Analiza raportu CSR

pod kątem skali

uwzględnienia

zróżnicowania

interesariuszy

Joanna Szczęsna

Mateusz Tokarski

Społeczna odpowiedzialność biznesu = CSR – koncepcja, według której przedsiębiorstwa na etapie
budowania strategii uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi
grupami interesariuszy.

Według tego podejścia, bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełniania przez przedsiębiorstwa wszystkich
wymogów formalnych i prawnych, ale również zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i
relacje z interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na efektywność działalności gospodarczej tych
organizacji oraz ich innowacyjność.

Zatem wydatki tego rodzaju należy traktować jako inwestycję i źródło innowacji, a nie jako koszt, podobnie jak w
przypadku zarządzania jakością.

Raport Społeczna Odpowiedzialność Biznesu tygodnika Gazeta
Finansowa publikowany jest co kwartał i w całości poświęcony jest
obszarowi CSR.

W każdej edycji wybierane są dwa projekty z zakresu CSR, które
wyróżniły się pod względem oryginalności, siły oddziaływania i spójności
z polityką i strategią firm lub instytucji je realizujących.

Przez żołądek do odpowiedzialności

Produkowanie mniejszych porcji słodyczy i przekąsek jest najbardziej
efektywną formą działania na rzecz odpowiedzialnej konsumpcji –
przekonywali uczestnicy panelu dyskusyjnego pt. „Jak w sposób świadomy
czerpać przyjemność ze spożywania słodyczy?”

Społeczna odpowiedzialność biznesu często może być cyniczną i nieszczerą grą (argument
przeciwników CSR)

Argumenty zwolenników stosowania społecznej odpowiedzialności biznesu:

●

Działalność gospodarcza powoduje liczne problemy (np.

zanieczyszczenie środowiska

,

wyczerpywanie zasobów naturalnych), w rozwiązywaniu których powinna uczestniczyć także
firma.

●

Przedsiębiorstwa posiadają osobowość prawną, są więc swoistego rodzaju obywatelami, którzy
powinni dbać o swoje otoczenie.

●

Dzięki odpowiedzialności społecznej firmy mogą poprawić swoją reputację, a tym samym
zwiększyć zyski.

●

Firma o rozwiniętej strategii w zakresie odpowiedzialności społecznej łatwiej przywiązuje
wartościowych pracowników, lepiej motywuje pracowników i przyciąga młode talenty.

●

Wprowadzenie problematyki ochrony środowiska i

polityki społecznej

do strategii

przedsiębiorstwa pozwala obniżyć koszty (opłaty za energię, wodę, opłaty z tytułu
zanieczyszczeń) i zapewnia lepszą odporność na kryzysy, zwiększając zaufanie

akcjonariuszy

.

Druga strona medalu, jakie są argumenty

przeciwników CSR?

●

Firma powinna skupić się wyłącznie na kreowaniu zysków.

●

Może zaistnieć konflikt interesów, a decyzja podjęta przez

menedżera

może być subiektywna.

●

Organizacje nie mają doświadczenia w kierowaniu programami społecznymi.

●

Społeczna odpowiedzialność biznesu często może być cyniczną i nieszczerą grą.

Po co stosować standardy CSR? - korzyści

dla przedsiębiorstwa.

●

Pomaga organizacji zwiększyć wydajność i wiarygodność

●

Pomaga zidentyfikować i zarządzać ryzykami otaczającymi przedsiębiorstwo

●

Ułatwienie dialogu z interesariuszami

●

Ułatwienie współpracy oraz zwiększenie efektywności i wydajności przedsiębiorstwa

Jak firma może wykorzystać dane

prowadzone w ramach CSR?

Zbieranie i analizę informacji o własnych działaniach oraz ich społecznym i środowiskowym wpływie, lepszą
współpracę i koordynację pomiędzy poszczególnymi częściami firmy, a także, w długim okresie, racjonalizację
wydatków, niższymi kosztami pozyskania informacji, mniejszą liczbą kryzysów oraz lepszą znajomością rynku”Istnieje
szereg narzędzi, standardów i przewodników, które ułatwiają zarządzanie i implementację społecznej
odpowiedzialności do strategii przedsiębiorstwa.

Standardy CSR

●

Standard SA 8000

●

Norma AA 1000

Standard SA 8000

●

Przygotowany w 1998 przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną dotyczącą społecznej odpowiedzialności
biznesu.

●

Opiera się głównie na zagadnieniach obejmujących prawa człowieka oraz prawa pracownicze.

●

Nacisk na kwestie warunków pracy w przedsiębiorstwie

●

Pobieżny stosunek wobec relacji przedsiębiorstwo-klient/inwestor.

Zagadnienia poruszane w ramach standardu to między innymi

●

Praca dzieci

●

Praca przymusowa

●

BHP

●

Godziny pracy

●

Wynagrodzenia

Analiza raportu CSR pod kątem skali uwzględnienia

zróżnicowania interesariuszy

Grupy interesariuszy zaangażowane w rozwój CSR w Polsce mają charakter stosunkowo ogólny.

Stworzenie całościowego i dobrze określonego planu działań na rzecz wzmacniania rozwoju społecznej
odpowiedzialności biznesu dla każdej z grupy interesariuszy wymaga dalszych konsultacji. Takie konsultacje
powinny odbywać się zarówno w poszczególnych grupach, jak i – co pewnie najważniejsze – w ramach
międzysektorowego forum.

Realizacja wypracowanego szczegółowego planu działań zależy bowiem w dużym stopniu od wewnętrznego
przekonania, podzielanego przez wszystkich uczestników, że plan jest realistyczny, możliwy do zrealizowania
i – przede wszystkim – konieczny.

Istotna rola weryfikacji

1.

Sformułowanie polityki społecznej odpowiedzialności firmy (misja, cele, procedury) i udostępnienie jej interesariuszom;

2.

Wybranie wśród wyższego kierownictwa pełnomocnika odpowiedzialnego za całokształt zagadnień związanych z SA 8000 oraz
przedstawiciela pracowników reprezentującego ich punkt widzenia;

3.

Dokumentowanie zasad, sposobów realizacji i ich wyników;

4.

Okresowe szkolenia i programy dla pracowników nt. zasad społecznej odpowiedzialności określonych w normie SA 8000;

5.

Ciągły monitoring systemu zarządzania w celu sprawdzania skuteczności działań podejmowanych na rzecz realizowania polityki
społecznej firmy i dostosowywania do wymagań normy SA 8000, którego wyniki powinny być udostępnione interesariuszom;

6.

Proces ciągłego doskonalenia poprzez wdrażanie działań korygujących czy zapobiegawczych okresowe przeglądy zgodności
polityki społecznej firmy, procedur i rezultatów działania z wymaganiami normy SA 8000, dokonywane przez najwyższe
kierownictwo, które udostępniane jest interesariuszom;

7.

Wybór i kontrolowanie dostawców i podwykonawców pod kątem ich zdolności do dostosowania się do wymagań normy SA
8000 oraz realizowania polityki społecznej firmy (uzyskanie ich pisemnej zgody na: spełnianie wymagań normy, podleganie
monitoringowi, podejmowanie koniecznych działań korygujących, obejmowanie tymi wymaganiami dalszych podwykonawców i
poddostawców);

8.

System komunikacji społecznej, relacje z głównymi interesariuszami wewnętrznymi i zewnętrznymi.

Norma AA 1000

●

Stworzona w 1999

●

Odnosi się ogólnych standardów promujących odpowiedzialność w kontekście biznesu
zrównoważonego jak i odpowiedzialności korporacyjnej

●

Nakierowana na obszar rynku - skupia się na obszarze zarządzania przedsiębiorstwem na poziomioe
relacji z innymi uczestnikami rynku.

●

Zasada naczelna - przedsiębiorstwo powinno odpowiadać za wszelkie wydarzenia na rynku, na które
może mieć wpływ.

Przykładowe zasady AA 1000

●

odpowiedzialności

●

zapewnienia jakości

●

wiarygodności

●

zrozumiałości

●

ciągłej poprawy

Interesariusze: Grupy bądź osoby zainteresowane działalnością przedsiębiorstwa
i wysuwające wobec niego żądania. Obejmują zarówno podmioty dostarczające
przedsiębiorstwu zasobów tej firmy, podmioty ponoszące ryzyko jak i wpływające na
poziom tego ryzyka, podmioty pozostające w przymusowym lub dobrowolnym
związku z przedsiębiorstwem itp.

Do interesariuszy wewnętrznych zaliczyć można:

●

pracowników

●

udziałowców

●

rady nadzorcze

Interesariuszami zewnętrznymi mogą być:

●

klienci,

●

dostawcy

●

konkurenci

●

władze państwowe

●

media

●

związki zawodowe

●

organizacje pozarządowe

Wnioski

1.

Potrzebne są instrumenty pomiaru stopnia społecznej odpowiedzialności firm, umożliwiające
wypracowanie jednolitego wzorca oceny. Konieczne są odpowiednie szkolenia dla menedżerów,
edukujące ich pod kątem wdrażania CSR w swoich miejscach pracy.

2.

Brakuje szerokiej platformy, która zachęcałaby do podejmowania przez firmy działań społecznie
odpowiedzialnych i która ułatwiałaby współpracę. Należy wspierać rozwój platform współpracy
biznesu w tym zakresie.

3.

Media w Polsce charakteryzuje zbyt duża podejrzliwość względem biznesu. Trzeba wypracować
lepsze narzędzia komunikacji biznes - media.

4.

Od organizacji pozarządowych przedsiębiorcy oczekują profesjonalizmu, jako czynnika
gwarantującego maksymalną efektywność współpracy. Należy wspierać profesjonalizację NGOs.

5.

Firmy nie chcą w żadnej mierze „upaństwowienia” CSR, nie chcą nakładania dodatkowych
obowiązków na firmy.

Podsumowanie

Wiele firm na świecie uznało za konieczne do wpisania do swoich programów strategicznych zasad społecznej
odpowiedzialności biznesu.

Implementacja do strategii biznesowej zasad CSR sprzyja budowaniu długookresowej przewagi konkurencyjnej oraz relacji
z otoczeniem społecznym firmy czy interesariuszami organizacji

W polskich firmach coraz częściej można dostrzec zainteresowanie strategicznym podejściem do CSR. Pamiętać trzeba,
„Działając strategicznie, firma musi określić kluczowe dla niej grupy interesariuszy, wraz z obszarami ich wzajemnego
oddziaływania i zastanowić się, jak prowadzić z nimi otwarty dialog i angażować ich w proces zarządzania strategią CSR.
Ważne jest także zidentyfikowanie ich oczekiwań i wybór tych, które firma uwzględni w swojej działalności oraz stworzenie
przejrzystego systemu komunikacji z interesariuszami

Dziękujemy za uwagę.