11 Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Tomasz Kupidura

Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń
do nawożenia i ochrony roślin 311[22].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Krzysztof Markowski
mgr inż. Marek Rudziński

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Tomasz Jagiełło

Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Kacperczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[22].Z2.03,
,,Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin", zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu technik mechanizacji rolnictwa.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Klasyfikacja nawozów i zasady ich stosowania w rolnictwie.

Budowa, obsługa, regulacje rozsiewaczy nawozów mineralnych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Budowa, obsługa i regulacje maszyn do stosowania nawozów naturalnych.

Przepisy bhp przy obsłudze maszyn do nawożenia

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Uprawy międzyrzędowe, budowa i regulacje pielników i obsypników.

Zasady bhp przy obsłudze narzędzi do upraw międzyrzędowych

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Klasyfikacja i charakterystyka środków ochrony roślin.

Budowa, obsługa i regulacje opryskiwaczy polowych i sadowniczych
Zasady bhp przy obsłudze maszyn do ochrony roślin

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik mechanizacji rolnictwa.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania oraz środkami
dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

−

wykaz literatury.

W procesie nauczania-uczenia się proponuje się stosować następujące metody: dyskusję

dydaktyczną, metodę przewodniego tekstu, pokaz z opisem oraz ćwiczenia praktyczne.
Podczas poznawania maszyn i narzędzi do uprawy roli należy zwrócić uwagę na ich rodzaje,
budowę, regulacje i zastosowanie. Każdy uczeń powinien mieć możliwość bezpośredniej
identyfikacji oraz doboru maszyn i narzędzi do wykonywania określonych zabiegów
uprawowych. Uczniowie powinni samodzielnie wykonać agregatowanie maszyn i narzędzi
uprawowych z ciągnikiem, przeglądy techniczne oraz naprawy i regulacje eksploatacyjne.

Podczas ćwiczeń uczniowie powinni posługiwać się katalogami, instrukcjami obsługi

oraz poradnikami. Wskazane jest korzystanie z Internetu w celu pozyskiwania informacji na
temat maszyn i narzędzi, zamieszczanych przez ich producentów lub firmy zajmujące się ich
dystrybucją. Należy uzmysłowić uczniom konieczność stałego poszerzania swojej wiedzy
i umiejętności.

Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy zapoznać uczniów z przepisami bezpieczeństwa

i higieny pracy obowiązującymi podczas eksploatacji narzędzi i maszyn do uprawy roli.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

311[22].Z2.02

Eksploatowanie

siewników

i sadzarek

311[22].Z2.04

Eksploatowanie

maszyn

i urządzeń do zbioru

zielonek

311[22].Z2.07

Eksploatowanie maszyn

i urządzeń stosowanych

w produkcji zwierzęcej

311[22].Z2.08

Eksploatowanie urządzeń

i środków transportu

stosowanych

w gospodarstwie rolnym

311[22].Z2.06

Eksploatowanie
maszyn do zbioru
roślin okopowych

311[22].Z2.05

Eksploatowanie

maszyn do zbioru

zbóż

311[22].Z2

Użytkowanie i naprawa

narzędzi, maszyn

i urządzeń rolniczych

311[22].Z2.03

Eksploatowanie

narzędzi, maszyn

i urządzeń do

nawożenia i ochrony

roślin

311[22].Z2.01

Eksploatowanie

narzędzi i maszyn do

uprawy roli

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej uczeń powinien

umieć:

−

dobierać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych prac,

−

zinterpretować przepisy bezpieczeństwa dotyczące procesów pracy,

−

wskazywać konsekwencje naruszenia przepisów bhp podczas wykonywania zadań
zawodowych,

−

charakteryzować sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń urazami mechanicznymi,

−

określać sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń związanych z substancjami
chemicznymi,

−

zastosować podstawowe przepisy bhp podczas wykonywania pracy,

−

zorganizować bezpieczne i ergonomiczne stanowisko pracy,

−

udzielać pierwszej pomocy osobom po urazach mechanicznych, porażeniu prądem,
zatruciach substancjami chemicznymi.

−

odczytywać różne rodzaje rysunków technicznych,

−

charakteryzować materiały stosowane w budowie maszyn,

−

charakteryzować maszyny i urządzenia energetyczne i transportowe,

−

przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska podczas wykonywania badań.

−

określać budowę i działanie mechanizmów ciągnika rolniczego,

−

stosować przepisy ruchu drogowego podczas kierowania pojazdem,

−

kierować pojazdem samochodowym,

−

obsługiwać mechanizmy ciągnika rolniczego,

−

stosować zasady eksploatacji pojazdów rolniczych,

−

diagnozować stan techniczny zespołów ciągnika rolniczego,

−

naprawiać i regulować mechanizmy ciągnika rolniczego,

−

przystosowywać ciągnik rolniczy do prac polowych i transportowych,

−

korzystać z katalogów części, instrukcji obsługi i napraw pojazdów,

−

wykonywać planowe przeglądy i naprawy pojazdów rolniczych,

−

prowadzić dokumentację pracy pojazdów i środków transportowych,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii oraz przepisami
bezpieczeństwa i ochrony środowiska,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji pojazdów
rolniczych.

−

określać zasady przewozu osób i ładunków,

−

określać

przeznaczenie

przyrządów

kontrolno-pomiarowych

znajdujących

się

w pojeździe oraz przyrządów do sterowania pojazdami,

−

określać czynności kierującego pojazdem przed i po uruchomieniu silnika,

−

określać podstawowe czynności kontrolne i obsługowe urządzeń wpływających na
bezpieczeństwo jazdy,

−

posługiwać się mechanizmami sterowania pojazdem,

−

samodzielnie wykonywać manewry pojazdem samochodowym,

−

włączać się do ruchu drogowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

rozróżnić nawozy i określać ich wpływ na wzrost i rozwój roślin,

–

obliczyć zawartość czystego składnika na masę nawozu,

–

określić wymagania agrotechniczne dla rozsiewaczy i roztrząsaczy,

–

sklasyfikować maszyny i urządzenia do nawożenia,

–

wyjaśnić budowę, działanie, zasady obsługi i regulacji rozsiewaczy nawozów,

–

dobrać rozsiewacz do planowanych prac i rodzaju nawozu,

–

wyjaśnić budowę i działanie roztrząsaczy obornika,

–

wykonać regulacje dawki obornika,

–

rozróżnić ładowacze obornika i określać możliwości ich zastosowania,

–

obsłużyć maszyny i urządzenia do nawożenia organicznego,

–

dobrać urządzenia do rozlewania gnojówki i gnojowicy,

–

zastosować zasady organizacji pracy i bezpiecznej obsługi maszyn do nawożenia,

–

wykonać konserwację roztrząsacza obornika, rozsiewacza i urządzeń do rozlewania
gnojowicy,

–

scharakteryzować metody zwalczania chorób i szkodników roślin,

–

określić znaczenie i sposoby wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych roślin,

–

objaśnić budowę i działanie wybranych narzędzi do upraw międzyrzędowych,

–

wykonać agregatownie, regulacje i obsługę narzędzi do upraw międzyrzędowych,

–

wykonać próbę pracy narzędzi do upraw międzyrzędowych,

–

scharakteryzować zasady bezpiecznej obsługi agregatów do upraw międzyrzędowych,

–

wykonać naprawy bieżące agregatów do upraw międzyrzędowych,

–

dokonać klasyfikacji opryskiwaczy,

–

wyjaśnić budowę, działanie oraz zasady obsługi i regulacji opryskiwaczy,

–

wyjaśnić budowę i działanie typowej zaprawiarki do nasion,

–

zastosować zasady bezpiecznej organizacji pracy podczas zabiegów ochrony roślin,

–

wyjaśnić działanie podstawowych grup środków ochrony roślin i dobrać preparaty do
podstawowych upraw,

–

wyjaśnić zasady dystrybucji środków ochrony roślin,

–

skalkulować koszty wykonania zabiegów ochrony roślin,

–

zastosować przepisy bhp podczas obsługi opryskiwaczy i zaprawiarek oraz
przechowywania środków ochrony roślin.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

……………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Technik mechanizacji rolnictwa 311[22]

Moduł:

Użytkowanie i naprawa narzędzi, maszyn
i urządzeń rolniczych 311[22].Z2

Jednostka modułowa:

Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń
do nawożenia i ochrony roślin311[22].Z2.03

Temat: Przygotowanie opryskiwacza do pracy.

Cel ogólny: Nauka obsługi technicznej i agregatowania opryskiwacza z ciągnikiem

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać elementy budowy opryskiwacza,

−

sprawdzić stan techniczny opryskiwacza,

−

wykonać proste naprawy opryskiwacza,

−

dokonać wymianę rozpylaczy,

−

określić funkcję elementów opryskiwacza, służących do regulacji ilości oprysku,

−

połączyć opryskiwacz z ciągnikiem,

−

sprawdzić poprawność regulacji,

−

uruchomić opryskiwacz i wykonać próbny oprysk (wodą).

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

instrukcje obsługi ciągnika i opryskiwacza,

−

ciągnik, łącznik górny, zawleczki,

−

podstawowe narzędzia ślusarskie,

−

opryskiwacz zawieszany,

−

zestaw pytań prowadzących,

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie kolejno, samodzielnie wykonują ćwiczenie.

Czas trwania zajęć:

−

4 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia:

Zagregatuj opryskiwacz zawieszany z ciągnikiem, wykonaj jego obsługę techniczną,

a następnie przygotuj maszynę do pracy przy założeniu, że ma być wykonany zabieg oprysku
pszenicy w ilości 200 l/ha.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad bezpiecznej pracy przy wykonaniu ćwiczenia.
4. Ustalenie kolejności wykonania ćwiczenia.

Faza właściwa

Praktyczne wykonanie ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1. Jakie zasady obowiązują podczas obsługi i napraw maszyn zawieszonych na ciągniku?
2. Na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas obsługi opryskiwacza

zawieszanego?

3. Z jakich elementów jest zbudowany opryskiwacz?
4. Jakie elementy ciągnika są wykorzystane do agregatowania maszyn zawieszanych?
5. Jak się obsługuje podnośnik hydrauliczny ciągnika?
6. Jaka jest kolejność czynności przy agregatowaniu maszyny zawieszanej?

Faza II. Planowanie
1. Jakie warunki należy stworzyć, by obsługa opryskiwacza przebiegała zgodnie z bhp?
2. Jakie narzędzia, środki ochrony osobistej i inne dodatkowe elementy będą potrzebne

podczas wykonywania obsługi i przy regulacjach opryskiwacza?

obsługi i przygotowania do pracy.

2. Uczniowie przed agregatowaniem sprawdzają długość łącznika górnego.
3. Uczniowie demontują zaczep transportowy, zaczep wychylny i belkę zaczepową.
4. Uczniowie ćwiczą sterowanie podnośnikiem hydraulicznym ciągnika.
5. Uczniowie ćwiczą precyzyjne podjeżdżanie do opryskiwacza.
6. Uczniowie agregatują opryskiwacz z ciągnikiem, następnie go poziomują.
7. Uczniowie sprawdzają stan techniczny opryskiwacza, w tym stan belki polowej, pompy,

zaworów sterujących, manometru, przewodów cieczowych, rozpylaczy.

8. Uczniowie w razie potrzeby wymieniają uszkodzone lub zużyte elementy maszyny.
9. Uczniowie przed ewentualną naprawą opryskiwacza opuszczają go na podłoże,

a następnie wyłączają silnik i w celu unieruchomienia ciągnika podkładają 2 kliny pod
tylne koło ciągnika.

10. Uczniowie sprawdzają połączenia, podzespoły opryskiwacza, ciśnienie powietrza

w powietrzniku itp. według instrukcji obsługi smarują smarem stałym wszystkie punkty
zgodnie z zaleceniami producenta.

11. Uczniowie sprawdzają poziom oleju w pompie, w razie potrzeby uzupełniają jego stan.

Uczniowie dokonują sprawdzenia rodzaju rozpylaczy, czy są jednakowego rozmiaru,
o jednakowym kącie wyprysku i tego samego producenta.

12. Uczniowie zgodnie z tabelą wydatków rozpylaczy dobierają parametry oprysku, tzn.

wielkość rozpylacza, prędkość wykonania zabiegu, ciśnienie oprysku, wydatek
jednostkowy jednego rozpylacza.

13. Uczniowie napełniają do połowy zbiornik opryskiwacza czystą wodą i dokonują próby

pracy.

14. Uczniowie zbierają w ciągu 1 minuty wodę wypryskaną z jednego rozpylacza. Ten sam

pomiar powtarzają jeszcze dla kilku następnych rozpylaczy. Obliczają

wydatek średni

z jednego rozpylacza

15. Porównują wyniki z zakładanym wydatkiem
16. Dokonują ewentualnie korekty ciśnienia, aby uzyskać pożądany wynik.

Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają stan techniczny opryskiwacza, prawidłowość jego zamocowania.
2. Uczniowie sprawdzają poprawność przeprowadzonych regulacji.
3. Uczniowie sprawdzają jakość wykonanych regulacji.

Faza VI. Analiza końcowa
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
największą trudność. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

umiejętności były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
Szczególną uwagę należy zwrócić na poprawne wykonanie sprawdzenia stanu technicznego
opryskiwacza, w szczególności stan rozpylaczy i pompy. Należy w czasie ćwiczenia
podkreślić, że z czasem rozpylacze ulegają zużyciu i aby sprawdzic poprawność ich działania,
należy udać się do specjalistycznej Stacji Kontroli Opryskiwaczy, która dysponuje
odpowiednim sprzętem i wykwalifikowanym personelem. Ćwiczenie można wykonywać
posługując się wyłącznie czystą wodą!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

…………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Technik mechanizacji rolnictwa 311[22]

Moduł:

Użytkowanie i naprawa narzędzi, maszyn
i urządzeń rolniczych 311[22].Z2

Jednostka modułowa:

Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń
do nawożenia i ochrony roślin311[22].Z2.03

Temat: Określanie prędkości jazdy ciągnika w [km/h].

Cel ogólny: Ustalenie rzeczywistej prędkości jazdy.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

określić cel poznania prędkości ciągnika,

−

dokonać badania prędkości w warunkach polowych,

−

obliczyć wartość prędkości,

−

przeprowadzić pomiar prędkości w prawidłowych warunkach,

−

zamienić prędkość w m/s na prędkość wyrażoną w km/h.

Metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

instrukcje obsługi ciągnika i opryskiwacza,

−

ciągnik, łącznik górny, zawleczki,

−

podstawowe narzędzia ślusarskie,

−

opryskiwacz zawieszany,

−

stoper, paliki, taśma pomiarowa.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

ćwiczenie wykonuje cała grupa.

Czas trwania zajęć:

−

4 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia:

Mając do dyspozycji ciągnik, opryskiwacz zawieszany, taśmę pomiarową, stoper wykonaj

kilka przejazdów odcinka 100 metrów na różnych przełożeniach. Określ prędkość poruszania
się agregatu w km/h. Wyniki zapisz w tabeli. Pomiary dokonaj na polu.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad bezpiecznej pracy przy wykonaniu ćwiczenia.
4. Ustalenie kolejności wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Faza właściwa

Praktyczne wykonanie ćwiczenia.

Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1. Jakie zasady obowiązują podczas jazdy ciągnikiem?
2. Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy uruchamianiu ciągnika?
3. Dlaczego istotne jest poznanie prędkości jazdy agregatu przy zabiegach oprysku?
4. W jaki sposób można zmieniać ilość oprysku na jednostkę powierzchni?
5. W jaki sposób można się przekonać o prawidłowym wyregulowaniu opryskiwacza?
6. Czy istotna jest odpowiednia prędkość obrotowa silnika (WOM) podczas pracy

z opryskiwaczem?

7. Jakie obroty powinien mieć WOM?

Faza II. Planowanie
1. Jakie warunki należy stworzyć, by ćwiczenie przebiegało zgodnie z bhp?
2. Jakie narzędzia i dodatkowe przyrządy będą potrzebne podczas wykonywania tego

ćwiczenia?

Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie czytają instrukcję wykonania ćwiczenia.
2. Uczniowie organizują stanowisko do przeprowadzenia ćwiczenia.

Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie czytają instrukcję przeprowadzenia ćwiczenia.
2. Uczniowie agregatują opryskiwacz z ciągnikiem i napełniają go do połowy wodą.
3. Uczniowie wytyczają odcinek 100 m na polu.
4. Uczniowie przejeżdżają odcinek na różnych biegach (z reduktorem i bez), w ten sposób,

by obroty silnika zapewniały obroty nominalne WOM, mierząc czas stoperem.

5. Uczniowie notują czas przejechania odcinka w tabeli.
6. Uczniowie według znanego wzoru obliczają prędkość agregatu.
7. Należy pamiętać, by wynik końcowy podać w km/h.

Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają prawidłowość obliczeń.

Faza VI. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy wykonania ćwiczenia sprawiły im

największą trudność. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, podkreślić w jakim
celu wykonuje się pomiar prędkości jazdy agregatu, zwrócić uwagę na poprawność jazdy
(ciągnik na odcinku pomiarowym musi już być rozpędzony, obroty silnika muszą zapewnić
nominalne obroty pompy opryskiwacza). Należy podkreślić znaczenie precyzyjnego pomiaru
prędkości i jego wpływ na regulację ilości oprysku na jednostkę powierzchni.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Klasyfikacja nawozów i zasady ich stosowania w rolnictwie.

Budowa,

obsługa,

regulacje

rozsiewaczy

nawozów

mineralnych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj przeprowadzenie zabiegu nawożenia nawozem mineralnym. Do pracy przygotuj

rozsiewacz zawieszany N 053. Planowana dawka wysiewu nawozu mineralnego to 150 kg/ha.
Przeprowadź próbę kręconą na postoju. Zakładana szerokość robocza 10 m.

Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o budowie i regulacjach rozsiewaczy odśrodkowych. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3 osobowe. Poszczególnym grupom można
zróżnicować dane wyjściowe do ćwiczenia. Uczniowie posługując się dostępnymi środkami
dydaktycznymi najpierw planują zabieg nawożenia, a następnie przygotowują rozsiewacz do
pracy. Po wstępnych regulacjach poszczególne grupy uczniów przeprowadzają kontrolę
wysiewu na postoju. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie
potrzeby udziela im niezbędnych wskazówek.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować kolejność prac przy nawożeniu mineralnym,
4) wyregulować wstępnie podzespoły rozsiewacza,
5) przeprowadzić kontrolę wysiewu na postoju,
6) obliczyć na podstawie tabeli uzyskaną normę wysiewu,
7) dokonać w razie potrzeby korekty nastaw.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, rozsiewacz zawieszany N 053,

−

instrukcje obsługi rozsiewacza i ciągnika,

−

wiadro, waga,

−

zestaw kluczy monterskich,

−

materiały piśmiennicze,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Zaplanuj przeprowadzenie zabiegu nawożenia nawozem mineralnym. Przygotuj

rozsiewacz zawieszany N 053 do wysiewu nawozu mineralnego w ilości 150 kg/ha.
Przeprowadź kontrolę wysiewu na określonym odcinku drogi. Zakładana szerokość robocza
10 m. Pomiar dokonaj na drodze o długości 50 m.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponieważ uczniowie powinni już znać budowę
i asadę działania rozsiewaczy, należy ich aktywizować, poprzez zadawanie pytań dotyczących
znaczenia i funkcjonowania poszczególnych podzespołów. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3 osobowe. Poszczególnym grupom można
zróżnicować dane wyjściowe do ćwiczenia. Uczniowie mają zaplanować zabieg nawożenia
nawozem mineralnym. Następnie przygotowują rozsiewacz zawieszany N 053. Po wstępnych
regulacjach poszczególne grupy uczniów przeprowadzają kontrolę wysiewu na postoju.
W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im
wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować przeprowadzenie zabiegu nawożenia,
4) wskazać i nazwać elementy z jakich składa się rozsiewacz,
5) opisać funkcjonowanie rozsiewacza,
6) wyregulować wstępnie podzespoły rozsiewacza zgodnie z danymi wyjściowymi,
7) przeprowadzić kontrolę wysiewu poprzez przejazd pomiarowego odcinka,
8) obliczyć na podstawie tabeli uzyskaną normę wysiewu,
9) sprawdzić, czy regulacje są odpowiednie, w razie potrzeby dokonać korekty.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, rozsiewacz zawieszany N 053,

−

instrukcje obsługi rozsiewacza i ciągnika,

−

wiadro, waga, taśma pomiarowa,

−

zestaw kluczy monterskich,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Zaplanuj przeprowadzenie zabiegu nawożenia nawozem mineralnym. Przygotuj

rozsiewacz zawieszany N 053 do wysiewu fosforanu amonu w ilości 200 kg/ha. Przeprowadź
kontrolę wysiewu wiedząc, że ciężar usypowy tego nawozu wynosi 1 kg/l. Zakładana
szerokość robocza 10 m, a prędkość jazdy 10 km/h. Oblicz prędkość obrotową ślimaków
dozujących.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas kierowanej dyskusji należy
przeanalizować zależność ilości wysiewu nawozu od prędkości jazdy agregatu i ustawienia
elementów regulacyjnych. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na
grupy 2–3 osobowe. Uczniowie powinni samodzielnie wykonywać poszczególne fragmenty
obsługi rozsiewacza. Posługując się dostępnymi środkami dydaktycznymi uczniowie
przeprowadzają obsługę rozsiewacza i przygotowują go do pracy. Przeprowadzają kontrolę
ilości wysiewanego nawozu na podstawie ciężaru usypowego nawozu. W trakcie ćwiczenia
nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować kolejność prac przy nawożeniu mineralnym,
4) wyregulować wstępnie podzespoły rozsiewacza,
5) przeprowadzić kontrolę wysiewu według ciężaru usypowego nawozu,
6) obliczyć na podstawie tabeli wymaganą prędkość obrotową ślimaków dozujących,
7) sprawdzić po obliczeniach i ustawieniu parametrów roboczych, uzyskiwaną normę

wysiewu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, rozsiewacz zawieszany N 053,

−

instrukcje obsługi rozsiewacza i ciągnika,

−

wiadro, waga, taśma pomiarowa,

−

zestaw kluczy monterskich,

−

materiały piśmiennicze,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 4

Zaplanuj czynności podczas wykonania prac przy posezonowej konserwacji rozsiewacza.

Przeprowadź tę konserwację.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas dyskusji należy przeanalizować
funkcjonowanie rozsiewacza, z uwzględnieniem specyficznych własności nawozów
mineralnych. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie powinni samodzielnie
wykonywać poszczególne fragmenty obsługi rozsiewacza. Następnie każdy samodzielnie
planuje przebieg czynności przy konserwacji rozsiewacza. Posługując się dostępnymi
środkami dydaktycznymi uczniowie przeprowadzają konserwację posezonową rozsiewacza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im
wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować kolejność prac przy konserwacji rozsiewacza,
4) dobrać narzędzia i materiały konserwacyjne,
5) przygotować rozsiewacz do konserwacji,
6) przeprowadzić konserwację,
7) ocenić swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

rozsiewacz zawieszany,

−

zestaw kluczy monterskich i podstawowe narzędzia ślusarskie, myjka ciśnieniowa,

−

środki konserwujące, farba, itp.

−

instrukcja obsługi rozsiewacza,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Budowa, obsługa i regulacja maszyn do stosowania nawozów

naturalnych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprojektuj proces technologiczny nawożenia pola obornikiem. Przygotuj praktycznie

rozrzutnik obornika do pracy. Sprawdź jego stan techniczny.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o budowie, obsłudze i regulacjach rozrzutników obornika. Przed przystąpieniem
do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału
Materiał nauczania. Następnie samodzielnie projektują proces technologiczny nawożenia pola
obornikiem. Uczniowie w oparciu o informacje z instrukcji obsługi sprawdzają stan
techniczny rozrzutnika i przygotowują go do pracy. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaprojektować proces technologiczny przeprowadzenia nawożenia obornikiem,
4) dokonać obsługę codzienną rozrzutnika (smarowanie, stan przekładni łańcuchowych),
5) sprawdzić ogólny stan techniczny maszyny.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik, sworznie i zawleczki, rozrzutnik obornika,

−

instrukcje obsługi rozrzutnika obornika i ciągnika,

−

zestaw kluczy monterskich,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj pracę ładowaczem chwytakowym. Następnie przygotuj ładowacz przyczepiany

T-214 do pracy. Sprawdź jego stan techniczny. Wykonaj próbę pracy.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o budowie, obsłudze i regulacjach ładowacza chwytakowego. Przed
przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment
rozdziału Materiał nauczania. Każdy z uczniów najpierw sprawdza stan techniczny

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ładowacza, a następnie po zagregatowaniu z ciągnikiem wykonuje ćwiczenia podczas próby
pracy. W trakcie ćwiczeń nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im
wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować pracę ładowaczem chwytakowm,
4) sprawdzić stan techniczny ładowacza i przygotować go do pracy,
5) zagregatować maszynę z ciągnikiem,
6) wykonać próbę pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik, sworznie i zawleczki, ładowacz chwytakowy,

−

instrukcje obsługi ładowacza chwytakowego i ciągnika,

−

zestaw kluczy monterskich,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Zaplanuj przeprowadzenie prac przy konserwacji posezonowej rozrzutnika obornika.

Następnie przeprowadź tę konserwację.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.
Uczniowie planują czynności przy konserwacji posezonowej rozrzutnika. W miarę
możliwości należy tak zorganizować zajęcia, by uczniowie mieli możliwość samodzielnie
konserwować poszczególne podzespoły rozrzutnika.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać narzędzia i materiały konserwacyjne,
4) zaplanować tok prac konserwacyjnych,
5) przygotować rozrzutnik do konserwacji,
6) przeprowadzić konserwację,
7) ocenić swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

rozrzutnik obornika,

−

zestaw kluczy monterskich i podstawowe narzędzia ślusarskie, myjka ciśnieniowa,

−

środki konserwujące, farba, itp.

−

instrukcja obsługi rozrzutnika obornika,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Uprawy międzyrzędowe, budowa i regulacje pielników

i obsypników. Zasady bhp przy obsłudze narzędzi do upraw
międzyrzędowych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj zabieg pielenia na plantacji buraków. Przygotuj pielnik do wykonania zabiegu.

Rozstaw rzędów 0,45 m, rozstaw kół ciągnika 1,35 m, szerokość tylnej opony ciągnika
0,30 m, szerokość pasa bezpieczeństwa 0,075 m. Głębokość pracy 0,05 m. Wykonaj
rozmieszczenie elementów roboczych na pielniku zgodnie z zadanymi parametrami. Wykonaj
próbę pracy. Sprawdź, czy zostaje zachowany pas bezpieczeństwa.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o zasadach pracy narzędzi do upraw międzyrzędowych. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Ćwiczenia powinny być wykonywane indywidualnie przez poszczególnych
uczniów. W miarę możliwości dane wyjściowe można dla poszczególnych uczniów
różnicować. Uczniowie planują zakres prac przy pieleniu plantacji buraków. W trakcie
ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im niezbędne
wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować kolejność prac przy zabiegu pielenia,
4) posłużyć się instrukcją pielnika P 430,
5) wykonać rozmieszczenie elementów roboczych na ramie pielnika
6) wykonać próbę pracy i ocenić jakość wykonanego zadania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik rolniczy, łącznik górny, sworznie i zawleczki, pielnik P 430,

−

zestaw kluczy monterskich i podstawowe narzędzia ślusarskie, taśma miernicza,

−

instrukcje obsługi: ciągnika i pielnika,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Zaplanuj przeprowadzenie zabiegu obsypywania na plantacji ziemniaków. Przygotuj

obsypnik P 431 do zabiegu. Rozstaw rzędów ziemniaków 0,625 m, rozstaw kół ciągnika
1,35 m. Skrzydła odkładnic ustaw do wykonania pierwszego obredlenia

Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o zasadach pracy narzędzi do upraw międzyrzędowych. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Ćwiczenia powinny być wykonywane indywidualnie przez poszczególnych
uczniów. W miarę możliwości dane wyjściowe można dla poszczególnych uczniów
zróżnicować. Uczniowie planują zakres czynności związanych z zabiegiem obsypywania
ziemniaków. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby
udziela im niezbędne wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować przebieg prac przy zabiegu obsypywania ziemniaków,
4) wykonać regulacje i obsługę obsypnika,
5) wykonać próbę pracy
6) ocenić jakość swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik rolniczy, łącznik górny, sworznie i zawleczki, obsypnik P 431,

−

zestaw kluczy monterskich i podstawowe narzędzia ślusarskie, taśma miernicza,

−

instrukcje obsługi: ciągnika i obsypnika,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Zaplanuj prace przy obsłudze technicznej obsypnika. Następnie wykonaj obsługę

obsypnika P 430. Zwróć szczególną uwagę na przestrzeganie zasad bezpieczeństwa.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o budowie, obsłudze i regulacjach obsypników. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3 osobowe. Poszczególnym grupom można
zróżnicować dane wyjściowe do ćwiczenia. Uczniowie posługując się dostępnymi środkami
dydaktycznymi regulują podzespoły obsypnika. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje
pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im niezbędne wskazówki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować zakres i kolejność prac przy obsłudze technicznej obsypnika,
4) przeprowadzić obsługę techniczną,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik rolniczy, łącznik górny, sworznie i zawleczki, obsypnik P 430,

−

zestaw kluczy monterskich i podstawowe narzędzia ślusarskie,

−

instrukcje obsługi: ciągnika i obsypnika P 430,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Klasyfikacja i charakterystyka środków ochrony roślin.

Budowa, obsługa i regulacje opryskiwaczy polowych
i sadowniczych. Zasady bhp przy obsłudze maszyn do
ochrony roślin

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj etykietę dowolnego środka ochrony roślin. Odszukaj informacje istotne dla

przeprowadzenia zabiegu ochrony roślin.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o zasadach pracy ze środkami ochrony roślin. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Ćwiczenia powinny być wykonywane indywidualnie przez poszczególnych
uczniów. Każdy z uczniów powinien mieć do dyspozycji etykietę pochodzącą z różnych
środków ochrony roślin. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie
potrzeby udziela im niezbędne wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeanalizować treść z etykiety środka ochrony roślin,
4) wynotować informacje istotne dla poprawnego zastosowania środka ochrony roślin,
5) ocenić swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

etykieta-instrukcja środka ochrony roślin,

−

materiały piśmiennicze,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Posługując się Internetem, wyszukaj międzynarodowe umowne znaki (piktogramy)

informujące o sposobie obchodzenia się z środkami chemicznymi. Przerysuj najważniejsze,
wykonaj notatkę.

Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiadomości o zasadach użytkowania środków ochrony roślin. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Ćwiczenie uczniowie powinni wykonywane indywidualnie. W trakcie ćwiczenia
nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im niezbędne wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) wyszukać przy pomocy Internetu piktogramy charakteryzujące środki ochrony roślin,
4) sporządzić notatkę opisującą poszczególne piktogramy i ich znaczenie,
5) ocenić jakość swojej pracy,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

materiały piśmiennicze,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Przygotuj się do wykonania zabiegu ochrony roślin. Dobierz środki ochrony osobistej.

Określ zasady przygotowywania cieczy roboczej wykorzystywanej przy oprysku roślin.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości na temat zasad użytkowania środków ochrony roślin oraz doboru środków
ochrony osobistej. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na
grupy 2–3 osobowe. Uczniowie przedstawiciela z każdej z grup ubierają w środki ochrony
osobistej. Każdy z uczniów wykonuje notatkę na temat zasad przygotowywania cieczy
roboczej. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela
im niezbędne wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać ubranie robocze i środki ochrony osobistej,
4) określić zasady bezpiecznego przygotowania cieczy roboczej do oprysku,
5) napisać notatkę na temat zasad przygotowywania cieczy roboczej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

gumowe buty, impregnowane ubranie drelichowe, półmaska, okulary, rękawice gumowe,
nakrycie głowy,

−

materiały piśmiennicze,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 4

Zaplanuj kolejne czynności przy pomiarze rzeczywistej prędkości jazdy ciągnika.

Wykonaj pomiar prędkości na odcinku o długości 100 m wytyczonym na polu. Wykonaj
pomiary dla różnych kombinacji biegów ciągnika z użyciem reduktora i bez. Zadbaj o to, by
ciągnik w czasie jazdy miał takie obroty silnika, które zagwarantują nominalną pracę pompy
opryskiwacza. Oblicz prędkość jazdy wyrażoną w km/h.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości dotyczące eksploatacji ciągnika rolniczego. Przed przystąpieniem do wykonania
ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.
Do pomiarów należy użyć ciągnik zagregatowany z zawieszanym opryskiwaczem, do połowy
napełnionym czystą wodą. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie
potrzeby udziela im wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaplanować czynności podczas pomiaru prędkości,
4) wykonać kilka przejazdów ciągnikiem wybierając różne przełożenia w skrzyni biegów,
5) wykonać niezbędne obliczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, opryskiwacz zawieszany,

−

instrukcje obsługi opryskiwacza i ciągnika,

−

taśma pomiarowa, stoper,

−

zestaw kluczy monterskich,

−

materiały piśmiennicze,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 5

Wykonaj obliczenia, przed wykonaniem zabiegu ochrony pszenicy przed chwastem

komosa biała. Przygotuj opryskiwacz zawieszany o pojemności zbiornika 400 l, do
wykonania zabiegu ochrony. Załóż, że należy opryskać pole o powierzchni 6 ha. Herbicyd
„Chwastox 500 SL” należy zastosować w ilości 1,5 l/ha, w zalecanej ilości wody 200 l/ha,
zastosuj oprysk średniokroplisty. Załóż prędkość roboczą agregatu 5 km/h. Oblicz ile
będziesz potrzebował wody i herbicydu aby wykonać zabieg na całym polu. Oblicz wydatek

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

jednostkowy jednego rozpylacza. Dobierz odpowiedni rozmiar rozpylacza i określ ciśnienie
przy jakim wykonasz zabieg.

Wskazówki do realizacji

Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości związane z przygotowaniem opryskiwacza do przeprowadzenia zabiegu.
Ćwiczenie jest teoretyczne, uczniowie nie mogą mieć żadnego kontaktu ze środkami ochrony
roślin. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3
osobowe. Poszczególnym grupom można zróżnicować dane wyjściowe do ćwiczenia.
Uczniowie posługując się wzorami wyliczają wskazane wartości. W trakcie ćwiczenia
nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) obliczyć potrzebną ilość wody i środka ochrony roślin,
3) obliczyć ile litrów herbicydu należy wlać do jednego zbiornika opryskiwacza,
4) obliczyć wydatek rozpylacza,
5) dobrać odpowiedni rozmiar rozpylacza,
6) określić ciśnienie, przy jakim będzie wykonany zabieg,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

materiały piśmiennicze,

−

tabela z wydatkami rozpylaczy,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 6

Posługując się tabelą wydatków rozpylaczy, dobierz parametry wykonania zabiegu

ochrony plantacji ziemniaków przed zarazą ziemniaczaną, fungicydem „Rywal 500 SC”.
Masz do dyspozycji opryskiwacz zawieszany o pojemności zbiornika 400 l. Ziemniaki są
uprawiane na polu o powierzchni 4 ha. Fungicyd należy zastosować w ilości 3 l/ha,
w zalecanej ilości wody 400 l/ha, oprysk drobnokroplisty. Korzystając z tabeli wydatków
określ rodzaj rozpylacza, prędkość roboczą z jaką będzie wykonany

zabieg oraz ciśnienie.

Oblicz ile będziesz potrzebował wody i fungicydu aby wykonać zabieg na całym polu.

Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczniowie posługując się wzorami wyliczają wskazane wartości. W trakcie ćwiczenia
nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) obliczyć potrzebną ilość wody i środka ochrony roślin,
3) obliczyć ile litrów fungicydu należy wlać do jednego zbiornika opryskiwacza,
4) dobrać parametry pracy z tabeli wydatków rozpylaczy,
5) dobrać rozmiar rozpylacza.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

materiały piśmiennicze,

−

tabela z wydatkami rozpylaczy,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 7

Zaplanuj czynności związane z przygotowaniem opryskiwacza do przechowania między

sezonami. Następnie wykonaj te czynności.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania
i instrukcję wykonania ćwiczenia. Uczniów należy podzielić na grupy 2–3 osobowe. Każda
z grup powinna praktycznie sprwdzić stan techniczny opryskiwacza i go zakonserwować. Pod
koniec zajęć nauczyciel wspólnie z uczniami ocenia jakość wykonanych prac.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać fragment instrukcji dotyczący konserwacji opryskiwaczy,
4) wykonać wszystkie czynności zgodnie z zaleceniami producenta,
5) sprawdzić stan techniczny maszyny,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, opryskiwacz zawieszany,

−

instrukcje obsługi opryskiwacza i ciągnika,

−

zestaw kluczy monterskich, smarownica,

−

środki do konserwacji,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Eksploatowanie narzędzi,
maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin”.

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 18, 19 są poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 13, 17, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. c, 3. d, 4. b, 5. c, 6. d 7. a, 8. c, 9. c, 10. c, 11. b,
12. a, 13. d, 14. c, 15. c, 16. d, 17. c, 18. a, 19. c, 20. c

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić rodzaj nawozu rolniczego

Określić zasady poprawnego nawożenia

Określić skład nawozów organicznych

Scharakteryzować zasady poprawnego nawożenia

Wyjaśnić funkcjonowanie maszyn do nawożenia

Scharakteryzować funkcjonowanie maszyn do
nawożenia

Wyjaśnić funkcjonowanie maszyn do nawożenia

Rozpoznać funkcje elementów rozrzutnika

Wyjaśnić funkcjonowanie maszyn do nawożenia

Określić warunki funkcjonowania pielników

Rozpoznać funkcje elementów pielnika

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scharakteryzować rodzaje środków ochrony roślin

Scharakteryzować informacje z etykiety środka
ochrony roślin

Rozpoznać funkcje elementów opryskiwacza

Dobrać parametry opryskiwacza

Określić warunki funkcjonowania opryskiwacza

Określić warunki obsługi opryskiwacza

Dobrać końcówki do opryskiwacza

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem

poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do grupy nawozów mineralnych: należy

a) gnojowica.
b) gnojówka.
c) mocznik.
d) obornik.

2. Maksymalna dawka obornika, jaka jest polecana pod rośliny okopowe wynosi

a) 10 t\ha.
b) 20 t\ha.
c) 30 t\ha.
d) 40 t\ha.

3. Przyjmuje się, że w 1 tonie obornika przeciętnie zawiera się

a) 3 kg azotu (N), 7 kg fosforu (P

) i 4 kg potasu (K

O).

b) 7 kg azotu (N), 4 kg fosforu (P

) i 3 kg potasu (K

O).

c) 4 kg azotu (N), 7 kg fosforu (P

) i 3 kg potasu (K

O).

d) 4 kg azotu (N), 3 kg fosforu (P

) i 7 kg potasu (K

O).

4. Nie jest zgodna z zasadami umiejętnego stosowania nawozów: opinia, że

a) wybór optymalnej dawki poszczególnych składników pokarmowych, powinien być

poprzedzony badaniem gleby, na której nawóz będzie zastosowany.

b) zbyt duże dawki nawozów, nie zaszkodzą roślinom.
c) zabieg nawożenia należy wykonać we właściwym terminie.
d) należy stosować nawóz odpowiedniego rodzaju.

5. W rozsiewaczu N 011, dawka wysiewanego nawozu zależy od

a) prędkości obrotowej tarcz rozsiewacza.
b) średnicy tarczy rozsiewającej.
c) prędkości jazdy i szczeliny zasuwy regulacyjnej.
d) szczeliny zasuwy regulacyjnej.

6. Istotną zaletą konstrukcyjną pneumatycznych rozsiewaczy nawozów, w porównaniu

z innymi typami rozsiewaczy jest

a) zmniejszenie ciężaru maszyny.
b) zwiększenie stabilności pracy.
c) zmniejszenie równomierności rozsiewania nawozów.
d) zwiększenie równomierności rozsiewania nawozów.

7. Adapter z pionowymi bębnami w rozrzutniku obornika umożliwia

a) zwiększenie szerokości roboczej.
b) zwiększenie równomierności pokrycia pola obornikiem.
c) zwiększenie dawki na jednostkę powierzchni.
d) zwiększenie komfortu pracy.

8. Sprzęgło przeciążeniowe, w układzie przeniesienia napędu rozrzutnika obornika

a) dociąża układ napędowy.
b) upraszcza obsługę maszyny.
c) chroni przed zniszczeniem elementy układu napędowego, podczas awarii.
d) ułatwia uruchamianie napędu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Napełnianie przyczepy asenizacyjnej odbywa się

a) w skutek siły grawitacji.
b) na zasadzie naczyń połączonych.
c) w skutek podciśnienia wytworzonego przez pompę próżniową.
d) dzięki układowi hydraulicznemu.

10. W uprawach międzyrzędowych, pasem bezpieczeństwa nazywa się

a) element poprawiający bezpieczeństwo pracy osoby znajdującej się na pielniku.
b) element poprawiający bezpieczeństwo operatora ciągnika.
c) odległość od krawędzi elementu roboczego narzędzia, do osi rzędu roślin.
d) odległość między osiami sąsiadujących rzędów roślin.

11. Ustalając parametry pracy pielnika, między innymi należy wziąć pod uwagę

a) klasę ciągnika.
b) rozstaw kół ciągnika.
c) średnicę kół przednich ciągnika.
d) średnicę kół tylnych ciągnika.

12. Sekcje robocze w pielnikach, mocowane są do ramy za pomącą

a) równoległoboków przegubowych.
b) kulistych jarzm.
c) na sztywno.
d) swobodnych przegubów.

13. Fungicydy, to środki chemiczne służące do

a) walki ze ślimakami.
b) walki z chwastami.
c) walki z nicieniami.
d) walki z grzybami.

14. Etykieta na środkach ochrony roślin zawiera

a) informacje reklamowe dotyczące działalności producenta środka chemicznego.
b) najważniejsze informacje dotyczące środków produkowanych przez producenta.
c) najważniejsze informacje dotyczące bezpiecznego i skutecznego stosowania

preparatu.

d) informacje dotyczące sposobu i metod produkcji środka chemicznego.

15. Rozwadniacz (rozcieńczalnik) jest to element opryskiwacza służący do

a) mycia instalacji cieczowej opryskiwacza po pracy.
b) równomiernego rozprowadzenia cieczy roboczej po polu.
c) przygotowania cieczy roboczej.
d) mycia zbiornika opryskiwacza.

16. Do ochrony upraw polowych zaleca się

a) rozpylacze stożkowe.
b) rozpylacze z pustym stożkiem.
c) rozpylacze wirowe.
d) rozpylacze płaskostrumieniowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Aby zmniejszyć szkodliwe zjawisko znoszenia cieczy w czasie opryskiwania należy

a) zwiększyć ciśnienie robocze.
b) zwiększyć ciśnienie w powietrzniku.
c) zastosować rozpylacze inżektorowe.
d) zastosować rozpylacze wirowe.

18. Kalibrowanie opryskiwacza to

a) ustalenie ciśnienia roboczego, prędkości agregatu i wydatku rozpylaczy w celu

uzyskania odpowiedniej dawki cieczy na ha.

b) próbna praca opryskiwaczem.
c) testowanie prototypu opryskiwacza.
d) ustalenie ciśnienia roboczego i prędkości agregatu, w celu uzyskania odpowiedniej

dawki cieczy na ha.

19. Opryskiwacz może być obsługiwany przez

a) kobiety.
b) młodocianych.
c) osoby przeszkolone i upoważnione do obsługi tych maszyn.
d) rolników.

20. Różne kolory końcówek rozpylaczy oznaczają

a) różne rodzaje materiału z jakiego wykonano rozpylacze.
b) wskazanie do ochrony jakich upraw są rozpylacze polecane.
c) różne wydatki rozpylaczy, przy tym samym ciśnieniu.
d) kolory nie posiadają specjalnego znaczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko: ...............................................................................

Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej Eksploatowanie narzędzi,
maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 14, 16, 17, 19, 20 są poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 4, 12, 13, 15, 18 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. a, 4. a, 5. b, 6. c 7. d, 8. c, 9. c, 10. c, 11. a,
12. b, 13. b, 14. b, 15. d, 16. c, 17. b, 18. d, 19. a, 20. c

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić rodzaj nawozu rolniczego

Ustalić zasady poprawnego nawożenia

Określić zasady poprawnego nawożenia

Scharakteryzować funkcjonowanie maszyn do
wysiewu nawozów mineralnych

Rozpoznać maszyny do nawożenia organicznego

Określić funkcjonowanie maszyn do nawożenia
organicznego

Wyjaśnić sposoby regulacji ilości nawożenia

Określić funkcje elementów rozrzutnika

Określić funkcjonowanie ładowacza chwytakowego

Nazwać środki ochrony roślin

Określić zagrożenia środków ochrony roślin

Scharakteryzować zagrożenia środków ochrony
roślin

Ustalić warunki eksploatacji opryskiwaczy

Określić jednostkę wydatku

Scharakteryzować kalibrację opryskiwacza

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozpoznać elementy budowy opryskiwacza

Określić zastosowanie powietrznika

Ustalić warunki wykonywania oprysku

Określić warunki eksploatacji opryskiwacza

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem

poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez uzasadnienia,
nie będzie uznane.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Nie należy do nawozów naturalnych

a) gnojowica.
b) gnojówka.
c) mocznik.
d) obornik.

2. Nawozy naturalne wolno stosować

a) na glebach zalanych wodą.
b) na glebach przykrytych śniegiem.
c) na glebach zamarzniętych do głębokości 30 cm.
d) na glebach nie zalanych wodą, nie przykrytych śniegiem i niezamarzniętych.

3. Planując nawożenie

a) należy uwzględnić wymagania pokarmowe roślin.
b) nie wolno mieszać nawozów mineralnych i naturalnych.
c) nie jest istotne obliczanie zapotrzebowania pokarmowego roślin.
d) należy co roku zmieniać rodzaj stosowanych nawozów.

4. Siewniki nawozowe w porównaniu z rozsiewaczami odśrodkowymi

a) wysiewają nawóz dokładniej.
b) wysiewają nawóz szybciej.
c) są bardziej wydajne.
d) ich budowa jest mniej skomplikowana.

5. Na rysunku obok przedstawiono

a) rozrzutnik wąskopasmowy.
b) rozrzutnik szerokopasmowy.
c) wóz paszowy.
d) rozrzutnik ze zdemontowanym adapterem.

6. Na podłodze rozrzutników obornika instaluje się

a) przenośniki kubełkowe.
b) przenośniki taśmowe.
c) przenośniki łańcuchowo-listwowe.
d) przenośniki śrubowe.

7. Ilość obornika na jednostce powierzchni zależy od

a) ciężaru obornika.
b) masy objętościowej obornika.
c) prędkości obrotowej bębnów roboczych.
d) prędkości jazdy agregatu i prędkości przenośnika.

8. Mechanizm zapadkowy w rozrzutnikach obornika napędza

a) bęben roboczy.
b) układ jezdny.
c) przenośnik łańcuchowo-listwowy.
d) układ hamulcowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Ładowacz chwytakowy przyczepiany T-214 CYKLOP posiada.

a) pompę hydrauliczna z napędem elektrycznym.
b) nie posiada pompy hydraulicznej.
c) posiada własna pompę hydrauliczną napędzaną WOM.
d) korzysta z hydrauliki zewnętrznej ciągnika.

10. Jaka nazwa jest poprawna

a) preparaty chemiczne.
b) substancje chemiczne.
c) środki ochrony roślin.
d) środki do oprysku roślin.

11. Środek bardzo toksyczny dla ludzi jest oznaczony jako środek

a) klasy I.
b) klasy II.
c) klasy III.
d) klasy IV.

12. Karencja jest to okres

a) przydatności do używania środków ochrony roślin.
b) który powinien upłynąć między ostatnim dopuszczalnym terminem stosowania

środka, a zbiorem rośliny uprawnej.

c) w ciągu którego ludzie, zwierzęta i pszczoły nie powinny stykać się z roślinami, na

których stosowano środki ochrony roślin.

d) w ciągu którego ludzie, zwierzęta i pszczoły nie powinny przebywać na terenie lub

w obiektach gdzie stosowano środki ochrony roślin.

13. Odległość płaskostrumieniowych rozpylacze o kącie 110° od powierzchni opryskiwanej

powinna wynosić

a) 30 cm.
b) 50 cm.
c) 70 cm.
d) 90 cm.

14. Wydatek pojedynczego rozpylacza wyraża się w jednostkach

a) m/s.
b) l/min.
c) litrach.
d) kg/s.

15. Kalibrowanie opryskiwacza polega na

a) ustaleniu prędkości agregatu.
b) wyregulowaniu ciśnienia.
c) ustaleniu dawki oprysku.
d) dobraniu prędkości zabiegu, ciśnienia, rozmiaru rozpylacza i dawki oprysku.

16. Który z wymienionych niżej elementów nie należy do opryskiwacza

a) zawór sterująco-rozdzielczy.
b) pompa.
c) wakuometr.
d) mieszadło.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Powietrznik w pompie opryskiwacza służy do

a) odpowietrzenia układu cieczowego.
b) zlikwidowania pulsacji cieczy.
c) uzupełnienia powietrza w zbiorniku opryskiwacza.
d) napowietrzeniu roztworu cieczy roboczej.

18. Opryskiwacz zawieszany z ciągnikiem niższej klasy, niż zalecany w instrukcji

opryskiwacza

a) może być zagregatowany, pod warunkiem obciążenia przedniej osi ciągnika.
b) może być zagregatowany, pod warunkiem niecałkowitego napełniania zbiornika.
c) może być zagregatowany, przy zachowaniu szczególnej ostrożności.
d) nie może być zagregatowany.

19. Wskaźnik poziomu cieczy w zbiorniku

a) musi być w każdym opryskiwaczu.
b) musi być tylko w opryskiwaczach polowych.
c) musi być tylko w opryskiwaczach sadowniczych.
d) obecność wskaźnika nie jest wymagana.

20. Stan techniczny każdego opryskiwacza musi być obowiązkowo przebadany w Stacji

Kontroli Opryskiwaczy

a) jeden raz w ciągu roku.
b) co 2 lata.
c) co 3 lata.
d) badania nie są obowiązkowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko: ...............................................................................

Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Buliński J., Miszczak M.: Podstawy mechanizacji rolnictwa. WSiP, Warszawa 1996
2. Ciągniki i maszyny rolnicze 1995/96. Katalog PIMR, Poznań 1997
3. Dąbrowski S. i Kozłowska D.: Maszyny i ciągniki rolnicze. PWRiL, Warszawa 1981
4. Kuczewski J., Waszkiewicz Cz.: Mechanizacja rolnictwa. Maszyny i urządzenia do

produkcji roślinnej i zwierzęcej. SGGW, Warszawa 1997

5. Kuczewski J., Majewski Z.: Podstawy eksploatacji maszyn rolniczych. WSiP, Warszawa

1995

6. Nowacki T.: Mechanizacja rolnictwa t.2, PWRiL, Warszawa 1984
7. Ogólna uprawa roli i roślin. PWRiL, Warszawa 1996
8. Praktyczne podstawy ochrony roślin, Krajowe Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa

i bszarów Wiejskich, Poznań 1999

9. Waszkiewicz Cz.: Maszyny i urządzenia rolnicze. WSiP, Warszawa 1998
10. Waszkiewicz Cz.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji zwierzęcej

Cz. II. WSiP, Warszawa 1996

11. Waszkiewicz Cz., Kuczewski J.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji

roślinnej Cz. I. WSiP, Warszawa 2002

12. Wybrane zagadnienia regulacji i obsługi maszyn rolniczych. SGGW, Warszawa 1993

−

Ustawa o nawozach i nawożeniu z dnia 26 lipca 2000 r (Dz. U. Nr 89 poz. 991) oraz
ustawa z dnia 2 kwietnia 2004 r o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 91,
poz. 876)

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 czerwca 2001 r. w sprawie
szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich
stosowania (Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 616).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony
roślin oraz nawozów mineralnych i organiczno- mineralnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 99, poz.
896).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 marca 2002 r. w sprawie
szczegółowych zasad wydawania zezwoleń na dopuszczenie środków ochrony roślin
do obrotu i stosowania (Dz. U. z 2002 r. Nr 24, poz. 250 ze zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie
przeprowadzenia badań opryskiwaczy (Dz. U. z 2001 r. Nr 137, poz. 1544).

−

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 maja 2004 r. w sprawie
szczegółowych wymagań dla jednostek organizacyjnych prowadzących szkolenia
w zakresie obrotu, konfekcjonowania lub stosowania środków ochrony roślin, programów
tych szkoleń oraz wzoru zaświadczenia o ukończeniu szkolenia (Dz. U. z 2004 r. Nr 140,
poz. 1490).

Literatura metodyczna

1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Tomasz Kupidura

Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń
do nawożenia i ochrony roślin 311[22].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Krzysztof Markowski
mgr inż. Marek Rudziński

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Tomasz Jagiełło

Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Kacperczyk

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[22].Z2.03
Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu technik mechanizacji rolnictwa.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Klasyfikacja nawozów i zasady ich stosowania w rolnictwie.

Budowa, obsługa, regulacje rozsiewaczy nawozów mineralnych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Budowa, obsługa i regulacje maszyn do stosowania nawozów naturalnych.

Przepisy bhp przy obsłudze maszyn do nawożenia

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Uprawy międzyrzędowe, budowa i regulacje pielników i obsypników.

Zasady bhp przy obsłudze narzędzi do upraw międzyrzędowych

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Klasyfikacja i charakterystyka środków ochrony roślin.

Budowa, obsługa i regulacje opryskiwaczy polowych i sadowniczych
Zasady bhp przy obsłudze maszyn do ochrony roślin

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik mechanizacji rolnictwa.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania oraz środkami
dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

−

wykaz literatury.

W procesie nauczania-uczenia się proponuje się stosować następujące metody: dyskusję

Podczas ćwiczeń uczniowie powinni posługiwać się katalogami, instrukcjami obsługi

Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy zapoznać uczniów z przepisami bezpieczeństwa

i higieny pracy obowiązującymi podczas eksploatacji narzędzi i maszyn do uprawy roli.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

311[22].Z2.02

Eksploatowanie

siewników

i sadzarek

311[22].Z2.04

Eksploatowanie

maszyn

i urządzeń do zbioru

zielonek

311[22].Z2.07

Eksploatowanie maszyn

i urządzeń stosowanych

w produkcji zwierzęcej

311[22].Z2.08

Eksploatowanie urządzeń

i środków transportu

stosowanych

w gospodarstwie rolnym

311[22].Z2.06

Eksploatowanie
maszyn do zbioru
roślin okopowych

311[22].Z2.05

Eksploatowanie

maszyn do zbioru

zbóż

311[22].Z2

Użytkowanie i naprawa

narzędzi, maszyn

i urządzeń rolniczych

311[22].Z2.03

Eksploatowanie

narzędzi, maszyn

i urządzeń do

nawożenia i ochrony

roślin

311[22].Z2.01

Eksploatowanie

narzędzi i maszyn do

uprawy roli

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej uczeń powinien

umieć:

−

dobierać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych prac,

−

zinterpretować przepisy bezpieczeństwa dotyczące procesów pracy,

−

wskazywać konsekwencje naruszenia przepisów bhp podczas wykonywania zadań
zawodowych,

−

charakteryzować sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń urazami mechanicznymi,

−

określać sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń związanych z substancjami
chemicznymi,

−

zastosować podstawowe przepisy bhp podczas wykonywania pracy,

−

zorganizować bezpieczne i ergonomiczne stanowisko pracy,

−

udzielać pierwszej pomocy osobom po urazach mechanicznych, porażeniu prądem,
zatruciach substancjami chemicznymi.

−

odczytywać różne rodzaje rysunków technicznych,

−

charakteryzować materiały stosowane w budowie maszyn,

−

charakteryzować maszyny i urządzenia energetyczne i transportowe,

−

przestrzegać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska podczas wykonywania badań.

−

określać budowę i działanie mechanizmów ciągnika rolniczego,

−

stosować przepisy ruchu drogowego podczas kierowania pojazdem,

−

kierować pojazdem samochodowym,

−

obsługiwać mechanizmy ciągnika rolniczego,

−

stosować zasady eksploatacji pojazdów rolniczych,

−

diagnozować stan techniczny zespołów ciągnika rolniczego,

−

naprawiać i regulować mechanizmy ciągnika rolniczego,

−

przystosowywać ciągnik rolniczy do prac polowych i transportowych,

−

korzystać z katalogów części, instrukcji obsługi i napraw pojazdów,

−

wykonywać planowe przeglądy i naprawy pojazdów rolniczych,

−

prowadzić dokumentację pracy pojazdów i środków transportowych,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii oraz przepisami
bezpieczeństwa i ochrony środowiska,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji pojazdów
rolniczych.

−

określać zasady przewozu osób i ładunków,

−

określać

przeznaczenie

przyrządów

kontrolno-pomiarowych

znajdujących

się

w pojeździe oraz przyrządów do sterowania pojazdami,

−

określać czynności kierującego pojazdem przed i po uruchomieniu silnika,

−

określać podstawowe czynności kontrolne i obsługowe urządzeń wpływających na
bezpieczeństwo jazdy,

−

posługiwać się mechanizmami sterowania pojazdem,

−

samodzielnie wykonywać manewry pojazdem samochodowym,

−

włączać się do ruchu drogowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

rozróżnić nawozy i określać ich wpływ na wzrost i rozwój roślin,

–

obliczyć zawartość czystego składnika na masę nawozu,

–

określić wymagania agrotechniczne dla rozsiewaczy i roztrząsaczy,

–

sklasyfikować maszyny i urządzenia do nawożenia,

–

wyjaśnić budowę, działanie, zasady obsługi i regulacji rozsiewaczy nawozów,

–

dobrać rozsiewacz do planowanych prac i rodzaju nawozu,

–

wyjaśnić budowę i działanie roztrząsaczy obornika,

–

wykonać regulacje dawki obornika,

–

rozróżnić ładowacze obornika i określać możliwości ich zastosowania,

–

obsłużyć maszyny i urządzenia do nawożenia organicznego,

–

dobrać urządzenia do rozlewania gnojówki i gnojowicy,

–

zastosować zasady organizacji pracy i bezpiecznej obsługi maszyn do nawożenia,

–

wykonać konserwację roztrząsacza obornika, rozsiewacza i urządzeń do rozlewania
gnojowicy,

–

scharakteryzować metody zwalczania chorób i szkodników roślin,

–

określić znaczenie i sposoby wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych roślin,

–

objaśnić budowę i działanie wybranych narzędzi do upraw międzyrzędowych,

–

wykonać agregatownie, regulacje i obsługę narzędzi do upraw międzyrzędowych,

–

wykonać próbę pracy narzędzi do upraw międzyrzędowych,

–

scharakteryzować zasady bezpiecznej obsługi agregatów do upraw międzyrzędowych,

–

wykonać naprawy bieżące agregatów do upraw międzyrzędowych,

–

dokonać klasyfikacji opryskiwaczy,

–

wyjaśnić budowę, działanie oraz zasady obsługi i regulacji opryskiwaczy,

–

wyjaśnić budowę i działanie typowej zaprawiarki do nasion,

–

zastosować zasady bezpiecznej organizacji pracy podczas zabiegów ochrony roślin,

–

wyjaśnić działanie podstawowych grup środków ochrony roślin i dobrać preparaty do
podstawowych upraw,

–

wyjaśnić zasady dystrybucji środków ochrony roślin,

–

skalkulować koszty wykonania zabiegów ochrony roślin,

–

zastosować przepisy bhp podczas obsługi opryskiwaczy i zaprawiarek oraz
przechowywania środków ochrony roślin.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

……………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Technik mechanizacji rolnictwa 311[22]

Moduł:

Użytkowanie i naprawa narzędzi, maszyn
i urządzeń rolniczych 311[22].Z2

Jednostka modułowa:

Eksploatowanie narzędzi, maszyn i urządzeń
do nawożenia i ochrony roślin311[22].Z2.03

Temat: Przygotowanie opryskiwacza do pracy.

Cel ogólny: Nauka obsługi technicznej i agregatowania opryskiwacza z ciągnikiem

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać elementy budowy opryskiwacza,

−

sprawdzić stan techniczny opryskiwacza,

−

wykonać proste naprawy opryskiwacza,

−

dokonać wymianę rozpylaczy,

−

określić funkcję elementów opryskiwacza, służących do regulacji ilości oprysku,

−

połączyć opryskiwacz z ciągnikiem,

−

sprawdzić poprawność regulacji,

−

uruchomić opryskiwacz i wykonać próbny oprysk (wodą).

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

instrukcje obsługi ciągnika i opryskiwacza,

−

ciągnik, łącznik górny, zawleczki,

−

podstawowe narzędzia ślusarskie,

−

opryskiwacz zawieszany,

−

zestaw pytań prowadzących,

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie kolejno, samodzielnie wykonują ćwiczenie.

Czas trwania zajęć:

−

4 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia:

Zagregatuj opryskiwacz zawieszany z ciągnikiem, wykonaj jego obsługę techniczną,

Praktyczne wykonanie ćwiczenia.