Metody oszustw
Oszustwa na tachografie
są codziennością
1
Magnes jest najpopularniejszą
metodą
2
Odpoczynek zapisywany
zamiast jazdy
3
Używanie cudzej karty
także częste
3
Zegarem tachografu można
manipulować
4
Wykresówki są wyrzucane
w strachu przed przeszukaniem
pojazdu
4
Niektórzy ręcznie zaznaczają
odpoczynek
5
Warto analizować wykresówki
6
Otwarty tachograf nie rejestruje
aktywności
6
Jazda bez karty – brak
identyfikacji kierowcy
7
Regulacje prawne
Manipulacje przy tachografie
są niedopuszczalne
1
Ustawa o transporcie przewiduje
sankcje za oszustwa
8
Przewoźnik odpowiada
za oszustwa kierowców
9
Uniknięcie kary za ingerencję
kierowcy w tachograf
jest czasem możliwe
10
Potrzeba argumentów,
żeby uniknąć odpowiedzialności
za oszustwa kierowców
11
Kary za granicą dużo ostrzejsze
11
ITD na drodze ma szerokie
uprawnienia
16
w n u m e r z e m . i n . :
Nr specjalny 20 marzec 2014
2
issn 1899-6019
ierowca
K
w firmie
F A Ł S Z O W A N I E Z A P I S Ó W
T A C H O G R A F U
– M E T O D Y I K A R Y
wydanie
specjalne
Oszustwa na tachografie
są codziennością
Kierowcy uciekają się do różnych sposobów fałszowania czasu jazdy.
Robią to, by uniknąć kar i więcej zarobić. Niestety, gdy zostaną złapani
przez ITD, grożą im wysokie sankcje.
Tachograf służy do monitorowania prędkości czasu jazdy, przerw w pracy i odpo-
czynków. Jego wskazania są też dowodem przeciwko kierowcom i przedsiębiorcom, jeżeli
zostaną naruszone obowiązujące zasady oraz przepisy ustawy o czasie pracy kierowców
i rozporządzenia nr 561/2006. Aby urządzenie należycie rejestrowało czas pracy, kon-
struktorzy i ustawodawcy tworzą wiele zabezpieczeń. Jednak kierowcy stosują przeróżne
metody fałszowania zapisów tachografu.
Kierowcy dopuszczają się oszustw, ponieważ chcą ukryć swój faktyczny czas jazdy,
który przekraczają, np. gdy wracają z długiej trasy i chcą szybko dojechać do domu.
Zdarza się, że kierowcy została jeszcze godzina lub dwie jazdy i będzie nareszcie w domu.
Tymczasem czas dziennego prowadzenia pojazdu upływa, a kierowca powinien już
zatrzymać samochód i rozpocząć odbieranie odpoczynku dziennego. Wówczas pokusa
zafałszowania zapisu tachografu staje się bardzo duża.
ciąg dalszy na str. 3
Manipulacje przy tachografie
są niedopuszczalne
Podłączanie do tachografu jakichkolwiek urządzeń dodatkowych,
fałszujących jego zapisy i wpływających na jego pracę jest całkowicie
zabronione.
Wynika to zarówno z przepisów wspólnotowych, jak i polskich uregulowań. Zgodnie
z rozporządzeniem nr 3821/85: „zabrania się fałszowania, likwidowania i niszczenia da-
nych zarejestrowanych na wykresówkach, przechowywanych przez urządzenie rejestrują-
ce lub kartę kierowcy albo zarejestrowanych na wydrukach z urządzenia rejestrującego”.
To samo stosuje się do jakiegokolwiek manipulowania urządzeniem rejestrującym,
wykresówką lub kartą kierowcy, które mogłoby powodować sfałszowanie, zlikwidowanie
lub zniszczenie danych oraz informacji wydrukowanych. W pojeździe nie może znajdować
się żaden sprzęt, który mógłby zostać użyty w tych celach. Ustawodawca unijny nie tylko
wprowadził zakaz używania jakichkolwiek urządzeń wpływających na pracę tachografu,
ale zabronił nawet posiadania w pojeździe urządzeń czy sprzętu, które mogłyby być użyte
w celu dokonania oszustwa na tachografie.
ciąg dalszy na str. 9
DYŻUR EKSPERTA DLA CZYTELNIKÓW
MIESIĘCZNIKA „KIEROWCA W FIRMIE”
Chcesz zadać pytanie naszym autorom?
Wystarczy, że zadzwonisz pod numer:
22 318 07 44 i podasz PIN.
Terminy i tematy dyżurów na str. 7
2
l KIEROWCA W FIRMIE MARZEC 2014
Prenumerata: 22 518 29 29; cok@wip.pl
Metody oszustw
Redaktor naczelna grupy czasopism:
Aldona Kapica
Redaktor prowadząca: Izabela Kunowska
Menedżer produktu: Patrycja Wądołowska
Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski
Korekta: Zespół
Projekt grafi czny: Dominika Raczkowska
Skład i łamanie: „Triograf ”, Dariusz Kołacz
Drukarnia: Miller Druk sp. z o.o.
Nakład: 2500 egz.
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a
Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10
e-mail: cok@wip.pl
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264
– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,
Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy
Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł
Kierowca w firmie
Oszustwa na tachografie są codziennością
ciąg dalszy ze str. 1
Bywa też, że kierowca próbuje nadrobić
stratę czasu, która powstała na trasie nie z jego
winy, gdyż chce zdążyć na czas na miejsce roz-
ładunku towaru. To zdarza się bardzo często,
ponieważ firmy logistyczne lub produkcyjne
bardzo restrykcyjnie podchodzą do godzin
wyznaczonych na dostarczenie ładunku i na-
kładają wysokie kary za opóźnienia.
Wielokrotnie dochodzi do opóźnień
z przyczyn niezależnych od kierowcy i prze-
woźnika − ruch na drogach jest coraz większy,
tworzą się:
• korki,
• stłuczki,
• wypadki.
Kierowca, który stojąc w korku, stracił kil-
ka godzin ze swojego dnia pracy, a musi doje-
chać na miejsce rozładunku, często decyduje
się na oszukanie tachografu. Robi to tylko dla-
tego, że chce na czas zdążyć z wykonaniem za-
dania, a więc nie stracić pracy i uniknąć kary.
Nie myśli wtedy, że i tak narazi sie na kary za
wykrycie oszustwa oraz na stratę pracy, gdy
pracodawca się o tym dowie.
Nieświadomy szef
Czasami przedsiębiorca nie ma pojęcia
o tym, że jego kierowca używa magnesu
albo wyłącznika. Wielu przewoźników
stara się przecież prowadzić swoje firmy
w sposób wzorcowy. Szczycą się tym, że
wszystko w ich firmach jest zorganizo-
wane tak, jak należy – prowadzą odpo-
wiednie szkolenia i nadzorują kierowców,
a eliminują naruszających przepisy. Jednak
nawet w tych przedsiębiorstwach zdarzają
się pracownicy, którzy próbują oszukać
służby kontrolne i pracodawcę. Koledzy
po fachu szkolą ich w tym zakresie za po-
średnictwem CB radia.
Na polecenie
Czasem jednak kierowca ucieka się
do oszustwa na wyraźne polecenie szefa.
Niektórzy przedsiębiorcy postępują w ten
sposób, ponieważ chcą zarobić, oszczędza-
jąc na pracownikach i pojazdach w firmie.
Wychodzą z założenia, że taniej jest
zatrudnić jednego kierowcę chętnego do
wyższego zarobku niż dwóch, którym za-
płaci się mniej. Taki kierowca pracuje bar-
dzo dużo, ale jest dobrze wynagradzany.
Nie wie, że gdy zdarzy się wypadek, to on
poniesie największe konsekwencje, więc
chętnie godzi się na naruszanie prawa.
Inteligentne tachografy
Parlament Europejski 15 stycznia 2014 r.
przyjął specyfikacje techniczne, dotyczące
nowego rodzaju tachografów. Specyfikacje
te nieformalnie uzgodniono już w maju po-
przedniego roku.
Inteligentne tachografy mają pomóc
kierowcom w przestrzeganiu obowiąz-
kowego czasu pracy i odpoczynku. Nowe
urządzenia będą łatwiejsze w obsłudze, ale
jednocześnie trudniej będzie fałszować ich
wskazania, co poprawi bezpieczeństwo na
drogach i zmniejszy konieczność kontroli.
Tachografy te będą automatycznie mierzyły
szybkość, dystans, start oraz ostateczny cel.
Dane będą pobierane i sprawdzane przez
kontrolerów na odległość dzięki bezprze-
wodowej transmisji. Kary ani sankcje nie
będą mogły być wymierzane na podstawie
transmisji danych.
Za 4 lata
Innowacyjne urządzenia będą monto-
wane w nowych pojazdach w ciągu 3 lat od
momentu, w którym Komisja Europejska
przedstawi ich specyfikacje techniczne.
Jak podaje Zrzeszenie Międzynarodowych
Przewoźników Drogowych w Polsce, ma to
nastąpić do końca 2014 roku. Po kolejnych
15 latach wszystkie samochody używane do
profesjonalnego transportu będą musiały
mieć zamontowane te tachografy.
Samochody dostawcze o dopuszczalnej
masie całkowitej mniejszej niż 7,5 tony nie
będą musiały instalować tachografów, jeśli
przewożą materiały, wyposażenie lub ma-
szyny używane przez kierowcę w wykony-
wanej przez niego pracy, w promieniu do
100 km od siedziby firmy, przy założeniu,
że prowadzenie samochodu nie jest jego
główną działalnością.
Magnes jest najpopularniejszą metodą
Kierowcy mają kilka sposobów fałszowania zapisów tachografów.
Najczęściej używają magnesu.
Najczęstszą stosowaną przez kierowców
metodą jest przykładanie zwykłego magnesu
w odpowiednim miejscu na skrzyni biegów,
gdzie znajduje się przetwornik (tzw. impul-
sator). Magnes zakłóca przesyłane przez nie-
go impulsy do tachografu. Metoda ta działa
zawsze, pod warunkiem że pojazd jest wy-
posażony w przetwornik indukcyjny. Taki
przetwornik posiadają wszystkie pojazdy
wyposażone w tachografy cyfrowe i więk-
szość z analogowymi.
Po przyłożeniu magnesu do impul-
satora tachograf nie przerywa całkowicie
swojej rejestracji, lecz zaczyna rejestrować
tryb odpoczynku. W efekcie kierowca pro-
wadzi pojazd, a tachograf rejestruje to jako
przerwę w jeździe. Użycie magnesu dopro-
wadza jednak do uszkodzeń impulsatora
i konieczności jego wymiany. Dodatkowym
wydatkiem jest kalibracja i legalizacja urzą-
dzenia, jaka musi być przeprowadzona po
wymianie tego elementu.
Istnieje wiele metod pozwalających na
wykrycie magnesu. Najczęściej zdarza się
to podczas kontroli drogowej, ale również
w trakcie kontroli w firmie. Magnes po-
woduje, że w tachografie zapisuje się wiele
błędów, które inspektorzy potrafią zinter-
pretować. Ta wiedza połączona z umiejęt-
nym przesłuchaniem kierowcy przeważnie
skutkuje tym, że przyznaje się on do winy.
Zdarza się też, że zawiadomienie składa
mechanik, który zbyt często wymienia prze-
twornik w pojeździe.
l
3
Prenumerata: 22 518 29 29; cok@wip.pl
Metody oszustw
Odpoczynek zapisany zamiast jazdy
Inną metodą oszustw jest montowanie wyłączników w tachografach.
Powoduje to, że urządzenie rejestruje odpoczynek w zamian jazdy.
Ponadto uszkadza to tachograf.
Zamontowanie wyłącznika wymaga
ingerencji kierowcy w instalację tacho-
grafu. Końcówką niedozwolonego urzą-
dzenia przyłączonego do tachografu są
przeważnie różnego rodzaju przełączniki
zainstalowane w pojeździe, pokrętła, a cza-
sami urządzenia, które odbierają sygnały
z pilota. Tachograf można więc dowolnie
sterować, nawet na odległość.
Urządzenia te również powodują, że
tachograf traci legalizację, choć nie uszka-
dzają części mechanicznych pojazdu. Sto-
sowane są w pojazdach starszego typu,
wyposażonych w tachograf analogowy.
Obecnie tachografy analogowe są stop-
niowo zastępowane cyfrowymi. W każdym
pojeździe, nowo wprowadzanym do użyt-
kowania po 1 maja 2006 r., instalowane są
tylko tachografy cyfrowe. Podobnie dzieje
się w przypadku starszych aut, w których
na skutek awarii konieczna jest wymiana
tachografu. Z prawnego punktu widzenia
wyłączniki wywołują ten sam skutek co
użycie magnesu.
Metody wykrycia tego sposobu oszu-
kiwania są takie same jak w przypadku
magnesu, z tym że kontrolujący mają jesz-
cze większe doświadczenie w tym wypad-
ku. Bardzo łatwo sami znajdują tego typu
urządzenia w pojeździe. Przeważnie są
one montowane pod przyciskami na desce
rozdzielczej, w popielniczce lub schowku
w samochodzie.
Kierowcy posługują się kartą do tachografu cyfrowego kogoś innego.
Robią to po to, żeby ciężar czasu jazdy rozłożyć na kilka osób.
Jest to naruszenie, które inspektorzy
ITD mogą bardzo łatwo stwierdzić. Może
ono spowodować daleko idące konsekwen-
cje prawne, ponieważ posługiwanie się do-
kumentami innej osoby jest przestępstwem.
Zawsze w takim przypadku nieobecny
kierowca, użyczający swojej karty innej
osobie, traci ją bezpowrotnie, ponieważ
zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady
(EWG) nr 3821/85 z 20 grudnia 1985 r.
w sprawie urządzeń rejestrujących stoso-
wanych w transporcie drogowym: „karta
kierowcy nie może, w okresie swojej waż-
ności, zostać cofnięta ani zawieszona z ja-
kichkolwiek powodów, chyba że zostanie
uznana przez właściwe władze państwa
członkowskiego za sfałszowaną lub gdy
kierowca korzysta z karty, której nie jest
posiadaczem (…)”.
Jeżeli organ kontrolny zatrzymał na tej
podstawie kartę kierowcy, zwraca ją pod-
miotowi wydającemu karty, czyli Polskiej
Wytwórni Papierów Wartościowych, która
następnie unieważnia ją i niszczy. Kierow-
ca, którego karta została zatrzymana z po-
wodu jej użyczenia innemu pracownikowi,
musi ubiegać się o wydanie nowej karty, co
– jak wiadomo – trwa do kilku tygodni. W
tym czasie kierowca nie może prowadzić
pojazdu wyposażonego w tachograf cyfro-
wy. Traci więc okazję do zarobku i naraża
pracodawcę na straty.
Dodatkowo winny musi wtedy ponieść
wszystkie opłaty – 170 zł brutto za wydanie
nowej karty + koszty przesyłki. Użycie cu-
dzej karty kierowcy daje się bardzo łatwo
stwierdzić. Czujność inspektorów szczegól-
nie wzbudza sytuacja, w której drugi członek
załogi nagle gdzieś znika z pojazdu w trakcie
jazdy i zapomina swojej karty z tachografu.
Wówczas ITD od razu wie, co się święci i za-
czyna sprawdzać karty kierowców.
Używanie cudzej karty także częste
Instalacja tachografu z podłączonym niedozwolonym urządzeniem
Poznaj najnowsze przepisy
ustawy o transporcie
– zamów naszą nową książkę!