dyplomata, po obaleniu caratu wrócił z zesłania do
Piotrogrodu i wstąpił do partii bolszewickiej. W 1918 sekretarz delegacji na rokowania
pokojowe w Brześciu Litewskim. 1918-20 i 1927-34 wicekomisarz spraw zagranicznych,
1921-22 pierwszy przedstawiciel ZSRR w Polsce, 1923-26 ambasador w Chinach, od 1934
ambasador w Turcji.
Jakob Abramowicz Popok - szef partii komunistycznej w Turkiestanie
Razumow (Sagowicz) - szef partii komunistycznej na wschodniej Syberii w latach 30-tych
Rumianzew (Rubintczik) - szef partii komunistycznej w zachodniej Rosji w latach 30-tych
Georgij L. Piatakow (Kijewski) (1890-1937) - początkowo działacz anarchistyczny, następnie
bolszewik. W latach 1917-18 był komisarzem Banku Narodowego. W 1919 był
przewodniczącym Tymczasowego Robotniczo-Chłopskiego Rządu Ukrainy. Został następnie
w 1920 wiceprzewodniczącym Państwowej Komisji Planowania RFSRR. Kierował budową
Donbasu. Od 1923 był przewodniczącym Ogólnorosyjskiej Rady Gospodarki Narodowej. W
latach 1923-27 i 1930-36 członek KC, usunięty z partii 1927-28 ze względu na popieranie
Trockiego. Od 1932 wicekomisarz przemysłu ciężkiego. Skazany w procesie pokazowym
("proces szesnastu") i rozstrzelany
Wasilij K. Ulrich (1889-1950) - prawnik w Armii Czerwonej. Został przewodniczącym
Kolegium Wojskowego Sądu Najwyższego ZSRR. Przeprowadzał procesy pokazowe w
latach 1926-48, w których zarzucano zdradę ZSRR i szpiegostwo
Andriej Aleksandrowicz Żdanow (Liwszyc) (1896-1948) - od 1915 w partii bolszewickiej, od
1930 w KC. W 1934 został sekretarzem KC i komitetu leningradzkiego, zastępując Kirowa, w
1939 członkiem Politbiura. Kierował czystkami w tym mieście. Jako generał 1941-44 był
członkiem Rady Wojennej Frontu Leningradzkiego. W 1944 w KC WKP(b) został
kierownikiem Wydziału ds. Kultury i Ideologii, po wojnie wdrażał wzorce socrealistyczne w
kulturze
Andriej Januarewicz Wyszyński (1883-1954) - prokurator, członek SDPRR od 1903, potem
we frakcji mienszewickiej. W 1920 wstąpił do RKP(b). Od 1931 prokurator RFSRR, w latach
1933-39 prokurator generalny ZSRR. Oskarżał w procesach pokazowych. Otrzymał Nagrodę
Stalinowską za teorię prawną, mówiącą, że przyznanie się oskarżonego jest dowodem winy.
1939-44 wiceprzewodniczący Rady Komisarzy Ludowych i od 1940 wicekomisarz spraw
zagranicznych. W latach 1949-53 minister spraw zagranicznych i szef delegacji ZSRR przy
ONZ
Polina Semenowna Zemczużyna - członkini KC, ludowy komisarz przemysłu rybnego, żona
Mołotowa, jedna z przywódczyń Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego , była siostrą
biznesmena z Bridgeport w USA Sama Karpa, szefa firmy Karp Export-Import Co.
Ginsburg - ludowy komisarz budownictwa 1939-1941
Pałgunow - kierownik rządowej agencji informacyjnej TASS, zginął w "antysyjonistycznych"
czystkach
Rozalia Samojłowna Zemliaczka (Załkind) 1876-1947 - w 1898 wstąpiła do SDPRR. Na
początku wieku brała udział w wydawaniu "Iskry". W 1903 została członkinią KC. Brała
udział w rewolucji 1905 w Moskwie. W 1917 wróciła z emigracji i została po rewolucji
bolszewickiej komisarzem politycznym VIII, potem XIII Armii. W 1920 kierowała
ludobójstwem jako sekretarz partii na Krymie. Od 1927 pracowała w Komisji Kontroli
Partyjnej, gdzie została kierowniczką działu i sprawowała pieczę nad dyscypliną w partii. W
latach 30-tych prowadziła politykę czystek, w 1936 odznaczono ją Orderem Lenina. W 1937
została członkinią Rady Najwyższej ZSRR. W okresie wojny sprawowała funkcję ludowego
komisarza państwowej kontroli gospodarczej i wicepremiera. Bliska współpracownica Stalina
Inni okresu 1953-1991, w którym ze względu na śmierć Stalina, koniec ludobójczego okresu i
ambicje "krajowców" liczebność żydowskich komunistów w systemie uległa znacznemu
zmniejszeniu:
Lew Nikołajewicz Zajkow 1923-2002 - pierwszy sekretarz Komitetu Moskiewskiego KPZR,
członek Politbiura od 6 marca 1986 do 14 lipca 1990
Beniamin Emmanuelowicz Dymszits - kierownik Gospłanu w 1962
Lew Szapiro - regionalny sekretarz Birobidżanu
Leonid Witalijewicz Kantorowicz - najważniejszy powojenny ekonomista sowiecki.
Urodzony 19 stycznia 1912 w Petersburgu. Ekonomista i matematyk, profesor Uniwersytetu
w Leningradzie (1934-1960) i Nowosybirsku (1961-1970). Od 1958 był członkiem Akademii
Nauk ZSRR. W 1975 otrzymał Nagrodę Nobla za opracowania o efektywnej alokacji i
wykorzystaniu zasobów gospodarczych. W latach 1971-1976 prowadził prace badawcze w
Moskiewskim Instytucie Planowania Gospodarki Narodowej. Zmarł w Moskwie, 7 kwietnia
1986
Maksim Zaharowicz Saburow 1900-1977 - działacz KPZR, członek Prezydium KC (1952-
1957)
Michaił Andriejewicz Susłow (Suess) 1902-1982 - sekretarz KC WKP(b) i KPZR od 1947,
członek Politbiura od 1966 i główny ideolog partyjny
Boris Michajłowicz Sucharewski - konsultant Breżniewa
G.I. Filszin - wiceprzewodniczący Sowmina RSRR
Nikołaj Michajłowicz Szwernik 1888-1970 - członek Prezydium KC KPZR (1952-1953,
1957-1966), przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR (1946-1953),
przewodniczący Komisji Kontroli Partyjnej przy KC KPZR (1956-1966)
Grigorij Aleksiejewicz Jawliński 1952 - członek KPZR 1977-1991, wiceprzewodniczący RM
ZSRR
Jurij Władimirowicz Andropow (Lieberman) 1914-1984 - w latach 1938-1941 był działaczem
Komsomołu w Karelii. 1953-1957 ambasador na Węgrzech, gdzie współorganizował
interwencję ZSRR w 1956. W latach 1962-1967 i od 1982 sekretarz KC KPZR, od 1973 w
Politbiurze. Przewodniczący KGB ZSRR (1967-1982), gensek KC KPZR od 12 listopada
1982 do 9 lutego 1984 i od 1983 przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR
Andriej Andriejewicz Gromyko (Katz) 1909-89 - ekonomista i dyplomata. W latach 1943-46
był ambasadorem ZSRR w USA. W 1945 uczestniczył w konferencji jałtańskiej i
poczdamskiej. W latach 1946-52 był wiceministrem spraw zagranicznych i do 1948 stałym
przedstawicielem ZSRR w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. W latach 1953-57 był pierwszym
wiceministrem spraw zagranicznych. W latach 1952-53 ambasador ZSRR w Wlk. Brytanii,
1957-85 minister spraw zagranicznych ZSRR i 1983-85 pierwszy wicepremier. W latach
1973-88 członek Politbiura KC KPZR. Przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR
1985-88. Urodzony w Starych Gromykach koło Homla
Dymitr Fedorowicz Ustinow (Ulbricht) - 1908-1984, urodzony w Samarze minister obrony
ZSRR od 29 kwietnia 1976 do 20 grudnia 1984, członek Politbiura od 4 marca 1976 do 20
grudnia 1984
Wiktor Wasilijewicz Griszin (Griazel) - 1914-1992, urodzony w Sierpuchowie członek
Politbiura od 9 kwietnia 1971 do 18 lutego 1986
Fiodor Dawidowicz Kułakow (Stein) - 1918-1978, urodzony w Staworopolu członek
Politbiura od 9 kwietnia 1971 do 17 lipca 1978
Awrid Janowicz Pelsze - 1899-1983, urodzony w Moskwie członek Politbiura od 8 kwietnia
1966 do 27 maja 1983
Dymitr Stepanowicz Poliański (Hendrich) - ur. 1917 w Sławianoserbie członek Politbiura od
4 maja 1960 do 4 marca 1976
Aleksander Nikołajewicz Szelpin (Schoen) - 1918-1994, urodzony w Woroneżu szef KGB od
25 grudnia 1958 do 13 listopada 1961, członek Politbiura od 16 listopada 1964 do 16 kwietnia
1975
Giennadij Iwanowicz Woronow (Arenszen) - 1910 1994, urodzony w Ramieszkach członek
Politbiura od 31 października 1961 do 27 kwietnia 1973
Michaił Sergiejewicz Sułomiencew (Saltzman) - ur. 1913 członek Politbiura od 26 grudnia
1983 do 30 sierpnia 1988
Władimir Wasilijewicz Szczerbicki - zm. 1990, członek Politbiura od 9 kwietnia 1971 do 20
sierpnia1989
Dyplomaci ZSRR: Dobrynin (Guttman), Malik (Klein), Zorin (Sonnenschein), Judin, Faun,
Griszin, Mitin, Silin, Roszin, Morozow, Jepiszew, Benediktow
II. Propaganda, sztuka, kultura i nauka
Abram Moisiejewicz Deborin - filozof i historyk, w 1903 został bolszewikiem, następnie
mienszewikiem. W latach 20-tych był sekretarzem działu historii w AN ZSRR
Lew S. Berg 1876-1950 - biolog i geograf, od 1928 członek Akademii Nauk ZSRR. W latach
1940-1950 był przewodniczącym Wszechzwiązkowego Towarzystwa Geograficznego
Michaił P. Pawłowicz (M.Ł. Weltman) 1871-1927 - bolszewik, orientalista, uczestnik wojny
domowej w Rosji 1917-22; organizator badań orientalistycznych w ZSRR
Jewgienij M. Primakow (Finkelstein) 1929 - od 1962 był redaktorem naczelnym "Prawdy" i
komentatorem problematyki azjatyckiej i afrykańskiej. W latach 1977-85 dyrektor Instytutu
Orientalistyki Akademii Nauk ZSRR, a 1985-1989 Instytutu Ekonomiki Światowej i
Stosunków Międzynarodowych (IMEMO). W latach 1959-1991 członek KPZR. Był
członkiem Rady Prezydenckiej (czerwiec-grudzień 1990) i Rady Bezpieczeństwa (marzec-
grudzień 1991) Gorbaczowa. 1991-1995 był dyrektorem Federalnej Służby Wywiadu
Zewnętrznego Federacji Rosyjskiej, 1996-1998 ministrem spraw zagranicznych, od września
1998 do maja 1999 premierem
Abram B. Ranowicz 1885-1948 - historyk i religioznawca. W latach 1937-41 profesor
uniwersytetu w Moskwie, a 1938-1948 Instytutu Historii Akademii Nauk ZSRR.
Reprezentował marksistowską teorię religioznawstwa, badał hellenizm, judaizm oraz wczesne
chrześcijaństwo
Dawid Borysowicz Riazanow (Goldendach) (1870-1938) - dyrektor Instytutu Marksa-
Engelsa-Lenina
Lew Dawidowicz Landau 1908-1968, Izaak Konstantynowicz Kikoin, Jakob Borysowicz
Zeldowicz - fizycy, twórcy sowieckiej bomby atomowej
Leopold Leonidowicz Awerbach 1903-1937 - szwagier Swierdłowa, literat, przewodniczący
Rosyjskiego Stowarzyszenia Pisarzy Proletariackich, czyli RAPP (1928-1932), który tworzyli
też A. Afinogenow, Władimir Władimirowicz Ermiłow 1904-1965, Władimir Michajłowicz
Kirszon, Jurij Nikołajewicz Libediński 1898-1959, A. Seliwanowski, W. Sutyrin, L. Lewin
Aleksiej Iwanowicz Adżubej 1924-1993 - redaktor naczelny gazety "Izwiestia" (1959-1964)
Jakob Moisiejewicz Altauzen 1907-1942 - żydowski kompoeta
Natan Isajewicz Alman 1889-1970 - żydowski malarz, na czele organu zarządzającego
sowieckim życiem artystycznym w 1918, wraz z D. Szterenbergiem
Dawid Petrowicz Szterenberg 1881-1948 - żydowski artysta, komisarz
I. Szkolnik, Malewicz, Tatlin, Szagal - komunistyczni artyści, wprowadzeni na miejsce
Rosjan w akademii sztuk
Izaak Emmanuiłowicz Babel 1894-1941 - kompisarz z Odessy, czerwonoarmista i komisarz
Armii Konnej Budionnego w wojnie polsko-bolszewickiej
Eduard Georgijewicz Bagricki (Dziubin) 1895-1934 - żydowski poeta, chwalca ludobójstwa
Czeka
Grigorij Jakubowicz Bakłanow (Fridman) 1923r. - żydowski literat, redaktor czasopisma
"Znamia" (1986-1993)
Aleksandr Iljicz Bezymeński 1898-1973 - żydowski poeta, członek "Frontu Literackiego",
chwalca Jagody
Samuel Zalmanowicz Galkin 1897-1960, Czerwiński, D. Mirski, Władimir Zaharowicz Mass
1896-1979, Abram Zaharowicz Lezeniew (Gorelik), Boris Szawełowicz Laskin 1914-1983,
Lew Abramowicz Kassil 1905-1970, Ilja Ilif (Ilja Arnoldowicz Fajnzilberg) 1897-1937,
Wasilij Semenowicz (Josif Salomonowicz) Grossman 1905-1964, M. Gelfand, Osip
Maksimowicz Brik 1888-1945, Aleksandr Michajłowicz Borszakowski 1913r., Osip
Martinowicz Beskin 1892-1969, B. Bekker, Boris Jakubowicz Buchsztab 1904-1985, Arkadij
Georgijewicz Gornfeld 1867-1941, Juda Salomonowicz Grossman-Roszczin 1883-1934, S.
Drejden, Kornelij Lucjanowicz Zieliński 1896-1970, Petr Semenowicz Kogan 1872-1932, A.
Lezniew, G. Lelewicz, I. Maszbic-Werow, N. Nasimowicz-Czuzak, M. Olszewiec, A.
Seliwanowski, Dawid Łazarewicz Talnikow 1882-1961, J. Juzowski, B. Rozenfeld, I. Altman,
A. Zonin - żydowscy komliteraci i krytycy
A. Berzin, Jewgenij Josifowicz Gabriłowicz 1899-1993, N. Garnicz, G. Gauzner, Semen
Grigorijewicz Geht 1903-1963, K. Gorbunow, S. Dikowski, K. Zieliński, M. Zoszczenko, W.
Iwanow, Wiera Michajłowna Inber 1890-1972, W. Katajew, M. Kazakow, Boris
Matwiejewicz Lapin 1905-1941, D. Lebedenko, D. Mirski, Lew Beniaminowicz Nikulin
1891-1967, W. Percow, J. Rykaczew, Lew Isajewicz Slawin 1896-1984, Konstantin
Jakubowicz Finn (Finnhalfin) 1904-1975 , Z. Hacrewin, Wiktor Borisowicz Szkłowski 1893-
1984, A. Erlih, N. Jurgin, Bruno Jasieński (Wiktor Jakubowicz) 1901-1941 - żydowscy
komliteraci, opiewający m.in. budowę kanału białomorsko-bałtyckiego
Aleksandr Ewgienijewicz Bowin 1930r. - żydowski dziennikarz, członek KPZR (1951-
1991), współpracownik Breżniewa, ambasador Rosji w Izraelu
Beniamin Aleksandrowicz Kawerin (Zilber) 1902-1989 - żydowski pisarz
Georgij Abramowcz Browman 1907-1984 - żydowski krytyk
Fedor Michajłowicz Burłacki 1927r. - dziennikarz, członek KPZR 1946-1991, redaktor
naczelny "Literaturnoj gazety"
Jurij Hirszewicz Burtin 1932r. - żydowski kompublicysta
Galina Borysowna Wołczek 1933r. - żydowska reżyserka w teatrze "Sowremennik"
Elizawieta (Golda) Dawidowna Woroszyłowa (Gorbman) 1887-1959 - żydowska
bolszewiczka, żona Woroszyłowa, wicedyrektor centralnego muzeum Lenina
Michaił Markowicz Gabowicz 1905-1965 - żydowski aktor teatru Balszoj
Igor Timurowicz Gajdar 1956r. - żydowski komunista, członek KPZR 1980-1990, pracownik
gazet "Kommunist" i "Prawda"
Gangnus, Gurwicz - żydowscy bolszewicy, autorzy podręczników szkolnych
Boris Michajłowicz Jofan 1891-1976 - żydowski architekt
Moisiej Jakubowicz Ginzburg 1892-1946 - żydowski architekt
Władimir Georgijewicz Gelfrejh 1885-1967 - żydowski architekt
Ginzburg - żydowski muzyk, dyrektor konserwatorium leningradzkiego 1942
Falkowski, Władimirski, Plotkin, Szlifsztejn, Golcman - komitet dzieł sztuki stworzony przez
KC
Samuel Abramowicz Samosud 1884-1964 - żydowski muzyk, kierownik teatru Balszoj
(1936-1943) i symfonicznej orkiestry wszechzwiązkowego radia (1953-1959)
Leontiew - główny reżyser; Samosud, Fajer, Sztejnberg, Gabowicz, Messerer, Kuper-
Kauman, Zhuk, Sadownikow - dyrygenci w Teatrze Balszoj
Jurij Fedorowicz Fajer 1890-1971 - żydowski muzyk, dyrygent teatru Balszoj (1923-1963)
Moskiewskie konserwatorium państwowe: Goldenwejzer - dyrektor; Stoliarow -
wicedyrektor; Cetlin, Jampolski, Dorliak, Gedike, Pekelis - dyrektorzy katedr
Leningradzkie konserwatorium państwowe: Ostrowski, Sztejnberg, Ejdlin, Ginzburg
Rabinowicz, Josif Lwowicz Grinberg 1906-1980, Kogan, Szlifsztejn, Żytomirski, Cukerman -
krytycy muzyczni
Zoja Zarubina - dziekan Moskiewskiego Instytutu Języków Obcych i sekretarz partyjny
Wiktor Borysowicz Szkłowski - czołowy teoretyk bolszewickiej sztuki rewolucyjnej
Wiktoria Salomonowicz - artystka bolszewicka specjalizująca się w rzeźbie, m.in. masowym
tworzeniu Pawlików Morozowów. Żydówkę przygniotło zabawnie jedno z jej dzieł, któremu
pękła konstrukcja nośna. Antysemicki Morozow ukatrupił ją swoją trąbką. Aj jaj...
Aleksiej Jakubowicz Kapler - pisarz, scenarzysta, korespondent z Stalingradu, znany
dziwkarz
Roman Łazarewicz Karmen - reżyser, dziwkarz
Tankred Grigorijewicz Golenpolski 1931 - członek KPZR, redaktor naczelny "Gazety
Żydowskiej" (dawniej "Wiadomości Sowieckiej Kultury Żydowskiej")
Aleksandr Borisowicz Goldenwejzer 1875-1961 - żydowski kompozytor i pianista, dyrektor
konserwatorium moskiewskiego 1942
Grigorij Izrailewicz Gorin (Ofsztejn) 1940r. - żydowski scenarzysta
A.M. Grinsztejn - żydowski profesor neuropatolog
A. Gurwicz - żydowski krytyk teatralny
Daniel Semenowicz Danin 1914r. - żydowski literat, członek KPZR 1956-1991
Andriej Dmitriewicz Dementiew 1928r. - żydowski publicysta
J. Dobruszin - żydowski reżyser
Elizawieta Jakubowicz Drabkina 1901-1974 - żydowska bolszewiczka, pisarka opiewająca
terror, córka Gusiewa
Dawid Josifowicz Zasławski 1880-1965 - żydowski bolszewik, członek KC Bundu, od 1928r.
w "Prawdzie"
Mark Anatolijewicz Zaharow 1933r. - żydowski działacz teatralny, główny reżyser
moskiewskiego teatru im. Lenińskiego Komsomołu, członek KPZR 1970-1991
Boris Iljicz Zbarski 1885-1954 - biochemik, konserwator i strażnik trupa Lenina
Boris Władimirowicz Joganson 1893-1973 - żydowski artysta, kierownik Akademii Sztuk
ZSRR (1958-1962)
Jurij Fedorowicz Karjakin 1930r. - żydowski komliterat, członek KPZR (1950-1968)
Bonifatij Michajłowicz Kedrow (Zederbaum) - żydowski bolszewik, filozof marksistowski,
dyrektor Instytutu Filozofii AN ZSRR (od 1973), syn M.S. Kedrowa
Kirszon - bolszewizator rosyjskiej kultury
Władimir Michajłowicz Kirszon 1902-1938 - żydowski dramaturg
Boris Borisowch Kogan 1896-1967 - profesor katedry leczenia szpitalnego moskiewskiego
Instytutu Medycznego
M.B. Kogan - profesor medycyny
Lew Grigorijewicz Lewin - lekarz, likwidator "wrogów" Stalina
Moisiej Abramowicz Korec - fizyk
Aleksandr Aleksandrowicz Kron (Krejn) 1909-1983 - żydowski dramaturg i publicysta
L. Lewin - żydowski komliterat
Lew Dmitriewicz Liubimow - dziennikarz, pracownik "Vozrozhdenie"
Jurij Petrowicz Liubimow 1917 - żydowski reżyser i aktor
Perec Dawidowicz Markisz 1895-1952 - żydowski poeta
Aleksandr Aleksandrowicz Mejer 1875-1939 - filozof, przywódca "Woskresenie" w latach
20-tych
Wsiewołod Emiliewicz Mejerhold 1874-1940 - żydowski bolszewik i reżyser teatralny; 1920-
1921 kierownik działu teatralnego Ludowego Komisariatu Oświaty i przywódca
bolszewickiego ruchu tzw. Października Teatralnego; 1920 założył i kierował Teatrem
Rosyjskiej FSRR
Izaak Izrailewicz Minc 1896-1976 - żydowski historyk, nauczyciel akademicki (1946)
Mark Borisowicz Mitin - filozof marksista, redaktor "Pod znamenem marksizma"(1930-
1944), "Woprosy filosofii" (1960-1967)
Bułat Szalwowicz Okudżawa 1924-1997 - żydowski literat, członek KPZR (1956-1991)
Anna Michajłowna Pankratowa 1897-1957 - żydowska bolszewiczka, historyczka, redaktor
"Voprosy istorii" (1953-1957)
Boris Leonidowicz Pasternak 1890-1960 - poeta
Michaił Izaakowicz Pewzner 1872-1952 - lekarz
A.I. Pinkewicz - żydowski profesor, bolszewizator edukacji
Wiaczesław Pawłowicz Poloński (Gusin) 1866-1932 - redaktor gazety "Pechat i revolyuciya"
(1921-1929), krytyk
Lion Feuchtwanger - autor wydanej na Zachodzie apologetycznej pracy na temat
bolszewizmu w Rosji pt. "Moskwa w 1937 roku"
Poswiański - dyrektor Centralnego Instytutu Psychiatrii Ministerstwa Zdrowia RSRR (1949),
kierownik klniki psychiatrycznej im. Ganuszkina (1949)
Petr Nikołajewicz Pospiełow (Fogelson) 1898-1979 - redaktor naczelny gazety "Prawda"
(1940-1949), sekretarz KC KPZR, dyrektor Instytutu Marksizmu - Leninizmu (1953-1960)
Izaak Izrailewicz Prezent 1902-1969 - żydowski uczony, filozof
Jurij Lwowicz Prokuszew 1920r. - literat, jeden z kierowników wydawnictwa "Sovremennik"
Josif Leonidowicz Prut 1900r. - żydowski senarzysta
Lew Emmanuelowicz Razgon 1908r. - członek KPZR (1932-1991), komliterat
Zinaida Nikołajewna Rajh 1902-1939 - żydowska bolszewiczka, aktorka
Mark Moisiejewicz Rozental 1906-1975 - żydowski folozof marksistowski
Michaił Iljicz Romm 1902-1971 - reżyser i scenarzysta
Abram Matwiejewicz Room 1894-1976 - reżyser
Fedor Iwanowicz (Aaronowicz) Rotsztejn 1871-1953 - żydowski historyk
H.L. Rubinstein - żydowski historyk marksistowski
K. Rudnicki - żydowski krytyk i dziennikarz
Anatolij Naumowicz Rybakow 1911 - żydowski kompisarz
Boris Abramowicz Słucki 1919-1986 - kompoeta, członek sowieckich stowarzyszeń
literackich
Leonid Zaharowicz Trauberg 1902-1990 - żydowski reżyser i scenarzysta
Siergej Michajłowicz Tretjakow 1892-1939 - żydowski pisarz, teoretyk LEFu ("Frontu
literackiego")
Ilja Fajndilberg - żydowski komliterat
Fejnberg - żydowski bolszewik, dyrektor Centralnego Ośrodka Psychiatrii Sądowej im.
Serbskiego
A.I. Feldman - profesor medycyny
Borys Feldman, Jewgienija Siemionowna Ginzburg, Pawieł Dawidowicz Kogan - lekarze
kremlowscy
Izaak Salomonowicz Feffer 1900-1952 - żydowski poeta, funkcjonariusz MGB
Mark Grigorijewicz Fradkin 1914-1990 - kompozytor
Lew Siergiejewicz Termen - wynalazca, m.in. prototypu syntezatora. Po podróży do USA
dorobił się milionów, miał za zadanie nakłonić żydowskich fizyków do pracy na rzecz
wywiadu ZSRR. W 1936 dostał 8 lat, siedział w "szaraszce" - zamkniętym instytucie
naukowo-badawczym dla więźniów. Opracował tu prototyp samolotu bezzałogowego i
urządzenia do podsłuchiwania na odległość "Buran". Za Burana dostał Nagrodę Stalinowską
Ł. Zilber - mikrobiolog
Światosław Richter - pianista, grał m.in. na pogrzebie Stalina w Sali Kolumnowej
Nikołaj Marr - marksistowski lingwista, jego teorie wspierane były osobiście przez Stalina
I. Hansuwarow - żydowski bolszewik, komunizator kultury, autor książki "Latinizaciya -
orudie leninskoj nacional'noj politiki"
Jewgienij Lwowicz Szwarc 1896-1958 - bolszewicki dramaturg
Lina Somojłowna Sztern 1878-1968 - dyrektor Instytutu Fizjologii AN ZSRR (do 1949),
syjonistka
A. Ejduk - żydobolszewicki sadysta, członek kolegium Czeka, czekistowski poeta
Siergiej Michajłowicz Eisenstein 1898-1948 - żydowski reżyser i teoretyk kina, historyk. W
1925 stworzył filmy "Pancernik Potiomkin" o rewolucji 1905 w Odessie, o kolektywizacji
"Linia generalna" (zawieszony), o rewolucji bolszewickiej "Październik" (zabroniony, gdyż
ukazywał niestety Trockiego). Eisenstein wyjechał i w 1932 powrócił do ZSRR, gdzie
nakręcił "Aleksandra Newskiego" (1938), zgodnie z wytycznymi Stalina co do historii Rosji,
zawierający treści patriotyczne, ze względu na ukazanie zwycięstwa nad Teutonami. Film był
zakazany w czasie sojuszu hitlerowsko-bolszewickiego. Następną nagrodę stalinowską
otrzymał za ikonowatą alegorię Stalina w pierwszej części "Iwana Groźnego",
przedstawionego według myśli Wodza
Michaił Jakubowicz Słucki - filmowiec
Jakob G. Etinger - żydowski lekarz Kirowa, Ordżonikidze, Tuchaczewskiego, Palmiro
Togliattiego, Tity i Dymitrowa
Abram Markowicz Efros 1888-1954 - żydowski znawca sztuki
Olga Frajdenberg - sowiecka uczona
Stenbeg - malarz zajmujący się dekoracjami Placu Czerwonego na uroczystości w latach 30-
tych
Paweł Fedorowicz Judin 1899-1968 - żydowski filozof marksista, dyrektor Instytutu Filozofii
AN ZSRR (1938-1944)
Maria J. Frukina - rektor Komunistycznego Uniwersytetu Mniejszości Narodowych Zachodu
Siergiej Josifowicz Jutkiewicz 1904-1985 - żydowski reżyser, teoretyk sztuki kinowej i
artysta
W. Wdowiczenko, A. Mackin, A. Gurwicz, Jakub Warszawski, Gozenpud, L. Maljugin, K.
Rudnicki - pracownicy gazet "Sztuka Radziecka" i "Izwiestia"
Mass, Czerwiński, Tur, Prut, Finn, Laskin - twórcy teatralni
G. Bojadziew - krytyk sztuki z "Kultury i Życia"
Aleksandr Lwowicz Janow 1934r. - żydowski publicysta, pracownik gazety "Molodoj
kommunist"
Michaił Bejzer (1950) - redaktor czasopisma "LEA"
Olga Fiodorowna Berggolc (1910-1975) - poetka i członkini sowieckich stowarzyszeń
literackich
Boris Lwowicz Berkowic (1960) - członek redakcji gazety "Gastronomiczeskaja Subbota"
Siergiej Dawidowicz Dawidow (1928) - poeta i członek sowieckich stowarzyszeń literackich
Eduard Izaak Natanowicz Erlich (1934) - wydawca czasopisma "LEA"
Olga Michaiłowna Frejdenberg (1890-1955) - sowiecka językoznawczyni
Gennadij Samojłowicz Gor (1907-1981) - pisarz, członek sowieckich stowarzyszeń
literackich
Jakob Michajłowicz Lerner (1918) - autor z Leningradzkiego Instytutu Teologicznego
Arkadij Natanowicz Strugacki (1925-1991) - pisarz, sowieckich stowarzyszeń literackich
Boris Natanowicz Strugacki (1933) - pisarz, członek sowieckich stowarzyszeń literackich
Grigorij Wasserman (1950) - organizator seminariów nt. żydowskiego języka i kultury,
redaktor czasopisma "LEA"
Władimir Gustawowicz Groman 1874-1937 - ekonomista
Abram Ziwotowski - żydowski bankier, członek sowieta "Rosyjskiego stowarzyszenia
finansów, przemysłu i handlu"
A. Rabinowicz - ekonomista sowiecki z lat 20-tych, autor książki "Ekomonika truda"
A. Golcman - trockistowski ekonomista, autor książki "Reorganizaciya cheloweka"
Ilja Grigorijewicz Erenburg (1891-1967) - pracował w "Prawdzie", był wysłannikiem
zagranicznym sowieckich gazet, m.in. w czasie hiszpańskiej wojny domowej. Prowadził w jej
czasie działalność wywiadowczą dla NKWD. W czasie wojny był głównym komisarzem
zbrodniczej sowieckiej propagandy, podżegał czerwonoarmistów do zabijania i rabunku
niemieckich cywilów, co w praktyce spotykało wszystkich, również podbijanych Polaków.
Udowodnił, że judeobolszewicka propaganda nie była gorsza od hitlerowskiej. W ulotce dla
Armii Czerwonej pisał: "...Niemcy nie są ludźmi...nic tak nas nie cieszy jak trupy Niemców."
(Anatol Goldberg "Ilya Ehrenburg" s.197).
Żołnierze bolszewiccy zdobywający Gdańsk mogli przeczytać: "Żołnierze Armii Czerwonej!
Zabijajcie Niemców! Zabijajcie wszystkich Niemców! Zabijajcie! Zabijajcie! Zabijajcie!"
(Christopher Duffy, "Red Storm on the Reich").
"Zabijajcie, zabijajcie dzielni żołnierze Czerwonej Armii. Nie ma wśród Niemców nikogo
niewinnego. Słuchajcie poleceń Towarzysza Stalina i zniszczcie faszystowską bestię w jej
jaskini. Złamcie siłą rasową arogancję germańskich kobiet. Bierzcie je jako prawowitą
zdobycz. Zabijajcie, dzielni żołnierze Czerwonej Armii, zabijajcie." (Frankfurter Allgemeine
Zeitung, luty 1995)
"Jeżeli zabijesz jednego Niemca, zabij następnego. Nie ma nic zabawniejszego dla nas niż
stos niemieckich trupów. Nie licz dni, nie licz kilometrów. Licz tylko Niemców, których
zabiłeś." ("Wojna" 1942-43)
"Zabijajcie nawet nienarodzonych faszystów."
Z okazji wizyty delegacji Izraela w 1948 pisał w "Prawdzie": "U nas nie istnieje
antysemityzm i kwestia żydowska. Nie istnieje też "naród żydowski", ponieważ ZSRR
zamieszkuje jeden naród radziecki. Izrael jest potrzebny Żydom z krajów kapitalistycznych, w
których szaleje antysemityzm."
Odznaczony Orderem Lenina i laureat nagrody stalinowskiej.
Lew Kuleszow, Mark Doński, Siergiej Eisenstein, Leonid Łukow, Julij Reisman, Jewgienij
Gabriłowicz, Boris (Baruch) Wołszok, Lillian Hellman - propagandziści filmowi
Jewgienij Kchaldej - autor zdjęcia z sowietem wznoszącym sztandar zbrodni i dziesiątek
milionów ofiar nad Reichstagiem. Pracował w sowieckiej propagandzie do 1972, gdy odszedł
z "Prawdy". Amerykańscy Żydzi z dumą prezentują osiągnięcia rodaka w Jewish Museum of
New York i Jewish Museum of San Francisco. Jeden z nich, publicysta "NY Times'a" Vicki
Goldberg określił tą szmatę utopioną we krwi gojów jako "...narodowy i światowy symbol
zwycięstwa, sprawiedliwości i zemsty." (31 stycznia 1997)
Michaił Efimowicz Kolcow (Friedland) 1898-1942 - czołowy sowiecki dziennikarz
Mark Osipowicz Reizen - sowiecki propagandzista, zdobywca trzech nagród stalinowskich
W początku 1942 powstał w Kujbyszewie z inicjatywy Berii Żydowski Komitet
Antyfaszystowski, mający zajmować się propagandą i współpracą ze środowiskami
żydowskimi na Zachodzie, przede wszystkim w USA, m.in. w celu wywierania nacisku na
szybkie otwarcie drugiego frontu. Tworzyć miał pozytywny wizerunek systemu i ZSRR
zagranicą, co mu się udało. Komitet tworzyło wielu żydowskich funkcjonariuszy
bolszewizmu. Przewodniczącym został Salomon Michajłowicz Mikhoels - komisarz
propagandy, dyrektor Panstwowego Teatru Żydowskiego w Moskwie; sekretarzem poeta,
były bundowiec I.S. Feffer; członkami - dyrektor Instytutu Fizjologii AN ZSRR L. Sztern,
generał Aaron Katz ze Stalinowskiej Akademii Wojskowej, poeci Perec Markisz i Samuił
Marszak, B. Szimeliowicz - lekarz, szef chirurgii w Armii Czerwonej; dziennikarz L. Talmi,
I. Erenburg, W. Grossman, pianista Emil Gilels, współtwórca sowieckiej bomby A Petr
Kapica, skrzypek Dawid Oistrak, I.G. Rogaczewski, J.B. Szmerler, Józefowicz, Polina
Zemczużyna i inni komunistyczni intelektualiści. Szaja Epstein - żydowski dziennikarz,
redagawał gazetę komitetu "Einikat" ("Jedność"). Szarą eminencją organizacji był Łozowski.
Bolszewicy z ŻKA wyjeżdzali na Zachód, gdzie rozpływali się nad ZSRR jako krajem bez
antysemityzmu, nad wysiłkiem w walce z nazizmem itp. Kierownictwo komitetu w lutym
1944 pisało do Stalina z propozycją stworzenia na Krymie narodowościowej Żydowskiej
Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i odejścia od planów dotyczących Birobidżanu. Był to
świetny chwyt propagandowy w okresie wielkich wojennych deportacji całych narodów.
Krym już na początku lat 20-tych został w bestialski sposób oczyszczony przez żydowskich
bolszewików z ludności (m.in. Tatarów) poprzez ludobójstwo i deportacje, więc wydawał się
doskonałym miejscem, szczególnie w porównaniu z Birobidżanem, zimnym i bagnistym. To
właśnie członkom ŻKA, Erenburgowi, Mikhoelsowi i Grossmanowi zawdzięczamy wiele
elementów dzisiejszej rasistowskiej i szowinistycznej mitologii holokaustu, eliminującej
miliony Słowian i innych ofiar wojny, ludobójstwa nazistowskiego i sowieckiego. Po
opowiedzeniu się Izraela po stronie USA, komitet został zlikwidowany, podobnie jak
żydowscy bolszewicy wchodzący w jego skład, dowcipnie ukazani jako agentura kapitalizmu
i wrogich mocarstw. Dzisiejsza historia uważa to za przejaw szalejącego w ZSRR
antysemityzmu, jak zresztą wszystko, co negatywne dla pewnych ludzi.