MATERIAŁY EDUKACYJNE

ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH DEPARTAMENT KLIENTÓW DETALICZNYCH

1

BILANS I RACHUNEK WYNIKÓW (cz. 1)

Analiza bilansu
Bilans stawowi zestawienie składników majątku przedsiębiorstwa (tj. aktywa)

oraz źródeł jego finansowania (tj. pasywa) sporządzone na dany moment. Spółki gieł-
dowe przedstawiają swoje raporty finansowe, w tym bilans co kwartał. Szczególną
uwagę zwraca się na bilans roczny. Bilans charakteryzuje się zrównoważeniem stron,
tzn. cały majątek przedsiębiorstwa musi mieć wskazane źródła finansowania. Warto
jednocześnie wspomnieć, że w spółce nie może być źródeł finansowania, które nie
finansują żadnego majątku. Suma aktywów musi być równa sumie pasywów bilansu.

Bilans powinien zawierać:
a) nazwę i adres podmiotu, dla którego jest sporządzany
b) słowo „bilans”
c) moment bilansowy, czyli datę, na którą wyceniono pasywa i aktywa
d) wyszczególnienie nazw i zawartości grup aktywów i pasywów
e) ogólną sumę aktywów i pasywów, między którymi musi zachodzić równo-

waga

f) podpisy osób odpowiedzialnych za gospodarkę finansowa jednostki gospo-

darczej

g) datę i miejsce sporządzenia bilansu

W terminologii rachunkowości często używa się pojęcia: podstawa równowagi

bilansowej. Jest nic innego jak równanie aktywa = pasywa. Jest to podstawowe rów-
nanie rachunkowości.

Po stronie aktywów przedsiębiorstwa dwie główne grupy to majątek trwały i ma-
jątek obrotowy.

- majątek trwały stanowią składniki majątkowe o długotrwałym okresie użyt-
kowania. Składniki majątkowe długotrwale użytkowane w procesie gospodar-
czym przedsiębiorstwa zużywają się stopniowo, tracąc swoją przydatność oraz
wartość. Mowa tu o najbardziej powszechnej grupie składników majątku trwałe-
go, czyli o środkach trwałych.

W skład majątku trwałego wchodzą:
a) środki trwałe, czyli grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne i ma-

szyny, środki transportu, środki trwałe w budowie, itp.

b) wartości niematerialne i prawne,
c) inwestycje długoterminowe,
d) należności długoterminowe.

MATERIAŁY EDUKACYJNE

ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH DEPARTAMENT KLIENTÓW DETALICZNYCH

2

- majątek obrotowy stanowią zasoby, które w przypadku zasobów rzeczowych
są przeznaczone do zbycia lub zużycia w okresie do 1 roku.

Do rzeczowego majątku obrotowego zalicza się:
a) zapasy, które ze względu na przeznaczenie w danej jednostce gospodarczej

dzieli się na materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe, to-
wary. Materiały są nabywane w celu zużycia na własne potrzeby jednostki.
Półprodukty i produkty w toku to nie zakończone jeszcze na dany moment
wyroby własnej produkcji oraz nie zakończone jeszcze roboty i usługi. Pro-
dukty gotowe to wykonane we własnym zakresie i przeznaczone do sprzeda-
ży innym jednostkom zakończone produkty i usługi. Towary to rzeczowe
składniki majątku obrotowego nabyte w celu sprzedaży w stanie przetworzo-
nym.

b) należności krótkoterminowe
c) środki pieniężne
d) inwestycje krótkoterminowe – np. udziały w innych jednostkach, papiery

wartościowe, udzielone pożyczki, środki pieniężne w kasie i na rachunkach
bankowych, itp.

Po stronie pasywów przedsiębiorstwa również wyróżniamy dwie główne grupy
tj. źródła finansowanie (fundusze) własne i (fundusze) obce.

- kapitał własny dzieli się na kapitał bezpośrednio wniesiony przez właścicieli
jednostki i kapitał pochodzący z zysków pozostawionych do dyspozycji jednost-
ki: kapitału zapasowego i rezerwowego oraz nie podzielonego zysku.

- kapitały obce to aktualne zobowiązania jednostki wynikające z przeszłych zda-
rzeń gospodarczych. Kapitały te stanowią obce źródło finansowania zasobów
majątkowych, które zostały postawione do dyspozycji jednostki na określony
czas. Zwrot kapitału obcego to uregulowanie zaciągniętego zobowiązania. W
ramach kapitałów obcych rozróżniamy: kredyty bankowe, pożyczki, zobowiąza-
nia handlowe itp.

MATERIAŁY EDUKACYJNE

ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH DEPARTAMENT KLIENTÓW DETALICZNYCH

3

Układ bilansu

Aktywa Pasywa

Majątek trwały

Kapitały własne

długoterminowe

Majątek obrotowy

Kapitały obce

krótkoterminowe

Suma bilansowa aktywów

Suma bilansowa pasywów

Pozycją, która łączy bilans i rachunek wyników i strat jest wynik na działalno-

ści netto (zysk lub strata) za danych okres raportowania.