Ściany zewnętrzne budynku
We współczesnym budownictwie dominują takie rozwiązania konstrukcji ścian zewnętrznych, w których oddzielono
funkcję izolacji termicznej od funkcji przenoszenia obciążeń.
Nowoczesna ściana zewnętrzna, spełniająca wymogi ochrony cieplnej budynku, składa się z następujących warstw:
wykończenia wewnętrznego - tynki wykonane na mokro lub płyty gipsowo-kartonowe,
warstwy nośnej (konstrukcyjnej) - cegły, pustaki, żelbet, konstrukcja drewniana lub stalowa,
warstwy izolacyjnej (izolacji termicznej, paroizolacji) - najczęściej rolę warstwy termoizolacyjnej pełni styropian lub
wełna mineralna czy szklana,
warstwy okładzinowej zewnętrznej - tynk zewnętrzny, oblicówka ceglana lub różnego rodzaju okładziny elewacyjne.
Ze względu na zjawiska cieplno-wilgotnościowe ściany zewnętrzne powinny spełniać poniższe wymogi:
strumień ciepła z ogrzewanych pomieszczeń winien być w możliwie dużym stopniu blokowany i kierowany z
powrotem;
para wodna musi swobodnie przepływać przez wszystkie warstwy ściany.
W dawniej stosowanych ścianach jednorodnych izolacyjność cieplna uzyskiwana była przez odpowiednią grubość
ściany. W budownictwie współczesnym stosuje się prawie wyłącznie przegrody warstwowe, w których funkcja
ochrony cieplnej jest przerzucona niemal w całości na zewnętrzną warstwę termoizolacyjną. Ściany wielowarstwowe
powinno się konstruować tak, aby warstwy o dużym oporze dyfuzyjnym (tzn. źle przepuszczające parę wodną)
znajdowały się jak najbliżej wewnętrznej, ciepłej powierzchni ścian. Wtedy para wodna może wydostawać się ze
ściany w takiej samej ilości, w jakiej napływa, bez wykraplania się wewnątrz przegrody. Stosowane materiały
izolacyjne mają zróżnicowany opór dyfuzyjny - od bardzo dużego dla styropianu, do małego dla miękkiej wełny
mineralnej układanej luzem.
W przypadkach kiedy nie ma możliwości takiego dobrania zewnętrznych warstw przegrody, aby ich opór był
mniejszy lub równy oporowi warstwy izolacyjnej, konieczne jest stosowanie paroizolacji (FOLIAREX PI lub
EKOFOL PI). Zadaniem paroizolacji jest zablokowanie przepływu pary przez warstwy ściany. Paroizolacja
zakładana jest na ścianie od strony wnętrza. Folię paroizolacyjną należy położyć szczelnie, na zakład 15-20 cm, który
trzeba zakleić dokładnie taśmą dwustronnie klejącą. Nawet drobne szczeliny mogą przyczynić się do znacznego
obniżenia izolacyjności przegrody, gdy para wodna zacznie się kondensować w obrębie izolacji termicznej.
Natomiast tzw. wiatroizolację o dużej paroprzepuszczalności (WIGOFOL lub folie wysokoparoprzepuszczalne typu
STROTEX 1300) zakłada się na zewnętrznej powierzchni termoizolacji.
Zjawisko dyfuzji pary wodnej w ścianie złożonej z części konstrukcyjnej, izolacyjnej i elewacyjnej:
jeśli ściana konstrukcyjna wykonana jest z materiału akumulującego ciepło (np. cegła), to termoizolacja powinna
znajdować się od strony zewnętrznej;
para wodna powinna swobodnie przepływać przez wszystkie warstwy ściany;
w przypadku kiedy warstwa elewacyjna wykonana jest z materiałów szczelnych dla pary, należy zastosować szczelinę
wentylacyjną;
kiedy istnieje ryzyko wykroplenia się pary wodnej w jednej z warstw ściany, trzeba stosować od ciepłej strony ściany
paroizolację.
Rodzaje ścian i ich izolacja
W przypadku ścian wielowarstwowych ocieplanych wełną mineralną należy pamiętać o zastosowaniu izolacji
szerszej niż ściana fundamentowa. Izolację tę należy wywinąć na zewnątrz ściany nośnej. Wywinięcie zabezpiecza
ścianę nośną przed wilgocią, która może się zbierać na dole szczeliny wentylacyjnej (w wyniku kondensacji pary
wodnej lub zacinającego deszczu). W tym przypadku jeden koniec izolacji należy szczelnie złączyć na zakład z
izolacją podłogi, natomiast drugi wyprowadzić na około 20-25 cm na zewnątrz ściany nośnej.
Izolacja podłogi powinna być na tym samym poziomie co izolacja pozioma ścian - sprzyja to dobremu połączeniu
izolacji ściany z izolacją podłogi. Niestety, nie zawsze jest to możliwe, należy wtedy pamiętać, że obie izolacje
muszą być szczelnie połączone ze sobą. Izolację podłogową wykonuje się z folii izolacyjnej (FOLIAREX IZ lub
EKOFOL IZ) o grubości zgodnej z projektem budowlanym. Folię należy układać na zakład 20 cm i szczelnie zakleić
taśmą dwustronnie klejącą.
Monolityczne ściany fundamentowe z betonu i stali
Często wykonywane w domach jednorodzinnych, gdyż są solidne, a materiały do ich wykonania są tanie.
Grubość tych ścian zależy od wielkości domu, ilości kondygnacji oraz rodzaju zastosowanych ścian
zewnętrznych; zwykle wynosi od 20 do 40 cm.
Elementy konstrukcyjne z betonu wykonuje się w deskowaniu (popularnie zwanym szalunkiem).
Deskowanie ściany fundamentowej o wysokości do 1 m
Rys. 3.2. 1. blat - ze szczelnie przylegających do siebie desek przybitych do słupów, 2. ława fundamentowa -
musi być szersza od ściany fundamentowej, tak by wystawała po co najmniej 5 cm z każdej strony, 3. izolacja
- deskowanie ustawia się na ławie po wykonaniu izolacji poziomej
IZOPLAST Deskowanie ściany fundamentowej o wysokości powyżej 1 m
Rys. 3.3. 1. blat - z desek grubości 2,5 cm, 2. izolacja pozioma IZOPLAST - na ławie fundamentowej, 3. ława
fundamentowa
Ściany dwuwarstwowe ocieplone metodą lekką mokrą z użyciem styropianu
Technologia lekka mokra polega na przyklejeniu (lub przyklejeniu i zamocowaniu kołkami) płyt materiału
termoizolacyjnego do zewnętrznej powierzchni ściany, pokryciu materiału termoizolacyjnego cienką warstwą
zaprawy zbrojonej siatką, a na koniec nałożeniu wyprawy tynkarskiej.
Ściana murowana wykończona w technologii lekkiej mokrej z zastosowaniem fasadowej odmiany wełny skalnej
Alternatywą dla termoizolacji ze styropianu są fasadowe odmiany wełny mineralnej. Materiały te cechuje
odporność ogniowa, lepsza przepuszczalność pary wodnej oraz bardzo dobra izolacyjność akustyczna. Płyty z
wełny mineralnej są cięższe od płyt styropianowych, przez co wymagają klejenia wraz z mocowaniem
mechanicznym za pomocą dwuczęściowych łączników tworzywowych z klinem rozporowym. W takich
ścianach nie stosujemy folii izolacyjnych.
Ściany murowane z elewacją wentylowaną wykonaną z sidingu (metoda lekka sucha) i z płyt kamiennych (metoda
ciężka sucha)
Metoda lekka sucha polega na montażu lekkiej okładziny elewacyjnej na ścianie konstrukcyjnej. Stanowić ją
może siding, różne odmiany paneli i płyt elewacyjnych, powlekane blachy trapezowe itp. Okleiny elewacyjne
mocuje się na ruszcie wsporczym (z łat drewnianych lub profili stalowych). Pomiędzy elementami rusztu
mocowana jest wiatroizolacja i termoizolacja z wełny mineralnej.
Rys. 3.4. 1. okładzina elewacyjna typu siding, 2. szczelina wentylacyjna, 3. wiatroizolacja WIGOFOL, 4.
wełna szklana, 5. ściana konstrukcyjna
Rys. 3.5. 1. płyta kamienna, 2. szczelina wentylacyjna, 3. wiatroizolacja WIGOFOL, 4. wełna szklana 5.
ściana konstrukcyjna
Metoda ciężka sucha polega na montażu na ścianie konstrukcyjnej ciężkich płyt kamiennych lub płyt z
kruszywa kamiennego spojonego żywicą. Ciężkie płyty elewacyjne mocuje się na regulowanych kotwach
dystansowych lub szynach montażowych, między którymi montowana jest wiatroizolacja i termoizolacja z
wełny szklanej.
Ściana o szkieletowej konstrukcji drewnianej
Rys. 3.6. 1. oblicówka z poziomych desek, 2. wiatroizolacja WIGOFOL, 3. poszycie konstrukcji ze sklejki
wodoodpornej, 4. termoizolacja z wełny mineralnej, 5. folia paroizolacyjna FOLIAREX PI/EKOFOL PI/
STROTEX AL, 6. dodatkowa termoizolacja z wełny mineralnej, 7. poszycie wewnętrzne z płyt gipsowo-
kartonowych
Szkielet takiej ściany wypełniany jest materiałem termoizolacyjnym - najczęściej stosowana jest w tym celu
wełna skalna lub szklana. Od strony zewnętrznej konstrukcja poszyta jest stężającą całość sklejką
wodoodporną lub płytą OSB i wiatroizolacją. Wykończeniem elewacji zewnętrznej może być oblicówka
drewniana lub siding.
Od strony wnętrza ściany wykańcza się płytami gipsowo-kartonowymi.
Ściany osłonowe z powlekanych blach profilowanych stosowane jako lekka obudowa hal
Lekkie ściany osłonowe z powlekanych blach profilowanych są najtańszą technologią budowlaną, stosowaną
w budynkach halowych o szkieletowej konstrukcji stalowej. Wypełnienie pomiędzy blachami obudowy
stanowi termoizolacja. Jej montaż odbywa się poprzez wciśnięcie materiału pomiędzy profile.
Rys. 3.7. 1. powlekana blacha profilowana, 2. wiatroizolacja WIGOFOL, 3. termoizolacja z wełny szklanej, 4.
paroizolacja FOLIAREX PI/EKOFOL PI/STROTEX AL, 5. powlekana blacha profilowana, 6. stalowa
konstrukcja hali