untitled

Oferta akademickiego biura karier dla
studenta

Monika Kwil-Skrzypińska,
Kierownik Międzyuczelnianego Biura Karier
we Wrocławiu

Współczesny rynek pracy w Polsce podlega aktualnie

intensywnym zmianom i stawia nowe, duże wymagania
wobec kandydatów do pracy. Pracodawcy coraz częściej
obok wymagań formalnych, związanych np. z rodzajem
studiów, specjalności, posiadaniem określonych upraw-
nień zawodowych, doświadczeniem zawodowym przy-
wiązują dużą wagę do wymagań związanych z osobo-
wością kandydata do pracy (wymagania pozaformalne).
Nic więc dziwnego, że w gąszczu wydarzeń i szumie infor-
macyjnym, młody człowiek kończący swoją edukację staje
przed nie lada problemem – i co dalej?

W komfortowej sytuacji są ci młodzi ludzie, którzy mogą

otrzymać pomoc instytucjonalną w tym zakresie, zwłasz-
cza ze strony doradców zawodowych i pośredników pracy

Akademickich Biur Karier (ABK). Zgodnie z ustawą

z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytu-
cjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 z późń. zm.)

ABK to jednostka działająca na rzecz aktywizacji zawo-

dowej studentów i absolwentów szkoły wyższej, prowa-
dzona przez szkołę wyższą lub organizację studencką, do
zadań, której należy w szczególności:

- dostarczanie studentom i absolwentom informacji

o rynku pracy i możliwościach podnoszenia kwalifikacji
zawodowych,

- zbieranie, klasyfikowanie i udostępnianie ofert pracy,

staży i praktyk zawodowych,

- prowadzenie bazy danych studentów i absolwentów

uczelni zainteresowanych znalezieniem pracy,

- pomoc pracodawcom w pozyskiwaniu odpowied-

nich kandydatów na wolne miejsca pracy oraz staże
zawodowe,

- pomoc studentom w aktywnym poszukiwaniu pracy.

Potrzeba istnienia Biur Karier wynika z kilku aspektów.
Rokrocznie zwiększa się liczba osób kończących szkoły
wyższe. Młodym ludziom opuszczającym mury uczelni,

bardzo często brakuje orientacji odnośnie rynku pracy,
wymagań stawianych przez pracodawców potencjalnym
pracownikom, jak również sposobów szukania pracy
oraz autoprezentacji w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej
z pracodawcą. Tę wiedzę dostarczają absolwentom właś-
nie doradcy zawodowi zatrudnieni w Biurach Karier.

Kolejna przyczyna wynika ze zmian, jakie nastąpiły

w naszym kraju w przeciągu kilku ostatnich lat. Otóż
coraz bardziej wzrasta potrzeba korzystania z profe-
sjonalnych usług doradczych oraz usług związanych
z rekrutacją wśród studentów, realizowanych na rzecz

pracodawców.

W Polsce nazwa Akademickie Biura Karier funkcjonuje

od niedawna. Wcześniej jednostki te nazywane były

(i niejednokrotnie są w dalszym ciągu) Biurami Zawodowej
Promocji Studentów i Absolwentów, Biurami Karier itp.
W Polsce pierwsze Biuro Karier zostało utworzone w 1993 r.

na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W

1997 r. w ramach programu TEMPUS Phare powstało

kolejnych osiem biur na największych uczelniach w Polsce:
Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Szkole

Wyższej Gospodarstwa Wiejskiego (Warszawa), Politech-

nice Śląskiej (Gliwice), Akademii Ekonomicznej w Kato-
wicach, Politechnice Świętokrzyskiej (Kielce), Politechnice
Krakowskiej, Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej

(Lublin), Politechnice Wrocławskiej i Uniwersytecie
Wrocławskim. Ostatnie dwie uczelnie podpisały umowę

o współpracy, na mocy której utworzone zostało jedno
biuro, którego zadaniem była zawodowa promocja studen-
tów i absolwentów obu tych uczelni. W 1998 r. tych osiem
biur wspólnie z Biurem Karier UMK w Toruniu powołało
do życia Ogólnopolską Sieć Biur Karier (OSBK) [5] i stało
się jednocześnie Konwentem OSBK jako członkowie – zało-

życiele sieci. W latach kolejnych na innych uczelniach, już

nie tylko państwowych, ale również prywatnych, zaczęły
powstawać Biura Karier. Obecnie doradztwem zawodo-
wym dla studentów i absolwentów zajmuje się na uczel-
niach ponad 150 Biur Karier.

Jakie standardy trzeba spełniać, aby biuro zostało człon-

kiem OSBK? Zostały one podzielone na dwie grupy:
programowe i logistyczne [6]. Programowe dotyczą
rodzaju i charakteru prowadzonej działalności, a miano-
wicie: prowadzenie doradztwa zawodowego; dostarczanie
informacji o rynku pracy i możliwościach podnoszenia
kwalifikacji zawodowych; zbieranie, klasyfikowanie
i udostępnianie ofert pracy, staży i praktyk zawodowych;
prowadzenie bazy danych studentów zgłaszających się
w celu znalezienia pracy; nawiązywanie i utrzymywanie
kontaktów z pracodawcami; promowanie idei Biur Karier
i przyczynianie się do powoływania biur przy innych
uczelniach. Standardy logistyczne dotyczą zaś następu-
jących elementów: zatrudnianie pracowników etatowych;
dysponowanie stałym, wydzielonym lokalem; prowadze-
nie działalności przez minimum 3 miesiące.

WSPÓŁPRACA

INSTYTUCJONALNA

Biura Karier spełniają wiele funkcji. Przede wszystkim
są:

- biurami obsługi studentów: informują, doradzają, wspie-

rają w wyborze drogi zawodowej,

- centrami informacji: gromadzą oraz upowszechniają

informacje o rynku pracy, możliwościach podnoszenia
kwalifikacji zawodowych, tworzą bazy danych,

- ośrodkami zatrudnienia: pozyskują oferty pracy oraz

propozycje praktyk i staży.

Biura Karier określane są jako łącznik pomiędzy światem
nauki a biznesem, czyli rynkiem pracy. Misją prowadzonej

przez nich działalności jest udzielanie wszechstronnego

wsparcia studentom i absolwentom w wejściu i utrzyma-
niu się na rynku pracy poprzez realizację następujących
celów [3]:

1. Prowadzenie doradztwa zawodowego indywidualnego

i grupowego, kształtującego niezbędne umiejętności
studentów i absolwentów w poszukiwaniu pracy.

2. Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z pracodaw-

cami – pozyskiwanie ofert pracy, praktyk, staży zawodo-
wych dla studentów i absolwentów.
3. Współpraca z władzami uczelni, władzami miasta
i województwa, organizacjami pracodawców, organi-
zacjami studenckimi, Ministerstwami: Pracy i Polityki
Społecznej, Gospodarki, w celu organizowania wspólnych
przedsięwzięć i propagowania inicjatyw adresowanych do
studentów i absolwentów szukających pracy.

4. Gromadzenie informacji na temat rynku pracy, jego

wymagań i tendencji.
Pierwszym dużym obszarem działalności prowadzonej na
co dzień przez Biuro Karier jest poradnictwo zawodowe.
Poradnictwo zawodowe [1] – indywidualne i grupowe

– jest formą pomocy udzielonej klientowi/klientom

w osiągnięciu adekwatnej samooceny, poznania włas-
nego potencjału oraz podjęcia decyzji w zakresie szukania
i znalezienia zatrudnienia. Podstawowym założeniem

poradnictwa jest twierdzenie, że każdy człowiek ma
możliwości osobistego rozwoju oraz po spełnieniu okre-

ślonych warunków może pomóc sam sobie.
Wynikiem procesu doradczego powinno być [1]:

- lepsze poznanie samego siebie,
- określenie własnych priorytetów i celów zawodowych,
- dokonanie wyboru,
- rozwiązanie problemu,
- zadowolenie z podjęcia decyzji,
- znalezienie zatrudnienia/podjęcie dalszej edukacji.

Dla przebiegu rozmowy doradczej bardzo duże znacze-
nie ma przygotowanie zawodowe doradcy, jego doświad-
czenie życiowe i zawodowe oraz cechy osobowościowe
i umiejętności. Bardzo istotne są również zasady etyki

zawodu doradcy, do których możemy zaliczyć: stworze-
nie odpowiedniej atmosfery podczas rozmowy, otwartość

i szczerość wobec klienta oraz okazywanie szacunku.
Klientów zgłaszających chęć odbycia indywidualnej
rozmowy doradczej z pracownikiem Biura Karier można
podzielić na dwie grupy: pierwszą stanowią osoby
mające problemy osobiste, drugą – osoby natrafiające na
problemy natury zawodowej. W drugim przypadku rola
doradcy polega na dostarczeniu klientowi informacji,
udzieleniu pomocy w ich przetworzeniu i uporządkowa-
niu oraz podjęciu decyzji.
Doradcy Biura Karier obserwują rynek pracy, współpra-
cują z pracodawcami, dlatego mogą pomóc studentowi/
absolwentowi w wyborze drogi zawodowej, w określeniu
metod i narzędzi najbardziej skutecznych przy szukaniu
pracy oraz sposobu rozwinięcia własnych kompetencji.

Ważnym elementem pracy doradczej Biur Karier jest

prowadzenie grupowych zajęć warsztatowych w ramach
poradnictwa grupowego. Dobrze zaplanowane i popro-

wadzone zajęcia w grupie mogą pomóc uczestnikom
bardziej, niż poprzez udział w indywidualnej rozmowie
z doradcą zawodowym. Praca z grupą odgrywa szczególną
rolę w poradnictwie. Jest to o wiele bardziej skuteczna
forma pomocy zwłaszcza w tych sytuacjach, w których
uczestnicy oczekiwaliby uzyskania wsparcia i nabycia
większej pewności siebie. Uczestnicy zajęć [2] poprzez
interakcje interpersonalne zmuszeni są do sygnalizo-
wania własnych potrzeb i problemów, komunikowania
się z innymi uczestnikami, dzięki czemu pokonują
nieśmiałość i występujące w nich bariery w tym zakresie,
wreszcie – poprzez uzyskanie wsparcia – zaczynają lepiej
radzić sobie z rozwiązywaniem określonych problemów.
Dodatkowo poprzez ćwiczenie pewnych umiejętności
osoby zaczynają lepiej funkcjonować na rynku pracy.

Osoba prowadząca szkolenie powinna posiadać wiedzę

na temat procesów i ról grupowych, jak również umiejęt-
ność radzenia sobie w trudnych sytuacjach [2]. Aby klient
wyniósł z uczestnictwa w grupie rzeczywiste korzyści,
muszą być spełnione następujące warunki:

- stworzenie przyjemnej atmosfery,
- aktywne uczestnictwo wszystkich członków grupy,
-

dostrzeganie oraz akceptowanie intelektualnych

i emocjonalnych aspektów postaw i zachowań,

- uzyskanie wglądu w to, co robi grupa,
- prowadzenie wyjaśniających i zachęcających komentarzy

ze strony prowadzącego.

Do najczęściej stosowanych metod szkoleniowych należą:
wykład, dyskusja, burza mózgów, analiza przypadku,
symulacje, odgrywanie ról i inne.

Akademickie Biura Karier posiadają szeroką gamę grupo-

wych zajęć warsztatowych dla studentów – jedne zajęcia

prowadzone są przez doradców zawodowych biur, inne

– przez trenerów zewnętrznych.

W ostatnich latach pracodawcy rekrutujący kandydatów

do swoich firm, coraz większą rolę przykładają do wyma-
gań pozaformalnych, związanych z cechami osobowo-

ści kandydatów. Jak twierdzą niektórzy psychologowie,

cechy osobowości bardziej niż kryteria formalne decy-
dują o naszym sukcesie lub jego braku w pracy zawodo-
wej. Konsekwencją takiej sytuacji jest fakt, że w ostatnim
czasie znacznie większą popularnością wśród studentów
i absolwentów cieszą się zajęcia mające na celu rozwijanie
umiejętności interpersonalnych, poszukiwanych przez
pracodawców. Dlatego też Biura Karier poszerzyły ofertę
prowadzonych zajęć warsztatowych również o tematy
rozwijające cechy osobowości.

Ważnym elementem działalności biur jest informa-

cja zawodowa. Jest to gromadzenie, opracowywanie
i upowszechnianie informacji o zawodach i rynku pracy.
Najczęściej udostępniane informacje dotyczą takich
zagadnień, jak: studia podyplomowe, kursy zawodowe
i językowe; wolontariat; rynek pracy; inne instytucje

świadczące usługi na rzecz studentów i absolwentów;

praktyki, staże, oferty pracy. Cenną formą działania Biur

Karier jest prowadzenie informatorium. Jest to miejsce,
w którym studenci i absolwenci mogą samodzielnie

skorzystać ze zgromadzonych w nim informacji doty-
czących zawodów, rynku pracy, danych statystycznych,
możliwości podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Kolejny obszar prowadzonej działalności przez Akade-

mickie Biura Karier to kontakty z rynkiem pracy, czyli
pracodawcami. Zadaniem biur jest pozyskiwanie ofert
pracy i staży dla osób kończących studia i absolwentów
oraz propozycji praktyk dla studentów. Praktyki mogą być
płatne – bezpłatne, wakacyjne – śródroczne. Na praktyki
studenckie przyjmowani są studenci uczelni wyższych,
którzy pomyślnie przejdą proces rekrutacji. Czas trwa-
nia praktyki to z reguły od czterech do ośmiu tygodni.

W tym czasie student pod bacznym okiem swojego opie-

kuna poznaje firmę, organizację pracy i specjalistów, na
których pomoc i wsparcie może liczyć w trakcie wyko-
nywania zleconego mu zadania. Oceniane jest jego zaan-
gażowanie, jakość i szybkość działania, dokładność, jak
również jego funkcjonowanie w zespole pracowniczym.

Po ukończeniu praktyki, niektórzy ze studentów otrzy-

mują propozycję dalszej współpracy z firmą.

Akademickie Biura Karier prowadzą również usługi zwią-

zane z pośrednictwem pracy, w oparciu o następujące
zasady [4]:

- dostępności usług pośrednictwa pracy dla poszukują-

cych pracy oraz dla pracodawców,

- dobrowolności – oznaczającej wolne od przymusu korzy-

stanie z usług pośrednictwa pracy przez poszukujących
pracy,

- równości – oznaczającej obowiązek udzielania wszyst-

kim poszukującym pracy pomocy w znalezieniu zatrud-
nienia lub innej pracy zarobkowej bez względu na płeć,
wiek, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne,
narodowość, przekonania polityczne i in.,

- jawności – oznaczającej, że każde zgłoszone przez praco-

dawców wolne miejsce pracy jest podawane do wiadomo-

ści osobom zainteresowanym.

Do najważniejszych zadań pracownika Biura Karier
odpowiedzialnego za pośrednictwo pracy (pośrednika

pracy, specjalisty ds. kontaktów z pracodawcami) należy:
rozpoznawanie lokalnego rynku pracy, nawiązywanie
kontaktów i utrzymywanie ścisłej współpracy z praco-
dawcami i innymi partnerami rynku pracy, aktualizowa-
nie informacji o wolnych miejscach pracy i praktykach,
prowadzenie bazy firm i ofert, monitorowanie rezulta-
tów działań podejmowanych w ramach pośrednictwa
pracy, podejmowanie wszelkich działań zmierzających

w kierunku pozyskania oferty pracy, stażu lub propozycji

praktyki studenckiej.

Istotnymi elementami usług świadczonych w ramach

pośrednictwa pracy jest organizacja prezentacji firm na
uczelniach oraz giełd i targów pracy.

Targi pracy odbywają się zazwyczaj raz lub dwa razy do

roku. Bierze w nich udział od kilkunastu do kilkudzie-
sięciu pracodawców polskich i zagranicznych. Udział
w targach daje studentom możliwość zebrania infor-
macji o aktualnych trendach na rynku pracy, zwłaszcza
w zakresie wymagań stawianych przez pracodawców
potencjalnym kandydatom do pracy. Dla absolwentów
udział w targach to możliwość znalezienia satysfakcjo-
nującej pracy.

Akademickie Biura Karier prowadzą bazę studentów/

absolwentów poszukujących propozycji praktyk lub ofert
pracy oraz bazę firm i ofert pracy/praktyk. Ich zadanie
polega na kojarzeniu osób poszukujących pracy z praco-
dawcami, szukającymi pracowników do swoich firm.

W tym celu bardzo często podejmują działania związane

z preselekcją kandydatów na zgłoszone przez pracodaw-
ców wolne miejsca pracy lub praktyki. W wyniku przepro-
wadzonej preselekcji studenci/absolwenci informowani
są o ofertach, co do których spełniają wymagania rekru-
tacyjne pracodawców. Zdarza się, że w ramach usług

świadczonych przez biura, wstępne rozmowy rekruta-

cyjne odbywają się nie w siedzibie firmy, a w siedzibie
Biura Karier. Dla studenta rozmowa, która odbywa się na
znanym terenie, odgrywa bardzo znaczącą rolę w pokona-
niu lub częściowym zredukowaniu stresu rekrutacyjnego.

Zanim kandydat przystąpi do rozmowy, może skorzystać
w informatorium z materiałów dotyczących firm, zawie-

rających informacje na temat: historii firmy, posiadanych
oddziałów, rodzaju prowadzonej działalności, struktury

organizacyjnej i szeregu innych zagadnień, których
poznanie ułatwia pomyślne udzielenie odpowiedzi na
pytanie, „Co Pani/Pan wie na temat naszej firmy?”.
Pracodawcy korzystający z usług Biura Karier bardzo
często za ich pośrednictwem dostarczają studentom
informacji na temat: planów rekrutacyjnych, rozwoju
firmy, programów stażowych lub innych akcji i eventów
adresowanych do studentów i absolwentów. Im bliższa
współpraca na linii Biuro Karier – pracodawca, tym lepszy
efekt podejmowanych działań, a tym samym satysfakcja
ze współpracy.
Kolejnym obszarem prowadzonej działalności jest przed-
siębiorczość akademicka. Obejmuje ona różne formy
podejmowania działalności gospodarczej przez przedsta-
wicieli środowiska akademickiego (studentów, doktoran-
tów, absolwentów i pracowników naukowych) oraz jego
najbliższego otoczenia, rozwijane głównie w obszarze
nowych technologii.

Wśród przejawów zaangażowania w rozwój przedsię-

biorczości akademickiej wyróżnić można następujące
działania:

1. Kreowanie przez uczelnie postaw przedsiębiorczych.

Punktem wyjścia tych działań jest teza, że kapitał ludzki
jest jednym z najistotniejszych czynników wzrostu
gospodarczego kraju. Dlatego też powinno się zapewnić
jak największej liczbie młodych osób dostęp do wiedzy,

szczególnie w dziedzinach ważnych z punktu widzenia
polskiej gospodarki.

2. Komercjalizacja wyników badań. Zgodnie z założe-

niami Strategii Lizbońskiej wyzwaniem dla szkolnictwa
wyższego jest podnoszenie innowacyjności przedsię-
biorstw poprzez komercjalizację wyników prowadzonych
badań.
3.

Tworzenie firm odpryskowych. Komercjalizacja

dorobku naukowego nie zawsze związana jest ze „sprze-
dażą myśli”. Dlatego coraz częstszym rozwiązaniem jest
urynkowienie poprzez zakładanie przez pracowników
naukowych przedsiębiorstw, wykorzystujących technolo-
gie i produkty powstałe na uczelni (tzw. firmy spin-off).

4. Nauczanie przedsiębiorczości. Niezależnie od profilu

nauczania uczelnie wyższe podejmują szereg inicjatyw
kreujących postawy przedsiębiorcze. Punktem wyjścia
takich działań jest przeświadczenie, że w dobie wolnego
rynku, nawet osobom mało przedsiębiorczym, należy dać
szansę i pokazać reguły rządzące światem biznesu.

Istotnym elementem przedsiębiorczości jest tworzenie

przez uczelnie Akademickich Inkubatorów Przedsię-
biorczości (AIP). W wielu miastach to właśnie Biura

Karier współtworzyły inkubatory na swoich uczelniach,
aktualnie zaś merytorycznie wspierają ich codzienną
działalność.

AIP udziela pomocy w organizowaniu i prowadzeniu

działalności gospodarczej młodym przedsiębiorcom,
studentom i absolwentom szkół wyższych, pracownikom,
a w szczególności umożliwia:

- uzyskanie niezbędnych informacji do podjęcia i prowa-

dzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza w pierwszym
okresie funkcjonowania firmy,

- korzystanie z powierzchni użytkowej AIP i jego infra-

struktury (komputery, telefon, faks, drukarka, ksero-
kopiarka, podstawowe media, Internet, poczta elektro-
niczna, strona www AIP itp.),

- realizację projektów badawczo-wdrożeniowych w opar-

ciu o infrastrukturę laboratoryjną,

- organizację spotkań i działań promocyjnych, prezen-

tujących ofertę badawczą, szkoleniową i konsultingową
uczelni (poprzez np. utworzenie baz danych) w środowi-
sku gospodarczym miasta, regionu i kraju, a także poza
jego granicami,

- posługiwanie się adresem AIP i adresem poczty elektro-

nicznej AIP,

- posługiwanie się logo AIP,
- wspólną promocję i reklamę poprzez wydawanie ulotek,

folderów, katalogów itp.,

- bezpłatny udział w organizowanych przez AIP konferen-

cjach, seminariach, szkoleniach, warsztatach itp.,

- korzystanie z doradztwa biznesowego i szkoleń.

AIP jest szansą dla tych osób, które myślą na poważnie

o prowadzeniu własnej firmy, a które z różnych powo-
dów obawiają się takiego kroku. Działalność Akademi-
ckich Biur Karier jest niezwykle bogata i wszechstronna.

Z jednej strony jest to pomoc studentowi lub absolwen-
towi w wejściu i utrzymaniu się na rynku pracy, z drugiej

zaś – pracodawcom w znalezieniu odpowiednich kandy-
datów na zgłoszone oferty pracy lub propozycje praktyk
i staży.

Pełny tekst artykułu dostępny jest na stronie projektu
Poradnictwo w Sieci: www.doradca-zawodowy.pl.

Bibliografia

1. Lamb R., Poradnictwo zawodowe w zarysie. Warszawa,

KUP 1998.
2. Paszkowska-Rogacz A., Tarnowska M., Metody pracy

z grupą w poradnictwie zawodowym. Warszawa,

KOWEZiU 2004.
3. Plan strategiczny Międzyuczelnianego Biura Karier

– Wrocław.

4. Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku

pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 z późń. zm.).

5. www.biura-karier.net – oficjalna strona Ogólnopol-
skiej Sieci Biur Karier (OSBK).
6. www.careers.uni.wroc.pl/OSBK – strona internetowa
Międzyuczelnianego Biura Karier we Wrocławiu.